Ο διεθνούς φήμης γλύπτης, Νίκος Φλώρος παρουσιάζει τη νέα του δουλειά για τα επέτειο των 200 χρόνων από την ελληνική επανάσταση, με τίτλο «Ήρωες από μέταλλο», στο “Μουσείο Ελληνικών Ενδυμασιών «Βικτώρια Γ. Καρέλια” στην Καλαμάτα και επιμέλεια Αριστοτέλη Καραντή. Η επέτειος αυτή στάθηκε η αφορμή, να εκθέσει ξανά έργα του στην Ελλάδα, έπειτα από χρόνια επιτυχημένων εκθέσεων σε Ευρώπη, Αμερική και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη
Ο ίδιος, προερχόμενος από μία οικογένεια επαναστατών και ηρώων, αισθάνεται αληθινό δέος και υπερηφάνεια για τους ένδοξους αγώνες του έθνους. Έτσι, δούλεψε με ιδιαίτερο πάθος και ζέση για αυτή την έκθεση, αποτέλεσμα πολυετούς εργασίας και στοχοπροσήλωσης του.
Μπαίνοντας στο Μουσείο, ο θεατής διακατέχετε από πραγματικό δέος. Ο θεατρικός φωτισμός, της Ελευθερία Ντεκώ και ο εικαστικός ήχος, του Δημήτρη Μπάκα μαγεύει και καθηλώνει τους επισκέπτες…και μπροστά στα σπάνια πολύτιμα εκθέματα της Συλλογής της κυρίας Βικτωρίας Καρέλια, τα λαμπερά έργα του Νίκου Φλώρου.
Πρόκειται για μια ιδέα που συνέλαβε τέσσερα χρόνια πριν, όπως ο ίδιος μας είπε στην ξενάγηση του, η οποία έλαβε σάρκα και οστά τη φετινή χρονιά ορόσημο στην ιστορία της Ελλάδας. Εργαζόμενος σκληρά για τη δημιουργία των εν λόγω έργων, ο ίδιος εξομολογείται ότι τον προβλημάτισαν αρκετά.
Οι προσωπικότητες τις οποίες απεικονίζουν είναι υπαρκτές, έχουν ηρωική υπόσταση, και με το πέρασμα των αιώνων μετεξελίσσονται σε Ιδέες. «Καθώς τα έργα αναπαριστούν ήρωες που έχει εξυμνήσει η παγκόσμια κοινότητα, η δουλειά που έπρεπε να κάνω ήταν πολυδιάστατη. Προϋπέθετε ιστορική έρευνα, μελέτη απομνημονευμάτων αλλά και χρόνο. Χρόνο να αφουγκραστώ το χαρακτήρα και τα συναισθήματα αυτών των ηρώων ώστε να τα αποτυπώσω στα έργα μου», εξομολογείται ο καλλιτέχνης.
Η έκθεση περιλαμβάνει μία σειρά έργων – τεραστίων ψηφιδωτών, ήτοι γλυπτών κουστουμιών και πορτραίτων ηρωικών προσωπικοτήτων, υλοποιημένων εξ’ ολοκλήρου από κομμάτια ανακυκλώσιμου αλουμινίου – κουτάκια αναψυκτικών. Η «ιδιαιτερότητα» της τέχνης και τεχνικής του Νίκου Φλώρου, την οποία κατοχύρωσε στη Νέα Υόρκη και πλέον συνιστά την «υπογραφή» του, έγκειται στην πρώτη ύλη και στον τρόπο επεξεργασίας και αξιοποίησης αυτής.
Ο καλλιτέχνης συλλέγει κουτάκια αναψυκτικών, μετατρέπει το αλουμίνιο σε ίνες και τις ίνες σε «μεταλλικό ύφασμα». Δεν έχει την πολυτέλεια του έτοιμου υλικού, αντιθέτως το δημιουργεί ο ίδιος από το μηδέν. Πρόκειται για μία διεργασία εξαιρετικά επίπονη και χρονοβόρα την οποία εκπονεί μόνος, από την αρχή ως το τέλος. Τα χρώματα δε, που χρησιμοποιεί, φροντίζει να αντικατοπτρίζουν τη φύση και την υπόσταση του εκάστοτε ιστορικού προσώπου ή αντικειμένου που αναπαριστούν.
