Με την ευκαιρία της νέας θεματικής έκθεσης με τίτλο «Καλωσορίσατε–Η Ευρωπαϊκή Φιλοξενία και τα Σύνορά της» που διοργανώνεται στην The Project Gallery σε συνεργασία με το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων – Ελαιουργείον σε επιμέλεια Μεγακλή Ρογκάκου και Ιωάννη Ν. Αρχοντάκη συναντήσαμε τον εικαστικό και διευθυντή του χώρου Αλέξανδρο Μαγκανιώτη και μιλήσαμε τόσο για τις εικαστικές του δραστηριότητες, όσο και για την γκαλερί που διευθύνει τον τελευταίο καιρό.
Η έκθεση αυτή που εγκαινιάστηκε πριν λίγες μέρες και θα διαρκέσει ως τις 8 Ιουνίου ανταποκρίνεται στην ιδέα της φιλοξενίας και της μετανάστευσης καλύπτοντας από διαφορετικές οπτικές γωνίες το θέμα.
Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη
-Αλέξανδρε, είστε αρχιτέκτονας και εικαστικός. Συνδυασμός πολύ δημιουργικός Πώς ξεκινήσατε να ασχολείστε με την τέχνη;
-Από μικρός πάντα κάτι έφτιαχνα από ζωγραφική, κολάζ, μέχρι μικρογλυπτά και κατασκευές. Μετέπειτα στην διάρκεια των σπουδών μου στο Πολυτεχνείο παρακολουθούσα με δίψα όλα τα μαθήματα σχεδίου και ζωγραφικής.
Κατά την διάρκεια των μεταπτυχιακών μου σπουδών στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό στο Λονδίνο, μια τεκτονική αλλαγή στον τρόπο σκέψης μου συντελέστηκε. Το περιβάλλον εκεί πολύ πιο ελεύθερο και δημιουργικό, με ώθησε στην προσωπική έκφραση και την αναζήτηση ενός δικού μου σεναρίου, επιμένοντας πολύ στην έννοια του concept. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα και παράλληλα με την εργασία μου σε αρχιτεκτονικά γραφεία, αρχίζω να συμμετέχω σε εκθέσεις και να γνωρίζω τον εικαστικό χώρο.
-Μιλήστε μας για τις θεματικές που έχετε ασχοληθεί ως σήμερα.
-Η ενότητα με την Αλφάβητο ξεκίνησε το 2011,πρόκειται για 24 σχέδια, ένα για κάθε γράμμα της αλφαβήτου όπου για κάθε γράμμα εξεικονίζεται μια λέξη από ένα ζώο ή φυτό. Οι εικόνες προκύπτουν σαν κολάζ, φυτά και κεφάλια ζώων ξεπροβάλλουν μέσα από ανθρώπινα ρούχα ή ακόμα και παπούτσια. Ο ανθρώπινος χαρακτήρας που δηλώνουν τα ρούχα μπλέκεται με αυτόν του ζώου και ένα νέο υβρίδιο προκύπτει. Ένα σχόλιο για τις συμπεριφορές και τους ρόλους που όλοι παίρνουμε καθημερινά.
Το 2014 παρουσίασα στα Rooms της γκαλερί Καππάτος στο ξενοδοχείο St. George Lycabettus την θεματική «Μια διαταραχή της Μνήμης». Κυρίαρχο έργο, ένα σχέδιο που απεικονίζει τον ιερό βράχο της Ακρόπολης σε μια φανταστική εκδοχή εμπνευσμένη από την οριακή και ακραία σήμερα, πρόταση του K. F. Schinkel για την ανέγερση των ανακτόρων του Όθωνα πάνω στην Ακρόπολη. Μια απόπειρα να εκφραστεί η προσωπική μου αγωνία ως νεοέλληνα, σε αναζήτηση της ταυτότητας μου, μέσα ένα περιβάλλον γενικευμένης κρίσης επαγγελματικής και υπαρξιακής, υπό την απειλή μιας αναγκαστικής μετανάστευσης στην Γερμανία.
Αλλά τελικά η μετάβαση δεν θα πραγματοποιηθεί, η δική μου Ιθάκη είναι η Αθήνα και με οδηγό το κείμενο του Όμηρου, ξεκινάω για την επόμενη μου θεματική.
«Η ενότητα “Αναζητώντας τον Οδυσσέα” συγκροτεί μια ολότελα προσωπική, ερμηνευτική προσέγγιση σε γόνιμη διαλεκτική σχέση με το ομηρικό έπος, στην προέκταση του ποιητικού λόγου, των δοκιμασιών, των αντοχών, των αντιστάσεων και των προκλήσεων του αρχετυπικού ήρωα-ταξιδευτή στο μεταίχμιο της ζωής και του θανάτου.
