Συνέντευξη στη Λιάνα Ζωζά
Ο Αλέξανδρος Μαγκανιώτης έχει μια πολυεπίπεδη σχέση με το χώρο της τέχνης μιας και δραστηριοποιείται σε διαφορετικούς τομείς της. Αρχιτέκτονας, εικαστικός και τα τελευταία χρόνια και στη θέση του gallery director, ενός πολλά υποσχόμενου χώρου τέχνης, καταφέρνει όχι μόνο να συνδυάζει τις παράλληλες επαγγελματικές του ιδιότητες, αλλά να τις εξελίσσει και να τις διευρύνει. Παίρνοντας σαν αφορμή το τελευταίο του ταξίδι στο Παλέρμο, για την έκθεση CANONE DOPPIO/ΔΙΠΛΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ, είχαμε την ευκαιρία να συνομιλήσουμε για την δυναμική επανεκκίνηση της τέχνης και για τα αισιόδοξα μελλοντικά του σχέδια.
-Άρτι αφιχθείς, από το Παλέρμο και το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Riso, όπου φιλοξενείται η έκθεση “CANONE DOPPIO/ΔΙΠΛΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ”, στην οποία συμμετέχετε σαν εικαστικός, αλλά και σαν ένας από τους βασικούς διοργανωτές. Θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας την πρόσφατη αυτή εμπειρία σας;
–Επιστρέφω πολύ ευχαριστημένος από την οργάνωση και προσέλευση του κοινού και των μελών της Ελληνικής Κοινότητας, της Κάτω Ιταλίας. Επίσης, ο διευθυντής του μουσείου ήταν ιδιαίτερα φιλικός και αγκάλιασε την έκθεση. Μια ακόμα ευχάριστη έκπληξη ήταν ότι στο ίδιο μουσείο στεγάζεται μια μεγάλη εγκατάσταση του Γιάννη Κουνέλη, ιδιαίτερα σημαντική, να την επισκεφτούμε ως Έλληνες καλλιτέχνες και η οποία μας έδωσε μια αίσθηση συνέχειας της πολιτιστικής ανταλλαγής.
“..την πρώτη καραντίνα μπόρεσα να την εκμεταλλευτώ δημιουργικά, ήταν μια καλή παύση..”
-Τα τελευταία χρόνια, σαν gallery director, της The Project Gallery, είστε υπεύθυνος για τη διοργάνωση και την παρουσίαση των art projects του χώρου, όπου συναντιούνται Έλληνες και ξένοι εικαστικοί. Πόσο “κόντρα” είναι ο ρόλος σας αυτός, στην παράλληλη ιδιότητα σας, αυτή του εικαστικού;
-Προσπάθησα από την αρχή της λειτουργίας της The Project Gallery, να μην διαφοροποιηθώ, να παραμείνω στην θέση του εικαστικού ως καλλιτεχνικός διευθυντής, ενώ για την επιμέλεια εκθέσεων κάλεσα επιμελητές να προτείνουν εκθέσεις και επιδίωξα συνεργασίες.
Προτεραιότητα της γκαλερί ήταν πάντα η προβολή καλλιτεχνών και οι συνέργιες. Κάτι δηλαδή μεταξύ ενός ιδρύματος τέχνης και ιδιωτικής γκαλερί. Σαφώς, ο συνδυασμός των δύο ιδιοτήτων, μου δημιουργεί μεγάλη πίεση αλλά προσπαθώ να αφιερώνω χρόνο για την δική μου προσωπική δουλειά.
Στην πρώτη καραντίνα μπόρεσα να την εκμεταλλευτώ δημιουργικά ήταν μια καλή παύση, αλλά κατόπιν, η χαρά της επανεκκίνησης ήταν τόσο μεγάλη ώστε να κάνει δυσάρεστη την “αποχή” στην δεύτερη καραντίνα. Ευελπιστώ να μπορέσουμε να συνεχίσουμε το πρόγραμμά μας κανονικά με όλο και πιο ενδιαφέρουσες εκθέσεις και δράσεις.
-Η έκθεσή σας “Αναζητώντας τον Οδυσσέα”, μια έκθεση σύγχρονης τέχνης που φιλοξενήθηκε στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών ήταν η πρώτη που διοργανώθηκε, μετά την επιστροφή, στην εικαστική κανονικότητα. Πως την υποδέχθηκε το κοινό; Πως ήταν η εμπειρία του να φιλοξενείται μια έκθεση σύγχρονης τέχνης σε ένα μουσείο;
–Αρχικά, διαπίστωσα μια επιφύλαξη του κοινού λόγω της πανδημίας, αλλά εν τέλει η ανταπόκριση του κοινού ήταν συγκινητική. Πολλοί, ενώ δεν το περίμεναν ερχόμενοι σε ξεναγήσεις που έγιναν, «μπήκαν» στον μύθο. Η ερμηνευτική́ μου προσέγγιση του ομηρικού́ έπους είναι εντελώς προσωπική́, συνειρμική και βιωματική.
