Η Αγγέλικα Χέρρα απαντά στα ερωτήματά μας και μάς καθοδηγεί για την υιοθεσία ενός σκύλου
Γιατί να επιλέξω να υιοθετήσω ένα ζωάκι;
Στη χώρα μας υπάρχουν δυστυχώς εκατομμύρια ζώα χωρίς οικογένεια. Είτε γεννήθηκαν στο δρόμο ως αδέσποτα (ημίαιμα και καθαρόαιμα), είτε φιλοξενούνται σε καταφύγια, είτε προήλθαν από ανεύθυνους κηδεμόνες που ζευγάρωσαν το κατοικίδιό τους. Σίγουρα θα βρείτε το ένα και μοναδικό που θα αλλάξει τη ζωή σας κι εσείς τη δική του!
Υιοθετώντας, βοηθάτε να περιοριστεί το παράνομο εμπόριο, τα παράνομα εκτροφεία της “πίσω αυλής” (backyard breeders), αλλά και οι “κουταβόμυλοι”, (puppy mills), παράνομοι χώροι στους οποίους γεννούν ανεξέλεγκτα και κάτω από άθλιες συνθήκες, άτυχα ζωάκια.
Πριν επιλέξω τον παντοτινό τετράποδο φίλο μου
Κάθε σκύλος είναι μοναδικός κι αξιαγάπητος για ξεχωριστούς λόγους. Μην επιλέξετε το σκύλο σας, μόνο από τα εξωτερικά χαρακτηριστικά του ή από τη τρυφερότητα κι αθωότητα της κουταβίσιας συμπεριφοράς, γιατί ενδέχεται να συναντήσετε προβλήματα στη μελλοντική συμβίωσή σας.
Συμβουλευτείτε το προσωπικό του καταφυγίου, ένα θετικό εκπαιδευτή ή σύμβουλο συμπεριφοράς και ενημερωθείτε εκτενώς για το χαρακτήρα και τις εμπειρίες του σκύλου που σας ενδιαφέρει. Λάβετε υπόψη, την καθημερινότητά σας, τις υποχρεώσεις σας, τα μέλη της οικογένειάς σας, το ωράριο εργασίας σας, τον τρόπο ζωή σας, την ηλικία σας, την ηλικία των παιδιών σας, τη φυσική σας κατάσταση και γενικότερα εξετάστε προσεκτικά ποιος σκύλος ταιριάζει καλύτερα στο τρόπο ζωή σας.
Παραδείγματος χάρη, ένα κουτάβι προϋποθέτει πολύ ελεύθερο χρόνο, παραπάνω έξοδα τους πρώτους μήνες, περισσότερη ενέργεια και αντοχές, επίβλεψη, 3-4 γεύματα ημερησίως, συχνότερες επισκέψεις στο κτηνίατρο κ.α. Θα πρέπει να είστε οικογενειακώς έτοιμοι για μια τέτοια δέσμευση ζωής.
Προετοιμασία και υποδοχή στο σπίτι
Αφού έχετε ολοκληρώσει την επιλογή του σκύλου σας, φτάνει η μέρα να τον υποδεχτείτε στην οικογένειά σας. Καλό θα ήταν να έχετε προμηθευτεί εκ των προτέρων τα παρακάτω απαραίτητα:
*Ταυτότητα με το όνομα του σκύλου και τα στοιχεία σας. Τα ζωάκια που υιοθετούνται, κινδυνεύουν να χαθούν αν τρομάξουν ή επειδή χρειάζονται χρόνο μέχρι να δεθούν με τα μέλη της οικογένειάς τους και το νέο περιβάλλον που διαμένουν.
*Ένα μαλακό περιλαίμιο (όχι αλυσίδα), έναν οδηγό και ένα στηθόλουρο για τη βόλτα, αναλόγως τον σωματότυπο του ζώου.
*Ένα άνετο και αναπαυτικό κρεβατάκι ή μαξιλάρα, τοποθετημένα σε ήσυχο σημείο του σπιτιού.
