Στην ῞Ερση του Γεωργίου Δροσίνη, η συνομιλία της λογοτεχνίας με την ιστορία είναι προϕανής, καθώς η διαχείριση των γνώσεων του παρελθόντος τροϕοδοτεί τη μυθοπλασία του έργου· ουσιαστικά ο θαυμασμός για το ένδοξο παρελθόν αποτελεί την αιτία της συγγραϕής του. Σημαντικά ζητήματα, που απασχολούσαν τη Φιλολογία, την Ιστορία και κυρίως την επιστήμη της Αρχαιολογίας διατρέχουν τις σελίδες της ῞Ερσης και αποκτούν λογοτεχνική υπόσταση.
Το πάθος της Αρχαιολογίας, που ενέπνευσε την ῞Ερση στον Γ. Δροσίνη, αποτέλεσε και το κίνητρο του Αντώνη Μαστραπά για την ενασχόλησή του με το μυθιστόρημα. Το επιχείρησε όμως από μια άλλη πλευρά, αυτή του ερευνητή που ψάχνει να βρει την αλήθεια στα λόγια του λογοτέχνη. Διερευνώντας την αρχαιομάθεια του Γ. Δροσίνη, δεν ανακάλυψε μόνο το εύρος και το κύρος των γνώσεών του, αλλά ανίχνευσε άγνωστες πτυχές της ζωής του, πολύ περισσότερο κατανόησε μύχιες σκέψεις του και διέκρινε ανεκπλήρωτα όνειρά του. Πάνω από όλα αναζήτησε τους λόγους που τον οδήγησαν στη συγγραϕή της ῞Ερσης σε μια κρίσιμη καμπή για τον Ελληνισμό, επικυρώνοντας έτσι την ιστορικότητα του έργου.
Το μυθιστόρημα εκδόθηκε το 1922 και θα πρέπει να έγινε γνωστό στο αθηναϊκό κοινό δύο περίπου μήνες πριν την καταστροφή της Σμύρνης και την εγκατάλειψη της Μικράς Ασίας από τους Έλληνες κατοίκους της. Ο συγγραφέας ωστόσο τοποθετεί την υπόθεση του έργου στις παραμονές των Βαλκανικών πολέμων (1912). Η επιλογή του χρονικού πλαισίου δεν είναι τυχαία καθώς ο Γεώργιος Δροσίνης θέλησε να δώσει μια αισιόδοξη προοπτική πριν την αναμενόμενη ήττα. Εκτός από τον ρεαλισμό, που είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της ελληνικής ηθογραφίας της εποχής, στη διαμόρφωση του μυθιστορήματος φαίνεται ότι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο οι εξελίξεις στην επιστήμη της λαογραφίας αλλά και η «εκπνέουσα» Μεγάλη Ιδέα.
Ο συγγραφέας της ῞Ερσης, όπως ο ίδιος ομολογεί, ήταν πιστός στην πολιτική του Ελευθερίου Βενιζέλου η οποία βασιζόταν στην αρχή της αυτοδιάθεσης του εκτός των ορίων της χώρας Ελληνισμού. Το μυθιστόρημα γράφτηκε για να καλύψει μια εσώτερη ανάγκη του συγγραφέα του, αυτή του θαυμασμού του για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Υπηρετεί όμως συνειδητά την ιστορικότητα της εποχής του.
Ο Αντώνης Μαστραπάς γεννήθηκε στην Αθήνα, σπούδασε στο Ιστορικό-Αρχαιολογικό τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών όπου και εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή με θέμα τη ζωή και την τέχνη στις προϊστορικές Κυκλάδες.
Συμμετείχε σε ανασκαφικές έρευνες σε νησιά των Κυκλάδων και στη Ρόδο, ενώ παράλληλα παρακολούθησε σειρά μεταπτυχιακών σεμιναρίων αρχαιολογικού και ιστορικού περιεχομένου. Διετέλεσε, για πολλά χρόνια, καθηγητής Αρχαίας Ιστορίας και Κλασικής Αρχαιολογίας της Σχολής Ξεναγών Αθήνας και διδάσκων καθηγητής της Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας στη Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών και Πολιτισμικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Έχει λάβει μέρος σε πολλά συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Εργάζεται στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, από το 1990, ως καθηγητής, συντάκτης εκπαιδευτικών προγραμμάτων, επιμορφωτής εκπαιδευτικών και ως Σχολικός Σύμβουλος.
Είναι συγγραφέας επιστημονικών μονογραφιών, σχολικών εγχειριδίων, άρθρων και μελετών σχετικών με το προϊστορικό Αιγαίο, την Αρχαία Ελληνική Ιστορία και τη διδακτική του μαθήματος της Ιστορίας.
Αντώνης Ν. Μαστραπάς, Η “Έρση” και η αρχαιογνωσία του Γεωργίου Δροσίνη, Συμβολή στη βιογραφία του, Σειρά δοκίμιο-κριτική, εκδ. Μανδραγόρας, Αθήνα, Οκτώβριος 2018, σελ. 160, αριθμ. έκδοσης: 294, ISBN 978-960-592-076-0, τιμή 13,78 ευρώ.
Εκδόσεις ΜΑΝΔΡΑΓΟΡΑΣ: ΙΣΜΗΝΗΣ 20 & ΜΕΓ. ΛΑΥΡΑΣ 32, 104 44, ΑΘΗΝΑ, 2108220294, 6944460494, [email protected], http://www.mandragoras-magazine.gr
Κάθε Παρασκευή στο metadeftero.gr παρακολουθείτε ζωντανά 18.00-19.00 την εκπομπή Μανδραγόρας 23mg. Αρχείο εκπομπών στο site του Μ. και στο mixcloud.com
