The Art | Artists’ Diaries
Γράφει η Λιάνα Ζωζά
Η τέχνη, όπως ομόφωνα δέχονται οι άνθρωποι της, είναι αυτή που πλήττεται πρώτη και ανακάμπτει τελευταία σε περιόδους κρίσης. Πόσο μάλλον μέσα από μία μεγάλη κοινωνική και οικονομική κρίση που αναμένεται, μετά από μία παγκόσμια πανδημία με άγνωστη ημερομηνία λήξης.
Χώροι τέχνης, όπως τα μουσεία, οι πινακοθήκες και οι γκαλερί, αναγκάζονται να αναστείλουν τη λειτουργία τους, για χρονικό διάστημα του οποίου όχι μόνο δεν γνωρίζουν τη διάρκεια, αλλά ούτε καν, το αν και πότε θα υπάρξει επιστροφή σε οποιαδήποτε μορφή κανονικότητας.
Η αγορά της τέχνης έχει “παγώσει” και περιμένει με αγωνία τις εξελίξεις. Μέχρι στιγμής, ο τρόπος με τον συνεχίζεται η επικοινωνία των εκθέσεων, αλλά και της τέχνης γενικότερα, είναι μόνο μέσα από το internet και τις εφαρμογές του. Είναι μάλιστα, αξιοθαύμαστος ο αριθμός των επισκεπτών στις σελίδες των μεγάλων μουσείων που προσφέρουν εντυπωσιακές virtual περιηγήσεις στις αίθουσες τους, αλλά και σε θεατρικές παραστάσεις και μουσικά δρώμενα που προσφέρονται απλόχερα, μέσα από το διαδίκτυο, αυτό τον καιρό της κοινωνικής αποστασιοποίησης.
Τι γίνεται, όμως με τους υπόλοιπους χώρους τέχνης και πως θα συνεχίσουν να λειτουργούν, μιας και ένα μεγάλο μέρος της επιτυχημένης λειτουργίας τους βασίζεται στην προσωπική επαφή με το κοινό τους?
Υπάρχουν στοιχεία που προκύπτουν από πρόσφατες μελέτες που σίγουρα δεν προμηνύουν ένα ευοίωνο μέλλον, σε παγκόσμιο μάλιστα επίπεδο, αλλά και προβλέψεις για το “κλείσιμο” πολλών, ιδίως των μικρότερων, χώρων τέχνης, που δεν θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν, όλα αυτά που έπονται.
Στην ενότητα του ArtViews “The Art | Artists Diaries” θα φιλοξενούνται συνεντεύξεις από Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες (εικαστικούς, μουσικούς, χορευτές, ηθοποιούς, κλπ), γκαλερίστες, επιμελητές και γενικότερα ανθρώπων που κινούνται στο χώρο της τέχνης και θα λειτουργούν σχολιαστικά, μέσα από τις ίδιες ερωτήσεις και ανάλογα με τις εξελίξεις, στην όλη ιδιαιτερότητα της κατάστασης που αφορά την τέχνη.
-Η τέχνη στα χρόνια της πανδημίας. Με ποιο τρόπο επηρεάζεται η τέχνη;
-Στους δύσκολους καιρούς, είτε πρόκειται για πανδημίες, πολέμους είτε πρόκειται για προσωπικές απώλειες, η τέχνη δεν σταματά να υπάρχει, διότι γεννιέται, σχετίζεται και τρέφεται από την πραγματικότητα την οποία αναγάγει και μεταπλάθει. Χαρακτηριστικό της, η ανιδιοτέλεια. Πώς να μην υφίσταται σε δύσκολους καιρούς;
-Τέχνες | Καλλιτέχνες. Ποια θα είναι η επόμενη ημέρα;
-Θα αναφερθώ σε προσωπικές καταστάσεις. Η εικόνα αντικειμένων και μάλιστα προσωπικών, που έχουν κάνει τον κύκλο τους και έχουν παλιώσει, πάντα με συγκινούσε. Ασυνείδητα γίνεται ένας προσωπικός εσωτερικός διάλογος με το χρόνο και τις μνήμες. Αυτό το εσωτερικό κοίταγμα η ενδοσκόπηση, που αφορά κυρίως τον καλλιτέχνη, σήμερα λόγω περιστάσεων αποκτά ένα συλλογικό χαρακτήρα και προκαλεί εν-συν-αίσθηση για τον συν-άνθρωπο.
