Ο Αιακός, ο γενάρχης των Αιακιδών αποτελεί μια πολύ σημαντική προομηρική προσωπικότητα, ήταν γνωστός σε όλη την αρχαία Ελλάδα για την παροιμιώδη αίσθηση δικαίου και τύγχανε τιμής και σεβασμού απ’ όλους τους Έλληνες βασιλείς με αποτέλεσμα το όνομά του συνδέεται με πολλούς μύθους. Σύμφωνα με τον Απολλόδωρο, κάποτε είχε επικρατήσει ξηρασία σε όλη την Ελλάδα, ως τιμωρία των Θεών επειδή ο Πέλοπας, γενάρχης των Ατρειδών, σκότωσε το βασιλιά Στύμφαλο. Η Πυθία έδωσε χρησμό πως για να έρθει η βροχή θα πρέπει ο Αιακός να προσευχηθεί στον Δία έτσι, πριν προλάβει ο Αιακός να τελειώσει την προσευχή του άρχισε να βρέχει. Αυτός για να ευχαριστήσει το Δία, έχτισε στο βουνό ένα ιερό που το αφιέρωσε στον Ελλάνιο Δία, από τότε το βουνό λέγεται Ελλάνιο Όρος, δηλαδή αφιερωμένο από όλους τους Έλληνες στο Θεό της βροχής, το Δία.
Επίσης, ο Αιακός συνδέεται άρρηκτα με την Τροία αφού οι κάτοικοι του Ιλίου είχαν καλέσει τον Αιακό να βοηθήσει τον Ποσειδώνα και τον Απόλλωνα στην οικοδόμηση των τειχών της μυθικής πόλης. Κατά την ολοκλήρωση του έργου τρία πελώρια φίδια βγήκαν από τη θάλασσα και όρμησαν στα τείχη της Τροίας. Τα δύο χτύπησαν πάνω στα τείχη και έπεσαν νεκρά. Μόνο το τρίτο κατάφερε να σκαρφαλώσει και να μπει μέσα, συγκεκριμένα από την πλευρά που είχε χτίσει ο Αιακός. Οι Τρώες ρώτησαν τον Απόλλωνα τι μπορεί να σήμαινε αυτό και ο Απόλλωνας ως θεός της μαντικής προέβλεψε την άλωση της πόλεως από τους απογόνους του Αιακού. Γι’ αυτό τον λόγο ήταν επιτακτική η παρουσία των απογόνων του και συγκεκριμένα του Αχιλλέα και έπειτα του γιου του Νεοπτόλεμου για την επιτυχή έκβαση της τρωικής εκστρατείας. Ακόμα, σύμφωνα με τον Πλίνιο τον Πρεσβύτερο, ο Αιακός είναι εκείνος που ανακάλυψε το ασήμι και έκοψε το πρώτο νόμισμα. Την αναφορά του Ρωμαίου συγγραφέα δικαιώνει πανηγυρικά η αρχαιολογία, αφού το αρχαιότερο νόμισμα ελληνικής πόλης-κράτους είναι αυτό της Αίγινας. Συγκεκριμένα, είναι ένας αργυρός στατήρας (νόμισμα), βάρους μόλις 12,6 γραμμαρίων (φωτ.), που ονομάζεται «χελώνη», επειδή έφερε στον εμπροσθότυπο (μπροστινή όψη) παράσταση χελώνας, αρχικά θαλάσσιας και αργότερα χερσαίας, με βούλες στο καύκαλό της που σχηματίζουν ένα Τ.
Ο Δίας είχε ιδιαίτερη συμπάθεια στον Αιακό, αφού ήταν τόσο ευσεβής και δίκαιος και θέλησε να τον κάνει αγέραστο, όμως αυτό θα ξεπερνούσε τις Μοίρες, αφού αυτές είχαν δικαιοδοσία πάνω στους θνητούς, ξεπερνώντας τον πατέρα των θεών και των ανθρώπων. Επειδή, όμως, ο Αιακός έβαλε τη δικαιοσύνη πάνω από τους συγγενικούς δεσμούς, θεωρούνταν ως ο πιο ευσεβής και δίκαιος άνθρωπος στον κόσμο. Ο Δίας ξεπέρασε τα εμπόδια και για αυτό τον λόγο τον όρισε ως δικαστή του Κάτω Κόσμου, μαζί με τον Μίνωα και τον Ραδάμανθυ, καθώς και κάτοχος των κλειδιών του Άδη. Οι κριτές Ραδάμανθυς και Αιακός θα αποφάσιζαν για την τύχη του νεκρού, αν δηλαδή θα σταλεί στο νησί των Μακάρων ή στα Τάρταρα. Ο Αιακός, έκρινε όσους προέρχονταν από την Ευρώπη, ο Ραδάμανθυς, καρπός του Δία και της Ευρώπης, όσους έρχονταν από την Ασία, ενώ στη διαιτησία του Μίνωα καταλήγουν οι δύσκολες κρίσεις, όπως αναφέρει ο Πλάτων στο έργο του Γοργίας.
Οι Αιγινήτες τιμούσαν ιδιαίτερα τη μνήμη του Αιακού, μάλιστα διοργάνωναν ετήσιες γιορτές, τα Αιάκεια. Στο κέντρο της πόλης υπήρχε ιερό αφιερωμένο στον Αιακό, το Αιάκειο, χτισμένο με άσπρο μάρμαρο όπου σύμφωνα με την παράδοση βρίσκοντας ο τάφος του περιτριγυρισμένος από ελιές. Εκτός από την Αίγινα ο Αιακός ήταν γνωστός σε ολόκληρη την Ελλάδα και τιμούσαν την μνήμη του στην Αθήνα και σε πολλά μέρη ακόμη. Στην Αθήνα μάλιστα μια σειρά από σημαντικές οικογένειες θεωρούσαν ότι κατάγονταν από τον Αιακό. Πολλοί ένδοξοι και επιφανείς Αθηναίοι όπως ο Μιλτιάδης, ο Κίμωνας, ο Θουκυδίδης και ο Αλκιβιάδης άνηκαν στους Αιακίδες.
Έτσι, ο Αιακός, ένας από τους πιο δίκαιους ανθρώπους άφησε μεγάλη κληρονομιά και παρακαταθήκη, αφού οι απόγονοι του «πρωταγωνίστησαν» σε όλο τον ελλαδικό χώρο από την Ήπειρο έως την Κύπρο.
