Η διεθνούς φήμης εικαστικός Brigitte Πολέμη προκάλεσε αίσθηση εκθέτοντας την πρωτότυπη δουλειά της και αγγίζοντας θέματα του σύγχρονου τρόπου ζωής. Με τα έργα της καλούσε τον θεατή να αναθεωρήσει την καθημερινότητά του και να κάνει σωστή χρήση του διαδικτύου.
Η Polemis, που εκθέτει παγκοσμίως, για πρώτη φορά στην Ελλάδα την περασμένη χρονιά παρουσίασε την πρώτη ατομική της έκθεση στο Μουσείο Μπουζιάνη κάτω από τον χαρακτηριστικό τίτλο «#iFollow» λαμβάνοντας πολύ θετικά σχόλια.
Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη
Η συνεχώς αυξανόμενη ενασχόληση με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και η μανία για κοινωνική καταξίωση που οδηγούν σε αποξένωση, μαζοποίηση και ισοπέδωση των αξιών εμπνέουν την καλλιτέχνιδα.
Η πολυπολιτισμική καλλιτέχνις που γεννήθηκε στη Δαμασκό της Συρίας, έζησε τα πρώτα χρόνια της ζωής της στην πατρίδα της μητέρας της, την Πολωνία, μετακόμισε στη συνέχεια στην πατρίδα του πατέρα της το Λίβανο και μετά το ξέσπασμα του πολέμου ήρθε στην Ελλάδα.
Στα 17 της χρόνια έφυγε για σπουδές στη Νέα Υόρκη, όπου και ανακάλυψε την αγάπη της για την ζωγραφική. Το 1992 μετακόμισε στο Λονδίνο για να εξερευνήσει τον κόσμο των Καλών Τεχνών και το 2004 αποφοίτησε από το Chelsea School of Art. Tα τελευταία δέκα χρόνια έχει εγκατασταθεί στην Αθήνα. Είναι παντρεμένη με Έλληνα και μητέρα τεσσάρων παιδιών.
Για την έκθεση της καλλιτέχνιδος στο Μουσείο Μπουζιάνη, η διδάκτωρ Ιστορίας της Τέχνης του Πανεπιστημίου της Σορβόννης, Ευρυδίκη Τρισόν Μιλσανή αναφέρει: «Οι μεγάλοι ποπαρτίστες και ιδιαίτερα ο Άντυ Γώρχωλ γονιμοποίησαν τη φαντασία της Brigitte Πολέμη και της έδωσαν τις κατευθύνσεις που χαρακτηρίζουν τα πρόσφατα έργα της».
Συναντήσαμε την Brigitte και μιλήσαμε για τα μηνύματα που θέλει να επικοινωνήσει στο κοινό με τα έργα της και για την σωστή χρήση των social media.
– Brigitte, στα έργα σου έχεις διαλέξει μόνο ανδρική φιγούρα. Ήταν τυχαίο ή όχι; Θα ήθελες να μας εξηγήσεις τον λόγο της επιλογής σου αυτής;
Η αλήθεια είναι ότι δεν διάλεξα τυχαία την αντρική φιγούρα. Οι περισσότεροι άνθρωποι που συναντούσα στην καθημερινότητά μου και ήταν «στημένοι» κατ’ αυτόν τον τρόπο ήταν άνδρες, χωρίς αυτό να εξαίρει τις γυναίκες. Όλοι μπορούμε να εντασσόμαστε σ αυτό το καλούπι. Τα τελευταία 300 χρόνια το κοστούμι αντιπροσωπεύει τη «στολή» του «επιτυχημένου» είτε είναι άνδρας, είτε γυναίκα. Το κουστούμι, «suit» στα αγγλικά, προέρχεται από τη λατινική λέξη «sequi» που σημαίνει ακολουθώ.
Πιστεύουμε ότι φορώντας το κοστούμι και κάνοντας ό,τι αυτό αντιπροσωπεύει αποκτούμε κύρος, «ανεβαίνουμε» κοινωνικά και γινόμαστε αποδεκτοί από την κοινωνική ομάδα που έχουμε επιλέξει να ανήκουμε. Υπάρχουν διάφορα είδη «στολής», που ο άνθρωπος επιλέγει να φορέσει. Κάπως έτσι καταλήξαμε να φαινόμαστε όλοι ίδιοι, χωρίς ταυτότητα, δημιουργικότητα και ελευθερία, αντίγραφα ο ένας του άλλου! Όμως, ήρθε η κρίση να μας προσγειώσει όλους απότομα. Ακόμα και αυτούς με το κοστούμι.