Η περιγραφή, λιτή, ακέραιη και αφαιρετική, στοχεύει στον πυρήνα του αφηγηματικού υλικού, εικονοποιεί συναισθηματικές και ψυχικές καταστάσεις, αποκρυσταλλώνει τις έννοιες της περιπλάνησης, της αναζήτησης και του κινδύνου πέρα από τους γνωστούς ορίζοντες, της ανθρώπινης θέλησης που ξεπερνά τα όρια, της γνώσης και της απώλειας, του νόστου, του ακατανίκητου πόθου του γυρισμού στην προγονική εστία.» Όπως γράφει χαρακτηριστικά και ο ιστορικός της τέχνης Γιάννης Μπόλης στον κατάλογο για την έκθεσή μου.
-Που έχετε παρουσιάσει δουλειά σας και που μπορεί κάποιος να θαυμάσει έργα σας;
-Επιλογές έργων από τις παραπάνω ενότητες παρουσιάστηκαν το 2015 σε δύο ατομικές εκθέσεις «Αλφάβητος: Η εικόνα της λέξης» στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης στην Θεσσαλονίκη και στην γκαλερί Σκουφά στην Αθήνα με τίτλο «Κανένας: σε αναζήτηση ταυτότητας».
Επίσης, με την γκαλερί γκαλερί Alma έχω συμμετάσχει στην Art-Athina 2016-18 και πέρσι παρουσιάσαμε με τον Ανδρέα Βούσουρα, στην Αθήνα την έκθεση “The Unseen Hook” σε έναν δημιουργικό διάλογο.
Το 2017 συμμετείχα στην έκθεση «Δικαίωμα στο Μέλλον» στο Museum of Art of the 20th and the 21st Centuries of St. Petersburg στην Ρωσία και στην «Η Μνήμη της Επανάστασης» που παρουσιάστηκε από το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Μονή Λαζαριστών στην Θεσσαλονίκη και στην αίθουσα Νίκος Κεσανλής της ΑΣΚΤ στην Αθήνα.
Αυτό το διάστημα στην The Project Gallery στην πλατεία θεάτρου μπορεί να δει κανείς έργα μου, και μέσα στο καλοκαίρι στην Μύκονο και την Μήλο.
-Μιλήστε μας για την ομαδική έκθεση με τίτλο «Kαλωσορίσατε, Η Ευρωπαϊκή Φιλοξενία και τα Σύνορά της» που παρουσιάζεται αυτές τις μέρες στην γκαλερί σας και στην οποία συμμετέχετε;
-Είναι μια έκθεση για την φιλοξενία που έχουμε την χαρά να φιλοξενούμε. Μια παραγωγή του Χανιά-art και του μουσείου σύγχρονης τέχνης «ελαιουργείον» που έχει παρουσιαστεί στην Κρήτη και τώρα στην Αθήνα. H πλειοψηφία των έργων φιλοτεχνήθηκε ειδικά για την έκθεση και κάθε καλλιτέχνης χρησιμοποίησε το ιδιαίτερο λεξιλόγιό του για να ανταποκριθεί στην ιδέα της φιλοξενίας και της μετανάστευσης καλύπτοντας από διαφορετικές οπτικές γωνίες το θέμα.
Τα έργα εμπνεύσθηκαν με αφορμή την ιδιαίτερη παράδοση της φιλοξενίας στην Ελλάδα κι εκφράζονται με ευαισθησία και κριτική για την ανθρώπινη αγωνία της επιλογής και της πορείας προς τη μετανάστευση.
-Ποιοι άλλοι καλλιτέχνες συμμετέχουν στην έκθεση;
-Στην έκθεση συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Σοφία Βλαζάκη, Αλέξανδρος Βούτσας, Νίκος Γιαβρόπουλος, Cris Gianakos, Έλλη Γρίβα, Λυδία Δαμπασίνα, Γιάννης Διαλινός, Μαρίβα Ζαχάρωφ, Αντιγόνη Καββαθά, Μιχάλης Καλαϊτζάκης, Νίκος Κρυωνίδης, Γιάννης Π. Μαρκαντωνάκης, Δημήτρης Μεράντζας, Άλκηστη Μιχαηλίδου, Μαρία Μιχελογιάννη, Nicholas Moore, Χαρίτων Μπεκιάρης, Λαμπρινή Μποβιάτσου, Ελένη Μυλωνά, Barbara Knight, Lena Dimova, Πέτρος Ξενάκης, Αντωνία Παπατζανάκη, Κωνσταντίνος Ν. Πάτσιος, Ελένη Παυλοπούλου, Μαρίνα Προβατίδου, Νατάσσα Πουλαντζά, Μιράντα Σκυλουράκη, Rena Stollenwerk, Γιώργος Τσεριώνης, Konstantin Fischer και Διονύσιος Φραγκιάς.
