Άγγελος: «Οι υπερβολικές πληροφορίες της εποχής κατέστρεψαν τα συναισθήματά μας»

Όποιος γνωρίζει από κοντά τον διεθνώς αναγνωρισμένο Έλληνα καλλιτέχνη, Άγγελο, καταλαβαίνει αμέσως την ποιότητα του χαρακτήρα του. Άνθρωπος πράος, ευγενικός και αναμφίβολα εξαιρετικά ταλαντούχος. Η ιδεολογία του επικεντρώνεται στα ελπιδοφόρα μηνύματα και στην επιστροφή του ανθρώπου στις αξίες που έχουν διαταραχτεί στην σύγχρονη εποχή.

Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη

Εμπνέεται από το φως, τα απλά συναισθήματα, την καλοσύνη, την ιερότητα, το Θείο, την αξιοπρέπεια και οραματίζεται τον «ιδανικό» κόσμο. Με τα έργα του μεταφέρει ένα θετικό μήνυμα ενάντια στην κρίση και στην αβεβαιότητα, γεμάτο από φωτεινά θέματα. Στόχο έχει να ευαισθητοποιήσει και να προβληματίσει τον σύγχρονο θεατή.

Τόσο η δουλειά του, όσο και η προσωπική του ακτινοβολία είναι ιδιαίτερα γνωστή στο εξωτερικό. Τα έργα του πετυχαίνουν τιμές εξαιρετικά υψηλές. Είναι ενδεικτικό ότι σε δημοπρασία του Οίκου Bonhams, που έγινε στα κεντρικά γραφεία στο Λονδίνο, τον Απρίλιο του 2017, το έργο του «Η γυναίκα με τα περιστέρια» (λάδι σε καμβά), διαστάσεων 140×120 πουλήθηκε κάτι λιγότερο από 130.000 ευρώ.

Πριν λίγους μήνες, σε δημοπρασία στην Κύπρο, έργο του με τίτλο «Πανανθρώπινο» διαστάσεων 60×80, που παρουσιάζει ένα σπίτι κάτω από τον έναστρο ουρανό, πουλήθηκε για φιλανθρωπικό σκοπό περίπου 50.000 ευρώ.

Όσο για την πρώτη του ατομική έκθεση μετά από δύο δεκαετίες απουσίας ολοκληρώθηκε τον Μάιο στο Λονδίνο με μεγάλη επιτυχία. Τίτλος της έκθεσης «Let There Be Light» («Γενηθήτω Φως»). Την επιμέλεια της έκθεσης είχαν αναλάβει οι αρχιτέκτονες και επιμελητές εκθέσεων Μαρίντια Καφετζοπούλου και Κωνσταντίνος Λεμός, οι οποίοι ανέλαβαν να προβάλλουν τα τελευταία 20 δημιουργικά του χρόνια.

– Είστε ένας καταξιωμένος καλλιτέχνης που έχει αφιερώσει τη ζωή του στην τέχνη. Τι αντιπροσωπεύει η τέχνη σας;

– Είχα την τύχη στα παιδικά μου χρόνια να ζήσω τον πολιτισμό της γειτονιάς, της ανθρωπιάς, της αθωότητας και της ειρηνικής συνύπαρξης στη Φαρκαδόνα Τρικάλων. Ήταν η δεκαετία του 1950, όπου το χωριό μου ταλαιπωρήθηκε αρκετά από κατακτητές και από τον σπαραγμό του εμφυλίου πολέμου. Πολλές φορές μεσάνυκτα, χτυπούσε η πόρτα και έντρομοι προσπαθούσαμε να καταλάβουμε αν είναι από φίλο ή από εχθρό.

Και αφού τελείωσαν όλα αυτά, όπου οι άνθρωποι μέσα σε μία σύγχυση δεν ήξεραν ποιον να εμπιστευτούν, μαζί με τον εμφύλιο τελείωσε και το μαρτύριο του φόβου και της ανασφάλειας. Και ζήσαμε αυτόν τον καταπληκτικό πολιτισμό, που χωρίς να έχει κανείς χρήματα, αισθανόμασταν πλούσιοι. Δεν υποπτευόμασταν ότι υπήρχαν πράγματα να αγοράσουμε. Ό,τι είχε ο ένας είχε και ο άλλος και ήμασταν ευτυχισμένοι και αγαπημένοι. Μετά σιγά-σιγά μπήκε το δαιμόνιο της κατανάλωσης και όλοι εξαρτιόντουσαν από πράγματα που έπρεπε να αγοράσουν.

