Γράφει η Δρ. Ιστορικός Τέχνης, Μαράη Γεωργούση
Τα παιδιά στην ηλικία των πέντε ετών περίπου, αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τις σχέσεις της οικογένειας και να τις αποτυπώνουν στις ζωγραφιές τους.
Όταν στα σχέδιά τους βρίσκονται η μητέρα και ο πατέρας σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους, με γλυκά-μαλακά χαρακτηριστικά, τα παιδιά αντίστοιχα σε μικρότερο μέγεθος από τους γονείς τους, ενώ όλες οι φιγούρες είναι συμμετρικές και σχεδιασμένες έτσι ώστε να πατούν στο έδαφος, φανερώνουν σταθερό ψυχισμό, ευχάριστα συναισθήματα, ασφάλεια και σωστή δυναμική της οικογένειας.
Ένα ζευγάρι γονιών χωρισμένο και στην μέση ένα παιδί μπορεί να υποδηλώνει οιδιπόδειο σύμπλεγμα φυσιολογικό βέβαια μέχρι την ηλικία των έξι ετών. Μια οικογένεια με απομακρυσμένο τον πατέρα από την ζωγραφιά, φανερώνει συναισθηματική απόσταση του παιδιού από τον πατέρα.
Το ίδιο το παιδί ζωγραφισμένο με ανοιχτά πόδια και χέρια, με ήπια χαρακτηριστικά προσώπου και πόδια που πατούν στην γη φανερώνουν ένα χαρούμενο και ικανοποιημένο παιδί με υψηλό επίπεδο αυτοσυναίσθησης. Στην περίπτωση που το σχέδιο έχει μουτζουρωμένα στοιχεία προσώπου φανερώνεται η αίσθηση ανεπάρκειας και θλίψης.
Ο ήλιος συμβολίζει τον ρόλο του πατέρα
Η έλλειψη ματιών δηλώνει έντονο άγχος, ενώ η απουσία μύτης ντροπαλότητα. Η απουσία του στόματος υποδηλώνει την δυσκολία προσαρμογής ενώ αν το στόμα είναι έντονο και μεγάλο φανερώνει την ανάγκη για αγάπη και στοργή. Τα πολύ μακριά πόδια ταυτίζονται με την ανάγκη του παιδιού για αυτονομία.
Ο ήλιος συμβολίζει τον ρόλο του πατέρα. Χαμογελαστός και με ηλιαχτίδες φανερώνει έναν ενεργό πατέρα, ενώ χωρίς ακτίνες μπορεί να σηματοδοτεί μια ψυχρότητα στην σχέση πατέρα παιδιού, καθώς και έντονη ανασφάλεια σε σχέση με τα αισθήματα του πατέρα.
Η μητέρα ζωγραφισμένη με έντονα χαρακτηριστικά,όπως στόμα, μύτη, αυτιά, ιδιαίτερα μακριά μαλλιά, ίσως να συμβολίζουν μια μητέρα αυταρχική, απαιτητική, με συναισθηματικές μεταπτώσεις, που το παιδί δεν ξέρει πώς να ανταποκριθεί.
Το σπίτι εμφανίζεται συχνά στις παιδικές ζωγραφιές. Ένα σπίτι χωρίς παράθυρα και πόρτα υποδηλώνει θλίψη και εσωστρέφεια, ενώ όταν υπάρχει καμινάδα με καπνό υποδηλώνεται συνήθως έντονο άγχος. Όταν ο καπνός πηγαίνει προς τα δεξιά το παιδί είναι αισιόδοξο, όταν κατευθύνεται προς τα αριστερά δηλώνεται εσωστρέφεια, ενώ μεγάλη προσοχή χρειάζεται σε περίπτωση που ο καπνός καλύψει τον ήλιο, γιατί ενδεχομένως να είναι δείγμα κατάθλιψης.
Το δέντρο εμφανίζεται επίσης συχνά. Ένα δέντρο με σχετικά μεγάλο κορμό, πλούσια και ανοιχτά κλαδιά δίνει την εικόνα ενός ψυχικά υγιούς παιδιού. Αντίθετα η εμφάνιση έντονων σκιών πάνω στον κορμό σηματοδοτούν άγχος.
Το αυτοκίνητο παραπέμπει στην τάση αυτονομίας, περιέργειας αλλά και διάθεσης για εξερεύνηση του κόσμου.
Τα πουλιά, τα αεροπλάνα, τα μπαλόνια, φανερώνουν την ανάγκη του παιδιού για ονειροπόληση, την έντονη φαντασία που διαθέτει, αλλά και την τάση για πνευματικότητα.
Η γάτα συμβολίζει την συγκαλυμμένη επιθετικότητα αλλά και την ζωντάνια όπως και τον δυναμισμό στον χαρακτήρα.
Ο σκύλος φανερώνει την καλοσύνη, την ειλικρίνεια, ίσως όμως και την τάση για συναισθηματική εξάρτηση.
Οι τίγρεις, τα λιοντάρια, οι πάνθηρες, φανερώνουν την διάθεση για ανεξαρτησία, αλλά και μια υφέρπουσα επιθετικότητα.
Όλα τα προηγούμενα στοιχεία είναι απλώς ενδεικτικά και δεν πρέπει να μας φοβίζουν. Για να ερμηνευτούν σφαιρικά και με ασφάλεια οι τάσεις της παιδικής ψυχής πρέπει να υπολογιστούν από τους ειδικούς αρκετοί παράγοντες, όπως η επιλογή των χρωμάτων, τα σχήματα, ο τρόπος που προβάλλεται το ίδιο το παιδί, ο χώρος που καταλαμβάνεται στο χαρτί για τα σχέδιά του και διάφορα άλλα. Όλες οι ζωγραφιές των παιδιών είναι όμορφες, είναι ανώφελο να πιέζουμε τα παιδιά να κάνουν κάτι άλλο από αυτό που αυθόρμητα τα ίδια δημιουργούν.