Με τον Bleeps, που πιστεύω πως δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις, τόσο ο ίδιος όσο και τα έργα του, γνωριζόμαστε εδώ και αρκετά χρόνια. Τη δουλειά του στους δρόμους της Αθήνας τη γνωρίζω σχεδόν από τα πρώτα του βήματα στην Ελλάδα.
Γράφει η Λιάνα Ζωζά
Εκείνο, όμως που μου δίνει ιδιαίτερη χαρά είναι πως μαζί κάναμε την πρώτη “συνομιλία”, από τη δική μου πλευρά, όταν παράλληλα με τα άρθρα μου, στο In Fact, μου ζητήθηκε και η συγεκριμένη συνομιλία! Τον ευχαριστώ λοιπόν, για πρώτη φορά δημόσια, που μου έδωσε την ευκαιρία να κάνουμε παρέα μια εξαιρετική συνέντευξη, τότε, αλλά και που κάθε φορά που έχουμε να πούμε καινούρια πράγματα, είναι πάντα πρόθυμος για ενδιαφέρουσες συζητήσεις.
Επιπλέον, είναι για μένα, μεγάλη χαρά και τιμή, το ότι ξεκινάμε τη συνεργασία μας, με τη συμμετοχή του, στο επόμενο art project της Cube με τίτλο Tender is the Night!
-Σπουδάζεις στο Bristol, όπου και έρχεσαι σε άμεση επαφή με την “τοπική” street art σκηνή, η οποία σίγουρα δεν περιλαμβάνει μόνο τον Banksy, αλλά και άλλους street artists με αξιόλογη πορεία, όπως ο Inkie, ίσως και εφάμιλος του Banksy, o JPS, ο Nick Walker, o Cheba, ο Stinkfish και ο John5 … η επιλογή τους είναι εντελώς υποκειμενική και κάποιοι από αυτούς εμφανίστηκαν μόλις τα τελευταία χρόνια με εντυπωσιακή όμως παρουσία.
Μπόρεσες να συνυπάρξεις εύκολα στους δρόμους του Bristol μαζί τους και υπάρχει ίσως η επιθυμία μιας μικρής ή μεγαλύτερης επιστροφής εκεί?
-Στο Bristol έκανα επιπλέον σπουδές στην τέχνη. Ένα foundation, γιατί με ενδιέφερε διαχρονικά το πεδίο της τέχνης. Μην ξεχνάμε ότι η Αγγλία έχει οργανωμένη βιομηχανία τέχνης. Αυτό που φτάνει σε μας ως κάτι «υπερβολικό» ή και «σταρ» είναι απλά το προϊόν μιας καλά θεμελιωμένης βιομηχανίας.
Για μένα λοιπόν σε κείνη την πρώιμη φάση ενασχόλησης με τη street art δεν υπήρχε κάποιου τύπου ανταγωνισμός ή και αίσθημα κατωτερότητας, εφόσον ήμουν προσανατολισμένος στην αφομοίωση των στοιχείων που λάμβανα εκεί και στην υλοποίηση των προσωπικών επιδιώξεων διαλεκτικής στο δημόσιο χώρο μέσα από μια «ελληνική» οπτική. Σίγουρα έχω βέβαια δεχθεί επιρροές.
Η Αγγλία πάντα με γοητεύει και τη θυμάμαι με θετικό τρόπο. Θα μπορούσα να γυρίσω μάλλον μόνο στα πλαίσια μιας ατομικής ή συλλογικής έκθεσης, ή και δημιουργίας στο δημόσιο χώρο όχι όμως ως κομισσάριος κάποιου εμπορικού φαστιβάλ.
Το όνομα μου δεν ήταν ποτέ μυστικό να είμαι ειλικρινής, απλά ελάχιστοι μπήκαν στον κόπο να με ρωτήσουν
-Επιστρέφεις στην Ελλάδα, σχεδόν παράλληλα με την αρχή της κρίσης και κάνεις τη διαφορά με έργα αμειγώς πολιτικά και σε εντελώς προσωπικό ύφος το οποίο και διατηρείς.
Ποιές ήταν οι πρώτες αντιδράσεις τόσο της εδώ street art σκηνής, όσο και των θεατών της δουλειάς σου?
-Η εγχώρια σκηνή με αποδέχθηκε ποικιλοτρόπως. Υπήρξαν καλλιτέχνες που δημιούργησαν κριτικό διάλογο μαζί μου, σεβόμενοι ο ένας τη δουλειά του άλλου. Δυστυχώς όμως υπάρχουν οι εγχώριοι «καταστροφολάγνοι», οι οποίοι λειτουργούν διαχρονικά προωθώντας τη λογική της κακοποίησης και ασυδοσίας. Αυτοί αποτέλεσαν και τους καταστροφείς των έργων μου.
