The Art | Artists’ Diaries

Γράφει η Λιάνα Ζωζά

Η τέχνη, όπως ομόφωνα δέχονται οι άνθρωποί της, είναι αυτή που πλήττεται πρώτη και ανακάμπτει τελευταία σε περιόδους κρίσης. Πόσο μάλλον μέσα από μία μεγάλη κοινωνική και οικονομική κρίση που αναμένεται, μετά από μία παγκόσμια πανδημία με άγνωστη ημερομηνία λήξης.

Χώροι τέχνης, όπως τα μουσεία, οι πινακοθήκες και οι γκαλερί, αναγκάζονται να αναστείλουν τη λειτουργία τους, για χρονικό διάστημα του οποίου όχι μόνο δεν γνωρίζουν τη διάρκεια, αλλά ούτε καν, το αν και πότε θα υπάρξει επιστροφή σε οποιαδήποτε μορφή κανονικότητας. Η αγορά της τέχνης έχει “παγώσει” και περιμένει με αγωνία τις εξελίξεις. Μέχρι στιγμής, ο τρόπος με τον συνεχίζεται η επικοινωνία των εκθέσεων, αλλά και της τέχνης γενικότερα,  είναι μόνο μέσα από το internet και τις εφαρμογές του. Είναι μάλιστα, αξιοθαύμαστος ο αριθμός των επισκεπτών στις σελίδες των μεγάλων μουσείων που προσφέρουν εντυπωσιακές virtual περιηγήσεις στις αίθουσές τους, αλλά και σε θεατρικές παραστάσεις και μουσικά δρώμενα που προσφέρονται απλόχερα, μέσα από το διαδίκτυο, αυτό τον καιρό της κοινωνικής αποστασιοποίησης.

Τι γίνεται, όμως με τους υπόλοιπους χώρους τέχνης και πως θα συνεχίσουν να λειτουργούν, μιας και ένα μεγάλο μέρος της επιτυχημένης λειτουργίας τους βασίζεται στην προσωπική επαφή με το κοινό τους?

Υπάρχουν στοιχεία που προκύπτουν από πρόσφατες μελέτες που σίγουρα δεν προμηνύουν ένα ευοίωνο μέλλον, σε παγκόσμιο μάλιστα επίπεδο, αλλά και προβλέψεις για το “κλείσιμο” πολλών, ιδίως των μικρότερων, χώρων τέχνης, που δεν θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν, όλα αυτά που έπονται.

Μέσα από την ενότητα “The Art | Artists Diaries” θα φιλοξενούνται συνεντεύξεις από Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες (εικαστικούς, μουσικούς, χορευτές, ηθοποιούς, κλπ), γκαλερίστες, επιμελητές και γενικότερα ανθρώπων που κινούνται στο χώρο της τέχνης και θα λειτουργούν σχολιαστικά, μέσα από τις ίδιες ερωτήσεις και ανάλογα με τις εξελίξεις, στην όλη ιδιαιτερότητα της κατάστασης που αφορά την τέχνη.

Ο Βασίλης Καρακατσάνης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1957 όπου ζει και εργάζεται. Σπούδασε ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, Θεωρία της Τέχνης στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Βαρκελώνης και συντήρηση αρχιτεκτονικών μνημείων στο Centro Europeo της Βενετίας, με υποτροφίες του ΙΚΥ, της Ισπανικής Κυβέρνησης και του Συμβουλίου της Ευρώπης. Έχει εκθέσει από το 1982 έως σήμερα, (ατομικές εκθέσεις) στην Ελλάδα, Κύπρο, Ισπανία, Ιταλία, Ινδονησία, Ισημερινό, Τουρκία, Δανία, H.A.E.  και Γερμανία. Τα έργα που παρουσιάζει αυτές τις μέρες, τις μέρες τις πανδημίας στη Cube στην Πάτρα είναι η 93η ατομική του έκθεση. Συμμετείχε σε δεκάδες ομαδικές εκθέσεις,  Art Fairs & διεθνείς εκθέσεις. Έργα του βρίσκονται σε μουσεία, ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Ο εικαστικός συνομιλεί με τη Λιάνα Ζωζά για τους αναγνώστες του artViews.gr

-Βασίλη,  τέχνη στα χρόνια της πανδημίας. Με ποιο τρόπο επηρεάζεται η τέχνη?

-Δεν μπορώ να ξέρω, πως όλο αυτό, που πρωτόγνωρα βιώνουμε θα αποτυπωθεί. Μιλώντας για μένα, συνεχίζω κανονικά την δουλειά μου, στη θεματολογία που με απασχολούσε και πριν την πανδημία. Σίγουρα η ψυχική μου κατάσταση, δεν είναι η ίδια, επομένως θα βγουν πράγματα που μόνο με την απόσταση του χρόνου θα μπορέσουν να διακριθούν. Δεν νιώθω την ανάγκη να κάνω έργο για την πανδημία.

