Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη

Ο Βασίλης Καρακατσάνης είναι ένας καλλιτέχνης με σημαντική πορεία και εμπειρία στο χώρο. Τόσο η θεματολογία όσο και οι τεχνικές του είναι ιδιαίτερα ευρηματικές. Λίγο πριν τα εγκαίνια της έκθεσής του στην γκαλερί Cube στην Πάτρα, συναντήσαμε τον καλλιτέχνη στο χώρο που ζει και εμπνέετε στο κέντρο της Αθήνας.

«Ζω πολλά χρόνια εδώ και εμπνέομαι από τα κτίρια και τους ανθρώπους που συναντώ καθημερινά» μας ανέφερε. Ο χώρος του εξαιρετικός, το κτίριο ψηλοτάβανο με στοιχεία αρχιτεκτονικής του μεσοπολέμου, τα αντικείμενα διαλεγμένα με γούστο και το μπαλκόνι γεμάτο λουλούδια. Εδώ συναντήσαμε τον εικαστικό και μιλήσαμε για το ρόλο που παίζει το ύφασμα στη δουλειά του, για τις εκθέσεις του σε Ελλάδα και εξωτερικό, για ανθρώπους που σηματοδότησαν τη καριέρα του.

– Παρατηρούμε ότι αντλείτε τις θεματικές σας ενότητες κυρίως από βιωματικές εμπειρίες και από την παρατήρηση του κόσμου που σας περιβάλλει. Εμπνέεστε πολύ από το ύφασμα και την υφή του και δημιουργείτε εικόνες. Μιλήστε μας γι αυτό.

Η σχέση μου με το ύφασμα σαν συνολικότερη έννοια είναι το κλειδί της υπόθεσης. Σε όλη μου την πορεία, αν εξαιρέσεις κάποιες διαφοροποιήσεις, η δουλειά μου γύριζε γύρω από αυτό. Δουλειές που θα ήθελα να αναφερθώ είναι οι σημαίες της Ευρώπης “Flags” στη “Βίκυ Δράκου Contemporary Art”, μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες στον χώρο των εικαστικών της χώρας μας και τα “Aστικά υλικά” “Urban Materials”, έπιπλα με εμπριμέ υφάσματα, που μου ξυπνάνε αναμνήσεις “Αστρολάβος” και “Zήτα Mι”.

Μετά τις “Aστικές συμπεριφορές” “Urban Behaviours”, στην “Έκφραση” άρχισα να φτιάχνω ρούχα ανθρώπων, που συμπεριφέρονται σαν αυτούς. Την δεκαετία του 1990, παρουσίασα στο “Artio” τα “Bags” και στο “Τρίτο Μάτι” και “Art Athina” τα “Clothes”, όπου καθώς έμπαινες στην γκαλερί έμοιαζε σαν να έμπαινες σε μπουτίκ. Όλα τα ρούχα και τα αξεσουάρ ήταν στημένα στη σειρά, κανονικότατα σαν ξύλο. Το ύφασμα, όποιας μορφής, με έχει επηρεάσει πολύ στη ζωή μου δίχως να ξέρω το γιατί.

– Βλέπουμε πως στη δημιουργία των έργων σας έχετε μία ιδιαίτερη προτίμηση στις γυναικείες γόβες και τσάντες και έχετε πραγματοποιήσει και σχετικές εκθέσεις. Τι είναι αυτό που σας έκανε να τις λατρέψετε τόσο;

Οι γυναικείες γόβες ήταν το παιδικό μου φετίχ. Στα έξι χρόνια μου περίπου, σαν φοβισμένο παιδάκι, ταξίδεψα στην Ισπανία ασυνόδευτος ανήλικος επιβάτης, με μια πλαστική ταμπέλα των στοιχείων μου, κρεμασμένη από το λαιμό, για να με παραλάβει από εκεί η οικογένεια μου για διακοπές και δουλειές του πατέρα μου. Θυμάμαι ότι στην ενδιάμεση στάση της πτήσης για Ισπανία, στη Ρώμη, με παρέλαβε μία αεροσυνοδός και κρατώντας με από το χέρι προχωρούσαμε σε έναν τεράστιο, ατελείωτο διάδρομο με άσπρο μάρμαρο, πηγαίνοντας με στο αεροπλάνο για Βαρκελώνη. Εγώ το μόνο που κοιτούσα, καθώς πηγαίναμε ήταν η μπλε της φούστα με ένα μικρό σκίσιμο από πίσω και τις ψηλές της γόβες, που χτυπούσαν το δάπεδο.

