The Art | Artists’ Diaries
Γράφει η Λιάνα Ζωζά
Η τέχνη, όπως ομόφωνα δέχονται οι άνθρωποι της, είναι αυτή που πλήττεται πρώτη και ανακάμπτει τελευταία σε περιόδους κρίσης. Πόσο μάλλον μέσα από μία μεγάλη κοινωνική και οικονομική κρίση που αναμένεται, μετά από μία παγκόσμια πανδημία με άγνωστη ημερομηνία λήξης.
Στην ενότητα “The Art | Artists Diaries” που γράφει και επιμελείται η Λιάνα Ζωζά, φιλοξενούνται συνεντεύξεις από Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες (εικαστικούς, μουσικούς, χορευτές, ηθοποιούς, κλπ), γκαλερίστες, επιμελητές και γενικότερα ανθρώπων που κινούνται στο χώρο της τέχνης και θα λειτουργούν σχολιαστικά, μέσα από τις ίδιες ερωτήσεις και ανάλογα με τις εξελίξεις, στην όλη ιδιαιτερότητα της κατάστασης που αφορά την τέχνη.
-Η τέχνη στα χρόνια της πανδημίας. Με ποιό τρόπο επηρεάζεται η τέχνη;
-Η τέχνη είναι ο καλλιτέχνης και η δημιουργία του, άρα μιλάμε για το πως ο κάθε καλλιτέχνης μετουσιώνει τις εμπειρίες και τα βιώματά του σε τέχνη. Πιστεύω ότι ο καλλιτέχνης θα δημιουργήσει μέσα σε κάθε συνθήκη. Δεν σταματάει η φαντασία, η ανάγκη να εξωτερικεύσει, η ευαισθησία προσέγγισης προσώπων και θεμάτων, από κανένα συμβάν.
Ο εγκλεισμός της πανδημίας μας έφερε πιο κοντά με τους εαυτούς μας και μας έδωσε επιπλέον χρόνο, για δημιουργία, για ανασύνταξη για την αναγκαία απομόνωση που προϋποθέτει η κάθε δημιουργία.
Τέχνη παράγεται και θα συνεχίσει να παράγεται, ίσως και πιο ιδιαίτερη, λόγω των ιδιαίτερων κι έντονων συναισθημάτων που μας δημιουργεί η πανδημία αυτή. Ο τρόπος έκθεσης των έργων τέχνης είναι ο τομέας που πιστεύω ότι θα εμπλουτιστεί με νέους τρόπους, δεδομένης της ανάγκης κοινωνικής αποστασιοποίησης.
-Τέχνη | Καλλιτέχνες | Χώροι Τέχνης. Ποιά θα είναι η επόμενη ημέρα;
-Σίγουρα η όμορφη, διαδραστική εμπειρία των εγκαινίων στους χώρους τέχνης θα μας λείψει για κάποιο διάστημα, άγνωστο πόσο. Η ανθρώπινη επαφή είναι αναντικατάστατη, όπως και το να βλέπει κάποιος ένα έργο τέχνης εκτός οθόνης.
Θυμάμαι πως ένοιωσα όταν είδα το αγαπημένο μου έργο του Βαν Γκόγκ ”Εναστρη Νύχτα” στο ΜΟΜΑ, με διαπέρασε ηλεκτρισμός. Οι γκαλερί, σίγουρα είναι ένας χώρος που όλοι, φιλότεχνοι, καλλιτέχνες, δημοσιογράφοι και κοινό θέλουν να βρεθούν για ν΄ανταλλάξουν νέα, απόψεις, να γνωριστούν μεταξύ τους και κάποιες φορές οι καλλιτέχνες ν΄αποκτήσουν και έμπνευση μέσα απ΄όλ΄αυτά.
Η τέχνη εισπράττεται ως πολυτέλεια
Η δυναμική αυτών των χώρων, όπως και των μουσείων θεωρώ είναι αναντικατάστατη. Λειτουργούν όμως πλέον, με τα καινούργια δεδομένα της εποχής του κορονοιού και μπορούμε όλοι να επισκεφθούμε αυτούς τους χώρους. Νομίζω μέσα στους επόμενους μήνες θα ομαλοποιείται όλο και περισσότερο η προσέλευση, καθώς οι άνθρωποι έχουν την ανάγκη επαφής με τους χώρους αυτούς.
-Η αγορά της τέχνης θα επηρεασθεί; Πόσο και πως;
-Πιστεύω πως όλα θα επηρεαστούν και η αγορά της τέχνης μαζί τους. Μου έρχεται στο μυαλό η πρόσφατη συνέντευξη του Γ.Γ. του ΟΗΕ, ο οποίος μεταξύ άλλων είπε ότι πιθανόν να έχει έρθει η ώρα να υιοθετήσουμε καινούργια οικονομικά μοντέλα διεθνώς.