-Τι μελλοντικά σχέδια έχετε ως εικαστικός;
-Μέσα από την δουλειά μου ως εικαστικός αναζητώ τον διάλογο και την επικοινωνία, ανοιχτός να γνωρίσω νέα μέρη, ανθρώπους και προσεγγίσεις. Μελλοντικά σχέδια λοιπόν για δημιουργία νέων έργων, συμμετοχές σε ενδιαφέρουσες εκθέσεις, ταξίδια, επικοινωνία της δουλειάς μου και ανταλλαγή ιδεών.
-Διευθύνετε τον χώρο τέχνης «the Project Gallery». Πώς ξεκίνησε το όλο εγχείρημα;
-Προέκυψε εντελώς ξαφνικά, μέσα από μια αρχιτεκτονική δουλειά που ολοκλήρωσα γνώρισα τον Αυγέρη Λαμπρακάκη, που είχε το όνειρο να ξεκινήσει έναν νέα χώρο τέχνης στο συγκεκριμένο κτίριο. Όταν είδα τον χώρο ενθουσιάστηκα και είπα το ναι, στην πρόταση να επιμεληθώ καλλιτεχνικά το πρόγραμμα της γκαλερί. Ταυτόχρονα όμως ήταν σαν να προετοιμαζόμουν για αυτήν την νέα μου ιδιότητα από την προηγούμενη χρονιά αφού είχα διοργανώσει τρεις εκθέσεις και είχα αρχίσει να μπαίνω στον ρόλο του επιμελητή.
-Θα θέλατε να μας μιλήσετε για τις συνεργασίες που έχετε κάνει ως σήμερα;
-O χώρος τέχνης the Project Gallery ξεκίνησε την λειτουργία του στα μέσα Φεβρουαρίου 2019 με την έκθεση “Still Alive“ που συμμετείχαν 52 σύγχρονοι εικαστικοί σε επιμέλεια του ιστορικού της τέχνης Γιάννη Μπόλη και δικής μου.
Ήταν ένα πολύ δυναμικό ξεκίνημα για τον χώρο με πολλές αξιόλογες συμμετοχές και ένα εντυπωσιακό πάρτι εγκαινίων.
Η δεύτερη μας έκθεση με τίτλο “Quest for the Holy Grail” αρχές Απριλίου οργανώθηκε από τον εικαστικό Νίκο Γιαβρόπουλο που έθεσε το ερώτημα στους καλλιτέχνες: πως προσεγγίζετε και τι σημαίνει για σας το ιερό;
Ως χώρος επιδιώκουμε και άλλες συνεργασίες, για παράδειγμα μόλις παρουσιάστηκε στα πλαίσια του Athens Jewelry Week, μια performance της Lodie Karduss.
-Είστε αρχιτέκτονας, εικαστικός και επιμελητής εκθέσεων. Πώς αισθάνεσθε που διευθύνετε έναν τέτοιο χώρο σε μια πολυπολιτισμική γειτονιά;
-Βρισκόμαστε στην πλατεία Θεάτρου σε ένα σημείο πολύπαθο τα προηγούμενα χρόνια αλλά για μας πολύ ενδιαφέρον, με ιστορία και μια έντονη δυναμική. Σε πολύ κεντρικό σημείο, ουσιαστικά βρισκόμαστε δύο στενά από την κεντρική αγορά της Αθήνας και ακριβώς απέναντι από το επιβλητικό κτίριο της Διπλάρειου Σχολής.
Όντως είναι μια πολυπολιτισμική γειτονιά που όμως έχουμε ακόμα ζωντανές τις μνήμες από το θρυλικό πια, Guru Bar, και νιώθουμε την επιθυμία να αναβιώσει και αυτό το κομμάτι της πόλης. Χαίρομαι που συμβάλω και εγώ στην όλη προσπάθεια μέσω ενός χώρου τέχνης ως κάτοικος της Αθήνας με ενδιαφέρει και με αφορά η πόλη και ο δημόσιος χώρος.
-Τι αλλαγές πιστεύετε ότι πρέπει να γίνουν στο κέντρο και πιο συγκεκριμένα στην περιοχή που βρίσκεται τη γκαλερί σας ώστε να αναβαθμιστεί;
-Δεν είναι εύκολο να απαντηθεί αυτή η ερώτηση, θέλει μελέτη και προσοχή ώστε να μην γίνουν μεγαλεπήβολες επεμβάσεις που μετά θα στέκουν μετέωρες και αμήχανες. Βασική αλλαγή θεωρώ να έρθουν και δραστηριοποιηθούν νέες χρήσεις με άξονα τον σεβασμό του δημόσιου χώρου και σκοπό το ζωντάνεμα της πλατείας.