Δεν θα το ξεχάσω ποτέ, ήταν το ωραιότερο πράγμα της ζωής μου (εύχομαι η Ιταλίδα αυτή, που αν ζει, είναι κάπου ανάμεσα στα 75 με 80, να φοράει ακόμα γοβάκια). Τα γυναικεία παπούτσια πάντα με σαγήνευαν κι έτσι έκανα εκθέσεις με εκατοντάδες γόβες.

Τον Σεπτέμβριο, θα έχω έκθεση στην “Λόλα Νικολάου” στην Θεσσαλονίκη, μόνο με γόβες.

– Μας αναφέρατε τη Βίκυ Δράκου. Θέλετε να μας πείτε λίγα λόγια για την συνεργασία σας; Μας δείξατε επίσης μια φωτογραφία από το αρχείο σας που χρονολογείται στις αρχές του ’90. Σε ποια εκδήλωση «τραβήχτηκε» και ποιοι οι εικονιζόμενοι;

Αισθάνομαι υποχρέωση σε αυτήν την γυναίκα. Η Βίκυ Δράκου ήταν μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες στην ελληνική εικαστική πραγματικότητα, που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στον χώρο, ενώ κατάφερε, να φέρει τα μεγαλύτερα ονόματα της εποχής εκείνης από το εξωτερικό. Η πρώτη της γκαλερί “Vicky Dracos Contemporary Art” ήταν στην οδό Κουμπάρη και Βασιλίσσης Σοφίας, απέναντι από το Μουσείο Μπενάκη. Όταν έκλεισε από εκεί, πήρε τα στούντιο της Columbia στον Περισσό, τα ΕΜΙ, τα οποία δεν υπάρχουν πλέον, όπου έγιναν από τις μεγαλύτερες εκθέσεις και παρουσιάστηκαν σχεδόν οι πάντες, όπως ο Νίκος Αλεξίου, Μανώλης Χάρος, Χριστίνα Σαραντοπούλου, Απόστολος Λάβδας, Λίλυ Μπακογιάννη, Κίκος Λανίτης, Κυριάκος Μορταράκος, Κωστής Γεωργίου, Άγγελος Σκούρτης, εγώ… Και όλο αυτά μόνο πριν από περίπου 30 χρόνια.

– Είστε ένας καλλιτέχνης που έχετε δώσει μεγάλη βαρύτητα στη δραστηριότητά σας στο εξωτερικό. Μιλήστε μας για τις εκθέσεις που έχετε πραγματοποιήσει.

Έχω συνεργαστεί (για ατομικές εκθέσεις μιλάμε) με γκαλερί στο Ντουμπάι, Ισπανία, Δανία, Τουρκία, Ιταλία, Γερμανία, Ινδονησία, Εκουαδόρ και την Κύπρο. Το προσπάθησα από τα νιάτα μου γιατί κατάλαβα από τότε ότι δεν είναι μόνο ο μικρόκοσμος που έχουμε εδώ. Μπορεί να είσαι ο αρχηγός του χωριού, αλλά αν σε ενδιαφέρει να γίνεις και ο αρχηγός της κωμόπολης, πρέπει να προσπαθήσεις πολύ και αμφίβολο εάν θα το πετύχεις.

Εύκολα τα όνειρα, αλλά οι πράξεις είναι δύσκολες και το εξωτερικό δεν σε περιμένει, ούτε σου χαρίζεται. Χρειάζεται ουσιαστική δουλειά υποδομής, γιατί για να έχει κάποιος δραστηριότητα στο εξωτερικό θα πρέπει να διαθέτει τεχνοκρατική αντίληψη των πραγμάτων, πράγμα δύσκολο στη συνύπαρξη του με την καλλιτεχνική δημιουργία. Θέλει κόπο, συνέπεια, συνεχή παρουσία και συνεργασίες με συγκεκριμένες γκαλερί. Και από ότι μου είπε γκαλερίστας στο Άμστερνταμ, (κάπου στις αρχές του 1990) ενθουσιασμένος με τη δουλειά μου, όταν του είπα ότι είμαι από την Αθήνα, μου απάντησε ότι η γκαλερί του, δεν συνεργάζεται με καλλιτέχνες από την Μέση Ανατολή.

