Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη
Σκαριά, σχοινιά, σκότες, πανιά, άγκυρες… Τέτοια ναυτικά αντικείμενα μόνο σε παραδοσιακά ναυτική περιοχή όπως το Κερατσίνι θα μπορούσαμε, να συναντήσουμε. Ο κύριος Δημήτρης Σκιαδαρέσης, ναυτικός για πολλά χρόνια, φίλος και συνταξιδιώτης του Νίκου Καββαδία, ασχολείται με πάθος με την ξυλογλυπτική και την μικροναυπηγική. Η τέχνη αυτή του έδινε παρηγοριά κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του, ώσπου να συναντήσει και να σφίξει στην αγκαλιά του την οικογένειά του. Χιλιάδες ώρες δουλειάς για την κατασκευή μοντέλων καραβιών με πιστότητα και ποιότητα που θα ζήλευαν και οι καραβομαραγκοί των πραγματικών πλοίων.
– Κύριε Σκιαδαρέση, πώς ξεκινήσατε να ασχολείστε με τη μικρογλυπτική και ειδικότερα με την κατασκευή ξύλινων πλοιαρίων;
Μικρός εργάστηκα ως ξυλουργός στο νησί από όπου κατάγομαι, την Κεφαλλονιά. Δύσκολοι καιροί. Στη συνέχεια μπάρκαρα στα καράβια. Μόνος στα ταξίδια, έφτιαχνα μικρά πλοιάρια και βάρκες, που χάριζα στους συναδέλφους και φίλους μου. Στη συνέχεια, έφτιαχνα όλο και πιο μεγάλα έργα, ώσπου παθιάστηκα με αυτό και ήθελα να τα τελειοποιώ όλο και περισσότερο. Τα πρώτα έργα κατασκευάστηκαν εν πλω, ταξιδεύοντας σε όλον τον κόσμο, από τη Βόρεια Ευρώπη ως τη Νότια Αφρική και από την Κίνα ως την Αυστραλία και την Αμερική.
– Από πού αντλείτε τη θεματογραφία σας;
Τα πλοία που κατασκευάζω είναι πιστά αντίγραφα των αληθινών, με άριστη πλευστότητα. Τα θέματά μου είναι από ελαιογραφίες που έχω δει και στη συνέχεια έχω μελετήσει, από βιβλιογραφία και πίνακες ζωγραφικής. Έχω γυρίσει τον κόσμο και έχω περάσει πολύ χρόνο στα μουσεία παρατηρώντας και μελετώντας. Το «Ελπίς», το «Νίκος Καββαδίας», το «Mairy», το «Κέφαλος», το «Αλέξανδρος, το «Μακεδών», το «Navigator», το «Santa Markela», το «Τηλέμαχος» είναι κάποια από αυτά, που μπορείτε να δείτε και στο site μου. Κάθε πλοίο έχει την ιστορία του.
– Πώς γίνεται η κατασκευή των έργων σας;
Τα υλικά που χρησιμοποιώ είναι ξύλο καλής ποιότητας, δηλαδή τικ, μαόνι, φλαμούρι, όρεγκον, μεράντι, γιασεμί, πεύκο, καρυδιά, πλατάνι, δεσποτάκι, έλατο, κυπαρίσσι, οξιά, ελιά. Επίσης και άλλα υλικά όπως χαλκός, μπρούτζος, καραβόπανο, σκοινί, χαρτόνι. Η συναρμολόγηση των ξύλινων κυρίως υλικών γίνεται με τον παραδοσιακό τρόπο, όπως γινόταν την εποχή εκείνη. Για να γυρίσουνε στο πέτσωμα τα μαδέρια και να πάρουν κλίση τα στραβόξυλα τα βάζω σε θερμοκρασία με ατμό. Όλα τα αντικείμενα είναι φτιαγμένα με το χέρι, με τα εργαλεία της εποχής εκείνης.