Ο καλλιτέχνης μεταλλάσσει την «ταπεινή» ύλη, σε θροΐζοντα ατλαζωτά υφάσματα, γεμάτα υπέρλαμπρες διαμαντοπελεκητές ψηφίδες
-Νίκο, πώς προέκυψε η συνεργασία σου με το Μουσείο Ελληνικών Ενδυμασιών ‘Βικτώρια Γ. Καρέλια’ στην Καλαμάτα;
– Δύο χρόνια πριν, και ενώ βρισκόμουν στη Γερμανία, διεξάγοντας εκθέσεις σε συνεργασία με το διάσημο χοροθέατρο « Βούπερταλ » – Πίνα Μπάους, δέχθηκα την πρόσκληση της κυρίας Καρέλια, να επισκεφθώ την συλλογή Ελληνικών ενδυμασιών, η οποία βρίσκεται στην Καλαμάτα και αποτελεί έργο ζωής για την ίδια.
Έκανα το βήμα και ταξίδεψα στην Καλαμάτα, για να αντικρίσω από κοντά τα εκθέματα της της προσωπικής της συλλογής τα οποία η ίδια συνέλλεξε με μεγάλη αγάπη και πάθος! Ενθουσιάστηκα, τόσο από τη συλλογή όσο και από τον υπερσύγχρονο χώρο στον οποίο αυτή φιλοξενείται.
Κάπως έτσι καταλήξαμε να συνεργαστούμε και να συστεγάσουμε την αγάπη μας για την Τέχνη τον Πολιτισμό, την Παράδοση, την Επανάσταση και την Ελλάδα! Δεν είναι τυχαίο που έπειτα από χρόνια επιτυχημένων εκθέσεων στο εξωτερικό, επέλεξα να παρουσιάσω ξανά έργα μου στην γενέτειρά μου.
Η κυρία Καρέλια, έπαιξε καταλυτικό ρόλο σ’ αυτή μου την απόφαση και την ευχαριστώ θερμά!
– Παρουσιάζεις τη συλλογή καλλιτεχνημάτων με τίτλο «Ήρωες από μέταλλο». Πώς εμπνεύστηκες;
– Η έκθεσή μου αυτή είναι εμπνευσμένη από την Ελληνική Επανάσταση, γι αυτό και παρουσιάζεται φέτος, κατά τη διάρκεια της επετειακής αυτής χρονιάς που διανύουμε. Πρόγονος και συνονόματός μου, ήταν ο οπλαρχηγός Νίκος Φλώρος, εκείνος που έπεσε ηρωικά στην μάχη των Αθηνών πολεμώντας για την ανεξαρτησία της Ελλάδας από τον Οθωμανικό ζυγό. Κάθε που διαβαίνω το δρόμο της Αθήνας που φέρει το όνομά του, αισθάνομαι αληθινό δέος και υπερηφάνεια.
Οι «Ήρωες από Μέταλλο», είναι αποτέλεσμα πολυετούς εργασίας και στοχοπροσήλωσης. Την ιδέα την συνέλαβα τέσσερα χρόνια πριν. Δεν σας κρύβω πως τα έργα με προβλημάτισαν αρκετά. Διότι οι προσωπικότητες τις οποίες απεικονίζουν είναι υπαρκτές, έχουν ηρωική υπόσταση, και με το πέρασμα των αιώνων μετεξελίσσονται σε Ιδέες.
Καθώς τα έργα αναπαριστούν ήρωες που έχει εξυμνήσει η παγκόσμια κοινότητα, η δουλειά που έπρεπε να κάνω ήταν πολυδιάστατη. Προϋπέθετε ιστορική έρευνα, μελέτη απομνημονευμάτων αλλά και χρόνο. Χρόνο να αφουγκραστώ το χαρακτήρα και τα συναισθήματα αυτών των ηρώων ώστε να τα αποτυπώσω στα έργα μου.