– Παρουσιάζετε δουλειά σας αυτό τον καιρό;

Παρουσίασα πρόσφατα στην Πάτρα, στην γκαλερί “Cube” στη Λιάνα Ζωζά δουλειά μου με θέμα “Carpets II”. Η δουλειά αυτή τρέχει εδώ και δύο χρόνια και θα κλείσει το Νοέμβριο στη Λεμεσό , στην γκαλερί Μορφή.

– Από που εμπνευστήκατε τη δουλειά σας “Carpets”;

Τα “Carpets I” είναι μία ιστορία από το 1991, τα οποία παρουσιάστηκαν πρώτη φορά στην γκαλερί Titanium, στον Γιαγιάνο. Ήταν μία έκθεση πολύ πρωτοποριακή σε συνεργασία με τη Μάγια Τσόκλη.

Τυπώσαμε ένα από τα έργα μου σε μεταξωτό ύφασμα και η Μάγια σχεδίασε ρούχα για επίδειξη μόδας μέσα στην Titanium. Ένα έργο μου που κρεμόταν στον τοίχο. Έγινε ένα ντεφιλέ καταπληκτικό. Ήταν πάρα πολύ επιτυχημένη η συγκεκριμένη έκθεση.

To 1998 στον “Κρεωνίδη” παρουσίασα τη δουλειά μου “Sarong” σε συνεργασία με τη Δάφνη Βαλέντε, Μιχάλη Ασλάνη και Μάγια Τσόκλη, με το αντίστοιχο σκεπτικό. Ήταν οι εποχές που σε εγκαίνια, η προσέλευση του κόσμου ήταν τέτοια, που δημιουργούσε κυκλοφοριακό πρόβλημα, με άμεση επέμβαση της τροχαίας.

Γκλαμουράτες αναμνήσεις. Τις έζησα & τις ευχαριστήθηκα.

– Λέγεται ότι οι καλλιτέχνες δεν βιοπορίζονται εύκολα από την ζωγραφική στην σημερινή εποχή της κρίσης. Ποια η δική σας άποψη;

Από το 2010 έως σήμερα, η κατάσταση είναι εξαιρετικά δύσκολη, αφού βιώσαμε και βιώνουμε έντονα την κρίση στον χώρο, με αποτέλεσμα ο ένας να επιρρίπτει ευθύνες στον άλλον, αφού κυριαρχεί ο πανικός, όταν δεν πωλείται ούτε τελάρο. Αυτό τον καιρό οι εκθέσεις στο εξωτερικό δίνουν ανάσα.

Η δικιά μου η καλλιτεχνική γενιά πέρασε την περίοδο του πλούτου, όπου βγήκαν πολλά χρήματα. Απλά όλοι είμαστε συνυπεύθυνοι για την φούσκα, την οποία και πληρώσαμε άγρια. Τα μισά χρήματα της ύπαρξης μου όμως, τα χρωστώ στους Κύπριους, συνολικά σε όλα τα χρόνια της καριέρας μου (12 ατομικές μέχρι σήμερα) και τους ευχαριστώ που αγάπησαν τη δουλειά μου. Gloria Gallery και Argo στη Λευκωσία, Μορφή στη Λεμεσό.

– Ετοιμάζετε κάτι καινούριο να μας παρουσιάσετε;

Η νέα μου δουλειά δεν αφορά το ύφασμα, ωστόσο στοιχεία από χαλιά κ.α. υπάρχουν μέσα. Θα παρουσιαστεί τον Ιανουάριο του 2019 στην Genesis, λέγεται “Διακριτή Περιοχή” “Distinct District” και αφορά καθαρά βιωματικές μου σχέσεις με το αθηναϊκό τοπίο. Τα κτίρια, οι πολυκατοικίες, η ασφυξία τους και τα χαρακτηριστικά που διαθέτουν, μέσα από προσωπικές αναμνήσεις, μιας ζωής που ολοκληρώνεται & αυτό πρέπει να γίνει με τον καλύτερο και ουσιαστικότερο τρόπο. Τώρα στα 61 μου, άρχισα να ζωγραφίζω λίγο καλύτερα. Είμαι φανερά επηρεασμένος από τη ζωή μου στην πόλη, ειδικά την Αθήνα, το οποίο αποδίδω στη νέα μου δουλειά, με όλη μου την καρδιά, (ή έστω 99%).