“Τα πλοία μου είναι σαν αληθινά, έτοιμα να μπαρκaρουν – Τα κινείς επάνω και κινούνται και κάτω, μέσα στο νερό. Όπως ακριβώς είναι και στην πραγματικότητα”
Τα πλοία μου είναι σαν αληθινά, έτοιμα να μπαρκάρουν. Διακρίνουμε τσεκούρια, κανόνια, βάρκες, βαρέλια, άγκυρες, κασέλες, καμπάνες, τιμόνια, ακρόπρωρα, φανάρια, ανεμόσκαλες, πυξίδες, σκάλες καταστρώματος, σωσίβια. Υπάρχουν αποθήκες, μπαρουταποθήκες, τα διαμερίσματα του πλοιάρχου, τα σαλόνια των αξιωματικών και του πληρώματος και των επιβατών που πήγαιναν μαζί. Η εσωτερική διακόσμηση του κάθε έργου είναι ανάλογη της εποχής του, όπως οι καναπέδες σαλονιού, τα τραπέζια, οι κουρτίνες, οι πολυθρόνες, τα γραφεία, οι λάμπες, τα ημερολόγια, οι καρέκλες, οι κουκέτες της καμπίνας, τα τραπεζάκια. Τα πάντα κινούνται. Ακόμα και οι σκότες φερμάρουν και λασκάρουν, τα πανιά δουλεύουν κανονικά, τα τιμόνια λειτουργούν όπως τα πραγματικά. Τα κινείς επάνω και κινούνται και κάτω, μέσα στο νερό. Όπως ακριβώς είναι και στην πραγματικότητα.
– Πόσο σύντομα ολοκληρώνετε ένα έργο σας;
Κάθε πλοίο είναι μια ολόκληρη ιστορία. Αφού μελετήσω γι’ αυτό αρχίζει η κατασκευή, η οποία μου παίρνει χρονικά από 10 περίπου μήνες ως 2,5 χρόνια το πιο πολύ. Το “Drake” είναι από τα πιο μεγάλα πειρατικά πλοία με 4 καταστρώματα.
– Έχετε εκθέσει στο κοινό τα έργα σας;
Τα έχω παρουσιάσει αρκετές φορές. Πρώτη φορά παρουσίασα τα καράβια μου το 1979 στο Δημαρχείο του Πειραιά με τίτλο έκθεσης «Τέχνη ανοιχτής θάλασσας». Στη συνέχεια, στο εκθετήριο Βαράγκη το 1982 και στο Δημαρχείο Κερατσινίου με τίτλο «Ξυλογραφικές συνθέσεις», το 1984.
Το 1990 συμμετείχα σε έκθεση στον Οργανισμό Λιμένος Πειραιά, όπου το Πολεμικό Ναυτικό μού απένειμε δίπλωμα και μετάλλιο στο πλαίσιο του εορτασμού της Ναυτικής Εβδομάδας. Αυτό ήταν ξεχωριστή τιμή για μένα. Την ίδια εποχή συμμετείχα στην εκδήλωση-αφιέρωμα στον Ν. Καββαδία, με τον οποίο συνταξίδεψα για πολλά χρόνια. Πραγματοποιήθηκε στο Πνευματικό Κέντρο Κουρκουμελάτων, στη γενέτειρά μου, στο πλαίσιο του διαρκούς προγράμματος «Θάλασσα και ζωή». Ιδιαίτερη επιτυχία είχε επίσης η έκθεση στο Μουσείο Γουναρόπουλου, το 1995. Ο Η. Γουναρόπουλος, γιος του μεγάλου ζωγράφου, ανέφερε στο περιοδικό «Εφοπλιστής», τον Ιούνιο του 1995, για τις δημιουργίες μου ότι «Τα καράβια αυτά δεν είναι μοντέλα, είναι εκφραστικές κατασκευές».
* Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε στην “axianews”.