– Εμπνεύστηκες επίσης και από τον εθνικό ποιητή της Ρωσίας, Αλεξάντρ Πούσκιν…
– Κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης υπήρξαν πολλοί φιλέλληνες που υποστήριξαν των αγώνα των Ελλήνων για την ελευθερία. Ανάμεσά τους ο Αλεξάντρ Πούσκιν, ο εθνικός ποιητής της Ρωσίας, ο οποίος μέσα από το συγγραφικό και ποιητικό του έργο επηρέασε καταλυτικά τόσο την ίδια τη Ρωσία όσο και άλλα κράτη να στηρίξουν την ελληνική επανάσταση για την διεκδίκηση της απελευθέρωσης από τον Οθωμανικό Ζυγό.
Στο πλαίσιο λοιπόν της χρονιάς κοινής ιστορίας Ελλάδας –Ρωσίας, αλλά και της επετείου των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, το Ρωσικό Υπουργείο Πολιτισμό με έχει προσκαλέσει επίσημα να εκθέσω τα έργα μου στη Ρωσία, σε μία έκθεση με Θέμα «Ωδή στην Ελευθερία», εμπνευσμένη από το ομώνυμο ποιητικό δημιούργημα του Αλεξάντρ Πούσκιν.
– Μια τέτοια δουλειά αντιλαμβανόμαστε ότι χρειάζεται μελέτη και χρόνο…
– Γνωρίζετε καλά πως η τεχνική μου είναι ιδιαίτερη και απαιτητική. Πρόκειται για μία παγκοσμίως πρωτότυπη τεχνοτροπία, την οποία και έχω κατοχυρώσει πνευματικά και συνιστά πλέον την υπογραφή μου. Συλλέγω αλουμινένια κουτάκια αναψυκτικών, τα οποία και μετατρέπω εγώ ο ίδιος, χωρίς καμία βοήθεια, στην πρώτη ύλη για το χτίσιμο των έργων μου. Φυσικά και είναι χρονοβόρο και συγχρόνως επίπονο. Έχω μάθει η ζωή μου να εκτυλίσσεται στο μεγαλύτερο μέρος της μέσα στο εργαστήριό μου.
Θα μπορούσα να πω πως ζω μία συνεχόμενη «καραντίνα». Εμπνέομαι, δημιουργώ, διορθώνω, αλλάζω, περαιώνω και πάλι απ’ την αρχή.
Κάθε έργο για εμένα είναι μία πρόκληση, να ξεπεράσω τον εαυτό μου!
– Παρουσιάζεις μια σειρά από τεράστια ψηφιδωτά, γλυπτά κουστούμια και πορτραίτα ηρωικών προσωπικοτήτων. Ποια ξεχωρίζεις;
– Η εν λόγω έκθεση περιλαμβάνει στο σύνολό της 7 εκθέματα. Ως καλλιτέχνης και δημιουργός τους, δεν αισθάνομαι ότι μπορώ να ξεχωρίσω κάποιο ή κάποια εξ αυτών. Θα σας μιλήσω ωστόσο για ορισμένα …
Η Ελληνική Σημαία θα μπορούσα να πω πως είναι ξεχωριστή, επειδή είναι η πρώτη και τελευταία σημαία που έφτιαξα στην καριέρα μου. Ήθελα χρόνια να δημιουργήσω αυτό το σύμβολο της πίστης και του έθνους μας, και το όραμά μου έγινε πραγματικότητα. Είναι μοναδική και δεν θα φιλοτεχνήσω άλλη.
Είναι μία σημαία τρίχρωμη και όχι απλά γαλανόλευκη. Υπεισέρχεται σε αυτήν το πορφυρό στοιχείο. Το κόκκινο χρώμα, το χρώμα του αίματος και της επανάστασης. Στο κάτω μέρος της είναι γεμάτη ξέφτια, όπου κάθε ένα εξ αυτών και ένα πλήγμα στη θωριά της.
Η δε Μπουμπουλίνα, είναι μία ηρωίδα που με απασχόλησε πολύ. Μια γυναίκα σκληρή, μαχήτρια. Την προσέγγισα με δύο τρόπους. Το πρώτο έργο που συναντά ο επισκέπτης εισερχόμενος στην έκθεση, είναι η γλυπτή αναπαράσταση του κουστουμιού της, χωρίς πρόσωπο.