INFO

Έργα του Βασίλη Καρακατσάνη βρίσκονται σε ιδιωτικές & δημόσιες συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό όπως:

στη Συλλογή Κ & Ν Ευριπίδη, στο Μεσολόγγι στην Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης Αιτωλοακαρνανίας Χρήστου & Σοφίας Μοσχανδρέου, στη Συλλογή της Βιομηχανίας Ε.Ι. Παπαδόπουλος Α.Ε., στο American College of Greece, στη Συλλογή Camper, στο Μουσείο Βορρέ, στη Συλλογή του Meliá Recident Giorgio Athens Hotel, στο ALBA-Athens Laboratory of Business Administration Graduate Business School at the ACG, στο Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών Τσιχριτζή “ΙΕΤΤ”, στην Αλεξάνδρεια στη Bibliotheca Alexandrina & The Cavafy Museum, στη Βαρκελώνη στο Fundación Joan Miró, Parc de Montjuic, στη Βέροια στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη, στο Bremen, στο HANSA Dienstleistungs- und Vertriebs GmbH, στις Βρυξέλλες στη BP Oil Europe, στην Art Mainalon, στη Πινακοθήκη Κυκλάδων στη Σύρο στη Συλλογή Ploes Hotel, στο Αμβούργο στη Lloyd, στην Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης “MMCA”, στη Δημοτική Πινακοθήκη Κέρκυρας, στο La Vella Ανδόρα, E&C Department, στη Λεμεσό, στο Sun Flower Beach Resort, στη Μητρόπολη Λεμεσού, στο Four Seasons Hotel Beach Resort στη Λεμεσό, στη Κρατική Πινακοθήκη Λευκωσίας, στη Middle Insurance Collection, στη Λευκωσία, στην Universal Life Collection, στο Λονδίνο στη Derek Johns LTD Collection, στην Μανδρίτη στο Palacio de Cristal, στη Retiro Madrid, στην Colección particular de S. M. los Reyes de España, Montevideo, στην Ουρουγουάη στο Fundación “FPPU”, στο Astir of Paros, στην Νεμέα στα Οινοποιεία Σκούρας, στη Νομαρχία Δράμας-Καβάλας-Ξάνθης, στην Palma de Mallorca, στη Colección Grupo Pedro Serra και στο Museo de Arte Moderno y Contemporáneo “Es Baluard”, στο Quito στον Ισημερινό στην GUITIG Art Collection, στη Ρόδος στη Δημοτική Πινακοθήκη Ρόδου-Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης στη, Ρώμη στο Istituto Orientale, στον Πύργο, Santa Irini SA-Συλλογή I. Χρυσού, στο Δημαρχείο στη Σκύρο, στο Soller/Mallorca, στο Museo de Arte Moderno y Contemporáneo “Can Prunera” de la Ciudad de Soller, στα Τίρανα στην National Gallery of Arts “Galeria Kombëtare e Arteve», στο Ubud/Bali στην Ινδονησία στο Neka Museum, στην Φρανκφούρτη στο B. Wetzestein Showroom, στην Ορθόδοξος Ακαδημία Κρήτης στα Χανιά.

Από το 1982 ως το 2017 έχει συμμετάσχει σε διεθνείς εκθέσεις και Art Fairs, (World Art Dubai, Art Thessaloniki, Contemporary Istanbul, Art Athina, Art Innsbruck, Europ’ART, Stockholm Art Fair, IDF Expo-Muscat, Dakar Arts Festival, TAPE, Temporary Art Product Exchange, 8th International Triennale, Lalit Kala Akademi, New Delhi, 8th BIDA, Bienal Internacional del Deporte en las Bellas Artes , Soller/Mallorca, Ισπανία, Museo de Arte Moderno y Contemporáneo “Can Prunera” de la Ciudad de Soller , Tiranë, Αλβανία, National Gallery of Arts “Galeria Kombëtare e Arteve”, Ubud/Bali, Ινδονησία, Neka Museum, Frankfurt, Γερμανία, B. Wetzestein Showroom.

* Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην axianews.