Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη
Ο Ανδρέας Νικολάου είναι ένας διακεκριμένος σύγχρονος εικαστικός, που αξίζει να παρακολουθούμε τη δουλειά του εκ του σύνεγγυς, όχι μόνο για την ενδιαφέρουσα θεματολογία που επιλέγει αλλά κυρίως για τα μηνύματα και τους συμβολισμούς, που απορρέουν από τα έργα του.
Μαθητής του Παναγιώτη Τέτση, με περισσότερες από 40 ατομικές εκθέσεις παγκοσμίως στο ενεργητικό του, παρουσίασε δουλειά του στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών με τίτλο «Επί τον τύπον των ήλων». Μιλάμε για ένα περιοδεύον project σε εξέλιξη, με σήμα κατατεθέν την τραυματισμένη ελληνική σημαία. Ο Νικολάου θίγει την αποξένωση και τη δραματικότητα της ανθρώπινης φύσης σ’ έναν εχθρικό και κατακερματισμένο κόσμο.
Συναντήσαμε τον καλλιτέχνη στο εργαστήριό του στο κέντρο της Αθήνας , ο οποίος μας μίλησε για τη δουλειά του, το αγοραστικό ενδιαφέρον που παρουσιάζουν οι Έλληνες εικαστικοί στο εξωτερικό, καθώς και για τα μελλοντικά του σχέδια.
– Γνωρίζουμε ότι δάσκαλος σας ήταν ο Παναγιώτης Τέτσης. Πιστεύετε ότι η συναναστροφή μαζί του επηρέασε τη ζωή και τη δουλειά σας;
Το να μην επαναπαύομαι, αυτό είναι που κρατώ κυρίως από τον Παναγιώτη Τέτση. Δεν είναι δύσκολο να φτιάχνεις «όμορφα» πράγματα… Σημαντικά πράγματα γίνονται όμως μετά από πολύ κόπο και ψάξιμο. «Πρέπει να βασανίζεις το τελάρο», έλεγε. Ο Παναγιώτης Τέτσης με επηρέασε επίσης στο πώς να βλέπω αυτό που ονομάζουμε «σύγχρονη» τέχνη. Και να μην είμαι καθόλου σίγουρος ότι όλος αυτός ο θίασος «του οτιδήποτε» είναι πάντα μια σύγχρονη τέχνη!
Σύγχρονη τέχνη είναι η τέχνη που φτάνει στα άκρα από ανάγκη για έκφραση και αντίδραση προς το απάνθρωπο σήμερα. Θα μπορούσε να είναι και η ανάγκη του καλλιτέχνη να συμβαδίσει με τα τεκταινόμενα, καθώς και η ανάγκη για καταξίωση μέσα από αυτό που υποτίθεται πολεμάει.
“Ζωγραφίζω το γυμνό σώμα, τη σάρκα που εμπερικλείει, αυτό που ονομάζουμε ζωή, αυτό το φθαρτό θαύμα προτεταμένο σαν μια ασπίδα στον χρόνο”
– Μιλήστε μας για τις θεματικές που έχετε καλύψει;
Ζωγραφίζω κυρίως ανθρώπινα σώματα. Είναι ένα θέμα απύθμενο που προσφέρεται για ατέρμονη μελέτη. Ζωγραφίζω το γυμνό σώμα, τη σάρκα που εμπερικλείει, αυτό που ονομάζουμε ζωή, αυτό το φθαρτό θαύμα προτεταμένο σαν μια ασπίδα στον χρόνο. Με αφετηρία αυτό το σώμα, νέο και σφριγηλό σαν μάρμαρο να μοιάζει άτρωτο, άλλοτε νικημένο, είναι πάντα σαν να προσπαθώ να δω και να ζωγραφίσω αυτό που υπάρχει πίσω, ένα μεγάλο μυστικό που μένει πάντα άπιαστο. Ακόμα και όταν ζωγραφίζω τοπία, χώρους και νεκρές φύσεις ο άνθρωπος πρωταγωνιστεί μέσα από την απουσία του.
– Χρησιμοποιείτε συμβολισμούς στη δουλειά σας. Τι μηνύματα θέλετε να περάσετε στο κοινό σας;
Οι συμβολισμοί και τα μηνύματα πάντα απορρέουν από κάθε μορφή τέχνης. Όταν όμως αυτό γίνεται επί τούτου τότε το έργο της τέχνης γίνεται γραφικό, στην καλύτερη περίπτωση εικονογραφικό. Τα σύμβολα και τα μηνύματα πρέπει να υπονοούνται μέσα από την ευαισθησία και το δυναμισμό του έργου και κατ’ επέκταση του δημιουργού και όχι σαν πρόθεση του καλλιτέχνη. Όταν ένα σώμα που ίπταται στον ουρανό γίνεται ένα ολόκληρο σύμπαν και ένα κορίτσι που κοιμάται προμηνύει τις χαρμολύπες που η ζωή μάς επιφυλάσσει. Και ακόμα όταν μια πληγιασμένη σημαία γίνεται ο καθρέφτης μιας άχαρης και σκληρής περιόδου που βιώνουμε.
