Ο Αδριανός είναι ένας εικαστικός της νεότερης γενιάς με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Στα έργα του διαπραγματεύεται ζητήματα σύγχρονου οικουμενικού ουμανισμού και υπαρξιακής αγωνίας, ζητήματα επίκαιρα και φλέγοντα εξαιτίας της πρόσφατης πανδημίας.

Ιός, εγκλεισμός και αποστάσεις εμπνέουν τον καλλιτέχνη που ισορροπεί στα όρια μίας αέναης υλικής παρατήρησης και πνευματικής μελέτης των καταστάσεων και αποτυπώνει στην επιφάνεια των καμβάδων του, τη διαλεκτική σχέση παρελθόντος και παρόντος, συνείδησης και υποσυνειδήτου, μυθοπλασίας και καθημερινότητας.

Με τόλμη συνταιριάζει την κλασική ζωγραφική με τους σύγχρονους πειραματισμούς υποβάλλοντας ηθικά και υπαρξιακά ερωτήματα στον θεατή χρησιμοποιώντας την τέχνη του ως απαντητικό εργαλείο.

Ο υπαρκτός και ο ανύπαρκτος κόσμος του Ανδριανού αποδεικνύει ότι η ίδια η τέχνη λειτουργεί ως μέσο απελευθέρωσης και διαπραγμάτευσης της καθημερινότητας από πολλών οπτικές γωνίες.

Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη

-Το ζήσαμε κι αυτό! Ιός, εγκλεισμός, αποστάσεις… Πώς επηρεάστηκε η δουλειά σου από όλο αυτό;

-Λίγο πριν τον εγκλεισμό δούλευα μία νέα σειρά έργων. Η έρευνα αφορούσε, κυρίως, στο πως λειτουργεί η φόρμα και το χρώμα αυτής σε φιγούρες και πορτραίτα. Κατά τη διάρκεια της επιδημιολογικής κρίσης βίωσα έναν οπτικό βομβαρδισμό.

Η νέα πραγματικότητα εμπεριείχε μάσκες, γάντια, υπερκατανάλωση, αντισηπτικά, ερωτήματα για νυχτερίδες και εν κατακλείδι τη γένεση ενός κινεζορατσισμού· ξαφνικά ένιωσα την ανάγκη να εναρμονίσω τα έργα στο παρόν, να βάλω στη φιγούρα μάσκα, ή γάντια.

-Τι έργα δημιούργησες αυτούς τους μήνες επηρεασμένα από την πανδημία;

-Η πανδημία ενέπνευσε τη δημιουργία τριών έργων.

Το πρώτο έργο το εμπνεύστηκα όταν είδα το γιό μου να πλένει τα χέρια του στο μπάνιο, τον καιρό που η υφήλιος παρακολουθούσε τηλεοπτικά την κατάσταση στη Γιουχάν, στην Κίνα.

Το δεύτερο έργο με τίτλο My Covid -19 έχει μεν θεματολογία σχετική με την πανδημία βασίζεται όμως και συνδιαλέγεται με την καντιανή φιλοσοφία και με τη φιλοσοφική πρόταση του συνεχιστή τού Kant, κατά τα λεγόμενα του, ιδεαλιστή φιλοσόφου Arthur Schopenhauer.

Το έργο το ενέταξα σε σειρά έργων, η οποία δεν έχει εκτεθεί ακόμη. Ξύπνησα μέσα στη νύχτα και ξεκίνησα να το ζωγραφίζω παρορμητικά. Η αρχική μου σκέψη ήταν η νυχτερίδα να τοποθετηθεί στο αριστερό επάνω μέρος της σύνθεσης ενώ τελικά τοποθετήθηκε στο κέντρο της σύνθεσης.

Αισθάνθηκα έναν εκνευρισμό που ξέφυγα από την αρχική μου πρόθεση. Όμως αυτό είναι κάτι με το οποίο θα πρέπει να συμφιλιωνόμαστε οι ζωγράφοι· από τη σκέψη μέχρι την υλοποίηση του έργου στον καμβά υπάρχει τεράστιο χάσμα. Στο μυαλό όλα είναι ενταγμένα σε ένα δημιουργικό χάος ενώ στη ζωή παρατηρούμε μείωση της εντροπίας με την οργάνωση της ύλης και όλα δύνανται να ακολουθούν μία λογική συνέχεια με συνέπεια.

Το τρίτο έργο προήλθε από ένα παλαιότερο έργο μου, με θέμα “Αφροδίτη και Θάνατος’’. Ήθελα εδώ και πολλά χρόνια να το κάνω σε μεγάλη διάσταση και τώρα ήταν η κατάλληλη εποχή.

Το έργο ολοκληρώθηκε σε διαστάσεις 260 Χ 180 εκ. και τιτλοφορείται “Η Υγεία και ο Θάνατος”. Ένα θέμα που αναδύεται τη συγκεκριμένη περίοδο η οποία είναι συνδεδεμένη με την κοινωνική αναπαράσταση της υγείας ανάλογα με τις πολιτισμικές διαφορές, τις πεποιθήσεις, την παιδεία αλλά και τις θρησκευτικές αντιλήψεις για τη ζωή και το θάνατο, καθώς και τις αντιλήψεις για το σώμα όσον αφορά στα όριά του, την καθαριότητα, την εικόνα του, το φύλο, την ηλικία.

