Ο Αλέκος Κυραρίνης είναι ένας σπάνιος καλλιτέχνης της γενιάς του και ένας σπάνιος άνθρωπος. Τα έργα του ενέχουν μία θεολογική και βιωματική διάσταση, μια θρησκευτικότητα που οδηγούν τελικά τον θεατή στην αισιοδοξία, στην ανάσταση.

Με συγκινεί ιδιαίτερα ο τρόπος που προσεγγίζει τις καταστάσεις, κυρίως τις δύσκολες, καθώς και ο τρόπος που μιλά για την Παναγία και το πόσο βαθιά ριζωμένη Την έχει στην ψυχή του, στο μυαλό του, στο «είναι» του. Έχω την αίσθηση ότι με σπάνια πίστη και κατάνυξη μιλά για Αυτήν σαν να είναι ένα πολύ προσφιλές σε αυτόν πρόσωπο, που επηρεάζει θετικά τον ψυχισμό του, την έκφραση του, την τέχνη του. Συναισθάνθηκα τη ψυχική του δύναμη με τον τρόπο που μας εκμυστηρεύτηκε ότι ένα μικρό εικόνισμα της Παναγίας, του υπενθυμίζει πως πρέπει “μέχρι θανάτου να αντιπαθεί την απελπισία και του δίνει δύναμη”.

Ο μυστηριακός και υπερβατικός χαρακτήρας της δουλειάς του το φως, το σκοτάδι, η αμαρτία, η συγχώρεση, η ζωή, ο θάνατος αποτυπώνονται στη νέα του δουλειά που θα μας παρουσιάζει σύντομα στην Citronne Athens Gallery.

Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη

-Αλέκο, έχετε ιδιαίτερη σχέση με την ποίηση. Η τέχνη στα χρόνια της πανδημίας. Με ποιο ποίημα θα συνδυάζατε την σημερινή κατάσταση;

-Έγκλειστος σ’ ένα δωμάτιο ακούω το νερό να κυλάει –ωκεάνια αίσθηση. Στον ύπνο μου ο ουρανός έχει το χρώμα της σκουριάς, ο ήλιος τη λάμψη απ’ τα δόντια του σκύλου κι ο Σικελιανός μου απαγγέλλει ένα ποίημα κρατώντας ρομφαία. Άραγε με ονειρεύεται κι εκείνος καμιά φορά όταν διαβάζω τους στίχους του;

Μόλις παρέθεσα ένα μέρος από ένα μικρό άτιτλο ποίημα του ποιητή Δημήτρη Αγγελή. Όχι γιατί μιλάει όπως παρατηρήσατε για ένα δωμάτιο και για τον εγκλεισμό ενός ανθρώπου, όχι δηλαδή για λόγους αποδομημένης ποιητικά προφάνειας. Αλλά γιατί κυριαρχεί η αλληγορία όπως σε κάθε γνήσιο έργο τέχνης η οποία από μόνη της παραπέμπει-αποκαλύπτει, όπως αποκαλυπτόμαστε κι εμείς που συμμετέχουμε στη θέα του προσώπου  της.

Το ποίημα γράφτηκε όταν δεν υπήρχε κορονοϊός και τα επακόλουθα του. Μα η γραφή του Αγγελή μαρτύρησε τη σύλληψη της ιδέας κάποιας απομόνωσης, όταν η ζωή δεν διαβάζεται επίπεδα αλλά με ευαισθησία και φαντασία ως προς τις θεμέλιες και ζωτικές της παραμέτρους. Χρειαζόμαστε την ποίηση και την πίστη νομίζω, λίγο θάρρος απέναντι στο τίποτα για να μην τρέχουμε και δεν φτάνουμε με το τίποτα.

