Γράφει η Λιάνα Ζωζά
Ο David Hockney αρνήθηκε να φιλοτεχνήσει το πορτραίτο της βασίλισσας Ελισάβετ, γιατί όπως ο ίδιος δήλωσε: “ήµουν πολύ απασχοληµένος να ζωγραφίζω την Αγγλία, την πατρίδα της”.
Ομιλητικότατος, σχολιαστικότατος και καυστικότατος, ο σπουδαιότερος εν ζωή Βρετανός ζωγράφος, όπως έχει χαρακτηρισθεί, δεν διστάζει να κάνει δηλώσεις και να πει την απόψή του.
Γεννημένος στις 9 Ιουλίου 1937 στο Bradford της Βόρειας Αγγλίας, ο αιώνιος έφηβος, κλείνει τα 80 του χρόνια και το γιορτάζει με μια μεγάλη αναδρομική στην Tate Britain, τη μεγαλύτερη ίσως αναδρομική που έχει γίνει ποτέ στο συγκεκριμένο χώρο και περιλαμβάνει από τα πρώιμα έργα του μέχρι και τα τελευταία που δημιουργήθηκαν μέσω iPhone και iPad.
Η έκθεση του άνοιξε τις πύλες της στις 9 Φεβρουαρίου 2017 και έκανε ρεκόρ προπώλησης εισιτηρίων με 20.000 εισιτήρια να έχουν ήδη δοθεί πριν τα εγκαίνια, για να μπορέσει το κοινό να δει “μερικές καλές ζωγραφιές, που έκανε”, σύμφωνα με δήλωσή του. Η έκθεση θα ταξιδέψει στο Centre Georges Pompidou στο Παρίσι τον Ιούνιο 2017 και στο Metropolitan Museum of Art της Νέας Υόρκης το Νοέμβριο.
Απόφοιτος της Βασιλικής Ακαδημίας Τεχνών του Λονδίνου, αποφάσισε να αφήσει την Αγγλία και να εγκατασταθεί το 1963, στα 26 του χρόνια, στο ηλιόλουστο Λος Άντζελες που του πρόσφερε τα τρία “s” σαν δώρα “sun, sea, sex”. Εκεί, δημιουργεί και την πιο γνωστή πισίνα στην ιστορία της τέχνης και σταθμό στην popart, το έργο του “A Bigger Splash”, 1967.
Έχει ήδη προλάβει να δηλώσει, το 1961, πως είναι ομοφυλόφιλος σε μια εποχή που στην Αγγλία η ομοφιλοφιλία είναι ταμπού και να ζωγραφίσει μια σειρά έργων με τον τίτλο “Fuck” εμπνευσμένη από προκλητικά γκράφιτι που για εκείνον δεν ήταν τίποτε άλλο παρά “μια μορφή προπαγάνδας που έπρεπε να γίνει”.
Και βέβαια δεν μπορούμε να μη σταθούμε στις χαλκογραφίες του David Hockney, που εμπνεύσθηκε από την ποίηση του Κωνσταντίνου Καβάφη
Ανάμεσα στις πισίνες και τον καυτό ήλιο της Καλιφόρνιας και τα τοπία του Γιορκσάιρ, ο δημοφιλής και αεικίνητος καλλιτέχνης ζει μια περιπετειώδη ζωή που όμως πάντα περιστρέφεται γύρω από την σχεδόν εμμονική επιθυμία του να δημιουργεί εικόνες. Λάτρης της τεχνολογίας και του καινούριου, για να πραγματοποιήσει τα τελευταία του έργα χρησιμοποίησε κάθε μορφής τεχνολογικό μέσο για να αποδώσει τις ιδέες του και να παίξει για ακόμη μια φορά με τη φαντασία του κοινού.
Το έργο του “Arranged Felled Trees” πωλήθηκε σε δημοπρασία του οίκου Sotheby’s (Ιούλιος 2015) στην τιμή των 3.397.000 £ και ανήκει στη σειρά με τα τοπία του Yorkshire
Το 2016, στην Royal Academy of Arts στο Λονδίνο παρουσιάστηκαν “82 πορτρέτα και μια νεκρή φύση”. Σχολιάζοντας εικαστικά αλλά και καυστικά, τις διαφορές μεταξύ της φωτογραφίας και της ζωγραφικής, ζωγραφίζει φίλους και συνεργάτες, όλους στο ίδιο σκηνικό, καθισμένους σε μια κίτρινη καρέκλα μπροστά από μια μπλε κουρτίνα και όχι για πάνω από 20 ώρες ενασχόλησης για το κάθε έργο.