-Είστε μια πρωτοποριακή γκαλερί με εξωστρέφεια. Θα προάγετε τις συνεργασίες με το εξωτερικό και με ποιους τρόπους;
-Βασικός σκοπός μας είναι ο πολιτιστικός διάλογος και η καλλιτεχνική ανταλλαγή μεταξύ ανθρώπων και χωρών μέσα από συμπράξεις και συμπαραγωγές με αντίστοιχους φορείς. Η γκαλερί μας υποστηρίζεται από μια ομάδα εταιρειών που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα, και το Ντουμπάϊ.
Σκοπός μας είναι να εστιάσουμε και στις πολιτιστικές ανταλλαγές με χώρες της Μέσης Ανατολής και του Αραβικού κόσμου. Όνειρο μας, είναι να λειτουργήσουμε στο μέλλον ως φορέας πολιτιστικής διπλωματίας -Cultural ambassador- προάγοντας την Ελληνική τέχνη εκτός Ελλάδας αλλά και να δώσουμε χώρο σε δημιουργικές φωνές.
-Ποια τα σχέδια της “Τhe Project Gallery” για την χρονιά που τρέχει;
Η επόμενη μας έκθεση είναι μια εξ ολοκλήρου δική μας παραγωγή με Έλληνες και αρκετούς ξένους καλλιτέχνες. Η θεματική έχει ως άξονα αναφοράς την επέτειο των 50 ετών από την προσσελήνωση του 1969 στο φεγγάρι, με τίτλο «Man on the Moon». Τα εγκαίνια θα γίνουν τέλη Ιουνίου και η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τέλη Σεπτεμβρίου.
Σκεφτόμαστε μεγάλες ομαδικές εκθέσεις και παράλληλες δράσεις και event και παρουσιάσεις που όμως δεν έχουν παγιωθεί ώστε να μπορώ να τα ανακοινώσω.
INFO:
The Project Gallery, Πλατεία Θεάτρου 14, Αθήνα
H έκθεση θα είναι ανοικτή από Τρίτη έως Παρασκευή 11:30-18:00 και Σάββατο 12:00-16:00 μέχρι το Σάββατο 8 Ιουνίου 2019.
Είσοδος Ελεύθερη
Bio
Ο Αλέξανδρος Μαγκανιώτης γεννήθηκε στην Αθήνα όπου ζει και εργάζεται. Σπούδασε Αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και Architectural design στην “The Bartlett” του Πανεπιστημίου U.C.L. στο Λονδίνο. Ως εικαστικός έχει παρουσιάσει το έργο του σε πέντε ατομικές εκθέσεις σε γκαλερί και μουσεία. Το 2015 πραγματοποιήθηκε η έκθεση του “Αλφάβητος: Η Εικόνα των Γραμμάτων” στο Κέντρο Σύγχρονης Tέχνης Θεσσαλονίκης σε επιμέλεια του Γιάννη Μπόλη. Το 2018 στην γκαλερί Almaστην Αθήνα η έκθεση “The Unseen Hook” Και στο «Φουγάρο» στο Ναύπλιο την ενότητα «Αλφάβητος». Η «Αλφάβητος» του επιλέχθηκε για να εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην 7ηΜπιενάλε του Πεκίνου που έγινε στο Εθνικό Μουσείο Τέχνης της Κίνας το 2017.
Έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές εκθέσεις στην Αυστρία, Ελλάδα, Βέλγιο, Ιαπωνία, Κύπρο, Ολλανδία, Ρωσία, Τουρκία, Ηνωμένο Βασίλειο και Η.Π.Α.
Έργα του βρίσκονται στην συλλογή του MOMUS, που προέκυψε από την συνένωση του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, του Αμερικανικού Κολεγίου Ελλάδος Deree College, Copelouzos Family Art Museum του Δημήτρη Κοπελούζου, FKP Collection της Φλωρίκας Κυριακοπούλου, του “Μουσείου των Ονείρων του Freud” στην Αγ. Πετρούπολη στην Ρωσία, στο Μουσείο Λευκαδίου Χερν στην Ιαπωνία, την συλλογή του Luciano Benetton, στην Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων, στο Ίδρυμα Α. & Λ. Κατακουζηνού, Αμαλίας 4 στην Αθήνα και σε άλλες ιδιωτικές συλλογές.
Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα axianews φύλλο 25/5/2019