-Πόσο καιρό σου πήρε να συστηθείς δημόσια και πως επέλεξες να το κάνεις? Γνωρίζω πως δούλευες για αρκετό καιρό χωρίς να αποκαλύπτεις την ταυτότητά σου και ποιός πραγματικά είναι ο Bleeps, ψευδώνυμο που περιγράφει έναν ενοχλητικό μάλλον ήχο.
-Για να είμαι ειλικρινής δεν ήμουν ποτέ κρυψίνους. Όποιος ήθελε να μάθει περισσότερα για μένα μπορούσε απλά να με ρωτήσει. Σε όλα τα social media απαντώ στα μηνύματα, ενώ έχω βρεθεί και με ακαδημαϊκούς και δημοσιογράφους. Αυτό πάντα βέβαια συνέβαινε υπό των όρων μου.
Το όνομα μου δεν ήταν ποτέ μυστικό να είμαι ειλικρινής, απλά ελάχιστοι μπήκαν στον κόπο να με ρωτήσουν. Στο παρόν τα προσωπικά στοιχεία έχουν «βγει στη φόρα» κυρίως από δημοσιεύματα, οπότε I play along
-Αρτιβισμός (artivism = art + activism), μια έννοια που δίνει στον καλλιτέχνη τη δυνατότητα να προχωρά λίγο παραπέρα, να παρεμβαίνει στα δημόσια πράγματα και στην καθημερινότητα και να επιφέρει αλλαγές. Είναι αυτή η πραγματική λειτουργία της τέχνης και ποιά η θέση του Αρτιβισμού στην Ελλάδα?
-Η τέχνη νομίζω παλεύει με τις αντιφάσεις και την τάση αυτοπροσδιορισμού μέσα στην ποικίλη υποκειμενικότητα της. Ο αρτιβισμός αποτελεί ένα ρεύμα των τελευταίων ετών. Τι αποτέλεσμα θα έχει στην ιστορία της τέχνης, θα το μάθουν οι γενεές στο μέλλον.
Στην Ελλάδα όπου επικρατεί ο σλογκανισμός κι η γηπεδική λογική στο δημόσιο λόγο, ο αρτιβισμός αποτελεί καλλιτεχνική δράση που συνδέεται με τον κριτικό διάλογο αφημένη ωστόσο στην υποκειμενικότητα του εκάστοτε καλλιτέχνη. Ουσιαστικά, ωστόσο, είμαι ο μόνος Έλληνας καλλιτέχνης που είναι επίσημα συνδεδεμένος με αυτό το ρεύμα.
-All they made me to be I am not, είναι ένα από τα tag σου σε παγκάκι της Ισλανδίας, ενώ σε έναν τοίχο κτιρίου στην ίδια χώρα ένα από τα γνωστά σου μικρά κορίτσια προσπαθεί να φτάσει … έναν αστερία!
Τι περιελάμβανε το συγκεκριμένο project και για ποιό λόγο επέλεξες για την πραγματοποίησή του την Ισλανδία?
-Ήθελα να εξερευνήσω την ένθεση του quote στο δημόσιο χώρο όπου δεν μηδενίζεται το περιβάλλον τοπίο, αλλά μετατρέπεται σε ενισχυτικό στοιχείο του quote. ξέρεις αυτή η φρενίτιδα στην Ελλάδα των φράσεων που αντιπροσωπεύουν κάτι τσιτάτο και κυκλοφορούν ως γηπεδικά σλογκαν δεν με βρίσκει σύμφωνο.
Ήθελα λοιπόν στο απομακρυσμένο τοπίο της Ισλανδίας να δείξω μια διαφορετική προσέγγιση. Μια προσέγγιση που είναι διακριτική κι επιδιώκει σε περισσότερο ενδοσκοπικές διαδρομές. Έτσι και λειτούργησα. Έψαξα σπιθαμή προς σπιθαμή στο google earth και πηγαίνοντας εκεί ήδη είχα αποφασίσει τι και που θα το κάνω. Πλην των quotes έκανα και συμβολικά έργα μου που έχουν δυναμική παρουσία στην καλλιτεχνική μου πορεία.
-Η ανθρώπινη παρουσία στα έργα σου είναι εμφανής, τις περισσότερες φορές σαν γυναικεία ή κοριτσίστικη φιγούρα.
Γνωρίζοντας πως δεν χρησιμοποιείς κανένα στοιχείο τυχαία, θα με ενδιέφερε να μάθω γιατί για παράδειγμα στο wake up είναι ένα κορίτσι αυτό που κάνει τη “φασαρία” με τη τρομπέτα του?
-Στην αρχή ήταν κι ένα αγόρι παρέα με το κορίτσι. Ωστόσο τελικά χώρισαν κι έμεινε το κορίτσι πιστό στον υψηλό σκοπό του καλέσματος προς αφύπνιση.
Γιατί όμως; Γιατί θεωρώ ότι η γυναίκα που βάλλεται σε ένα καθαρά πατερναλιστικό σύστημα, η γυναίκα που πρέπει να είναι απλά ένα αντικείμενο σεξουαλικού θαυμασμού, μπορεί να δείξει το βαθύτερο αγωνιστικό της πνεύμα και διάθεση της να προάγει τις αλλαγές κι όχι να φωλιάζει σε μια επιφανειακότητα.