Ανάμεσά τους και η γνωστή από το περίφημο έργο του “Mr and Mrs Clark and Percy” 1971, Σίλια Κλαρκ, που την ξαναζωγραφίζει 56 χρόνια μετά και σίγουρα σε αυτό το πορτραίτο δεν αντιμετωπίζει την ίδια δυσκολία στο να ζωγραφίσει τις μπούκλες της, όπως είχε δηλώσει για το προηγούμενο.
Στα εγκαίνια της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου της Φρανκφούρτης (2016), όπου ήταν προσκεκλημένος και ο Hockney, το κεντρικό έκθεμα, σε αναλόγιο με την υπογραφή του γνωστού designer Marc Newson, αποτέλεσε το βιβλίο “A Bigger Book”από τον εκδοτικό οίκο Taschen. Το βιβλίο, 500 σελίδων και βάρους 35 κιλών περιλαμβάνει πάνω από 450 έργα του Hockney, τα οποία επέλεξε ο ίδιος και αποτελεί μια τεράστια αναδρομή στο έργο του καλλιτέχνη.
Η λογική συνέχεια για τις τιμές των έργων του David Hockney, μετά και από αυτές τις εκθέσεις, είναι να “εκτοξευθούν” στο χρηματιστήριο της τέχνης, όπως ήδη περιμένουν οι ειδικοί στα συγκεκριμένα θέματα. Ενδεικτικά, αναφέρουμε την πώληση σε δημοπρασία του οίκου Sotheby’s (Ιούλιος 2015) του έργου του “Arranged Felled Trees” (2008), στην τιμή των 3.397.000 £. Το έργο ανήκει στη σειρά με τα τοπία του Yorkshire.
Ο David Hockney, όμως έχει στο βιογραφικό του και άλλες όχι τόσο γνωστές ή τόσο προβεβλημένες, αλλά εξίσου σημαντικές εικαστικές δημιουργίες. Το 2012, επανεκδόθηκαν έξι ιστορίες των Αδελφών Grimm με την ιδιαιτερότητα της εικονογράφησης από τον David Hockney. Το αποτέλεσμα υπέροχα γοητευτικό, τόσο για τους μικρούς, αλλά κυρίως για τους μεγάλους αναγνώστες. Αδιαφορώντας για μια ακόμη φορά και για τους “κανόνες” της εικονογράφησης, ο ευφυής και πάντα ευρηματικός καλλιτέχνης, παίζει με τις σχεδόν “άσχημες” πριγκίπισές του σε έναν παραμυθοχώρο που μέσα από το ασπρόμαυρο δεν οριοθετείται, αλλά αφήνει χώρο στη φαντασία χωρίς να την περιορίζει.
Και βέβαια δεν μπορούμε να μη σταθούμε στις χαλκογραφίες του David Hockney, που εμπνεύσθηκε από την ποίηση του Κωνσταντίνου Καβάφη. Ποίηση που γνώρισε και αγάπησε μέσα από ένα βιβλίο με μεταφρασμένα ποιήματά του, που το έκλεψε από τη δημοτική βιβλιοθήκη του Bradford.
Ταξιδεύει στην Αίγυπτο, το Κάιρο, την Αλεξάνδρεια και το Λούξορ αναζητώντας τα ίχνη στους δρόμους του ποιητή που τον επηρέασε σημαντικά στα εφηβικά του χρόνια και δημιουργεί 20 χαλκογραφίες από τις οποίες τελικά δημοσιεύονται οι 13. Χαλκογραφίες που διακρίνονται για τις λεπτές και λιτές γραμμές τους σε αντίθεση με τη μετέπειτα εκρηκτική χρωματική εξέλιξη του Hockney.
Τα έργα αυτά για μια ακόμη φορά προκάλεσαν για μια ακόμη φορά, την κοινή γνώμη στην Αγγλία, λόγω του τολμηρού και απρεπούς θέματος του ομοφυλοφυλικού έρωτα που απεικονίζουν. Κάποια από αυτά τα έργα ανήκουν πια στην Tate.
Αλλά, όπως είπε ο αντισυμβατικός Hockney, που σίγουρα θα μας εκπλήξει ευχάριστα στο άμεσο μέλλον: “Αυτό που θέλω να πω είναι ότι υπάρχουν πολλά άσχημα πράγματα, αλλά και πως ο κόσμος είναι όμορφος. Ο κόσμος είναι όμορφος σε σχέση με τον τρόπο που τον βλέπεις. Πιστεύω ότι αυτό είναι ένα καλό μήνυμα.”