Έτσι χάθηκε η ποιότητα των αγνών συναισθημάτων, που έκαναν τους ανθρώπους να είναι αληθινοί και φιλικοί μεταξύ τους και εγώ τότε σαν παιδί αυτό το βίωμα της απλότητας έμεινε στο μυαλό μου χαραγμένο βαθιά σαν έκφραση μιας ιδανικής κοινωνίας.

«Όταν είσαι αθώος σε πληγώνουν οι άνθρωποι.

Όταν είσαι ένοχος σε πληγώνει η συνείδησή σου.

Όταν σκέφτεσαι και δημιουργείς δεν σε πληγώνει κανεις»

Αυτή η ιδανική κοινωνία δεν μπορεί να βγει από μέσα μου και επειδή πλέον δεν τη βρίσκουμε μέσα στη ζωή, προσπαθώ να την περάσω μέσα στους πίνακές μου.

Έτσι, τα θέματά μου είναι εμπνευσμένα από την ομορφιά, την αγάπη για τη φύση και μεγαλώνοντας αυτά τα συναισθήματα και αυτές οι ανάγκες έγιναν πιο έντονες στην εποχή μας όπου οι ανθρώπινες αξίες εξελίχθηκαν και έγιναν αντικειμενικές, γιατί μόνο αυτές επιφέρουν κέρδη. Οι υπερβολικές πληροφορίες της εποχής μας κατέστρεψαν τα συναισθήματα και ο άνθρωπος εξελίσσεται μόνο βιολογικά, αδιαφορώντας για την ενέργεια των συναισθημάτων. Για μένα η τέχνη δεν είναι να δείχνεις την εποχή μας όπως είναι γιατί αυτή τη δουλειά την κάνουν καλύτερα οι ρεπόρτερ. Ο ρόλος της τέχνης δεν είναι να μας δείχνει την εποχή μας όπως είναι αλλά όπως θα έπρεπε να είναι.

– Η τέχνη απευθύνεται σε όλους; Πιστεύετε ότι οι φιλότεχνοι, είτε επενδύουν στην τέχνη, είτε όχι, μπορούν και να την καταλάβουν;

– Δυστυχώς, η τέχνη είναι για λίγους ανθρώπους. Για να καταλάβεις έναν Ντα Βίντσι πρέπει να έχεις κάτι από τον Ντα Βίντσι. Για να καταλάβεις τον Μπετόβεν, πρέπει να έχεις κάτι από τον Μπετόβεν. Για να καταλάβεις κάτι από τον Αϊνστάιν, πρέπει να έχεις κάτι από τον Αϊνστάιν. Για να καταλάβεις Ταρκόφσκι ή έναν Μπέρναρντ Ράσελ πρέπει να έχεις κάτι από αυτούς τους μεγάλους διανοητές.

Για να καταλάβεις έναν Θεόφιλο, πρέπει να έχεις κάτι από τον Θεόφιλο και θέλω να προεκταθώ σε αυτόν τον ζωγράφο, όπου εκφραζόταν με έναν ταπεινό τρόπο, χωρίς δεξιοτεχνίες και επηρεασμούς από τα διάφορα ρεύματα. Ο Θεόφιλος δεν ήταν ζωγράφος, ήταν δημιουργός. Μέσα από το έργο του μας δίδαξε την αλήθεια, τη σεμνότητα, την απλότητα και την αθωότητα. Μας δίδαξε τον σεβασμό στη ζωή και στις ανθρώπινες αξίες. Βλέποντας με προσοχή τα έργα του θα δεις την ανώτερη έννοια της ζωής, να είμαστε αληθινοί γιατί μόνο η αλήθεια θα σώσει τις πράξεις μας.

Ο άνθρωπος στην κορυφαία του στιγμή στέλνει μηνύματα αγάπης, τρυφερότητας, σεβασμού σε μια εποχή, όπου ο άνθρωπος υποφέρει από έλλειψη αξιών και τις μεγάλες αξίες που δεν μπορούμε να βρούμε μέσα στη ζωή, τις βρίσκουμε στα έργα του Θεόφιλου, γι’ αυτό είναι μεγάλος δημιουργός. Αν μπορούσαμε να μεταφράσουμε τα έργα του σε λόγια θα έμοιαζαν με τη διδασκαλία του Σωκράτη, του Χριστού, του Κομφούκιου.

