Η έκθεση της Νίνας Παπακωνσταντίνου, η οποία εντάσσεται στο πλαίσιο του εκθεσιακού προγράμματος του annexM, δανείζεται τον τίτλο της από το ομώνυμο βιβλίο του Τανιζάκι Το Εγκώμιο της σκιάς, και οι τίτλοι των έργων παραπέμπουν σε ομότιτλα διηγήματα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Σχεδιασμένη ως εικαστική μυθοπλασία, η έκθεση επιχειρεί να δημιουργήσει ένα «χώρο», μία συνθήκη συνομιλίας μεταξύ δύο λογοτεχνών, του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη (1851-1911) και του Τζουνίτσιρο Τανιζάκι (1886-1965).
«Αυτά που ήδη χάσαμε απ’ τον κόσμο της σκιάς, θέλω να προσπαθήσω να τα ανακαλέσω τουλάχιστον μέσα στη σφαίρα της λογοτεχνίας. Στο παλάτι που λέγεται λογοτεχνία, τα υπόστεγα θέλω να είναι βαθιά και οι τοίχοι σκοτεινοί. Θα σπρώξω καθετί που χτυπάει στο μάτι μες στο σκοτάδι, θα προσπαθήσω να απογυμνώσω τα εσωτερικά από κάθε άχρηστη διακόσμηση. Δεν θέλω να ’ναι όλα τα σπίτια έτσι, αλλά θα ήταν καλά να υπήρχε έστω κι ένα μόνο τέτοιο σπίτι. Όπου για δοκιμή να μπορούμε να σβήσουμε τα φώτα, να δούμε πώς θα ’ναι επιτέλους χωρίς αυτά».
Τανιζάκι, Το Εγκώμιο της σκιάς
Μετάφραση: Παναγιώτης Ευαγγελίδης, Άγρα 2021
Με αφορμή τις αισθητικές αντιλήψεις του ιάπωνα συγγραφέα, όπως διατυπώνονται στο δοκίμιο του 1933, και με βάση το αφηγηματικό έργο του σκιαθίτη «ποιητή του σκιόφωτος», η καλλιτέχνις μέσω της ιδιόχειρης αντιγραφής αποσπασμάτων από οκτώ διηγήματα, και της πολυμεσικής τους μετάφρασης, κατά τη διαδικασία, εξερευνά στα έργα της έναν κόσμο λέξεων που κατοικούν σε μια ενδιάμεση διάσταση ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι, σε μια θολή, συγκεχυμένη ή και κρυμμένη εικόνα τους. Συνδέοντας την ομιχλώδη ασάφεια του ημίφωτος του Τανιζάκι με την ονειρώδη ατμόσφαιρα και την απόκοσμη φύση των ηρώων του Παπαδιαμάντη, αναδεικνύει τις δημιουργικές δυνατότητες που αναδύονται από τη σιωπή και τη μοναξιά ‒κατεξοχήν συνθήκη της συγγραφής‒, και γεννούν ‒μεταξύ άλλων‒ αυτόν τον «άλλο» κόσμο εσωτερικότητας και λιτού κάλλους.
Στο «Εγκώμιο της σκιάς» παρουσιάζονται 8 in situ έργα που δημιουργήθηκαν ειδικά για τον χώρο της Υπηρεσιακής Αυλής, κατά το πλείστον άυλα ή εφήμερα: έργα με φως, μεγάλων διαστάσεων βιντεοπροβολές, εγκαταστάσεις με πολλαπλά υλικά, όπως κερί, μολύβι, κιμωλία, υδατόχρωμα, ρετσίνι, λιβάνι, αραβικό κόμμι κ.ά.
