Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη
Η Αφροδίτη Λυμπέρη είναι μια ποιήτρια που αναζητά τη λύτρωση μέσα από τη δύναμη των λέξεων. Γεννημένη το 1987 στην Αθήνα, έχει καταφέρει να δημιουργήσει έναν ιδιαίτερο ποιητικό κόσμο που αντλεί από τις προσωπικές της εμπειρίες, τα συναισθηματικά της ταξίδια και τις αντιφάσεις της σύγχρονης ζωής. Η ποίησή της δεν είναι απλώς μια λογοτεχνική έκφραση, αλλά ένα μέσο για να κατανοήσει και να εκφράσει τα βαθύτερα στρώματα της ψυχής της. Επηρεασμένη από τον Καββαδία, τη Γώγου και τον Πρεβέρ, η Λυμπέρη αντλεί έμπνευση από τον έρωτα, τη μητρότητα, τον πόνο, την αναζήτηση και τη θάλασσα, στοιχεία που συνδέονται άρρηκτα με την ανθρώπινη φύση και τα μυστικά της ύπαρξης.
Η ποίησή της είναι γεμάτη εικόνες, συναισθήματα και υπαρξιακές αναζητήσεις που αγγίζουν τη λυτρωτική ανάγκη του ανθρώπου να βρει νόημα μέσα από τις αντιφάσεις της ζωής του. Μέσα από τις λέξεις της, η Λυμπέρη καλεί τον αναγνώστη να ανακαλύψει τη δική του συναισθηματική αλήθεια και να αφεθεί στο ταξίδι της ποίησης ως έναν τρόπο αυτογνωσίας και αποδοχής.
Με δύο ποιητικές συλλογές στο ενεργητικό της, η Λυμπέρη συνεχίζει να προσφέρει έργο που αγγίζει την καρδιά και το νου, γεμίζοντας κενά και φωτίζοντας τα σκοτεινά μονοπάτια της ανθρώπινης ύπαρξης.
-Αφροδίτη, πώς ξεκινήσατε να ασχολείστε με την ποίηση;
-Δεν νιώθω ότι ασχολούμαι με την ποίηση. Αν διαβάζω ποίηση; Ναι, με μανία. Όμως εκείνη μάλλον με τον τρόπο της ήρθε και τρύπωσε στη ζωή μου. Τα ποιήματα του Καββαδία, τα τραγούδια της Φαραντούρη και του Σαββόπουλου και οι στίχοι της Γώγου στην εφηβεία μου, με έκαναν να ακούω τους στίχους, να τους ψάχνω και να τους διαβάζω και όταν έφτανε ο μέσα μου λυγμός στα δάκτυλά μου, να γράφω στο κινητό τα βράδια, όλα αυτά που δεν με άφηναν να κοιμηθώ.
Μετά, με την παρακολούθηση των σεμιναρίων του ΕΚΕΒΙ και του Σινόπουλου, τα διαβάσματα μου αυξήθηκαν, τα βιβλία μου γέμισαν την βιβλιοθήκη μου, οι λυγμοί δεν σταμάτησαν να θέλουν να εκφραστούν και κάπως έτσι η ποίηση με ακολουθεί και εγώ δεν θέλησα στιγμή να της ξεφύγω.
-Τι είναι η Ποίηση για σας;
-Ποίηση είναι ο τρόπος που βρίσκει ο καθένας που γράφει, να ηρεμήσει την τρικυμία μέσα του. Αν δεν την νιώθει αυτήν την τρικυμία, τότε πρόκειται για φιλολογικά στιχάκια, άξια να γεμίζουν άσπρες σελίδες. Μόλις βγουν στο χαρτί τα κύματα, γίνονται ποιήματα, ξορκίζονται και ψάχνουν να βρουν τον δρόμο τους στον κόσμο.
Όποιος θέλει να τα συναντήσει, εκείνα τον αγκαλιάζουν με την αλμύρα και του δείχνουν την συμπόνια του Λόγου. Για άλλους, δεν πειράζει, αρκεί που στην θέση της τρικυμίας, υπάρχει για λίγο νηνεμία και που οι σελίδες έχουν μελάνι, ακόμη και μάταια ξοδεμένο.
-Μιλήστε μας για την ποιητική σας συλλογή που κυκλοφόρησε πρόσφατα.
