«Έχω μια ιδιαίτερη σχέση με τη φύση και περισσότερο με τη θάλασσα. Στη θάλασσα βρίσκω ηρεμία και έμπνευση»
Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη
Κοιτώντας τους πίνακες της εικαστικού, Δέσποινας Κουβάτσου αντιλαμβάνεσαι ότι ήταν μοιραίο για αυτήν να στραφεί στη ζωγραφική. Η αυτοδίδακτη καλλιτέχνις, μαθήτρια του γνωστού εικαστικού Άγγελου, πειθαρχημένη και παθιασμένη με την πλαστικότητα των μορφών και τα καθαρά περιγράμματα μας «ταξιδεύει» με τις γαλανές της θάλασσες και τις καλοκαιρινές υποβρύχιες λήψεις.
Ο αισθησιασμός και η χάρη του γυναικείου σώματος που βυθίζεται στα νερά του Αιγαίου και του Ιονίου, καθώς και το χαρούμενο παιχνίδισμα του γυμνού γυναικείου κορμιού με το κρυστάλλινο νερό, το φως και τα χρώματα αποτελούν την κυρίαρχη θεματολογία της. Η ζωγραφική της κινείται στο πλαίσιο της παραστατικής τέχνης και αποτελείται κυρίως από νεκρές φύσεις και ανθρωποκεντρικές συνθέσεις με αισθαντικότητα και ζεστασιά.
Η εικαστικός μάς δέχτηκε φιλόξενα στο ατελιέ της στην Καλλιθέα και μας μίλησε για τη δουλειά της, τον δάσκαλό της, Άγγελο, καθώς και για τον Ισπανό ζωγράφο Dino Valls.
– Οι θαλασσογραφίες, οι τοπιογραφίες, η φύση γενικότερα αποτέλεσαν σταθερά σημεία αναφοράς της δουλειάς σου. Μίλησέ μας για τις πηγές της έμπνευσής σου.
Έχω μια ιδιαίτερη σχέση με τη φύση και περισσότερο με τη θάλασσα. Στη θάλασσα βρίσκω ηρεμία και έμπνευση. Τα τελευταία δέκα χρόνια το θέμα στα έργα μου είναι οι γυναικείες φιγούρες που βυθίζονται στα τυρκουάζ νερά, χορεύουν τυλιγμένες σε υφάσματα, σε χρώματα και αντανακλάσεις.
Στην ατομική μου έκθεση «Πόλοι έλξης» οι φιγούρες μου από το υγρό στοιχείο πέρασαν και στο οικείο τοπίο, στα βράχια, σε μια αμφίδρομη έλξη με τη θάλασσα. Η έμπνευση όμως υπάρχει παντού γύρω μας, στα τοπία, στο φως, στα λουλούδια, στα κοχύλια, στα φυτά, στα ζωάκια. Όλα αυτά που ανέφερα έχουν υπάρξει πηγές έμπνευσης τα σχεδόν σαράντα χρόνια της εικαστικής μου πορείας, αλλά περισσότερο από όλα με ελκύει η ανθρώπινη φιγούρα και ιδιαιτέρως το γυμνό.
– Πόσο σε επηρέασαν οι δάσκαλοί σου στη δουλειά σου;
Κάθε καλλιτέχνης έχει δεχτεί επιρροές. Από μικρή θαύμαζα τα αριστουργήματα της κλασικής ζωγραφικής και κατόπιν τα έργα του μέντορά μου, Άγγελου. Αυτό φαινόταν και στα πρώτα έργα μου που ήταν τα περισσότερα νεκρές φύσεις σε σκούρο φόντο. Τώρα η δουλειά μου έχει διαφοροποιηθεί τελείως στο θέμα, στα χρώματα, στην τεχνική.
– Πώς βιώνεις την εξέλιξή σου ως εικαστικός; Παρατηρείς αλλαγές στη δουλειά σου;
Πιστεύω πως υπάρχει εξέλιξη στη δουλειά μου. Αυτό όμως δεν μπορώ να το πω εγώ. Η δουλειά μου είναι αποδεκτή από χώρους τέχνης, από ιστορικούς, αναλυτές τέχνης αλλά και από καταξιωμένους συναδέλφους. Ε, να δουλεύεις τόσα χρόνια και να μην εξελίσσεσαι; Όσο για τις αλλαγές στα έργα μου, την τελευταία δεκαετία έχω επιχειρήσει μια τομή στο στυλ ζωγραφικής μου.
Ο αναλυτής τέχνης, Δημήτρης Παντελίδης στον κατάλογο της έκθεσής μου το 2011 «Φιγούρες σε άνωση» στην γκαλερί Αργώ αναφέρει: «Το δύσκολο μέρος είναι ο άθλος της Κουβάτσου, να αλλάξει τη γνωστή δουλειά της, από την κλασικίζουσα οπτική των θεμάτων της και το ‘‘Καραβατζέσκ’’ φως, στον σχεδόν αφηρημένο ιμπρεσσιονιστικό κόσμο παλλόμενων χρωμάτων και φώτων που μας παρουσιάζει τώρα. Μη νομίζετε ότι αυτό είναι εύκολο. Οι καλλιτέχνες (και μάλιστα οι μάστερς) που έχουν κάνει αυτήν τη μετάβαση είναι λίγοι και μετριούνται στα δάχτυλα».