–Τέχνη | Καλλιτέχνες. Είτε θεωρούμε την τέχνη είδος πολυτελείας είτε όχι, είναι γεγονός ότι πλήττεται πρώτη. Πώς πιστεύετε ότι θα διαμορφωθεί η αγορά της τέχνης στην Ελλάδα την «επόμενη μέρα»;

-Είδος πολυτελείας είναι η αχλή την οποία επιθυμούν πολλοί από αυτούς που σχετίζονται με την τέχνη. Αυτή η πληθωρική εντύπωση που έχουμε όλοι για τον εαυτό μας και τις ιδιότητες μας. Σε εμάς τους καλλιτέχνες ειδικότερα, η κατάσταση αυτή της απομόνωσης και τους εγκλεισμού μας υπενθύμισε ότι είναι περισσότερο ενδιαφέρον να εργαζόμαστε κοντά στο ταπεινότερο εσωτερικό κίνητρο. Είναι η ανάγκη  να κάνουμε μια καλή ευχή για εμάς τους ίδιους πρώτα και ύστερα για τον κόσμο όλο.

Σε αυτό το πλαίσιο θέλω να πιστεύω ότι οι καταστάσεις θα οδηγήσουν την οικονομία και την αγορά, σ’ ένα καθεστώς όχι δικαιότερο, τουλάχιστον πιο σεμνό ως προς τα επάλληλα συμφέροντα και τις επιδιώξεις. Με απλά λόγια  ως προς τα κίνητρα όλων μας θα «πέσουν οι μάσκες». Προτιμώ απ’ ότι βλέπετε να σκέπτομαι τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της αγοράς στον βαθμό που η αγορά δίνει αξία στην αξία.

-Τέχνη | Τεχνολογία. Ποιος θα είναι ο ρόλος της τεχνολογίας στην επικοινωνία και στην αγορά της τέχνης δηλαδή online εκθέσεις, δημοπρασίες κλπ;

-Ήδη έχει διαφανεί ο σημαντικός πλέον ρόλος της τεχνολογίας σε όλα αυτά που αναφέρατε. Στον χώρο της επικοινωνίας και εμπορικής κίνησης της μουσικής δημιουργίας, έχει νομίζω, σχεδόν αποσαφηνιστεί. Καλό όμως είναι όσο κι αν ακουστεί κοινότοπο, να μην χαθεί κι αυτή η χάρη της βάδισης προς μίαν έκπληξη. Μόνο αν κινηθείς μπροστά του μπορείς να απολαύσεις ένα  ζωγραφικό έργο, χωρίς να ενοχλείς τον κοντινότερο σου, ομοίως ενδιαφερόμενο. Η τρυφερή απόσταση με έναν πίνακα εξοικειώνει σε μία τρυφερότητα με τον διπλανό σου.

-Μπορεί δηλαδή να λειτουργήσει η τέχνη με κανόνες κοινωνικής απόστασης;

-Δυστυχώς υπάρχει και τέχνη κοινωνικά αποστασιοποιημένη. Τέχνη που δεν υποκύπτει σε πρόσκαιρες μόδες, δεν κολακεύει την άγνοια του φιλότεχνου κοινού, αλλά συνετά όσο και θαρρετά ευεργετεί ,διδάσκει. Ίσως αυτό πρέπει να μας ενδιαφέρει περισσότερο. Εφόσον οδηγηθούμε από γνήσια ανάγκη και λογική προσταγή προς μία κατάσταση απόστασης όλων μεταξύ μας, πάλι θα συνλειτουργήσουμε όσο μυστήριο υπάρχει στην κοινή μας αγωνία. Την βία της μοναξιάς άλλωστε μπορεί να την αισθάνεσαι και μέσα στο πλήθος.

-Ποιο γνωστό έργο τέχνης θα επιλέγατε για να περιγράψετε την υπάρχουσα κατάσταση και γιατί;

-Θα διάλεγα ένα οποιοδήποτε εικόνισμα της Παναγίας, έτσι όπως το έχουμε στην συλλογική μας μνήμη κι ας είναι καλλιτεχνικά αδιάφορο και απονευρωμένο. Κι ας παραπέμπει σε μία κονσερβοποίηση μίας τέχνης παλαιάς που κάποτε επιβεβαίωνε όχι μόνο την καλλιτεχνική της αξία, αλλά και την γενικότερη επιθυμία για έναν κόσμο με διαυγή επαγρύπνηση προς το αγαθό, την λεβεντιά και την αυτοθυσία.

