«Coyote Satan Amerika»: Η βλάσφημη τέχνη του Αιδεσιμότατου Στίβεν Τζόνσον Λέιμπα

Γράφει ο Γιώργος Δήμος

Ο Αμερικανός καλλιτέχνης, Στίβεν Τζόνσον Λέιμπα, γεννημένος στο Γουίτιερ της Καλιφόρνια το 1966 με ινδιάνικες και εβραϊκές ρίζες, χρίστηκε Ιερέας της Εκκλησίας του Σατανά το 1992 και έχει αποκαλεστεί από κριτικούς ως ο πατέρας του «Σεξπρεσιονισμού».

Τα έργα του, πάντα προκλητικά και έντονα σεξουαλικά, ακολουθούν την τεχνική «κολλάζ» και συμπεριλαμβάνουν φωτογραφίες από γενετικά όργανα, πρωκτούς, σβάστικες, χάντρες, αίμα, σπέρμα και άλλες απεκκρίσεις του ανθρώπινου σώματος.

Κάποια από αυτά, όπως το «Wounded Knee Decomposition» (1997) και μερικές από τις περφόρμανς του, όπως το «Apache Whiskey Rite» (1997), έχουν έρθει αντιμέτωπα με τη λογοκρισία και το νόμο και διατηρούν την σοκαριστική τους ισχύ μέχρι και σήμερα. Η σημαντικότερη δουλειά του Αιδεσιμότατου Λέιμπα είναι συγκεντρωμένη στον καλλιτεχνικό τόμο, «Coyote Satan Amerika» (2001), που συμπεριλαμβάνει κριτικές του έργου του από σημαντικά ονόματα του καλλιτεχνικού κόσμου, όπως τον Χανς Ρούντολφ Γκίγκερ, τον Ουίλιαμ Σ. Μπάροουζ, τον Poppy Z. Brite και τον Κλάιβ Μπάρκερ, ενώ το ντοκιμαντέρ, «Unspeakable» (2007), περιέχει υλικό και από κάποιες παραστάσεις του.

Coyote Satan Amerika; The Unspeakable Art and Performances of Reverend Steven Johnson Leyba (2001) Πηγή εικόνας: www.goodreads.com

Ο Λέιμπα συγκαταλέγει ρίζες από Ινδιάνους Μεσκαλέρο Απάτσι, Ναβάχο, Τσερόκι, Παγιούτ και Μενόμινι στο γενεαλογικό του δέντρο. Η πρώτη λέξη στο τρίπτυχο, «Coyote Satan Amerika», που περιγράφει πολύ εύστοχα ολόκληρο το έργο του, αναφέρεται στην κοινή θεότητα μεταξύ πολλών ινδιάνικων φυλών, το φιλήδονο Κογιότ. Σε αντίθεση με τις αυστηρές αρχές των πρώτων, Πουριτανών Χριστιανών αποικιοκρατών του Νέου Κόσμου, οι ιθαγενείς είχαν πολύ ελεύθερες απόψεις σχετικά με το σεξ. Πολλοί ανθρωπολόγοι έχουν συγκεντρώσει ινδιάνικους μύθους του έρωτα, που συχνά έχουν ως πρωταγωνιστή το Κογιότ και χαρακτηρίζονται από υπερφυσικά, ή σουρεαλιστικά, όπως θα τα ονομάζαμε σήμερα, στοιχεία.

Σε έναν από τους μύθους, το Κογιότ, θέλοντας να «πειράξει» μια παρέα από όμορφες νέες που συναντά στο δρόμο του, κρύβει το σώμα του κάτω από το χώμα και αφήνει μόνο το υπερμεγέθη πέος του να εξέχει, ανάμεσα στα λουλούδια που οι νέες έχουν αρχίσει να μαζεύουν.

Σε έναν άλλο μύθο, το Κογιότ παίρνει για γυναίκα του μία Ινδιάνα που στο αιδοίο της έχει δόντια και απειλεί κάθε εραστή της με ευνουχισμό. Το Κογιότ φροντίζει να της τα αφαιρέσει όλα εκτός από ένα πριν την παντρευτεί. Ο Λέιμπα μοιάζει να γνωρίζει αυτές τις παράξενες ιστορίες, καθώς η θεματολογία των έργων του συχνά συμπίπτει με τη μυθολογία που συναντάται σε αυτές.

Steven Johnson Leyba artwork, Πηγή εικόνας: alchetron.com

Το κομμάτι του Σατανισμού, που είναι και η δεύτερη λέξη στον τίτλο του αναδρομικού βιβλίου του, είναι φανερά εξίσου σημαντικό για τον Αιδεσιμότατο Λέιμπα. Η παράδοση του Σατανισμού που ακολουθεί ο καλλιτέχνης είναι εκείνη του Άντον Ζάντορ ΛαΒέι και έτσι το έργο του φέρνει, δικαιολογημένα, στο νου εκείνο άλλων σατανιστών περφόρμερ, όπως είναι ο Marilyn Manson.

Ο Λέιμπα χρησιμοποιεί τακτικές σοκ επάνω στη σκηνή, όπως το να σκίζει το δέρμα του με σπασμένα μπουκάλια (κάτι το οποίο έκανε πρώτος ο Iggy Pop), να πληγώνει ζώα (κάτι που αμέσως θυμίζει τον Όζι Όσμπορν και τον Τζο Κόλμαν) και να λαμβάνει μέρος σε διεστραμμένες σεξουαλικές πράξεις (όπως στο διαβόητο σόου, «Apache Whiskey Rite», όπου μία γυναίκα τον σοδομίζει με ένα μπουκάλι Jack Daniels, κάτι το οποίο θυμίζει τα σόου του GG Allin). Όσο βλάσφημα και να μοιάζουν όλα αυτά, ο Σατανισμός του ΛαΒέι δεν στέκεται, ιδεολογικά, ενάντια στο Χριστιανικό δόγμα.