-Το Περίσσεψε ένα κύμα, από τις εκδόσεις Νίκας, είναι η δεύτερη ποιητική μου συλλογή. Η πρώτη, REC VIE M ή η Τέχνη της Ρέμβης, είχε κυκλοφορήσει 10 χρόνια πριν από τις εκδόσεις Θράκα. Σε αυτή την συλλογή, ας πούμε πως το κύμα που περισσεύει μετά από κάθε ποίημα, είναι αυτό που γεννάει το επόμενο. Και πως η κάθε μέρα που περνά βυθίζεται μέσα μου και αναγεννάται, αφήνοντας πάντα κάτι.
Ας πούμε ένα κρίμα, για όσα θα μπορούσα να έχω πει ήδη, αλλιώς, αλλά δεν τα κατάφερα. Σίγουρα πάντως για μένα αυτή η συλλογή έκλεισε έναν ακόμη κύκλο. Αυτόν μιας ανατρεπτικής δεκαετίας της ζωής μου. Πρόκειται για ποιήματα γραμμένα από μια γυναίκα στην ηλικία των τριάντα και λίγο πριν προβάλουν τα σαράντα. Με όσα μπορεί να συνεπάγεται αυτό.
-Τι ρόλο παίζει στη ζωή σας ο έρωτας;
-Ο έρωτας είναι γενεσιουργός. Είναι σπάνιος. Όμως έχει πολλά υποκατάστατα και έχει και ανεξάντλητες μορφές, για εκείνον που θέλει να τον έχει στην ζωή του. Είτε ως πηγή έμπνευσης, είτε ως αντικείμενο πόθου. Είναι η αρχή και το τέλος για τους δημιουργούς. Τον προσκυνώ τον έρωτα, και θέλω να τον ασπάζομαι, αλλά συνήθως έρχομαι πιο κοντά του όταν τον αναπολώ ή όταν μου λείπει. Σε κάθε περίπτωση, θα τον εντοπίσετε στα ποιήματα μου. Και ας σταθούν και εκείνα αφορμή να τον εντοπίσετε και στην ζωή σας.
-Πηγές έμπνευσης…
-Η μητρότητα ήταν κάτι που με συγκλόνισε και δεν μπορούσε να λείπει. Κοινότυπο βέβαια για όλες τις γυναίκες. Αλλά ουσιώδες. Τόσο η προσμονή της και οι δυσκολίες της, όσο και η καθημερινότητα της και οι χαρές της. Αλλά έχω σταθεί περισσότερο και σε αυτό το μάταιο της ζωής, του έρωτα, αυτό το κενό που δεν πληρώνεται με τίποτα. Τουλάχιστον εγώ ακόμη ψάχνω τι είναι αυτό που γεμίζει το εγώ μας. Όχι τόσο υπαρξιακά αλλά ουσιαστικά.
Και καταλήγω σε αυτή την βόλτα στην θάλασσα, στο κλάμα, στην παρακολούθηση μιας εξαιρετικής ταινίας, στα λόγια των ανθρώπων γύρω μου, όλα αυτά είναι πράγματα που με κάνουν τα βράδια, πριν κοιμηθώ, να θέλω να εκτονώσω τον μέσα μου παλμό. Για να ξημερώσει ο κόσμος μου ξανά.
Ποίηση είναι ο τρόπος που βρίσκει ο καθένας που γράφει, να ηρεμήσει την τρικυμία μέσα του
-Ποιοι Έλληνες και ξένοι ποιητές σάς έχουν αγγίξει και γιατί;
-Τα ταξίδια του Καββαδία και οι αγώνες σας Γώγου, ο λυρισμός του Πρεβέρ και ο εντυπωσιακός συμβολισμός σας Σιμπόρσκα, ο Χριστιανόπουλος ως ολότητα και ο Τρακλ με τους εθισμούς του, ο θεατρικός και ανατρεπτικός λόγος της Γλυκερίας Μπασδέκη και οι ψυχαναλυτικές λέξεις του Σωτήρη Παστάκα, οι μοιραίες Αχμάτοβα και Χατζηλαζάρου που η γυναικεία τους φύση διαπερνά το χαρτί, όλα αυτά για μένα είναι διαβάσματα, που γίνονται ποιητικά βιώματα και σημεία επαφής μου με τον κόσμο της ποίησης. Ε κάπου εκεί μέσα θα εντοπίσετε και εμένα.