Όμως αυτοί που νομίζουν ότι είναι φιλότεχνοι, οι περισσότεροι δεν βλέπουν και δεν καταλαβαίνουν τίποτα, που θα τους βοηθήσει να γίνουν καλύτεροι άνθρωποι και βλέπουν μόνο τι αντιπροσωπεύει ο Θεόφιλος σε χρήματα, προσβάλλοντας τις ηθικές και πνευματικές αξίες του συνολικού του έργου. Αλλά σήμερα ζούμε σε μια εποχή όπου η τέχνη δεν έχει την δύναμη από μόνη της να σταθεί αν δεν δημιουργηθούν διάφοροι μύθοι γύρω από ένα έργο.

Και λόγω της ταχύτητας της εποχής μας οι άνθρωποι δεν προλαβαίνουν με δικά τους κριτήρια να σχηματίσουν δική τους άποψη και παρασύρονται από τους μύθους της εποχής μας. Και αυτοί οι σύγχρονοι μύθοι τις περισσότερες φορές δεν έχουν κανένα ηθικό και πνευματικό περιεχόμενο γιατί βγαίνουν κατευθείαν από τις ανάγκες της κατανάλωσης και όχι από το θαύμα της φύσης, της ζωής, το θαύμα της ανθρώπινης ύπαρξης.

– Τι μηνύματα θέλετε να περάσετε στο κοινό με τα έργα σας;

– Ο κόσμος που βλέπουμε, που υπάρχει μπροστά μας έχει μια ιερότητα και αυτή η ιερότητα θα πρέπει να γίνει μέρος της σύγχρονης σκέψης για να μπορέσει ο άνθρωπος να πάρει μια υπεύθυνη και αξιοπρεπή στάση απέναντι στη ζωή.

 «Για να αλλάξουμε τον κόσμο χρειάζεται να πειθαρχΗσουμε σε νΟμους και αξΙες που ισχύουν για πάντα. Είναι οι διαχρονικές αξίες, σταθερές και αιώνιες»

– Σε παλαιότερες συζητήσεις μας έχετε αναφέρει ότι τώρα που έχετε ωριμάσει ηλικιακά χαίρεστε περισσότερο και αντιλαμβάνεστε διαφορετικά την ευτυχία; Μιλήστε μας για αυτό.                                                                             

– Χαίρομαι για αυτά που βλέπω και ανακαλύπτω μέσω της επιστήμης και λυπάμαι για τους ανθρώπους που δεν θέλουν να δουν ούτε να καταλάβουν. Σήμερα η επιστήμη μας έδωσε τεράστιες ευκολίες και ανέσεις, αλλά δεν κατόρθωσε να κάνει τον άνθρωπο ευτυχισμένο, τον βοήθησε να απαλλαγεί από επώδυνες και επικίνδυνες αρρώστιες αλλά δεν μπόρεσε να τον σώσει από το εσωτερικό του χάος καθώς και από το απέραντο χάος στη σχέση του με τους άλλους ανθρώπους.

Η ανθρωπότητα μετά από τόσους πολιτισμούς που πέρασαν εξακολουθεί να είναι ανώριμη και αυτοκαταστρέφεται όπως ένας ανώριμος άνθρωπος. Διαισθάνομαι ένα σκοτεινό και αβέβαιο μέλλον αλλά για να αλλάξουμε τον κόσμο χρειάζεται να πειθαρχήσουμε σε νόμους και αξίες που ισχύουν για πάντα. Είναι οι διαχρονικές αξίες , σταθερές και αιώνιες, που δεν χρειάζεται να εξελιχθούν . Διότι αν εξελιχθούν κι άλλο στο τέλος θα φθαρούν όπως συνέβη με όλους τους μεγάλους πολιτισμούς του παρελθόντος, όπως συμβαίνει και σήμερα που οι ανθρώπινες αξίες εξελίχθηκαν και έγιναν αντικειμενικές.