Με το παγκόσμιο χρέος να ξεπερνά το 300% του παγκόσμιου ΑΕΠ, καταλαβαίνουμε ότι μάλλον το παρόν μοντέλο δεν είναι πλέον λειτουργικό και ιδιαίτερα κάτω από τις συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί λόγω του κορονοϊού παγκοσμίως.
Η τέχνη εισπράττεται ως πολυτέλεια, άρα δύσκολα θα γίνουν εκταμιεύσεις για αγορές έργων τέχνης αυτή την εποχή της αυξανόμενης αβεβαιότητας στην χώρα μας, νομίζω.
Από την άλλη πλευρά κάποιες πλατφόρμες όπως οι Christies, Sotheby’s, Artsy σημείωσαν αξιόλογες πωλήσεις εν μέσω lockdown. Ίσως η έμφαση στις τοπικές οικονομίες λόγω συνθηκών, να είναι μονόδρομος όμως για την τέχνη πιστεύω ότι ο προσανατολισμός της είναι διεθνής πλέον, κυρίως μέσω της τεχνολογίας.
Επίσης να συμπληρώσω ότι ο ρόλος του κράτους είναι σημαντικός ως προς την τόνωση των διαφόρων τομέων σε καιρούς ή όχι κρίσεων. Είναι μεγάλη ανάγκη αυτή την στιγμή στην Ελλάδα, όμως και διεθνώς, να υπάρξει ενδιαφέρον και μέριμνα για τον τομέα της τέχνης και τους ανθρώπους της και μερίδιο όλων αυτών των δις δολλαρίων και ευρώ που έχουν εξαγγελθεί για την στήριξη των οικονομιών των χωρών, να κατευθυνθεί και στον τομέα της τέχνης, ο οποίος δεν παράγει και αμελιταίο ακαθάριστο προϊόν ετησίως, αν το σκεφτεί κανείς.
Σκεφτείτε τον εαυτό σας εν μέσω lockdown ή και γενικότερα, χωρίς πρόσβαση σε κάποια μορφή τέχνης, μουσική, ταινίες, βιβλία, φωτογραφία, παρααστάσεις χορού, θεατρικές παραστάσεις. Η τέχνη είναι παντού μ΄ένα γλυκό, διακριτικό τρόπο και μας υποστηρίζει συνέχεια. Δεν συνειδητοποιούμε νομίζω, πόση τέχνη υπάρχει στην ζωή μας καθημερινά.
-Τέχνη | Τεχνολογία. Ποιός θα είναι ο ρόλος της τεχνολογίας στην επικοινωνία, αλλά και στην αγορά της τέχνης;
-Όπως προανέφερα, κάποιες πλατφόρμες, όπως οι Christies, Sotheby’s, Artsy σημείωσαν αξιόλογες πωλήσεις εν μέσω lockdown. Νομίζω ότι η τεχνολογία είναι παρούσα περισσότερο από ποτέ και στην δημιουργία αλλά και στην διάδοση της τέχνης.
Ενα ζχ35έργο τέχνης μπορεί να είναι “παρών” παντού από την στιγμή που δημιουργείται, μέσω της διοχέτευσης του στο διαδίκτυο. Καινούργια υλικά, όπως επίσης και εφαρμογές είναι παρόντα πλέον στην δημιουργία τέχνης έξω από τα συμβατικά πλαίσια που όλοι γνωρίζουμε. Όλο αυτό δίνει μία ελευθερία στον κάθε καλλιτέχνη και δημιουργίας, αλλά και επικοινωνίας σε διεθνές επίπεδο με ανθρώπους του χώρου του.
Ο ρόλος της τεχνολογίας στην τέχνη είναι ήδη κυρίαρχος, όπως και σε όλους τους τομείς της ζωής μας και θα συνεχίσει να είναι αυξανόμενα κυρίαρχος.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως το facebook, το instagram, το twitter, όπως επίσης κι ένα site με την δουλειά του καλλιτέχνη είναι δυνατότητες – τρόποι παρουσίασης της δουλειάς του, που παλαιότερα δεν υπήρχαν και που σήμερα του δίνουν διεθνή παρουσία, τον διευκολύνουν και τον καθιστούν κατά κάποιο τρόπο μάνατζερ του εαυτού του.
Από την άλλη τον επιφορτίζουν και με κάποιες ”δουλειές” που είναι έξω από την δημιουργία ενός έργου τέχνης, που είναι η βασική δουλειά του.
