Δυναμική επιστροφή στο εικαστικό προσκήνιο κάνει ο διεθνώς καταξιωμένος ζωγράφος και γλύπτης Κωστής Γεωργίου, ο οποίος επέλεξε την ιδιαίτερη πατρίδα του τη Θεσσαλονίκη για να ξεκινήσει τον νέο κύκλο των εκθέσεων του.
Χθες Παρασκευή 10 Μαΐου εγκαινιάσθηκε με μεγάλη επιτυχία η μεγάλη ατομική έκθεση του που έχει τίτλο “Enigma” που περιλαμβάνει έργα ζωγραφικής και γλυπτικής μνημειακών διαστάσεων και φιλοξενείται στο Τελλόγλειο Ίδρυμα του ΑΠΘ.
Η μεγάλη αυτή διοργάνωση έρχεται μετά την αποκαθήλωση του αγάλματος του Phylax που έγινε τον προηγούμενο Ιανουάριο στο Παλαιό Φάληρο, το οποίο δεν επανατοποθετήθηκε ποτέ στη θέση του. Η έκθεση θα μεταφερθεί στη συνέχεια και συγκεκριμένα στις 3 Οκτωβρίου 2019 στο Σισμανόγλειο Μέγαρο, στην Κωνσταντινούπολη.
Με αφορμή τη νέα έκθεση στο Τελλόγλειο ο Κωστής Γεωργίου μίλησε στην Αξία, πιάνοντας το νήμα από το γλυπτό Phylax στο Αίνιγμα (Enigma).
Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη
–Από τη βίαια πτώση ενός γλυπτού σε μια μεγάλη νέα ατομική έκθεση. Τι είναι το «Αίνιγμα»;
-Είναι η καινούργια μου έκθεση στο Τελλόγλειο Ίδρυμα στη Θεσσαλονίκη. Πέρασαν περισσότερα από τέσσερα χρόνια από την τελευταία μου ατομική έκθεση στο μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς, στην οποία εξέθεσα μόνο έργα γλυπτικής.
Η νέα μου έκθεση θεωρώ ότι είναι μια ολοκληρωμένη εικαστική πρόταση, υπό την έννοια ότι θα δείξω ένα μεγάλο αριθμό νέων έργων ζωγραφικής και γλυπτικής που θα τα παρουσιάσω για πρώτη φορά στην Ελλάδα.
Από το 2008, που ήταν και η τελευταία φορά που πραγματοποίησα την έκθεσή μου στην Αθήνα, ήθελα να κάνω μια εμπεριστατωμένη και πλήρη προβολή της δουλειάς μου σε ευρεία κλίμακα. Αυτός ήταν ο λόγος που απέφυγα τις εκθέσεις σε κάποιες γκαλερί στην Ελλάδα, μολονότι δεν σταμάτησα τη δράση μου στο εξωτερικό.
Ο στόχος μου λοιπόν ήταν να προετοιμάσω αυτή την έκθεση, στην οποία ο θεατής θα έχει τη δυνατότητα να ψηλαφίσει την πορεία μου στον χώρο της τέχνης. Έτσι λοιπόν η σκέψη μου ολοκληρώθηκε νομίζω με τον καλύτερο τρόπο και έτσι όπως υπολόγιζα εξ αρχής, με αυτή την μεγάλη και πληθωρική έκθεση που περιλαμβάνει 110 έργα ζωγραφικής, τα περισσότερα μνημειακών διαστάσεων. Μεταξύ αυτών κάποια πολύπτυχα μήκους τριών, πέντε, ακόμη και δέκα μέτρων. Όπως επίσης και 40 γλυπτά, τα περισσότερα μεγάλων επίσης διαστάσεων, που έχω την χαρά να τα παρουσιάσω για πρώτη φορά στο συγκεκριμένο μουσείο και στη γενέτειρά μου, τη Θεσσαλονίκη.
Ήταν κάτι που το χρωστούσα στην πόλη που μέσα στην αγκαλιά της συνάντησα το πεπρωμένο μου και το μέγιστο έρωτά μου, την ΤΕΧΝΗ!!!!
-Τι σημαίνει για σας τέχνη;
-Οι βεβαιότητες συνθλίβουν τη σκέψη και τη δημιουργία. Αυτή η θέση- θεώρημα είναι ο άξονας δράσης και ο κάνναβος στον οποίο κινούμαι από την πρώτη στιγμή που βούτηξα στα βαθιά νερά της τέχνης. Είναι το κέλυφος ενός μοναχικού κόσμου που αναζητά απεγνωσμένα τον πυρήνα της ύπαρξης του.
Κάποιοι πιστεύουν ότι ο δημιουργός είναι ένας «πειραγμένος» χασομέρης που σκαλίζει ανάμεσα στις στάχτες μήπως και βρει μια σπίθα για να ανάψει την πίπα του. Συνήθως όμως συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Πολλή δουλειά σε ανθυγιεινά περιβάλλοντα, σκληρή χειρωνακτική εργασία, κόπωση σωματική και ψυχική, αδιέξοδα, αποτυχίες.