Σήμερα η ευτυχία δεν είναι μια συνταγή που την κολλάς κάπου και κάνεις συγκρίσεις με τις επιλογές που κάνεις. Η ευτυχία είναι μια μορφή δυστυχίας για κάποιον που δεν έχει μέσα του συναισθήματα.

– Ποια είναι η γνώμη σας για την ελληνική τέχνη τα τελευταία 50 χρόνια;                                         

– Εκτιμώ τους καλλιτέχνες που είναι αυτόφωτοι και έχουν προσωπικό έργο. Οι περισσότεροι είναι ετερόφωτοι γιατί αντιγράφουν τα διάφορα καλλιτεχνικά ρεύματα που έρχονται από την Ευρώπη και την Αμερική.                        Θεωρούν υποχρέωσή τους να είναι σύγχρονοι. Όμως είναι εύκολο να είσαι σύγχρονος όταν κάνεις αυτό που κάνουν όλοι. Είναι σαν να αντιγράψω το μυθιστόρημα της Μάργκαρετ Μίτσελ «Όσα παίρνει ο άνεμος» και κάνοντας μερικές διαφοροποιήσεις να το παρουσιάσω σαν έργο μου. Αυτοί που δεν έχουν διαβάσει το πρωτότυπο ίσως να με θαυμάσουν, αλλά αυτοί που το διάβασαν ίσως να έχουν διαφορετική άποψη.

«Ζούμε τον πολιτισμό της σύγχυσης και ο άνθρωπος έχει μπερδΕψει την ελευθερΙα με την ασυδοσία»

-Ποιος είναι ο βαθύτερος σκοπός της ζωής για σας ως σκεπτόμενος άνθρωπος και δημιουργός;

– Όταν σκέφτομαι, όταν ζωγραφίζω έχω πάντα στο μυαλό μου την ομορφιά και το μεγαλείο αυτού του εκπληκτικού κόσμου που υπάρχει μπροστά μας, που τον βλέπουμε και τον θαυμάζουμε στις αμέτρητες παραλλαγές του, μέχρι τα βάθη του σύμπαντος και αυτό χάρη στο φως που προέρχεται από τη βαρυτική ενέργεια της ύλης στο κέντρο των άστρων.

Και από την άλλη μεριά ο άνθρωπος, η εκλεκτότερη έκφραση της δημιουργίας που αντιλαμβάνεται την ομορφιά, την αρμονία τις διάφορες αντιθέσεις, τους φυσικούς νόμους και έχει συνείδηση των ηθικών και πνευματικών αξιών, αλλά συγχρόνως αντιλαμβάνεται και τη ροή του χρόνου ,την έννοια της αιωνιότητας χωρίς αρχή και τέλος, σε μια διαρκή εξέλιξη, μέρος της οποίας είμαστε εμείς και ο καθένας από εμάς ξεχωριστά.

Ο άνθρωπος είναι το μόνο πλάσμα που γνωρίζει τα όριά του και το δραματικό του τέλος και από αυτή την τραγικότητα του πεπρωμένου του, η τέχνη και σκέψη δημιούργησαν τις πιο μεγάλες τους στιγμές. Δεν μπορώ να μείνω ασυγκίνητος από την ικανότητα που με προίκισε ο θεός να βλέπω, να αισθάνομαι και να αναρωτιέμαι και αυτό για μένα είναι πραγματική ευτυχία.

Σήμερα ζούμε τον πολιτισμό της σύγχυσης και ο άνθρωπος έχει μπερδέψει την ελευθερία με την ασυδοσία, νομίζει ότι όποιος κάνει ό,τι θέλει είναι ελεύθερος, ενώ στην πραγματικότητα είναι επικίνδυνος, όπως επικίνδυνος είναι κάθε άνθρωπος που δεν σέβεται, δεν εκτιμά και δεν συμμετέχει στη θέληση να δημιουργήσουμε έναν συνολικά καλύτερο και πιο ανθρώπινο κόσμο.

Ένας σύγχρονος φιλόσοφος είπε: «Κάποτε ο άνθρωπος αγαπούσε τους άλλους ανθρώπους και χρησιμοποιούσε τα αντικείμενα, σήμερα αγαπά τα αντικείμενα και χρησιμοποιεί τους ανθρώπους».

*Η Συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην οικονομική εφημερίδα axianews στο φύλλο 5/10/2018

See more

See more