“Tους μεγάλους καλλιτέχνες τους κάνουν οι μεγάλες χώρες! Αγοραστικό ενδιαφέρον υπάρχει για τους Έλληνες καλλιτέχνες μόνο αν το έργο καταφέρει να γίνει ερωτεύσιμο και θελκτικό!”
– Θεωρούνται τα έργα Ελλήνων καλλιτεχνών επένδυση;
Το κοινό στο εξωτερικό δεν βλέπει τους Έλληνες εικαστικούς σαν επένδυση. Κυρίως στην εποχή μας, που η αξία του έργου τέχνης είναι ανεξάρτητη της ποιότητας του έργου. Σημαντικό ρόλο παίζει το ποιος αποφασίζει να ανεβάσει τον συγκεκριμένο καλλιτέχνη. Οι Έλληνες καλλιτέχνες μένουν δυστυχώς απέξω! Τα παιχνίδια του χρηματιστηρίου της τέχνης τα εξηγούν απλά και συνοπτικά σε ένα εκπληκτικό βιβλίο με τίτλο «Χειμώνας στον πολιτισμό» ο Jean Clair και ο Louis Bunûel και το αποδίδουν με μια φράση: «Tους μεγάλους καλλιτέχνες τους κάνουν οι μεγάλες χώρες!». Αγοραστικό ενδιαφέρον υπάρχει για τους Έλληνες καλλιτέχνες μόνο αν το έργο καταφέρει να γίνει ερωτεύσιμο και θελκτικό! Αυτό φυσικά δεν επιτυγχάνεται όταν οι Έλληνες εικαστικοί μιμούνται τους ξένους προσπαθώντας να είναι «in», αλλά όταν το έργο τους ξεχωρίζει για τη συνέπεια και την αυθεντικότητά του!
– Έχετε στο ενεργητικό σας πάνω από 40 εκθέσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό, σε μουσεία και γκαλερί. Θα θέλετε να μοιραστείτε κάποιες εμπειρίες σας από τις εκθέσεις σας με τους αναγνώστες μας;
Σε μια εποχή όπως η δική μας, που μας προσπερνά, ο καλλιτέχνης πρέπει να είναι παρών! Μια έκθεση δεν είναι φυσικά απλώς μια γιορτή ! Πίσω από τα λαμπερά εγκαίνια κρύβεται μια περίοδος επίπονης και εξουθενωτικής δουλειάς . Όχι μόνο ως προς τη δημιουργία του έργου τέχνης αλλά και την οργάνωση που απαιτείται για να φτάσει στο κοινό μια άρτια προς όλες τις πλευρές έκθεση. Υπάρχει φυσικά η προ κρίσης περίοδος, μια χρυσή εποχή για την τέχνη, όπου η αγάπη του κόσμου για το έργο τέχνης εμπλεκόταν με το «λαμπερό» που η ενασχόληση με την τέχνη εμπεριέχει! Μετά το μεγάλο σοκ, τα πράγματα αρχίζουν να γίνονται πιο εσωτερικά. Ο κόσμος είναι πιο σκεπτικός απέναντι στο έργο τέχνης και πιο αναποφάσιστος στο να το αποκτήσει .
– Παρουσιάζετε στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών την εικαστική εγκατάσταση με τίτλο «Επί τον τύπον των ήλων». Θα θέλατε να μας μιλήσετε για αυτό σας το project;
Ο τίτλος είναι δανεισμένος από το ομώνυμο έργο φέρνοντάς μας αντιμέτωπους με τις πληγές της εποχής μας! Είναι ένα ongoing εικαστικό project με επιμελητές τη Λιάνα Ζωζά, art director της Cube και τον ιστορικό τέχνης, Γιάννη Μπόλη . Πρωτοπαρουσιάστηκε από την γκαλερί Cube στην περσινή Art Athina και στόχος μας είναι να φιλοξενηθεί μελλοντικά εμπλουτισμένο και σε άλλους σημαντικούς χώρους πολιτισμού στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
– Άλλες δραστηριότητες σας αυτόν τον καιρό;
Συμμετέχω στην έκθεση «Reflecting Reality» που οργανώνει η γκαλερί Blue Iris, στο πλαίσιο του «Πάφος Πολιτιστική Πρωτεύουσα 2017». Είναι μια έκθεση αφιερωμένη στη ρεαλιστική ζωγραφική του σήμερα με πέντε Κύπριους και Έλληνες καλλιτέχνες.
Η γκαλερί «Αποκάλυψη» στη Λευκωσία θα γιορτάσει τη συμπλήρωση μιας πορείας τριάντα χρόνων με αναδρομική έκθεση της δουλειάς μου. Είναι μια μεγάλη τιμή που μου γίνεται από την ιδιοκτήτρια της γκαλερί, κυρία Νατάσα Τοφαρίδου.
Το κείμενο του καταλόγου θα συνταχθεί από το Dr. Σάββα Χριστοδουλίδη. Εκτός από μια καινούργια σειρά έργων που φτιάχνονται ειδικά για την έκθεση αυτή, θα παρουσιαστούν σε ενότητες έργα από διάφορες περιόδους της δουλειάς μου που βρίσκονται στην προσωπική μου συλλογή αλλά και έργα που βρίσκονται σε διάφορες ιδιωτικές συλλογές.
- Χορηγός έκθεσης: Ελληνική Τράπεζα.
* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα axianews 11/17