-Τέχνη | Κοινωνική Αποστασιοποίηση. Πως μπορεί να λειτουργήσει η τέχνη με κανόνες κοινωνικής απόστασης;
-Η κοινωνική απόσταση είναι ένα καινούργιο δεδομένο στην ζωή μας, το οποίο ο καθένας το αντιλαμβάνεται με διαφορετικό τρόπο και αντίστοιχα εφαρμόζει. Αν πούμε ότι θα σταθούμε στις γενικές οδηγίες που μας έχουν δοθεί, επί του παρόντος, θα λειτουργούμε όπως και πριν, με προσοχή σε όσα έχουμε μάθει, οτι δεν πρέπει να κάνουμε. Δεν υπάρχει κάτι που δεν μπορούμε να κάνουμε, θεωρητικά.
Όμως αυτό που σίγουρα είναι διαφορετικό, είναι η οικονομική ανασφάλεια και το κατά πόσο νοιώθει κανείς άνετα να ξοδέψει για την αγορά ενός έργου τέχνης, η ανασφάλεια επαφής με άλλους ανθρώπους, η γενικότερη αβεβαιότητα για το πως θα εξελιχθεί η ζωή μας από εδώ και στο εξής.
Τέχνη με ραντεβού, τέχνη με λίγους θεατές, όπως διαμορφώθηκε ήδη, η Berliner Ensemble πρόσφατα, για να υποδεχθεί τους θεατές της και άλλες τέτοιου είδους παρεμβάσεις-τροποποιήσεις, που θα διευκολύνουν δημιουργούς και φιλότεχνους στην από εδώ και πέρα επαφή τους.
-Ποιό γνωστό έργο σύγχρονης τέχνης θα επιλέγατε για να περιγράψετε την υπάρχουσα κατάσταση και γιατί;
-Η ¨Γκουέρνικα¨ του Πικάσσο μου έρχεται στο μυαλό. Είναι ένα αντιπολεμικό έργο. Ο πόνος και η αγωνία που εισπράττω βλέποντας το, στο μυαλό μου εκφράζει την εποχή μας. Οι συνθήκες της εποχής μας είναι πολεμικές σε πολλά επίπεδα. Μεταξύ ανθρώπου και φύσης και μεταξύ ανθρώπων. Είμαστε σκληροί και βίαιοι με την φύση, αλλά και μεταξύ μας.
Έχω συγκλονιστεί από την αποτρόπαια, απάνθρωπη, βίαια δολοφονία του George Floyd, μπροστά στα μάτια τόσων ανθρώπων που παρακαλούσαν τους αστυνομικούς για την ζωή του παράλληλα με τον ίδιο που στέναζε και παρακαλούσε για την ζωή του, ψελλίζοντας ότι δεν μπορεί ν΄αναπνεύσει. Ξυπνάω και κοιμάμαι με την εικόνα αυτού του ανθρώπου ξαπλωμένου στον δρόμο με τον τρόμο στα μάτια του από την ασφυξία και τον αστυνομικό γονατισμένο πάνω στον αυχένα του με το χέρι στην τσέπη.
Πώς είναι δυνατόν να συμβαίνουν αυτά στον δρόμο μιας πόλης, από ανθρώπους (αστυνομία) που ο ρόλος τους είναι να προστατεύουν τους πολίτες;
Η διεθνής κοινότητα, οι Κυβερνήσεις παγκοσμίως θα πρέπει να καταστήσουν άμεσα σαφές ότι τέτοιου είδους αποτρόπαιες και απάνθρωπες πράξεις δεν είναι ανεκτές από κανέναν.
”Γκουέρνικα” λοιπόν, γιατί βρεθήκαμε σ΄έναν πανέμορφο πλανήτη, ο οποίος έχει αφθονία σε όλα, τον οποίο καταστρέφουμε με ταχύτητα και ασυδοσία στο όνομα του πολιτισμού, της ανάπτυξης και της καλύτερης ζωής (;), χωρίς ν΄αναρωτιόμαστε που θα κατοικήσουν οι επόμενες γενιές αν συνεχίσουμε έτσι.
-Η ιστορία, μέχρι σήμερα, έχει δείξει πως η τέχνη επιβιώνει ακόμη και κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες και μάλιστα προσφέροντας σημαντικά έργα. Θα συμβεί το ίδιο και τώρα;
-Ναι, αναμφίβολα. Ήδη βλέπουμε την παραγωγή έργων τέχνης αυτής της περιόδου, διεθνώς. Η εγγενής ανάγκη έκφρασης του καλλιτέχνη δεν σταματά, δεν μπορεί να σταματήσει. Τα όποια γεγονότα, θετικά η αρνητικά, μόνο πηγή έμπνευσης κι έκφρασης μπορούν ν΄αποτελέσουν.