Όταν κοιτώ μία εικόνα της Παναγίας είμαι θεατός κι εγώ για το θάρρος μου

Όταν κοιτώ μία εικόνα της Παναγίας είμαι θεατός κι εγώ, για το θάρρος μου και μέσα στην σχεδόν αίσθηση κάποιας αδιόρατης κοσμογονίας, ένα μικρό εικόνισμα της Παναγίας, μου υπενθυμίζει πως πρέπει μέχρι θανάτου να αντιπαθώ την απελπισία.

-Η ιστορία, μέχρι σήμερα, έχει δείξει πως η τέχνη επιβιώνει ακόμη και κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες και μάλιστα προσφέροντας σημαντικά έργα. Θα συμβεί, πιστεύετε, το ίδιο και τώρα;

-Θα γίνουν και τώρα σημαντικά έργα αρκεί να είναι όντως οι συνθήκες που ζούμε, δύσκολες κατανοημένα. Πολύ φοβάμαι πως δεν θέλουμε να πιστέψουμε ότι κάτι κακό μας συμβαίνει. Κάτι που μπορεί να μας ξεβολέψει από τις ανέσεις μας και τις συνήθειες μας. Προσπαθούμε λιγότερο απ’ ότι αναγκαζόμαστε. Η ανθρωπότητα έχει περάσει πολλές φορές εξαιρετικά δύσκολες καταστάσεις. Όμως σήμερα νομίζω πως είμαστε λιγάκι κακομαθημένοι ή καλύτερα αμάθητοι προς την κακουχία. Στην περίπτωση που θα αποδεχτούμε μετά το πρώτο σοκ ότι κάτι μπορεί εντέλει να χάσουμε, τότε θ’ αρχίσουμε να κερδίζουμε. Η τέχνη θα επαληθεύσει το όποιο πνευματικό κόστος αλλά και το όποιο πνευματικό κέρδος.

Σήμερα νομίζω πως είμαστε λιγάκι κακομαθημένοι ή καλύτερα αμάθητοι προς την κακουχία

-Στα έργα σας αναπαρίσταται το καλό και το κακό; Συνήθως κερδίζει το «καλό». Τι έργα δημιουργήσατε την περίοδο του εγκλεισμού;

-Επιτρέψτε μου να σας επισημάνω ότι στα έργα μου αναπαρίσταται ο θρίαμβος του καλού απέναντι στο κακό. Εδώ και πολλά χρόνια με ενδιαφέρει η ζωγραφική μου, μα και τα εικαστικά video και οι κατασκευές που φτιάχνω ή τα λιθανάγλυφα να έχουν κάποια θεολογική αναφορά.

Πιστεύω ότι το σημαντικότερο ζήτημα της ζωγραφικής βρίσκεται εκτός ζωγραφικής. Είναι μία τοποθέτηση στην ζωή και χωρίς αυτή η τέχνη είναι ένα άδειο ρούχο. Αυτό έκανα και κατά την διάρκεια του εγκλεισμού. Συνέχισα εντατικά την μικρή προσωπική μου παράδοση , εντατικοποίησα την επιμονή μου και κέρδισα ένα μερίδιο υπομονής που φυσικά κι εγώ χρειαζόμουν. Νομίζω πως για κάποιους λόγους η επιλογή αυτής της κατεύθυνσης στάθηκε επίκαιρη, όπως επίκαιρη και η ζωή μου.

Το σημαντικότερο ζήτημα της ζωγραφικής βρίσκεται εκτός ζωγραφικής

-Τι διαφορετικό είχε η δουλειά σας αυτή την περίοδο;

-Κάτι που προέκυψε διαφορετικό είναι το μέγεθος των έργων. Τα περισσότερα είναι πολύ μικρά και αυτό γιατί ήθελα να έχω γρηγορότερα αποτελέσματα.

