Μια νέα ενότητα έργων καθαρά ανθρωποκεντρική, που βασίζεται στο πορτρέτο και περιλαμβάνει αυτή τη φορά και αρκετά γυμνά, παρουσιάζει ο εικαστικός καλλιτέχνης Πέτρος Καραβέβας στην ατομική του έκθεση που φέρει τον τίτλο «Ανθρωπογραφίες» και εγκαινιάζεται στην γκαλερί Art Prisma στις 15 Νοεμβρίου.
Δυναμικές προσωπογραφίες στις οποίες ο ζωγράφος καταδύεται στην ψυχοσύνθεση των ανθρώπων που στέκονται απέναντι από το τελάρο του αποτυπώνοντας στους καμβάδες του τον χαρακτήρα και την ιδιοσυγκρασία τους.
Η ιστορικός τέχνης Λουίζα Καραπιδάκη σημειώνει αναφορικά με την εικαστική δημιουργία του Πέτρου Καραβέβα:
«Στη δική του ζωγραφική γλώσσα ο Πέτρος Καραβέβας έχει δημιουργήσει μια αναγνωρίσιμη μανιέρα στον τρόπο απεικόνισης της ανθρώπινης μορφής. Αποδίδει ζωγραφικά με έναν ιδιαίτερο περιγραφικό ρεαλισμό τα μοντέλα του και «εμψυχώνει» τις μορφές τους δίνοντάς τους την αίσθηση του ζωντανού. Συνάμα «δραματοποιεί» τις κινήσεις, τις στάσεις των σωμάτων και σε συνδυασμό με τα ατμοσφαιρικά χρωματικά φόντα δημιουργεί μνημειακές συνθέσεις.
Στις Ανθρωπογραφίες του ενδιαφέρεται περισσότερο για την απόδοση της δικής του οπτικής πραγματικότητας, που την χαρακτηρίζουν η εσωτερικότητα και η ψυχογραφική διάσταση και διηγείται με πλαστικότητα τα φυσιογνωμικά στοιχεία των μοντέλων του»
Εμείς, συναντήσαμε τον καταξιωμένο εικαστικό στο ατελιέ του στον Χολαργό λίγο πριν το στήσιμο της έκθεσης και μιλήσαμε μαζί του για τη νέα του δουλειά.
Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη
-Προσωπογραφίες ή τοπιογραφίες; Ανθρωποκεντρική θεματολογία ή φύση; Ποια θεωρείτε ότι είναι η δουλειά που σας χαρακτηρίζει;
-Στα πρώτα χρόνια της καλλιτεχνικής μου διαδρομής, είχα ασχοληθεί αρκετά με την τοπιογραφία, όπως και με τη νεκρή φύση. Αυτό που κυρίως με ενδιέφερε τότε ήταν να μελετήσω τις αρμονίες και τις αντιθέσεις της υφής και των χρωμάτων, καθώς και τις μεταλλαγές που προκαλούνται σε ένα τοπίο ή σε διάφορα αντικείμενα από το φως και τις διακυμάνσεις του.
Βέβαια, ήδη από τότε επέλεγα τα θέματά μου με κριτήριο όχι μόνο τις τεχνικές προκλήσεις που εμπεριείχαν, αλλά και το πόσο μιλούσαν στην ευαισθησία μου, πόσο με συγκινούσαν. Ζωγράφιζα, για παράδειγμα, τοπία της ιδιαίτερης πατρίδας μου ή άλλα με τα οποία είχα αναπτύξει βιωματικούς δεσμούς.
Όσο ωρίμαζα εικαστικά και πνευματικά, το ενδιαφέρον μου μετατοπιζόταν στην προσωπογραφία. Από τις αρχές της δεκαετίας που διανύουμε, ασχολούμαι αποκλειστικά με το πορτρέτο.
Η ανθρώπινη φιγούρα με την ανεξάντλητη ποικιλομορφία της και το ψυχικό βάθος της αποτελεί πια για μένα μόνιμη πηγή έμπνευσης, δημιουργικού προβληματισμού και εκφραστικών αναζητήσεων.
Αυτό που επιδιώκω είναι να αποτυπώνω κάθε φορά στον καμβά όχι απλώς τα εξωτερικά χαρακτηριστικά του μοντέλου, αλλά τον άνθρωπο που έχω απέναντί μου, τη συναισθηματική θερμοκρασία που μου αποκαλύπτουν το βλέμμα, η έκφραση του προσώπου, η στάση του σώματος.
-Στους καμβάδες σας βλέπουμε κάποια πρόσωπα που μοιάζουν απορροφημένα στις σκέψεις τους, άλλα πάλι με πιο ανάλαφρη διάθεση, πρόσωπα φθαρμένα από το χρόνο και πρόσωπα νεανικά.