-Μπορεί ο φόβος να αποτελεί πηγή έμπνευσης για τους καλλιτέχνες;

-Ο φόβος λειτουργεί υπογείως. Ο αρχέγονος φόβος του θανάτου εικονοποιείται στο έργο “Η Υγεία και ο Θάνατος”. Η αξία του σημαίνοντος της Αφροδίτης ως Υγείας είναι πως μόνον η Ομορφιά μπορεί να νικήσει το Θάνατο. Μία εξιδανικευμένη ομορφιά αλληλένδετη με την ενόρμηση του θανάτου.

Η άλλη όψη του memento mori είναι η υπόμνηση της ζωής.

-Ποιοι μεγάλοι καλλιτέχνες που έχουν δημιουργήσει έργα εμπνεόμενοι από τους «δαίμονές» τους σε έχουν εμπνεύσει;

-Εμπνέομαι κυρίως από τη Γλυπτική της Κλασσικής και της Ελληνιστικής Αρχαιότητας. Οι αρχαίοι παρέδωσαν στη δυτική παράδοση και εικόνες μιας σειράς πλασμάτων που ήταν η ίδια η ενσάρκωση της δυσαναλογίας, η άρνηση κάθε κανόνα.

Ο Σωκράτης αποδεικνύει ότι, αν ο καθένας επιθυμεί αυτό που δεν έχει, ο Έρως δε θα είναι ούτε όμορφος ούτε καλός, αλλά ένα είδος δαίμονα με διφορούμενη φύση. Στην καλλιτεχνική παραγωγή χιλιάδων χρόνων ανάμεσα σε εφιάλτες και συλλογικές φοβίες, το αποκρουστικό συμβαδίζει με το συγκινητικό, η δυσμορφία συνοδεύεται από τη γοητεία.

Στα έργα του Ιερώνυμου Μπος τα ζωγραφισμένα πλάσματα είναι υβρίδια με δική τους επωαστική αυτονομία, δαίμονες του καρνάβαλου που κατοικούν σε ένα κόσμο απολαύσεων που οδηγεί στην κόλαση.

-Εμπνέεσαι από το «κακό»;

-Το κακό στη ζωγραφική είναι συμβολικό. Είναι ο σάτυρος που παραμονεύει στο σκοτάδι. Είναι η απειλή που κατοικοεδρεύει εντός μας. Τα αρχετυπικά ζωώδη ένστικτα αντιπαλεύουν το «ιστορικό Είναι». Η ανεξέλεγκτη φύση ταξινομείται. Οι μύθοι, οι αφηγήσεις, τα μαθηματικά, η γεωμετρία θεμελιώνουν τους πολιτισμούς. Η σκιαγράφηση του δρόμου που οδηγεί σε ασυνείδητα μονοπάτια, στα σκοτεινά εδάφη της απωθημένης επιθυμίας, ποιεί πρωταρχικά αντικείμενα φαντάσματα, σχήματα ασυνείδητα που ενυπάρχουν στο υποκειμενικό ασυνείδητο.

-Τέχνη και Τεχνολογία. Έχεις δημιουργήσει γλυπτά συνυφασμένα με την τεχνολογία. Μίλησέ μας για αυτά.

-Στο πρόσφατο παρελθόν, τα αποτελέσματα των προσπαθειών του παντρέματος της τέχνης με την τεχνολογία, είναι έργα στα οποία, κατά πρώτον, με ενδιέφερε να αναδείξω την ένωση του ανθρώπινου σώματος με το επεκτεινόμενο σώμα, άυλο γέννημα μίας ψηφιακής καθημερινότητας και δευτερευόντως να κατασκευάσω έργα – λειτουργικά αντικείμενα.

Στην νεότερη ζωγραφική μου δουλειά που θα παρουσιαστεί στην επερχόμενη έκθεση “The things in themselves” τονίζεται αυτή η διάσταση της τεχνολογίας. Η εποχή της οθόνης φέρει νέες αντιληπτικές δομές και επιδρά στην τέχνη ανάμεσα στο πραγματικό και το φαντασιακό.

-Ποιος θα είναι ο ρόλος της τεχνολογίας στην επικοινωνία, αλλά και στην αγορά της τέχνης;

-Θα πρέπει να δούμε και τις δύο οπτικές. Η μία ενδιαφέρεται για πωλήσεις και η άλλη για τέχνη. Είναι δύο διαφορετικές κατευθύνσεις. Η αγορά της Τέχνης είναι ένα κεφάλαιο που δεν με απασχολεί κατά τη διάρκεια της δημιουργικής διαδικασίας γιατί με αποσπά από την έρευνα.

Πιστεύω πως η αγορά και η πώληση των έργων δεν είναι αρμοδιότητα του καλλιτέχνη και θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμο να αναπτυσσόταν περισσότερο και στην Ελλάδα το επάγγελμα του επιμελητή ή του εκπροσώπου καλλιτεχνών.