Στο πλαίσιο της έκθεσης «Εγκώμιο της σκιάς» της Νίνας Παπακωνσταντίνου, που πραγματοποιείται έως τις 23 Φεβρουαρίου στην Υπηρεσιακή Αυλή του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών σε επιμέλεια της Άννας Καφέτση, έχουν προγραμματιστεί συναντήσεις-ξεναγήσεις της καλλιτέχνιδας με το κοινό την Πέμπτη 30.1 (19:00 – 20:00), το Σάββατο 8.2 (13:00 – 14:00), την Πέμπτη 13.2 (19:00 – 20:00) και το Σάββατο 22.2 (13:00 – 14:00). Οι ξεναγήσεις απευθύνονται στους κατόχους εισιτηρίων της έκθεσης και διαρκούν μία ώρα.
Σημείωση της καλλιτέχνιδας για τα έργα
«Μέσα σε αυτή τη συνθήκη συνομιλίας των δύο λογοτεχνών, χρησιμοποιώ αποσπάσματα από οκτώ διηγήματα του Παπαδιαμάντη, ιδωμένα και συνδεδεμένα στην επεξεργασία τους με τις αισθητικές αντιλήψεις του Τανιζάκι, όπως διατυπώνονται στο έργο του Το Εγκώμιο της σκιάς. Πέρα από τα ίδια τα υλικά ‒τα ρυζόχαρτα στο επίτοιχο έργο, αλλά και το κερί στο έργο πάνω στο τραπέζι‒, που αναφέρονται στην ιαπωνική κουλτούρα, επιχειρώ να συνδυάσω το φυσικό εξωτερικό περιβάλλον των διηγημάτων και του κλειστού εσωτερικού κόσμου του συγγραφέα με το οικιακό εσωτερικό περιβάλλον του ημίφωτος του Τανιζάκι».
Who is Who
Η Νίνα Παπακωνσταντίνου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1968. Σπούδασε Κλασική Φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του ΕΚΠΑ και Καλές Τέχνες στο Camberwell College of Arts του Λονδίνου. Στο έργο της εξερευνά κυρίως τη σχέση του κειμένου με την εικόνα του, αλλά και το σχέδιο ως σύνολο σημείων, αποτυπώσεων και ιχνογραφήσεων. Έχει παρουσιάσει έργα της σε πολλές ομαδικές και ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Στο πλαίσιο της έκθεσής της στο Μέγαρο παρουσιάζονται site specific εγκαταστάσεις με μεικτά μέσα και υλικά (κερί, μελάνι, φως κ.ά.), ειδικά προσαρμοσμένα στον χώρο της Υπηρεσιακής Αυλής.
Περισσότερες πληροφορίες για την έκθεση «Εγκώμιο της σκιάς» της Νίνας Παπακωνσταντίνου, στο site του Μεγάρου.
Info
Διάρκεια έκθεσης
Έως Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 2025
Ημέρες και ώρες λειτουργίας
Τρίτη, Τετάρτη, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή 12:00 – 20:00
Πέμπτη 13:00 – 21:00 (είσοδος ελεύθερη)
Δευτέρα κλειστά
Ξεναγήσεις κοινού
Πέμπτη 30.1 19:00 – 20:00
Σάββατο 8.2 13:00 – 14:00
Πέμπτη 13.2 19:00 – 20:00
Σάββατο 22.2 13:00 – 14:00
Για ομαδικές ξεναγήσεις παρακαλούμε να επικοινωνείτε απευθείας με την καλλιτέχνιδα στο email [email protected]
Τιμές εισιτηρίων
5 € • 3 € (μαθητές 6 ετών και άνω, φοιτητές ΑΕΙ, ΤΕΙ ή ισότιμων σχολών, 65+, άνεργοι με την επίδειξη κάρτας ΟΑΕΔ, πολύτεκνοι)
Πέμπτη | ελεύθερη είσοδος για το κοινό
Ειδικές κατηγορίες κοινού | ελεύθερη είσοδος όλες τις ημέρες
Τα εισιτήρια πωλούνται ηλεκτρονικά ή στα κεντρικά ταμεία του Μεγάρου.
Για την καλύτερη εξυπηρέτηση των επισκεπτών προτείνεται η ηλεκτρονική αγορά εισιτηρίων.
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Υπηρεσιακή Αυλή
Είσοδος από οδό Κόκκαλη (προς χώρο στάθμευσης Μεγάρου)