Ήθελα να επιτρέψω στον εκάστοτε παρατηρητή να δημιουργήσει μόνος του την εικόνα του προσώπου της στο μυαλό του, με βάση τα όσα γνωρίζει για εκείνην αλλά και τα όσα του εμπνέει η μορφή της όπως την απέδωσα εγώ. Κομμάτι της συλλογής, αποτελεί όμως και το πορτραίτο της, όπου εκεί απέδωσα τη μορφή της, σε επίπεδη επιφάνεια και όχι τρισδιάστατη. Οι επισκέπτες μέχρι στιγμής επισημαίνουν το διαπεραστικό της βλέμμα.
Η Δέσπω Τζαβέλα, η Πανωραία Χατζηκώνστα, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, η Ελευθερία, όλοι οι «Ήρωες από μέταλλο», δημιουργήθηκαν με το ίδιο μεράκι και πάθος για αυτό και, όπως σας προείπα, δεν μπορώ να διακρίνω κάποιον ανάμεσά τους. Καλώ τον κόσμο να επισκεφθεί την έκθεση και να εκφράσει τη δική του γνώμη.
– Βλέποντας την έκθεση, αισθανόμαστε ότι τα έργα σου «συνομιλούν» αρμονικότητα με την μόνιμη συλλογή του Μουσείου.
– Η συστέγαση – συνομιλία των έργων του Νίκου Φλώρου, με τις παραδοσιακές ενδυμασίες της μόνιμης συλλογής, είναι κάθε άλλο παρά τυχαία. Πρόκειται για δύο συλλογές καταπληκτικές που συναγωνίζονται σε φαντασμαγορικότητα, μοναδικότητα και ποιότητα ενώ συνάμα συνυπάρχουν αρμονικά και αλληλοσυμπληρώνονται.
Η συλλογή ελληνικών ενδυμασιών, αποτελεί έργο ζωής για τη Βικτώρια Καρέλια και ο υπερσύγχρονος χώρος στέγασής της συνιστά τον ιδανικό καμβά για να αναδειχθούν όλα τα έργα. Οι δύο συλλογές έχουν κοινό άξονα την ιστορία και την παράδοση δημιουργώντας μία σύμπνοια πατροπαράδοτου και σύγχρονου, παρελθόντος και παρόντος, υφάσματος και μετάλλου!
– Πού αφιερώνεις τους «Ήρωες από Μέταλλο»;
– Την έκθεση την αφιερώνω με θαυμασμό και σεβασμό στον προσφάτως εκλιπόντα, συνάδελφο και φίλο μου, αείμνηστο Δημήτρη Ταλαγάνη.
– Πού θα ταξιδέψεις την έκθεση αυτή;
– Οι «Ήρωες από μέταλλο», θα βρίσκονται στην Καλαμάτα, στο χώρο έκθεσης της συλλογής ελληνικών ενδυμασιών Βικτωρία Καρέλια, έως και την 31η Οκτωβρίου 2021. Τον Νοέμβριο, θα μεταφερθούν στη Ρωσία, στη Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη, όπου θα εκτίθενται στα μουσεία Διακοσμητικής και Λαϊκής Τέχνης και Αλεξάντρ Σ. Πούσκιν αντίστοιχα. Από εκεί ευελπιστώ να ταξιδέψουν σε όλον τον κόσμο εξυμνώντας την Ελλάδα, τον Ηρωισμό, την Επανάσταση και την Ελευθερία!
Info έκθεσης
«Ήρωες από μέταλλο» του Νίκου Φλώρου
Συλλογή Ελληνικών Ενδυμασιών «Βικτωρία Γ. Καρέλια»
Σταδίου 64 – Καλαμάτα
Έως 31 Οκτωβρίου 2021
Η επιμέλεια ανήκει στον Αριστοτέλη Καραντή ενώ τα κείμενα του οδηγού υπογράφει η Κατερίνα Κοσκινά.