– Θεωρείς στις μέρες μας την τέχνη επένδυση;
Η τέχνη ήταν και θα είναι πάντα η ωραιότερη επένδυση. Όλα τα χρόνια και σε όλον τον κόσμο. Περισσότερο, δε, τώρα που οι φιλότεχνοι μπορούν να βρουν έργα σε λογικές τιμές.
– Ποιο σύγχρονο εικαστικό θεωρείς ότι έχει να προσθέσει κάτι διαφορετικό στην τέχνη;
Θαύμα της εποχής μας θεωρώ τον συγκλονιστικό Ισπανό ζωγράφο DinoValls. Ο εικαστικός, αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές του ως χειρουργός, αφοσιώθηκε ολοκληρωτικά στη ζωγραφική και από τη δεκαετία του ’90 φτιάχνει με αυγοτέμπερες πίνακες που θυμίζουν τους μεγάλους ζωγράφους του 15ου μέχρι και του 17ου αιώνα. Τα έργα του είναι εντυπωσιακά και η λεπτομέρεια και ο ρεαλισμός ξεπερνά κάθε φαντασία. Είδα τα βήματα της «χειρουργικής» ζωγραφικής του στην έκθεσή του στο Μουσείου Φρυσίρα και με συγκλόνισε ο ρεαλισμός της δουλειάς του. Η έκθεση ήταν ένα ταξίδι στον ισπανικό μαγικό ρεαλισμό, ένα εικαστικό μάθημα ανατομίας με έργα τόσο εντυπωσιακά αληθοφανή, με έμφαση στη λεπτομέρεια. Οι σκηνές διαδραματίζονται εκτός χρόνου και τόπου, σε φανταστικό χρόνο με την αίσθηση ότι συμβαίνουν τώρα, εκεί μπροστά σου και το έργο του κοιτά κατάματα βάζοντας σε δοκιμασία τη σκέψη του θεατή.
– Πώς βλέπεις την τέχνη στην Ελλάδα την προσεχή δεκαετία;
Βλέπω ότι έως τώρα η κρίση δεν έχει επηρεάσει καθόλου αρνητικά τους δημιουργούς. Αντιθέτως, γίνονται συνεχώς αξιόλογες εκθέσεις σε όλους του χώρους. Ελπίζω και εύχομαι ότι τα επόμενα δέκα χρόνια θα πάνε όλα από το καλό στο καλύτερο! Ιδίως τώρα που ελπίζουμε ότι «έρχεται η ανάπτυξη»…
– Πού μπορεί κάποιος να θαυμάσει έργα σου;
Σε πολλούς χώρους και κυρίως στις γκαλερί με τις οποίες συνεργάζομαι και εκθέτω, όπως στην γκαλερί Αργώ στο Κολωνάκι, στην γκαλερί Artion, στην Θεσσαλονίκη, στην γκαλερί Καψιώτη στον Πειραιά, στην γκαλερί 30 στην Κηφισιά, στην γκαλερί Imar στη Μύκονο, στην Golden Gallery στην Κύπρο.
Έργα μου επίσης υπάρχουν σε ιδιωτικές συλλογές, όπως στη συλλογή του Μουσείου Βορρέ και σε άλλες ιδιωτικές συλλογές και συλλογές οργανισμών.
– Μελλοντικά σου σχέδια;
Σκέφτομαι ότι θα είμαι έτοιμη για να παρουσιάσω την ατομική μου έκθεση περίπου σε δύο χρόνια. Εν τω μεταξύ, θα συμμετέχω σε ομαδικές εκθέσεις.
– Θα μπορούσε η Αθήνα να γίνει τόσο δραστήρια πολιτιστικά, που να αποτελεί πόλο έλξης πολλών ξένων καλλιτεχνών;
Φυσικά και θα μπορούσε. Η Αθήνα είναι το κέντρο του κόσμου και όχι η Νέα Υόρκη. Η γενέτειρα του πολιτισμού, του φωτός, της μουσικής, της ποίησης, της γλυπτικής, όλων των τεχνών και των επιστημών. Όλοι μιλάνε με τη δική μας γλώσσα, με τις λέξεις μας. Γιατί να μην μπορεί η Αθήνα να γίνει πόλος έλξης καλλιτεχνών; Όλος ο κόσμος λατρεύει να βρίσκεται στην Ελλάδα και εμπνέεται από αυτήν. Πιστεύω ότι είναι στο χέρι μας να δημιουργήσουμε υποδομές και το σωστό υπόβαθρο. Θυμάστε το 2004 τι καταπληκτικούς Ολυμπιακούς Αγώνες διοργανώσαμε;
Η Ελλάδα γεννά ταλέντα. Θέλουμε σωστή οργάνωση. Ας βοηθήσει το υπουργείο Πολιτισμού και θα αντεπεξέλθουμε άψογα στις απαιτήσεις διεθνών διοργανώσεων. Έτσι και κόσμος θα έρθει στον τόπο μας και θα προωθήσουμε τον πολιτισμό.