Έχω εντάξει στοιχεία από την δική μου οικογενειακή ιστορία, που ξύπνησαν δικές τους εικόνες και μνήμες. Είναι βλέπετε πολλές οι αναφορές μου στην ιστορία του παππού μου που από την Άνδρο μεταναστεύει το 1909 στην Αμερική, αλλά επιστρέφει αργότερα και εγκαθίσταται στην Αθήνα, έτσι μπλέκεται με την Οδύσσεια φέρνοντάς μας στο σήμερα, και θέτοντας ερωτήματα για το πώς προσδιοριζόμαστε ως σύγχρονοι Έλληνες.
-Από την αρχή, του φετινού καλοκαιριού, δεν προλαβαίνουμε να παρακολουθούμε τα ενδιαφέροντα art projects που διοργανώνονται σε διάφορα σημεία της Ελλάδας, αλλά και του εξωτερικού, από αξιόλογους επιμελητές και εικαστικούς που συμμετέχουν σε αυτά. Θα λέγατε πως αποτελεί το restart του χώρου της τέχνης, μετά την πολύμηνη παύση, λόγω της παγκόσμιας πανδημίας;
–Γενικά το κοινό και όλοι μας είχαμε ανάγκη να ξαναδούμε εκθέσεις, να κοινωνικοποιηθούμε, να βρεθούμε από κοντά, και αυτό ήταν εμφανές από την προσέλευση και ανταπόκριση του κόσμου. Πολλά art projects τα οποία είχαν παγώσει, πραγματοποιήθηκαν και έδωσαν μια νέα πνοή.
Σίγουρα η επιστροφή σε μια κανονικότητα δίνει μια αίσθηση δυναμικής επανεκκίνησης και ελπίδας, γιατί πιστεύω ότι η τέχνη μας «στηρίζει» σε πολλαπλά επίπεδα.
-Πόσο πιστεύετε πως έχει επηρεασθεί ήδη, η παγκόσμια εικαστική σκηνή από τις συνέπειες της πανδημίας και της κοινωνικής αποστασιοποίησης και τι θα σήμαινε για την τέχνη ένα καινούριο lockdown;
-Είναι αρκετά νωρίς για να καταλάβουμε το βαθύτερο αντίκτυπο πέρα από την προφανή οικονομικό περιορισμό και την εκτίναξη των διαδικτυακών τρόπων προβολής που είχε το κλείσιμο. Ενάμιση χρόνο σχεδόν που είμασταν σε ένα μετεωρισμό.
Ένα καινούργιο lockdown θα ήταν μάλλον καταστροφικό, ήταν κρίμα που το κλείσιμο των καταστημάτων παρέσυρε και τις γκαλερί που προσπαθούν να επιβιώσουν, θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια διέξοδο τέχνης μέσα στην καραντίνα, αλλά ίσως είναι ένα πολύπλοκο ζήτημα αυτό.
-Virtual events vs real events; Τι θα επιλέγατε και για ποιούς λόγους;
–Real events χωρίς δεύτερη σκέψη! Η αμεσότητα και η επαφή με τα έργα είναι αναντικατάστατη, όλα παίζουν τον ρόλο τους στο βίωμα της τέχνης το μέγεθος του έργου, τα υλικά ακόμα και η ίδια η επίσκεψη σε έναν χώρο τέχνης είναι μια συνολική εμπειρία.
Έμεινε χαραγμένη στην μνήμη μου μια έκθεση που επισκέφτηκα κατά την διάρκεια του lockdown σε ένα κενό υπό ανακαίνιση κτίριο, που θύμιζε περίοδο ποτοαπαγόρευσης, και όπου έπρεπε να καλέσεις για να σου ανοίξουν την πόρτα. Υπήρχε έντονο συναίσθημα συνενοχής και η τέχνη αποκτούσε ένα ειδικό βάρος.
-Η συνέπεια και η συνέχεια, στην τέχνη σας είναι αυτή που σας διακρίνει. Τι περιλαμβάνουν τα προσεχή σχέδια σας και τι θα ήταν αυτό που θα θέλατε να υπάρχει στα μελλοντικά σας πλάνα;
-Τον Νοέμβριο συμμετέχω στην εικαστική έκθεση που διοργανώνει το 62ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και η οποία τον Δεκέμβριο θα μεταφερθεί στην Αθήνα, στην The Project Gallery. Συμμετέχω στην διαδικτυακή Art Athina, με την Cube Gallery, αλλά παράλληλα τον Νοέμβριο επιστρέφω στην Πάτρα, όπου μαζί με δύο φίλους εικαστικούς θα εκθέσουμε στον χώρο της Cube Gallery. Εκεί, θα έχω τη χαρά να παρουσιάσω για πρώτη φορά μια σειρά έργων που ολοκληρώθηκαν το 2020 στη διάρκεια της πρώτης καραντίνας.
Upcoming :
Στα μελλοντικά σχέδια είναι να ταξιδέψει η έκθεση του Οδυσσέα εντός και εκτός Ελλάδας, στην Σικελία και πιθανά στην Νέα Υόρκη. Παράλληλα, βρίσκεται σε στάδιο ολοκλήρωσης η συνεργασία μου με τον οίκο Hermés για ένα μαντήλι σε δικό μου σχέδιο αφότου με επέλεξαν ανάμεσα σε 5500 συμμετέχοντες μετά από συμμετοχή μου σε ένα διεθνές open call. Με ενθουσιάζει αυτή η συνεργασία και εύχομαι να πάει καλά και να κυκλοφορήσει σύντομα.