*Μπολ φαγητού και νερού
*Ποιοτική ξηρή τροφή, αναλόγως την ηλικία και τις διατροφικές ανάγκες του ζώου.
*Λιχουδιές για επιβράβευση και εκπαίδευση.
*Ποιοτικά και ασφαλή παιχνίδια (όχι πλαστικά) αναλόγως την ηλικία του σκύλου, την ενέργειά του και τις μασητικές δεξιότητές του.
*Κάποιες τροφές είναι ιδιαιτέρως τοξικές για τους σκύλους, οι πιο γνωστές, όπως σοκολάτα, σταφύλια, αβοκάντο, γλυκαντικές ουσίες, κρεμμύδι, αλκοόλ, κόκαλα, μπορείτε να ενημερωθείτε από κάποιο ειδικό για την ασφάλεια της υγείας του σκύλου σας και τι να κάνετε σε περίπτωση δηλητηρίασης.
Οι πρώτες μέρες και νύχτες
Μόλις φτάσετε σπίτι με το σκύλο σας, οδηγήστε τον στο επιθυμητό σημείο για τη τουαλέτα του ή μία σύντομη βόλτα γύρω από το σπίτι, δώστε του ελεύθερη πρόσβαση σε φρέσκο νερό και επιτρέψτε του, με τη καθοδήγησή σας, να εξερευνήσει με όλες τις αισθήσεις του το χώρο του σπιτιού σας. Τα σκυλάκια που ζούσαν στο θορυβώδες περιβάλλον ενός καταφυγίου, έχουν μεγάλη ανάγκη ξεκούρασης και ήσυχου ύπνου.
Όταν ο σκύλος επιλέξει να αποσυρθεί για να κοιμηθεί δεν υπάρχει κανένας λόγος να του δείξουμε την αγάπη μας χαϊδεύοντας τον (ενώ κοιμάται). Ειδικά τα μικρά παιδιά, ενδέχεται να αποτελούν ενόχληση, ακόμη κι απειλή, για ένα σκύλο που προσπαθεί να προσαρμοστεί σε νέο περιβάλλον. Για την ασφάλεια των ανήλικων, αλλά και για την ομαλή προσαρμογή του σκύλου, θα πρέπει να θέτουμε σαφή όρια και να ενημερώνουμε τυχόν επισκέπτες μας για την ανάγκη του σκύλου για ηρεμία.
Ο πρόσφατα υιοθετημένος σκύλος, δε πρέπει να αποτελεί πόλο έλξης καλεσμένων ή παιδιών. Έχει ανάγκη από χώρο και χρόνο να συνηθίσει τη νέα του οικογένεια.
Ενδέχεται τις πρώτες νύχτες ο σκύλος ή το κουτάβι να κλαίει ή να είναι ανήσυχο, λόγω της αλλαγής. Μπορείτε να το ηρεμείτε με γλυκιά φωνή τις στιγμές που είναι ήσυχο, αντί να του κάνετε παρατήρηση τη στιγμή που θα κλαίει ή γαυγίζει. Μπορείτε να έχετε απαλή μουσική, κάποιο μαλακό υφασμάτινο παιχνιδάκι, ένα εφαρμοστό γιλέκο στο κορμό του (thundershirt), ένα φωτάκι νυκτός και ίσως κάποιο σκεύασμα φερορμονών ή άλλων αιθέριων ελαίων που βοηθάει σε καταστάσεις άγχους ή αλλαγών.
Η τήρηση ρουτίνας στη σίτιση, στο παιχνίδι και τις βόλτες, δημιουργούν αίσθηση ασφάλειας στο σκύλο μας και ένας σκύλος που νιώθει εμπιστοσύνη είναι ευτυχισμένος και προβλέψιμος.