Ο Σατανάς, για τους ακόλουθους της Εκκλησίας του Σατανά, είναι αντίθετα ένα παράδειγμα προς μίμηση και όχι ένας θεός τον οποίο οι πιστοί πρέπει να προσκυνήσουν.

Apache Whiskey Rite (1997), Πηγή εικόνας: stevenjohnsonleyba.blogspot.com

Τέλος, για τον Λέιμπα, η Αμερική είναι το πεδίο όπου δίνεται η μάχη μεταξύ όλων αυτών των ιδεολογιών. Άνθρωποι από διαφορετικά μέρη του κόσμου, με διαφορετικές κουλτούρες και έθιμα, συναντιούνται εκεί και ανταλλάσσουν ιδέες, δημιουργώντας αυτό το ιδιαίτερο κράμα πολιτισμών που λέγεται Νέος Κόσμος. Η βία διέπει όλες τις ενέργειες, στον αγώνα της κάθε ιδεολογίας να επικρατήσει των υπολοίπων και φυσικά εκείνο που παραγκωνίζεται είναι η παράδοση και η συνομιλία με τη φύση. Ο παγανιστικός κόσμος των Ινδιάνων είναι διαστρεβλωμένος και τα έθιμα και οι συνήθειές τους μοιάζουν βρώμικα και σαθρά. Ο Λέιμπα, παρόλα αυτά, αγκαλιάζει τις ινδιάνικες ρίζες του και βρίσκει πως υπάρχει ακόμα κάτι όμορφο σε αυτή την «κακοποιημένη» παράδοση, για το οποίο αξίζει να είναι περήφανος.

”Fuck America Up!” (1998) by Steven Johnson Leyba, Πηγή εικόνας: www.illuseum.com

Η σχεδόν πορνογραφική τέχνη του Αιδεσιμότατου Λέιμπα, διανθισμένη από σβάστικες και πιτσιλισμένη με αίμα, έχει ως πρωταρχικό στόχο το να σοκάρει τους θεατές της. Οι τακτικές σοκ που δανείζεται από τη ροκ σκηνή είναι σημαντικές για το έργο του και έχουν καθαρά αφυπνιστικό ρόλο.

Στην επιφάνεια, ο Λείμπα είναι ένα πανκιό με τρελές ιδέες, που δεν σέβεται ούτε την αμερικανική σημαία και την τοποθετεί ανάποδα ή τη στολίζει με φαλλούς και αιδοία που έχει αποκόψει από φτηνά πορνογραφικά περιοδικά. Βάζοντας, όμως, την αμερικανική σημαία ανάποδα στον καμβά, ο Λέιμπα μοιάζει να λέει πως κάτι πάει στραβά με την Αμερική. Στην πραγματικότητα, ο Λέιμπα είναι βαθύτατα φιλελεύθερος και σαν γνήσιος Αμερικάνος προτείνει την επανάσταση ως μοναδική λύση ούτως ώστε να διαφυλαχτούν οι ατομικές ελευθερίες και να αποκατασταθεί η δικαιοσύνη.

Share this
Tags
Γιώργος Δήμος
Γιώργος Δήμος
Ο Γιώργος Δήμος γεννήθηκε το 1993 στην Αθήνα. Σπούδασε Δημιουργική Γραφή και Φιλοσοφία στο Pratt Institute, στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, όπου και έζησε για 8 χρόνια. Το 2019 επέστρεψε στην Ελλάδα και από τότε εκδίδει συστηματικά άρθρα σε περιοδικά, κυρίως σχετικά με τον κινηματογράφο, τη λογοτεχνία και τη φωτογραφία. Είναι μέλος της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων για την Ανεξαρτησία και τη Διαφάνεια των ΜΜΕ.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

Αντώνης Καλομοιράκης: Εμπνέομαι από τις δυσκολίες της καθημερινότητας

Συνέντευξη στην Ζέτα Τζιώτη Ο Αντώνης Καλομοιράκης είναι ηθοποιός, σκηνοθέτης, συγγραφέας. Η παιδική παράσταση «Ηρακλής. Οι δώδεκα άθλοι» που πρωταγωνιστεί στο Θέατρο Άνεσις, τα μηνύματα που...

Master Exhibition έκθεση διπλωματικών εργασιών του ΑΚΤΟ

Στην έκθεση Master Exhibition παρουσιάζονται Διπλωματικές Εργασίες που εκπονήθηκαν κατά το ακαδημαϊκό έτος 2023/2024, στο πλαίσιο των Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων Σπουδών του ΑΚΤΟ, με επικύρωση...

Η ζωτική κυβιστική γλυπτική του Οσίπ Ζάντκιν

Γράφει ο Κώστας Ευαγγελάτος, Ζωγράφος, λογοτέχνης, θεωρητικός της τέχνης Ο Οσίπ Ζάντκιν / Осип Цадкин, γεννήθηκε στο Βιτέμπσκ της Λευκορωσίας το 1888. Σπούδασε αρχικά για τρία...

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

More like this