Μου ζητήθηκε από γκαλερί και ανταποκρινόμενος, γιατί ήθελα, ζωγράφισα ένα μικρό έργο που είναι μέσα στην προαναφερθείσα θεματολογία μου. Σίγουρα εμπεριέχει τον ψυχισμό αυτής της περιόδου, αλλά αυτό θα το πουν άλλοι.

-Τέχνη | Καλλιτέχνες. Ποια θα είναι η επόμενη ημέρα?

 –Όπως ήταν και οι προηγούμενες. Δουλειά, όνειρα, χαρές, λύπες.

-Η αγορά της τέχνης θα επηρεασθεί? Πόσο και πως?

 –Σε κάθε καταστροφή από τα πρώτα που θα επηρεαστούν αρνητικά είναι η αγορά της τέχνης και από τα τελευταία που θα ανακάμψουν. Η πανδημία εκτός των υγειονομικών επιπτώσεων δημιουργεί οξύ οικονομικό πρόβλημα τόσο κατά την διάρκεια της, όσο και μετά. Η οικονομική κρίση που περάσαμε ήταν καταπέλτης. Μόλις κάτι πήγε να γίνει ήρθε ο ‘βιολογικός πόλεμος’ , όπως χαρακτηρίζουν πολλοί αυτό που ζούμε.

Το πρώτιστο είναι η υγεία. Τα άλλα πάντα είχαν τα πάνω και τα κάτω τους. Κύκλοι είναι που επαναλαμβάνονται. Τυχερή η φουρνιά μου που είδε στο παρελθόν λαμπρές στιγμές.

-Τέχνη | Τεχνολογία. Ποιος θα είναι ο ρόλος της τεχνολογίας στην επικοινωνία, αλλά και στην αγορά της τέχνης?

 –Η τεχνολογία αναμφισβήτητα έχει επιδράσει θετικά στη διακίνηση της εικόνας περισσότερο, άρα και της αναγνωσιμότητας πολλών καλλιτεχνών που για διαφόρους λόγους ήσαν στην εξέδρα. Από εκεί και πέρα, στο χώρο της αγοράς ενός έργου τέχνης, η επαφή με το πρωτότυπο πιστεύω ότι είναι το αναπόσπαστο κομμάτι για την αγορά του. Από φωτογραφία ή video δύσκολα κάποιος θα δώσει ένα σεβαστό ποσό για να αποκτήσει κάτι που πριν δεν ένιωσε την αύρα του, βλέποντας το σε μια γκαλερί, ή ατελιέ.

Ομολογουμένως όμως τα τελευταία χρόνια έδωσα κάποια έργα μου από το site μου ή τα sites ορισμένων γκαλερί που συνεργάζομαι. Το 90% ήταν από χώρες του Περσικού Κόλπου.

-Τέχνη | Κοινωνική Απόσταση. Πως μπορεί να λειτουργήσει η τέχνη με κανόνες κοινωνικής απόστασης?

 –Όλα γίνονται. Μπορεί να λειτουργήσει και πολύ καλά μάλιστα. Για μένα όμως η χαρά, η προσμονή των εγκαινίων, που παρ όλη την κοσμικότητα τους, δεν παύουν να είναι η γιορτή που αφορά την οποιαδήποτε έκθεση μου, θα μου λείψουν. Σε όλη μου τη ζωή ήμουν παρόν στα εγκαίνια μου εντός και εκτός Ελλάδος. Δύο φορές δεν ήμουν.

Το 2019 που για λόγους υγείας δεν μπόρεσα να είμαι στη Λήμνο (Ώχρα-Μπλε) και τώρα τον Μάρτιο του 2020 που δεν ήμουν στην Πάτρα (Cube Gallery). Μου έχουν κοστίσει πολύ και οι δυο φορές. Νιώθω αμήχανα. Είναι σαν το σεξ. Με  κοινωνική απόσταση δεν μου έχει προκύψει ποτέ.

-Ποιο γνωστό έργο σύγχρονης τέχνης θα επιλέγατε για να περιγράψετε την υπάρχουσα κατάσταση και γιατί?

 –Ένα οποιοδήποτε γλυπτό από την σειρά ‘Match Stickmen’ του Γερμανού Wolfgang Stiller.

-Η ιστορία, μέχρι σήμερα, έχει δείξει πως η τέχνη επιβιώνει ακόμη και κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες και μάλιστα προσφέροντας σημαντικά έργα. Θα συμβεί το ίδιο και τώρα?

 –Θα συμβεί σίγουρα και με λαμπρά έργα και με ωραίους καλλιτέχνες.  Απλά πιστεύω ότι δεν θα μας χάλαγε καθόλου & η όμορφη, ξένοιαστη πλευρά της ζωής.