Ο δημιουργός υπάρχει σε ένα περιβάλλον στο οποίο η γη τρίζει κάτω από τα πόδια του. Το άγχος και η αγωνία είναι οι μόνιμοι συνοδοί του! Η δημιουργία είναι μια οδυνηρή πράξη, που τις περισσότερες φορές ροκανίζει σαν σαράκι τα τοιχώματα της ισορροπίας του καλλιτέχνη. Στην τέχνη δεν υπάρχει τίποτε σταθερό, τίποτε μόνιμο. Όλα μεταβάλλονται εν ριπή οφθαλμού και ο δημιουργός, σε συνεχή εγρήγορση, κυνηγάει τις σκιές και τα φαντάσματα που άτακτα περνούν μπροστά από το τρίτο του μάτι.
Σε αυτόν τον κόσμο των εικόνων και των μυστικών συνειρμών πρέπει να απομονώσει το δέον και το ουσιαστικό και να αποβάλει ό,τι άχρηστο και ανούσιο το οποίο δεν υπηρετεί το όραμά του. Πρέπει να «λογοκρίνει» τα φανταχτερά μπιχλιμπίδια και όλες τις σειρήνες που ύπουλα προσπαθούν να τον παρασύρουν σε άσκοπα και φτηνά παιχνίδια. Ένας αμείλικτος αγώνας μέχρι την τελική λύτρωση, όταν το έργο αποκτάει υπόσταση και αρχίζει να εκπέμπει τις πρώτες του δονήσεις. Η πιο σπουδαία στιγμή..
-Ποιος τελικά είναι ο προορισμός του δημιουργού;
-Δεν είμαι βέβαιος αν σκιαγραφεί τα ακραία όρια μιας μεγάλης οπτικής και κοινωνικής απάτης, ή αν απλώς καταγράφει τις δονήσεις από ένα κακό που πλησιάζει! Ή αν ακόμη είναι εκείνος που μέσω του έργου του απορροφά ως αλεξικέραυνο τα δεινά μιας κοινωνίας που υποφέρει, ίσως και για να τα ξορκίσει…
-Πώς βλέπετε την τέχνη σήμερα;
-Αμήχανη και μπερδεμένη, όπως εξάλλου και η εποχή που ζούμε!
Η τέχνη, ως καθρέφτης του εκάστοτε παρόντος χρόνου, καθρεφτίζει μια κοινωνία βουτηγμένη στη βία και την ανασφάλεια.
Από την άλλη, θα μπορούσε να την παρομοιάσει κάποιος σαν «πυρηνικό» αντιδραστήρα που στη δεξαμενή του διοχετεύονται τα αρνητικά φορτία μιας νοσούσας κοινωνίας, για να μεταλλαχθούν στη συνέχεια μέσω της ελεγχόμενης «σχάσης» σε θετική ενέργεια που θα θερμάνει τις παγωμένες ψυχές!
-Από τον πεπτωκότα PHYLAX στο ENIGMA που παρουσιάζεται στο Τελλόγλειο Ίδρυμα του ΑΠΘ και στη συνέχεια στο Σισμανόγλειο Μέγαρο στην Κωνσταντινούπολη. Υπάρχει κάποια σύνδεση μεταξύ αυτών των δύο γεγονότων;
-Ο PHYLAX υπήρξε κατ´ εμέ ένα σπουδαίο έργο που έπεσε θύμα μιας προβληματικής μειονότητας, η οποία δυστυχώς με την τοξική αντίδρασή της στέρησε από τους πολίτες της Αθήνας ένα δημόσιο έργο γλυπτικής.
Αν κάποιος θεωρήσει ότι είναι μια νίκη των φανατικών και των μεμψίμοιρων, κάνει λάθος! Εγώ θα του έλεγα ότι είναι η νίκη του κακού και του στρεβλού ριζικού μας, που δεν μας αφήνει να σηκώσουμε κεφάλι.
Είναι η νίκη των λίγων που χρησιμοποιούν βία έναντι των πολλών, οι οποίοι ενώ την απεχθάνονται και την καταδικάζουν, παρ’ όλα αυτά την υπομένουν. Είναι η νίκη των πονηρών και των «ξύπνιων», που όλα τα γνωρίζουν και δεν γνωρίζουν απολύτως τίποτε. Είναι νίκη εκείνων που «διυλίζουν τον κώνωπα και καταπίνουν την κάμηλο»! Είναι τελικά μια ευθεία βολή κατά της τέχνης!
Δεν είναι μόνο ο PHYLAX που ενοχλεί κάποιους, αλλά είναι σχεδόν κάθε νέο γλυπτό που εγκαθίσταται στην ελληνική επικράτεια. Έχουμε άπειρα παραδείγματα, παλαιά αλλά και πρόσφατα.