Ήθελα να φτάνω γρήγορα σε αυτό που εμείς οι ζωγράφοι ονομάζουμε ζύμωμα του έργου. Δηλαδή να πυκνώσει, η μικρή μεταβολή να φαίνεται στην ουσία μεγάλη. Με βοηθούσε ας το πω ψυχολογικά, να βλέπω μέρα με τη μέρα να συγκεντρώνεται ένα πλήθος έργων μπροστά μου και μου τόνωνε την προσμονή και την ελπίδα ότι όλα θα πάνε καλά και θα βγούμε από αυτή την κατάσταση και με χαρά θα τα παρουσιάσω.

Επίσης είναι πιο βαθιά η γενική τους απόχρωση, θα τα έλεγα πιο σκοτεινά. Μου άρεσε να θυμίζουν την αιθάλη και τη μυρωδιά από το κερί έτσι όπως μου εντυπώθηκαν ζωηρά στο πρόσφατο ταξίδι μου στο Άγιο Όρος. Δεν εννοώ μια αναίτια και επιφανειακή ατμόσφαιρα μα ένα φως εκεί που το λίγο φως αποκαλύπτει τον ορισμό του.

-Πότε προγραμματίζετε την επόμενη παρουσίαση των έργων σας;

-Εφόσον είναι επιτρεπτές οι συνθήκες, η επόμενη μου έκθεση είναι προγραμματισμένη για τον ερχόμενο Σεπτέμβριο στην Citronne Athens gallery. Περιμένω με αγωνία την ανταπόκριση του φιλότεχνου κοινού γιατί  τόσο εγώ, όσο o επιμελητής της έκθεσης κύριος Νικόλαος. Π. Παϊσιος μα και η ιστορικός τέχνης  και διευθύντρια της γκαλερί κυρία Τατιάνα Σπινάρη Πολλάλη, έχουμε προετοιμάσει ένα καλλιτεχνικό πόνημα, το οποίο θεωρούμε πως ανταποκρίνεται χαρακτηριστικά στον πυρήνα της δουλειάς μου.

Who is Who

Ο Αλέκος Κυραρίνης γεννήθηκε το 1976 στην Αθήνα και μεγάλωσε στον τόπο καταγωγής του, την Τήνο.

Εργάστηκε με τον μαρμαρογλύπτη πατέρα του Γιάννη Κυραρίνη από την ηλικία των έντεκα ετών μέχρι και την εισαγωγή του στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας το 1997.Φοίτησε στην ΑΣΚΤ από το 1997 έως και το 2003, με καθηγητή τον Γιάννη Ψυχοπαίδη. Έχει εικονογραφήσει τα βιβλία: Ημερολόγιο Ομίλου ALPHA (2003), Επαληθεύοντας τη νύχτα, Δημήτρης Αγγελής, Νέος Αστρολάβος / Ευθύνη,

(Αθήνα 2011), Encima del subsuelo /Πάνω απ΄το υπέδαφος, Κώστας Βραχνός, περιορισμένη έκδοση (Αθήνα 2012), Τεύχη 1,2,3 περιοδικού «Νέα Ευθύνη», Σταλάγματα από τα κεραμίδια, Ιερομόναχος  Αντώνιος Ρωμαίος (Εν πλω, Αθήνα 2015), Tεύχος 1 περιοδικού «Ανθίβολα» (2017), «Διψώ για ένα ζωντανό νερό», Μοναχός Ιωάννης (Εν Πλω, Αθήνα 2018). Συνεργάζεται με το περιοδικό «Φρέαρ»  και με τον πολιτιστικό χώρο «Baumstrasse».

Έχει εκδώσει ένα μικρό δοκιμιακό βιβλίο για τη ζωγραφική με τίτλο «Οι ερωτήσεις της Νεφέλης», Μικρός Αστρολάβος/Ευθύνη, Αθήνα 2011.

Έχει πραγματοποιήσει δεκαέξι ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Έχει συμμετάσχει σε ομαδικές εκθέσεις στην Ιταλία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, την Αυστρία, την Πολωνία, τη Ρουμανία, τη Γαλλία και την Ισπανία.

*Το φωτογραφικό υλικό είναι μία ευγενική παραχώρηση της γκαλερί Citronne.

Ακολουθήστε μας στα social media:

Facebook: https://www.facebook.com/rtvs

Instagram: https://www.instagram.com/rtvs/