– Παρατηρώντας τα έργα σου, διαπιστώνουμε ότι περνάς σύγχρονα μηνύματα. Αντιλαμβανόμαστε τις βαριές συνέπειες του πολιτισμού μας, την ανωνυμία, τη μαζοποίηση, την απομόνωση, την αλλοτρίωση και την ισοπέδωση ηθών και αξιών. Θα ήθελες να μας μιλήσεις για τον τρόπο πού εκφράζεσαι;
Η τέχνη για μένα αποτελεί πρωταρχικό μέσο έκφρασης. Στην καθημερινότητά μας, έχουμε εθιστεί στην υπερκατανάλωση, κυνηγώντας όλο και περισσότερα χρήματα, δύναμη και εξουσία, με αποτέλεσμα η απληστία και η ματαιοδοξία να κυβερνούν τη ζωή μας. Το συναίσθημα και οι ηθικές αξίες έχουν περάσει σε δεύτερη μοίρα ή δεν μας απασχολούν πια. Προσπαθώ λοιπόν, μέσω της δουλειάς μου να παρακινήσω τους θεατές μου να κοιτάξουν γύρω τους, αλλά και μέσα τους. Να πεισθούν ότι μόνο το χρήμα και η καταξίωση δεν φέρνουν την χαρά.
– Αναδεικνύεις την θεμελιώδη ανάγκη του ανθρώπου για ουσιαστική επαφή και επικοινωνία. Θεωρείς ότι η επαφή μέσω των social media δεν μπορεί να είναι ή να γίνει ουσιαστική;
Όλα τα πράγματα είναι καλά, αρκεί να τα χρησιμοποιούμε σωστά. Πραγματικά ανησυχώ, κυρίως για τους νέους ανθρώπους. Εμείς είμαστε ενήλικες, υπεύθυνοι για τις πράξεις μας, παρ ότι δεν κάνουμε σωστή χρήση. Εξάλλου, έχουμε ζήσει και «το πριν» και το «τώρα». Έχω τέσσερα παιδιά και όπως καταλαβαίνεις ανησυχώ όταν τα βλέπω να μην καλλιεργούν την ανθρώπινη επαφή αλλά να αναλώνονται μόνο στα social medial. Τι θα κάνουν όταν μεγαλώσουν? Ακόμα και ο τσακωμός είναι μια επαφή, δοκιμάζεται μια σχέση.
Στην καταναλωτική κοινωνία που ζούμε, παρέχουμε κινητά τηλέφωνα σε παιδιά πέντε και έξι ετών, που πιθανώς να τους τα δίνουν οι γονείς τους γιατί θα υπάρχει λόγος, αλλά αυτά λόγω ηλικίας το πιθανότερο είναι να μην κάνουν σωστή χρήση.
– Από ποιους καλλιτέχνες πιστεύεις ότι έχεις δεχτεί επιρροές;
Αρχικά, δέχτηκα επιρροές από τον χώρο της μόδας. Δούλευα για πολλά χρόνια στο εξωτερικό σε μεγάλους οίκους, ώσπου κάποια στιγμή ήθελα να δώσω το προσωπικό μου στίγμα και ασχολήθηκα με την τέχνη. Ο άνθρωπος και η φύση είναι οι κύριες πηγές ενέργειας και έμπνευσης για μένα.
O Άντι Γουόρχολ, αυτός ο Αμερικανός πολυσχιδής καλλιτέχνης, με έχει σίγουρα επηρεάσει, καθώς και όπως φαίνεται σ’ αυτήν τη δουλειά, που σας παρουσιάζω, έχω εμπνευστεί και από τον Ρενέ Μαγκρίτ, τον Βέλγο σουρεαλιστή καλλιτέχνη, με επιρροές από το καλλιτεχνικό κίνημα του ντανταϊσμού.
Με τον Γιάννη Γαίτη, θεωρώ ότι έχουμε κοινό τρόπο ένδειξης διαμαρτυρίας για τη μαζοποίηση του σύγχρονου ανθρώπου. Για τον λόγο αυτό και εν είδει διαλόγου και ιστορικής καλλιτεχνικής παραπομπής, εκτίθενται κατασκευές του ανάμεσα στα έργα μου.
– Τι υλικά και τεχνική έχεις χρησιμοποιήσει γι αυτή τη θεματική σου? Τα έχεις χρησιμοποιήσεις για να εκφράσεις κάτι συγκεκριμένο;
Η επιλογή των υλικών είναι τέτοια ώστε να περνούν τα κατάλληλα μηνύματα. Η χρήση της μικτής τεχνικής ψηφιακής εκτύπωσης σε πολλαπλές στρώσεις plexi-glass, & η ζωγραφική με λάδι σε διαφορετικές στρώσεις board προσδίδουν αυτήν την τριασδιάστατη αίσθηση, βάθος σε συνδυασμό με τα χρώματα.
Παράλληλα με αυτά, παρουσιάζω και video animations, που αποδίδουν την αντίθεση μεταξύ του αληθινού και του ψεύτικου, του σημαντικού και του ασήμαντου, του φυσικού και του κατασκευασμένου.
– Ποια είναι τα μελλοντικά σου σχέδια;
Κάνω πολλά σχέδια και για εκθέσεις και συνεργασίες και στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Θα προτιμούσα όμως να μην τα συζητήσουμε τώρα, αλλά να έχω την χαρά να σας τα αποκαλύπτω εν καιρώ.
* Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα axianews.