-Εμπνέεστε από την μουσική; Με ποιο είδος μουσικής θα συνταιριάζατε τα ποιήματα σας συλλογή σας;
-Η μουσική, πέραν της μελοποιημένης ποίησης που έφερε τους στίχους των ποιητών στα στόματα των μη μυημένων, είναι στοιχείο της ανθρώπινης φύσης. Και σε σχέση με την δηλούσα, είναι πλήρως συνυφασμένη με την καθημερινότητα μου. Ένα μουσικό χαλί βρίσκεται στο μυαλό μου την ώρα που δουλεύω, που περπατάω, που νευριάζω ακόμη-ακόμη. Δεν ξέρω κατά πόσο επηρεάζει την γραφή μου, ξέρω πως επηρεάζει την ζωή μου και από την στιγμή που γράφω και ζω παράλληλα, όλα είναι αλληλένδετα. Τώρα το είδος είναι μια πολύ σχετική έννοια.
Μου αρέσουν τα καλά κομμάτια, τα μικρά διαμάντια που συναντά κανείς σε κάθε είδος. Δεν θα μιλήσω εγώ για έντεχνη και άτεχνη μουσική. Το αφήνω στους ειδικούς ή μάλλον σε όσους που θέλουν να βάζουν την εξωτερικευμένη τέχνη σε καλούπια.
Για το βιβλίο μου ωστόσο, θα επέλεγα τους ήχους της φουρτουνιασμένης θάλασσας του Ιονίου, κάποιο πρωινό του Νοεμβρίου. Δεν θα ναι φθινόπωρο, ούτε χειμώνας. Θα ναι σίγουρα μια άγρια θάλασσα, σκούρα τα χρώματα της και έτοιμη να σου δώσει τον Ρυθμό, είτε για την έκρηξη, είτε για την εσωτερική σου ηρεμία.
-Το βιβλίο σας δεν έχει εικονογράφηση. Αν θέλατε να εικονογραφήσει κάποιος διάσημος καλλιτέχνης το βιβλίο σας, ποιόν θα διαλέγατε;
-Το βιβλίο μου είναι γεμάτο εικόνες που καλείται ο αναγνώστης να τις φέρει στο μυαλό του και να συνθέσει το κάδρο εκείνο που θα τις περιβάλει, σύμφωνα με τα βιώματα του και τις αισθήσεις του. Δεν σκιτσάρεται η ποίηση. Νιώθεται. Αν μπορώ καταχρηστικά να το πω έτσι.
Παρόλα αυτά, η συλλογή αυτή έχει έναν καταπληκτικό πίνακα του Μιχάλη Νικολινάκου στο εξώφυλλο της, που δίνει το στίγμα της.
-Η ποίηση «λυτρώνει» τον αναγνώστη ή μόνο τον ποιητή;
-Η ποίηση λυτρώνει. Τελεία. Αυτόν όμως που ζητά την λύτρωση μέσα από αυτήν. Όχι την υστεροφημία. Ούτε την αλαζονεία της γνώσης. Εκεί είναι το ζήτημα. Και αυτό από μόνο του χρειάζεται αυτό το κάτι, που την κάνει να διαφοροποιείται από τις υπόλοιπες λογοτεχνικές μορφές. Και που εντέλει δεν θέλει μόνο ανοιχτά μάτια για να διαβαστεί και ικανότητα λόγου για να εκφραστεί. Θέλει ψυχή ταγμένη στην αναζήτηση.
-Ποια τα επόμενα σας ποιητικά βήματα;
-Για την ώρα, δεν έχω να κάνω κάτι άλλο, παρά να περιμένω να βρεθούμε κάπου ανάμεσα σε τούτα τα ποιήματα και ποιος ξέρει, ίσως στο μέλλον να χρειαστεί να γράψω ξανά.
Who is who
Η Αφροδίτη Λυμπέρη γεννήθηκε το 1987 στην Αθήνα. Σπούδασε Οικονομικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Πειραιά και Ψυχολογία της Εργασίας στο Πανεπιστήμιο του Ανατολικού Λονδίνου. Εργάζεται στον χώρο του μάρκετινγκ και της εκπαίδευσης. Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια ποίησης του Ε.ΚΕ.ΒΙ. με τον Στρατή Πασχάλη και του Νεανικού Εργαστηρίου Ποίησης “Τάκη Σινόπουλου” με την Τασούλα Καραγεωργίου. Ποιήματά της έχουν δημοσιευτεί σε έντυπα και διαδικτυακά περιοδικά ποίησης. Η πρώτη της ποιητική συλλογή είχε κυκλοφορήσει το 2014 από τις εκδόσεις Θράκα «REC VIE M ή η Τέχνη της Ρέμβης» και η τελευταία της ποιητική συλλογή έχει τίτλο «Περίσσεψε ένα κύμα « από τις εκδόσεις Νίκας.