Παραδείγματος χάριν βλέπουμε μάσκες και γάντια αποτυπωμένα σ΄έργα τέχνης αυτής της περιόδου. Απ΄ότι φαίνεται θα είναι τα καινούργια μας αξεσουάρ για ένα μεγάλο διάστημα.
Έργα τέχνης έχουν ήδη παραχθεί και πιστεύω οτι θα συνεχίσουν να παράγονται αξιόλογα, όποιες και να είναι οι συνθήκες, γιατί ο καλλιτέχνης δεν χάνει ή αποκτά την καλλιτεχνική του ιδιότητα από τις συνθήκες.
Who is Who
Η Αριστέα Παναγιωτακοπούλου εκφράζει τον εαυτό της μέσα από τα μέσα της φωτογραφίας, της εικαστικής τέχνης, του χορού και της γραφής.
Γεννήθηκε στην Ελλάδα, όπου αυτή τη στιγμή είναι η έδρα της, αλλά έχει επίσης ζήσει στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. Έχει συμμετάσχει σε διάφορα χορευτικά έργα, όπως το project Gala του Γάλλου χορογράφου Jerome Bell, στο Πολιτιστικό Κέντρο Ωνάση, Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών [Αθήνα, 2017], ενώ έργα της έχουν παρουσιαστεί σε διάφορα Πολιτιστικά Κέντρα και Εκθέσεις Τέχνης παγκοσμίως, όπως η Armory Art Week στην Νέα Υόρκη (NYC, Aug. 2018 ). Επίσης, φωτογραφία της έλαβε τιμητική διάκριση στην κατηγορία Street Photography (Μάιος 2019), από το International Photography Awards του Lucie Foundation, ενός εκ των εγκυρότερων διεθνών διαγωνισμών φωτογραφίας.
Στην Ελβετική Art Expo που πραγματοποιήθηκε στη Ζυρίχη της Ελβετίας τον Αύγουστο του 2019 εκτέθηκαν μία φωτογραφία της όπως επίσης κι ένα video της, με μουσική γραμμένη γι΄αυτό, από την Ελληνίδα συνθέτρια, πιανίστα, ερευνήτρια Αννα Στερεοπούλου.
Τον Δεκέμβριο του 2019, υποβρύχια φωτογραφία της εκτέθηκε στο πλαίσιο της Art Basel Miami και τον ίδιο μήνα συμμετείχε με φωτογραφίες της σε ομαδική έκθεση στην Cube Gallery στην Πάτρα, με σκοπό την ενίσχυση των παιδικών χωριών SOS. Τον Ιανουάριο 2020 η υποβρύχια φωτογραφία της με τίτλο «Με βλέπω» εκτέθηκε καθ´ όλη την διάρκεια του μήνα στην Ζυρίχη. Τον ίδιο μήνα συμμετείχε σε ομαδική έκθεση στον Πειραιά, με θέμα την ζωή και το έργο του ποιητή Νίκου Καββαδία, στην ΓΚΑΛΕΡΙ ΤΟΥ ΝΟΤΟΥ, η οποία εγκαινιάστηκε από τον Σύμβουλο του Υπουργού Εσωτερικών κ. Παναγιώτη Θεοδωρικάκου κ. Γιώργο Κοντογιάννη.
Τον Φεβρουάριο 2019, συμμετείχε σε ομαδική έκθεση στην Blank Wall Gallery στην Αθήνα, με θέμα Love@first sight, μ΄ένα τετράπτυχο υποβρύχιων φωτογραφιών της. Επί του παρόντως συμμετέχει στην διαδικτυακή ομαδική έκθεση “The Pandemic of Artvirus”, με την υποβρύχια φωτογραφία της ”Βliss”,
http://www.art-profiles. net/445527600?i=170389117
Oι σπουδές της κινούνται σε διάφορους τομείς, όπως ο Χορός, η Κοινωνιολογία, η Διοίκηση Επιχειρήσεων και η Διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού και οι Ευρωπαϊκές Εργασιακές Σχέσεις.
Παράλληλα αρθρογραφεί στο www.ArtViews.gr, για θέματα Τέχνης και Πολιτισμού και ως blogger της ιστοσελίδας της, προσωπικής αυτοβελτίωσης EarthToHeavenTips.com – μια ιστοσελίδα που δημιούργησε και διαχειρίζεται η ίδια.
Όλα τα προαναφερθέντα καθώς και η μακροχρόνια εργασία της στη βιομηχανία πετρελαίου, της έδωσαν την ευκαιρία να επεκτείνει την τέχνη της σε μια ευρεία προοπτική, μέσα από τη συνάντηση, τη συνεργασία, αλλά και την προώθηση σύγχρονων και πολυεθνικών