Εκμάθηση τουαλέτας, μαρκάρισμα χώρου
Είτε πρόκειται για κουτάβι είτε για ενήλικο ζωάκι, η εκμάθηση της τουαλέτας βασίζεται στο ίδιο πρωτόκολλο. Επιβραβεύουμε τον σκύλο μας όταν κάνει την ανάγκη του στο σωστό σημείο και δεν επιπλήττουμε ή φωνάζουμε όποτε συμβούν “ατυχήματα”. Οι συμπεριφορές που επιβραβεύονται τείνουν να επαναλαμβάνονται. Εάν ο σκύλος, τρομάξει και σας φοβηθεί επειδή τον μαλώνετε, θα προσπαθήσει στο μέλλον να μην λερώνει κατά τη παρουσία σας και συνεπώς δεν θα κάνει την ανάγκη του στη βόλτα σας, αλλά σε απόκρυφα σημεία του σπιτιού.
Η διαχείριση του χώρου σας θα βοηθήσει πολύ στην εκμάθηση της τουαλέτας, μέσω απομάκρυνσης χαλιών, περιορισμού ή αποκλεισμού κάποιων δωματίων και γενικότερα προσφέροντας ένα ασφαλή χώρο να κινείται το νέο μέλος της οικογένειάς σας. Επίσης η τήρηση ωραρίου στη σίτιση, είναι ένας ακόμη τρόπος να προγραμματίσετε τις βόλτες του σκύλου σας.
Εάν έχετε παραπάνω από 1 σκύλο στην οικογένειά σας, προσπαθήστε να αποφύγετε να υπάρχουν στα δάπεδα παιχνίδια, λιχουδιές, μπωλ φαγητού ή άλλα αντικείμενα αξίας για τους σκύλους σας, ώστε να αποφύγετε το ενοχλητικό μαρκάρισμα, αλλά και τη διαφύλαξη πόρων ανάμεσα στα 2 ή περισσότερα ζώα.
Η στείρωση βοηθάει στη μείωση του μαρκαρίσματος, ειδικά στα αρσενικά, αλλά ακόμη κι ανάμεσα σε θηλυκά το μαρκάρισμα αποτελεί φυσιολογική συμπεριφορά επικοινωνίας και ανταλλαγής πληροφοριών, ανάμεσα στους σκύλους.
Η Ιεραρχία των Αναγκών ενός σκύλου (Hierarchy of Dog Needs*)
Οι Ανάγκες του Σκύλου σύμφωνα με τη ψυχολόγο Linda Michaels* είναι οι παρακάτω:
*Βιολογικές (στέγη, τροφή, ύπνος, αέρας, άσκηση, ιατρική
περίθαλψη, ασφάλεια, καλλωπισμός)
*Συναισθηματικές (ασφάλεια, αγάπη, εμπιστοσύνη,
συνέπεια, καθοδήγηση, καλοπροαίρετη αρχηγία)
*Κοινωνικές (παιχνίδι, επαφή με ανθρώπους, σκύλους & άλλα ζώα,
κοινωνικοποίηση έως τις 16 εβδομάδες)
*Εκπαίδευση, χωρίς χρήση βίας, φόβου ή καταναγκασμού, εκπαίδευση βασισμένη στην επιβράβευση και στην επιστήμη της ψυχολογίας ενός σκύλου
*Γνωσιακές (cognitive), επιλογές και νέες εμπειρίες
Σχέση ζωής με τον τετράποδο φίλο μου
Συγχαρητήρια που επιλέξατε να υιοθετήσετε ένα ζωάκι. Γεμίσατε τη ζωή σας με αγάπη, εμπιστοσύνη και αφοσίωση. Ένας σκύλος χαίρεται να ενθουσιάζει τους κηδεμόνες του, η επιβίωσή του εξαρτάται από αυτούς και αναζητά να γίνεται αποδεκτός. Καθοδηγώντας τον σκύλο μας σε σωστές επιλογές-συμπεριφορές, μαθαίνει τον κόσμο μας, μέσω θετικών εμπειριών-συσχετισμών, δημιουργώντας μαζί μας πολύτιμες σχέσεις ζωής.
*Η Αγγέλικα Χέρρα είναι Θετική Εκπαιδεύτρια Σκύλων, VSA-CDT, Υπεύθυνη φιλοζωικής επιτροπής ACG Alumni Stray Action Committee, Εθελόντρια σε φιλοζωικές δράσεις