Ας αφήσουμε λοιπόν τις γκρίζες μας πόλεις βουτηγμένες στην ασχήμια τους, σε αυτή την ασχήμια που έχουμε συνηθίσει και που δεν επιθυμούμε να τη διαταράξουμε! Ας μείνουμε λοιπόν κριτές σε ό,τι δεν έχουμε την ικανή γνώση για να κρίνουμε! Ας μείνουμε δέσμιοι σκοπιμοτήτων και χαμένων ονείρων…
Το ENIGMA λοιπόν είναι μια έκθεση που νομίζω δίνει απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα… Είναι μια έκθεση που διηγείται και περιγράφει το μόχθο και την αγάπη για την τέχνη.
Είναι, θεωρώ, μια τίμια και καθαρή πρόταση που γυρίζει την πλάτη σε μόδες και σε τραπεζοκόμους του τοπικού και παγκόσμιου εικαστικού γίγνεσθαι! Είναι μια αποτύπωση της ενέργειας που καταναλώθηκε, της αγωνίας και της σκληρής δουλειάς πολλών χρόνων που χρειάστηκε για να προκύψουν όλα αυτά τα πρωτογενή έργα.
Είναι η σφραγίδα μιας αυτόνομης και προσωπικής θεώρησης που εκτίθεται με αγάπη στο κοινό. Είναι η προβολή του παρόντος χρόνου που οδηγεί σε κάτι μεγαλύτερο!
-Ποια ήταν αλήθεια η αντίδραση των συναδέλφων σας όσον αφορά στο γλυπτό Phylax; Θα θέλατε να μας μιλήσετε για αυτό;
-Η αλήθεια είναι ότι στην πλειοψηφία τους οι συνάδελφοι ήταν άκρως υποστηρικτικοί! Κάποιοι μάλιστα τοποθετήθηκαν δημοσίως κατά του βανδαλισμού, όπως ο Κ. Βαρώτσος.
Οφείλω να σας πω όμως ότι και κάποιοι άλλοι «θεσμικοί» ξίνισαν, ίσως γιατί δεν βρίσκονταν στη θέση προβολής που γινόταν τη συγκεκριμένη στιγμή για το έργο μου. Απεκόμισα αρκετά το διάστημα εκείνο. Είδα φίλους, εχθρούς, κόλακες, μικρόψυχους, τοξικούς καιροσκόπους, ευτελείς υπάρξεις! Αλλά εισέπραξα και τεράστια φορτία αγάπης!
Εκατοντάδες επιστολές συμπαράστασης. Θερμά σχόλια και κριτικές για τον έργο μου από την Ελλάδα αλλά και από το εξωτερικό. Συνάντησα αγνώστους, που μόλις μάθαιναν ποιός ήμουν μού έσφιγγαν εγκάρδια το χέρι! Νέους αλλά και μεγαλύτερους, γεμάτους θυμό για την βίαιη αποκαθήλωση! Μέχρι και τη συγκινητική αντίδραση της γιαγιάς απο τον Ψηλορειτη που μόλις έμαθε ποιος είμαι έβγαλε και με κέρασε γλυκό κάστανο και ρακί! Απίστευτα πράγματα!
-Πώς βλέπετε τον χώρο των εικαστικών διεθνώς;
-Υπάρχουν σπουδαία έργα αλλά αν παρατηρήσει κανείς προσεκτικά τις γκαλερί leaders στο City και αλλού, θα δει ότι προβάλλεται μια «φτηνιάρικη» και επίπεδη ιχνογραφία με pop χαρακτηριστικά που πλασάρεται ως πρωτοπορία και που τελικά θυμιζει αμήχανα κόμικς και αναμασήματα μιας ρηχής και «αυτιστικής» θεώρησης αν μπορεί κανείς να τη χαρακτηρίσει ως τέτοια. Κάποια δε από αυτά τα «έργα» θυμίζουν σαπουνόπερες τις δεκαετίας του ’80.
Παρ’ όλα αυτά, έχω την πεποίθηση ότι η τέχνη έχει τον δικό της τρόπο να αυτοκαθαίρεται, μέσω του χρόνου που δρα καταλυτικά ξεπερνώντας τις μόδες, τις εμπορικές σκοπιμότητες και γενικώς όλα τα βαρίδια που επιχειρούν να τη χαλιναγωγήσουν.
Το βλέπω το σκοτάδι! Με τρομάζει, αλλά αισιοδοξώ!
Info:
Κωστής Γεωργίου “Enigma” Ατομική έκθεση στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Θεσσαλονίκης Διάρκεια έκθεσης:10 Μαΐου 2019- 10 Ιουνίου 2019
Ωράριο λειτουργίας: Τρίτη-Πέμπτη-Παρασκευή 9.00-14.00, Τετάρτη 9.00-14.00 και 17.00-21.00, Σάββατο, Κυριακή:10.00-18.00, Δευτέρα κλειστά.
Τελλόγλειο: Αγίου Δημητρίου 159Α, 54636 Θεσσαλονίκη, τηλ. 231024711, www.teloglion.gr
Χρυσός χορηγός είναι η εταιρεία ΜΑΠΕΙ ΕΛΛΑΣ (Mapei Helles)
Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα axianews φύλλο 12/5/2019