Κοινό τους στοιχείο είναι η εκφραστικότητά τους. Τι είναι αυτό που σας τραβά την προσοχή στα πρόσωπα που επιλέγετε να ζωγραφίζετε;
-Τα πρόσωπα που επιλέγω να ζωγραφίσω είναι αυτά που παρουσιάζουν για μένα εικαστικό αλλά και ανθρώπινο ενδιαφέρον. Άνθρωποι που έχουν απλώς «ωραία χαρακτηριστικά», που ανταποκρίνονται στα πρότυπα που έχει καθιερώσει στις μέρες μας η διαφημιστική εικονογραφία, με αφήνουν αδιάφορο. Αυτά που τραβούν την προσοχή μου είναι τα στοιχεία που συνθέτουν τη μοναδικότητα και την αλήθεια μιας ανθρώπινης φυσιογνωμίας: Οι γωνίες ενός προσώπου, οι χαρακτηριστικές ασυμμετρίες του, οι λιγότερο ή περισσότερο βαθιές ρυτίδες του, η ποιότητα του βλέμματος και προπαντός η έκφραση, που παραπέμπει στον εσωτερικό κόσμο του ατόμου.
-Αποτελεί ο χαρακτήρας του μοντέλου κριτήριο επιλογής του; Αντικατοπτρίζεται αυτός στον καμβά σας;
-Ο ζωγράφος δεν επιλέγει, δεν γίνεται να επιλέγει τα μοντέλα του με βάση τον χαρακτήρα τους. Το ζητούμενό του δεν είναι να δημιουργήσει «μια πινακοθήκη» συγκεκριμένου τύπου ανθρώπινων χαρακτήρων. Στόχος του όμως είναι να “μπει στο πετσί” του ανθρώπου που κάθε φορά του ποζάρει και να αποτυπώσει με κάποιον τρόπο την ψυχική του ιδιοτυπία. Αυτό συμβαίνει και στη δική μου περίπτωση.
-Δίνετε στο γυμνό σας μια ευγενή διάσταση. Πώς «βλέπετε» τα γυμνά σας μοντέλα; Δεν θεωρείτε ότι το γυμνό παραβιάζει κανόνες ηθικής;
-Ο Νίκος Εγγονόπουλος έλεγε: «Αγαπώ το γυμνό περισσότερο από το πρόσωπο. Το πρόσωπο μπορεί να πει ψέματα, το γυμνό ποτέ».
Το γυμνό συνδέεται με την ίδια τη φυσική μας υπόσταση, με την ανθρώπινη αλήθεια μας. Γεννιόμαστε γυμνοί. Αργότερα μας μαθαίνουν να καλύπτουμε τη γύμνια μας με ρούχα.
Δεν είμαι εγώ προσωπικά που δίνω ευγενή διάσταση στο γυμνό σώμα. Το γυμνό της τέχνης δεν έχει καμία σχέση με τις πορνογραφικές απεικονίσεις. Αυτές είναι που ευτελίζουν το ανθρώπινο σώμα, προβάλλοντάς το ως σεξουαλικό αντικείμενο.
Αν θεωρήσουμε την καλλιτεχνική απεικόνιση του γυμνού σώματος ασυμβίβαστη με τις αρχές της ηθικής, θα πρέπει να απορρίψουμε στο σύνολό της την τέχνη της αρχαιότητας. Οι αρχαίοι γλύπτες αναπαριστούσαν γυμνούς όχι μόνο τους θνητούς, αλλά και τους θεούς τους. Ακόμη όμως και μετά την επικράτηση της χριστιανικής ηθικής, με την γνωστή απέχθειά της για το σώμα και τις ανάγκες του, οι καλλιτέχνες δεν σταμάτησαν να ζωγραφίζουν ή να σμιλεύουν γυμνά.
Το πειστικότερο ίσως σχετικό παράδειγμα είναι οι γυμνές μορφές με τις οποίες κόσμησε ο Μιχαηλάγγελος τον θόλο της Cappella Sistina στο Βατικανό, αποδίδοντας μάλιστα εικαστικά σκηνές και επεισόδια από την Αγία Γραφή και όχι πλέον μυθολογικά θέματα, όπως άλλοι προγενέστεροι ή και σύγχρονοί του καλλιτέχνες.
-Η ζωγραφική σας είναι παραστατική με ρεαλιστική διάθεση. Τι ρόλο παίζει το φως στα έργα σας;
-Όταν ζωγράφιζα σε εξωτερικούς χώρους με φυσικό φωτισμό, το φως ήταν κατά κάποιον τρόπο αντίπαλός μου. Οι αλλαγές του επηρέαζαν συνεχώς τα δεδομένα μου. Ήταν μια πρόκληση, που έπρεπε να βρίσκω τρόπους να την αντιμετωπίζω.
Εδώ και αρκετά χρόνια όμως ζωγραφίζω στο ατελιέ μου με τεχνητό φωτισμό, που είναι σταθερός και με απαλλάσσει από προβλήματα που είχα να αντιμετωπίσω δουλεύοντας με το φως της μέρας.