-Ένα από τα ongoing project σου είναι αυτό με τα … παράθυρα! Επιλέγεις να τοποθετήσεις τα έργα σου σε “ανοιχτά” παράθυρα εγκαταλελειμένων κτιρίων! Η σύγχρονη ματιά της street art συνομιλεί με την ιστορικότητα της εγκατάλειψης ενός κτιρίου.
Πιστεύεις πως έτσι ανοίγεις ένα παράθυρο στην επικοινωνία της τέχνης?
-Νομίζω, τα έργα μου στα παράθυρα αποτελούν κυρίως αποτέλεσμα ανάγκης να δείξω ότι η street art στην Αθήνα μπορεί να διατηρήσει την ελευθεριακότητα της, χωρίς την κατάντια μιας ασύδοτης μουτζούρας που βλέπουμε κατά κόρον. Τα παράθυρα των νεοκλασικών μετατρέπονται σε ψευδο-ζωντανές κοιτίδες ιστορικότητας και κριτικού διαλόγου. Είναι διακριτικές παρεμβάσεις με στόχο τη νοηματοδότηση.
Η αισθητική τους συμβαδίζει με αυτή μιας αντίθεσης με το ερειπωμένο κτήριο μετατρέποντας το κτήριο σε διαλεκτικό εραστή. Δεν θέλω να καλυφθεί το κτήριο. Οι τοίχοι τους θέλω να φαίνονται έτσι παλιοί κι εγκαταλελειμμένοι. Θέλω την αλήθεια του κτηρίου. Δεν θέλω την κάλυψη και το concealer ενός τυπικού έργου street art που «βιάζει» ένα τέτοιο κτήριο.
-Η street art πάντα ενέχει τον κίνδυνο του βανδαλισμού του έργου. Αρκετά από τα έργα σου τα έχεις δει “κατεστραμένα”, συνήθως από κάποιον άλλο street artist, ο οποίος πιστεύει πως με αυτού του είδους την παρέμβαση μπορεί να δειξει τη διαφωνία του ή είναι και μια πιθανή επίδειξη δύναμης.
Υπάρχουν άτυποι κανόνες μεταξύ των street artists και πως είναι κάθε φορά η αίσθηση του να δεις ένα έργο σου “κατεστραμένο”?
-Νομίζω είναι η επιτομή της ανοησίας και συνδέεται με την ανάγκη διαδραμάτισης του ρόλου «εξουσίας». Υπάρχουν street artists που θέλουν να εγκλωβίζονται σε μια χουλιγκανική ψευδολογική. Δυστυχώς, η Ελλάδα προσφέρεται για τέτοιες συμπλεγματικές συμπεριφορές. Ξέρεις, πιο πολύ ενδιαφέρονται να καταστρέψουν έργα συγκεκριμένου καλλιτέχνη παρά γενικά κι αόριστα. Αυτό και μόνο δείχνει οπορτουνισμό και προφανώς είναι αδιεξοδικό.
Από εκεί και πέρα εφόσον δημιουργώ στο δημόσιο χώρο το ξέρω ότι συμβαίνει κι απλά το δέχομαι, παρόλο που προσπαθώ, με όποιο τρόπο, να θέσω την ανάγκη δημιουργίας ενός πλαισίου στη δημιουργία, μιας συνεννόησης.
-Ζεις και δημιουργείς κυρίως σε μια χώρα που βρίσκεται εδω και αρκετά χρόνια σε μια κρίση εκτός από οικονομική, παράλληλα κοινωνική, κρίση αξιών και ανθρωπίνων σχέσεων.
Γιατί επέλεξες αυτή τη χώρα για να δραστηριοποιηθείς και ποια πιστεύεις πως είναι η θέση της σύχρονης τέχνης και του καλλιτέχνη?
-Νομίζω το κύριο θέμα της Ελλάδας είναι πολιτισμικό και παιδείας. Δημιουργώ εδώ, γιατί εδώ έχω να πω πολλά. Είναι το εφαλτήριο μου και για παγκόσμια θέματα, απλά είμαι της λογικής ότι πρώτα ασχολείσαι με το σπίτι σου αν αυτό αποδεδειγμένα ταλανίζεται από προβλήματα, πριν σκεφτείς να νοικιάσεις κάπου αλλού και να ασχοληθείς εξ αποστάσεως με το σπίτι σου ή απλά δεχθείς να γίνεις συστημικός σε άλλη χώρα εν προκειμένω.
Δεν νομίζω ότι υπάρχει ιδιαίτερη διάθεση εν Ελλάδι. «Τα ίδια παντελάκη μου τα ίδια παντελή μου». Αυτό το μότο νομίζω δείχνει τι συμβαίνει στους φορείς τέχνης και στο μεγαλύτερο ποσοστό των καλλιτεχνών.