-Μπορεί το φιλότεχνο κοινό να θαυμάσει την τέχνη από πλατφόρμες και από μέσα κοινωνικής δικτύωσης;

-Η σύγχρονη τάση στο μάρκετινγκ υποστηρίζει ότι ο καλλιτέχνης πρέπει να είναι παρών στα κοινωνικά δίκτυα χρησιμοποιώντας τα ως βασικά εργαλεία παρουσίασης του έργου του. Σταδιακά διαφαίνεται πως το πλεονέκτημα των real εκθεσιακών χώρων έναντι της virtual προσέγγισης, τουλάχιστον στον Ελλαδικό χώρο, είναι η φυσική παρουσία του έργου στο χώρο.

Προσωπικά, εξακολουθεί να μου αρέσει να βλέπω τέχνη εκ του σύνεγγυς. Η επαφή με το πραγματικό έργο προσθέτει στην απόλαυση και στην κατανόησή του μέσω μίας αισθητηριακής μη διαμεσολαβημένης οικειοποίησης. Εξάλλου το μέγεθος του κάθε έργου παίζει τεράστιο ρόλο. Η επαφή με το έργο μέσω όλων των αισθήσεων είναι εξαιρετικής σημασίας. Ειδικότερα στη σύγχρονη τέχνη που προτείνεται multi-disciplinary παραγωγή έργων απαιτείται η συμμετοχή όλων των αισθήσεων του θεατή.

Στη μεθοδολογία που χρησιμοποιώ πριν αποφασίσω το μέγεθος ενός έργου εντάσσεται και η σχεδίαση ενός απαλού προσχεδίου στον τοίχο του εργαστηρίου ώστε να δω πόσο μεγάλο ή μικρό χρειάζεται να γίνει το έργο. Το ίδιο το έργο σε καθοδηγεί. Αν μικρύνει μπορεί να μπουκώσει, ή να γίνει φλύαρο. Αν μεγαλώσει χωρίς οργανική σημασία του μεγέθους, είτε εικαστικά είτε θεματικά ή συμβολικά, απλά πιάνει χώρο.

-Ποιο γνωστό έργο τέχνης θα επέλεγες να περιγράψεις την υπάρχουσα κατάσταση και γιατί;

-Οι Εραστές του Ρενέ Μαγκρίτ, έργο του ’28. Ένα είδος σάβανου σκεπάζει τα κεφάλια των εραστών. Μία μεγάλη μυθολογία ακολουθεί την ερμηνεία του έργου αλλά το έργο στέκεται και στο σήμερα συμβολίζοντας τη διαμεσολαβημένη επαφή με τον άλλο. Ο εραστής δεν ξέρει ποιος είναι ο ίδιος ως αντικείμενο επιθυμίας του άλλου προσώπου. Μία επίστρωση αδιαφάνειας αποκρύπτει την ταυτότητα μετατρεπόμενη σε δέρμα όπως η μάσκα προστατεύει και εμποδίζει τη συνάντηση υπερτονίζοντας το φόβο του θανάτου, την αποφυγή της ασθένειας μετατρεπόμενη στο εγώ-μάσκα.

-Η ιστορία, μέχρι σήμερα, έχει δείξει πως η Τέχνη επιβιώνει ακόμη και κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες και μάλιστα προσφέροντας σημαντικά έργα. Θα συμβεί το ίδιο και τώρα;

-Όσο υπάρχουν προστάτες της Τέχνης αυτό θα συμβαίνει. Ό,τι γνωρίζουμε σήμερα για την Ιστορία της Τέχνης το οφείλουμε σε ανθρώπους που προστάτεψαν τα έργα Τέχνης. Αυτήν την εποχή, παγκοσμίως, υπάρχει πλουραλιστική καλλιτεχνική παραγωγή και ταυτόχρονα υπάρχουν συλλέκτες με ιδιοσυγκρασιακές συλλογές που στηρίζουν τους καλλιτέχνες και το έργο τους.

Στην Ελλάδα χρειάζεται επιπλέον υποστήριξη των καλλιτεχνών, των αιθουσών, των πολιτιστικών φορέων, των μουσείων, των σχολών καλών τεχνών, της καλλιτεχνικής παιδείας. Βάσει του ερμηνευτικού κύκλου του Χάιντεγκερ, ακόμη και η αφαίρεση των καλλιτεχνικών από τα Λύκεια, είναι ένα χτύπημα στην ίδια την Τέχνη, δεν είναι χτύπημα μόνο στους εκπαιδευτικούς και στους μαθητές αλλά στην ίδια την Τέχνη ως έννοια και σύμβολο πολιτισμού.

Αν θυμάμαι καλά, ένα ρητό του Σοπενχάουερ λέει πως η μόνη στιγμή που ο άνθρωπος είναι πραγματικά ελεύθερος από τα συνεχή του Θέλω είναι η στιγμή κατά την οποία δημιουργεί και κάνει τέχνη.

Η τέχνη δύναται να λειτουργήσει ως όργανο απελευθέρωσης, ως μία διαπραγμάτευση ανάμεσα σε πολλών ειδών οπτικές γωνίες.