-Tι έργα παρουσιάζετε αυτές τις μέρες στην έκθεσή σας με τίτλο «Ανθρωπογραφίες;
-Τα έργα που θα παρουσιάσω στην φετινή ατομική μου έκθεση είναι συνέχεια και εξέλιξη της δουλειάς μου των τελευταίων χρόνων. Πρόκειται και πάλι για έργα εστιασμένα στην ανθρώπινη μορφή.
Αυτή τη φορά όμως θα υπάρχουν και αρκετά γυμνά, καθώς και ένα έργο μικτής τεχνικής που το παρουσίασα και στην Art Athina.
-Αναφέρεστε προφανώς σε ένα μεγάλων διαστάσεων έργο με ενσωματωμένα στον καμβά σωληνάρια χρωμάτων.
Τι σας ώθησε να δημιουργήσετε αυτό το πράγματι πρωτότυπο, αλλά και τόσο διαφορετικό από την υπόλοιπη δουλειά σας έργο;
-Κάποια στιγμή πριν από δέκα χρόνια, άρχισα να μην πετώ τα σωληνάρια των χρωμάτων, όταν το περιεχόμενό τους εξαντλούνταν, με τη σκέψη ότι θα μπορούσα στο μέλλον να δημιουργήσω ένα έργο με αυτά. Αρχικά σκεφτόμουν ότι θα μπορούσα ίσως να συνθέσω με αυτά μια κατασκευή. Εν τέλει όμως αποφάσισα να χρησιμοποιήσω το σωρευμένο αυτό υλικό σαν ένα είδος καμβά που θα έδινε στη ζωγραφική μου νέες υφές και ποιότητες.
Δημιούργησα έτσι δύο έργα, αυτό στο οποίο αναφερθήκατε και ένα μικρότερων διαστάσεων, συνδυάζοντας το χρώμα με ό,τι απομένει, όταν το χρώμα έχει πια τελειώσει.
-Διακρίνετε μεγαλύτερο αγοραστικό ενδιαφέρον από συλλέκτες το τελευταίο χρονικό διάστημα;
-Για αρκετά χρόνια, λόγω της οικονομικής κρίσης, η κατάσταση στην αγορά τέχνης ήταν πολύ δύσκολη. Παρότι γίνονταν σημαντικές εκθέσεις, πολύ συχνά όλα τα εκτιθέμενα έργα έμεναν απούλητα. Παρατηρήθηκε μάλιστα και το φαινόμενο κάποιοι συλλέκτες να ρευστοποιούν μέρος των συλλογών τους, αντί να αγοράζουν νέα έργα. Εδώ και ένα με ενάμιση χρόνο όμως έχει αρχίσει να αναθερμαίνεται κάπως το αγοραστικό ενδιαφέρον από πλευράς συλλεκτών. Αυτό συνδέεται προφανώς με τη, μικρή έστω, βελτίωση της οικονομικής κατάστασης που συνέβη στο ίδιο διάστημα. Ελπίζω η βελτίωση αυτή να συνεχιστεί και να εκφραστεί αντίστοιχα και στον δικό μας χώρο.
-Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
-Θα συνεχίσω οπωσδήποτε την παραστατική δουλειά μου, την οποία προσπαθώ συνεχώς να εξελίσσω. Παράλληλα όμως σκοπεύω να μελετήσω τη χρήση και άλλων υλικών στην εικαστική δημιουργία. Ιδιαίτερα με ενδιαφέρουν υλικά που έχουν ολοκληρώσει τον κύκλο της ζωής τους και θεωρούνται πλέον άχρηστα, όπως τα σωληνάρια που χρησιμοποίησα στα δύο έργα που εξέθεσα στην πρόσφατη διοργάνωση της Art Athina.
Με γοητεύει η ιδέα μιας εικαστικής ανακύκλωσης
Who is who
Ο Πέτρος Καραβέβας, γεννήθηκε το 1963 στην Ερμούπολη της Σύρου. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Σπούδασε Ζωγραφική στη Lyon από το 1994 έως το 1996 και στην Αθήνα, στο Κέντρο Γραμμάτων και Τεχνών “Άποψη“, από το 1996 έως το 2000, με δάσκαλο τον Γιώργο Ρόρρη. Έχει πραγματοποιήσει έξι ατομικές εκθέσεις (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Σύρος) και έχει συμμετάσχει σε πλειάδα ομαδικών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έργα του βρίσκονται σε σημαντικές Ιδιωτικές και Δημόσιες Συλλογές, καθώς και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Info Έκθεσης
«Ανθρωπογραφίες» από τον Πέτρο Καραβέβα
Επιμέλεια έκθεσης: Λουΐζα Καραπιδάκη
Διάρκεια έκθεσης: Παρασκευή 15 Νοεμβρίου με Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου 2019
Art Prisma
Κουντουριώτου 187, Πειραιάς, 18535
21 0429 6790