Γράφει ο Γρηγόρης Γκινοσάτης

Το βασικό ερώτημα είναι τι είναι ο κινηματογράφος; Είναι η τέχνη του φανταστικού; Μάλλον είναι. Γιατί πάει κάποιος να δει μια ταινία; Πολλοί οι λόγοι. Άλλος πάει γιατί είναι φτηνή διασκέδαση. Άλλος για να βρει λίγες ώρες ησυχίας. Οι κουλτουριάρηδες για να πουλήσουν μούρη κλπ. Κάποιοι όμως, αυτοί που αγαπούν τον κινηματογράφο, πάνε για να ονειρευτούν. Εδώ είμαστε. Τι χρειάζεται για να ονειρευτεί ο κινηματογραφόφιλος; Χαρακτήρες. Χαρακτήρες bigger than life.

Το 1947 λοιπόν ο Tourneur παρουσίασε την ταινία που αναφερόμαστε. Τα βιβλία λένε, και έτσι είναι, ότι πρόκειται για μια από τις καλύτερες ταινίες noir. H ταινία παρουσιάζει με την κάθοδο προς την κόλαση του Jeff Markham (Mitchum) ιδιωτικού ντετέκτιβ που προσλαμβάνεται από τον βαρώνο του τζόγου Whit Sterling (Douglas) για να ξετρυπώσει την ερωμένη του Kathie Moffat (Greer) η οποία έχει εξαφανισθεί με τα λεφτά που έκλεψε από τον Sterling.

Η συνάντηση Jeff και Kathie έχει καταστροφικά αποτελέσματα. Οι σκηνές της γνωριμίας τους είναι τι να πω. Δεν ξέρω που οφείλεται; Στο ταλέντο του σκηνοθέτη, στο γράψιμο των διαλόγων, στο ταλέντο και την αύρα των πρωταγωνιστών; Μάλλον σε όλα αυτά μαζί. Εδώ μπαίνει και το ερώτημα τι κάνεις αν βρεθεί στο δρόμο σου μια γυναίκα με την εμφάνιση της Jane Greer; Μάλλον ότι έκανε και ο πρωταγωνιστής. Απλά ακολουθείς τον δρόμο της καταστροφής χωρίς ελπίδα.

Η ταινία ξεκινάει με τον Jeff να ζει ήσυχος σε μια μικρή επαρχιακή πόλη ως ιδιοκτήτης βενζινάδικου, αφού έχει περάσει καιρός από τα προηγούμενα επεισόδια, και έχει βρεί την συναισθηματική του ηρεμία στο πρόσωπο της καλής χωριατοπούλας  Meta Carso (Fleming). Τότε το παρελθόν εμφανίζεται στο πρόσωπο ενός στενού συνεργάτη του Sterling και τον τραβάει πίσω χωρίς έλεος.

Ο Robert Mitchum όπως πάντα καταπληκτικός γεμίζει την οθόνη με το στυλ του και το μπλαζέ ύφος, η Greer………..και ο Kirk Douglas νεώτατος σε έναν αμφιλεγόμενο ρόλο θύτη θύματος. Η σκηνοθεσία υποθέτω ότι διδάσκεται στις σχολές κινηματογράφου.

Ο Jacques Tourneur γεννημένος στη Γαλλία αλλά μεγαλωμένος στην Αμερική έκανε καριέρα σκηνοθετώντας noir και horror movies. Aπό τις πιο γνωστές του το Cat people και το I walked with a zombie ,ταινίες χαμηλού προϋπολογισμού που όμως δημιούργησαν σχολή. Ασχολήθηκε και με την τηλεόραση.

Το είδος του noir έχει δώσει μερικές από τις καλύτερες ταινίες του κινηματογράφου και το υπηρέτησαν μεγάλοι σκηνοθέτες, συγγραφείς και ηθοποιοί (Orson Welles, Hitchcock, Charlton Heston κλπ) και συνεχίζει να επηρεάζει και τους σύγχρονους (neonoir).

Ταινίες χωρίς συμβιβασμούς, totally politically incorrect με αρνητικούς χαρακτήρες και για αυτό τόσο γοητευτικούς.

Και πολλα τσιγάρα!!! Δεν γίνεται ατμόσφαιρα χωρίς τσιγάρο ότι και να λέμε. Μόλις τελείωσε η ταινία είδα και έπαθα να μην το ανάψω.

Σκεφτείτε πόσους έχει επηρεάσει το είδος αυτό το σινεμά. Μέχρι και τον Tarkovsky.

Εκτός των αγγλικών και αμερικάνικων noir υπάρχουν πολλά και καλά σκανδιναβικά. Ειδικά αυτά της δεκαετίας του πενήντα είναι τέλεια.

Ένας κόσμος μαύρος (noir) στον οποίο οι περισσότεροι δεν θα ζήσουμε ποτέ ούτε θα συναντήσουμε την Jane Greer.

Μπορούμε όμως να ονειρευόμαστε. Για μιάμιση ώρα.

Δείτε το.

Out of the past black as night comes a crime scarlet as their guilty love.

Info ταινίας

Σκηνοθεσία: Jacques Tourneur

Σενάριο: Daniel Mainwaring

Ηθοποιοί: Robert Mitchum

Jane Greer

Kirk Douglas

Rhonda Fleming