Ευαισθητοποιούμαστε όλο και περισσότερο σε θέματα που μας αφορούν συλλογικά, όπως η πανδημία, η κλιματική αλλαγή. Είμαι από φύση αισιόδοξη και θέλω να πιστεύω σε καλλίτερες μέρες.
-Η αγορά της τέχνης θα επηρεασθεί; Πόσο και πως;
-Αυτό είναι απολύτως σίγουρο πως θα συμβεί, ιδιαίτερα στις χώρες που δεν δίνεται η ανάλογη προσοχή στις τέχνες. Πότε θα έχουμε ανάκαμψη, δύσκολο να υπολογίσει κανείς.
-Τέχνες | Τεχνολογία. Ποιος θα είναι ο ρόλος της τεχνολογίας στην επικοινωνία, αλλά και στην αγορά της τέχνης;
-Η τεχνολογία πιστεύω ωθεί την τέχνη στον ουσιαστικό της ρόλο. Παράδειγμα, η φωτογραφία, που με την εμφάνισή της, πολλοί άνθρωποι της τέχνης ένιωσαν φόβο. Στην ουσία η φωτογραφία ξεκαθάρισε την έννοια της μίμησης στην τέχνη και κατέληξε να αυτονομηθεί και ως τέχνη. Το ίδιο θα έλεγα συμβαίνει και σήμερα με την τεχνολογία.
Εμάς τους καλλιτέχνες, με τα μέσα που παρέχει, μας απελευθερώνει και ανοίγει δρόμους. Μας δίνει τη δυνατότητα για γρήγορη ενημέρωση και διάδοση του έργου μας σε παγκόσμιο επίπεδο. Επίσης, ευνοεί την προώθηση της αγοράς της τέχνης.
Αυτά είναι τα θετικά με την τεχνολογία και τα πάει και μια χαρά με τα ψηφιακά έργα τέχνης. Τα πράγματα όμως, δυσκολεύουν όταν μιλάμε για ζωγραφική, περφόρμανς, θέατρο, εγκαταστάσεις κλπ, όπου χρειάζεται η άμεση επαφή.
-Τέχνη | Κοινωνική Αποστασιοποίηση. Πως μπορεί να λειτουργήσει η τέχνη με κανόνες κοινωνικής απόστασης;
-Είναι πρωτόγνωρο αυτό που συμβαίνει. Αν χρειαστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα να επικοινωνούμε από απόσταση, ίσως τότε να γεννηθεί μια άλλη κατάσταση, άλλη μορφή τέχνης.
Προς το παρόν, όπως ανέφερα και πριν κάποια είδη τέχνης δεν ευνοούνται. Θα ήθελα να αναφέρω εδώ ότι η ραγδαία εξέλιξης της τεχνολογίας και της επιστήμης, απομακρύνει τον άνθρωπο από τη φύση και δημιουργεί ένα χάσμα που όλο και μεγαλώνει με την πνευματική του ανάπτυξη.
-Ποιο γνωστό έργο σύγχρονης τέχνης θα επιλέγατε για να περιγράψετε την υπάρχουσα κατάσταση και γιατί;
-Του Μάρκ Ρόθκο, διότι μου προκαλεί συγκίνηση η αφηρημένη γραφή, ο τρόπος που αναφέρεται στη φύση και προκαλεί συναισθηματικές αντιδράσεις.
-Η ιστορία, μέχρι σήμερα, έχει δείξει πως η τέχνη επιβιώνει ακόμη και κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες και μάλιστα προσφέροντας σημαντικά έργα. Θα συμβεί το ίδιο και τώρα;
Παρά το αβέβαιο, μη ξέροντας τι θα συμβεί, πιστεύω πως ναι.
who is who
Η Σπυριδούλα Πολίτη γεννήθηκε στη Χούνη Αιτωλοακαρνανίας. Σπούδασε κλασική κιθάρα στο Εθνικό Ωδείο της Αθήνας (1976-1982) και ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας (1983-1987) κοντά στον Ν. Κεσσανλή. Επίσης, παρακολούθησε μαθήματα φιλοσοφίας με τον Π. Χριστοδουλίδη στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1989-1991). Παρουσίασε την πρώτη της ατομική έκθεση στη γκαλερί Αθήνα (1987).
Είναι ιδρυτικό μέλος της εικαστικής ομάδας Indoors. Έχει παρουσιάσει 11 ατομικές εκθέσεις ενώ έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έργα της βρίσκονται σε μουσεία, τράπεζες και ιδιωτικές και συλλογές.
