Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη
Συναντήσαμε στο νησί της Σκιάθου την Asia Bresan-Σαλταφερίδη, εικαστικό από την Κροατία, η οποία διαμένει μόνιμα στην πατρίδα μας. Η μυθιστορηματική ζωή της, καθώς και η εξαιρετική της δουλειά μας κέντρισαν το ενδιαφέρον. Μεγάλωσε στην Κροατία, έχοντας ως μέντορα τον παππού της, διευθυντή του κρατικού θεάτρου στο Σπλιτ, ζωγράφο, γλύπτη, μουσικό. Η Asia Bresan σπούδασε Ιστορία της τέχνης, Ζωγραφική, Γλυπτική και Χαρακτική στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Σπλιτ.
Επισκέφτηκε τη Σκιάθο ένα καλοκαίρι και ως παρορμητική και ρομαντική φύση αποφάσισε να μείνει για πάντα εκεί. Την ρωτήσαμε πώς περνάει τον χειμώνα στο νησί και μας απάντησε ότι αγαπά να μαζεύει γιαλόξυλα από το Ξάνεμο, το Μαντράκι, τον Ασέληνο, τον Κρυφό Γιαλό και τις άλλες βόρειες παραλίες της Σκιάθου και να τα μετατρέπει σε εξωτικά πουλιά, φανταχτερά ψάρια και γοργόνες. Τα πεταμένα παραθυρόφυλλα από τις κατεδαφίσεις κερδίζουν μια δεύτερη ζωή, γίνονται πίνακες στα χέρια της που κοσμούν σπίτια στα πέρατα του κόσμου.
– Πιστεύετε ότι οι οικογενειακές σας καλλιτεχνικές καταβολές έπαιξαν ρόλο στο να ασχοληθείτε επαγγελματικά με την ζωγραφική;
Οι γονείς μου ήταν αυστηροί –ο πατέρας μου στρατιωτικός, διοικητής υποβρυχίων– και η μητέρα μου προϊσταμένη νοσηλεύτρια. Δεν είχαν επαγγελματική σχέση με την τέχνη, αλλά ήταν ιδιαίτερα φιλότεχνοι. Λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεών τους περνούσα πολλές ώρες με τον παππού που θαύμαζα. Καλλιτεχνική κι ανήσυχη φύση, πολυπράγμων, διευθυντής του κρατικού θεάτρου στο Σπλιτ, ζωγράφος, γλύπτης και μουσικός, ήταν πάντα το πρότυπό μου. Κοντά του έπιασα για πρώτη φορά πινέλο κι αυτός διακριτικά με ενθάρρυνε, με βοηθούσε και με καθοδηγούσε.
Τελειώνοντας τα σχολείο πήγα να σπουδάσω Βιολογία και Χημεία. Άντεξα έναν χρόνο χωρίς να πιάσω πινέλο. Στη συνέχεια έγινα δεκτή στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Σπλιτ. Εκεί σπούδασα Ιστορία Τέχνης, Ζωγραφική, Γλυπτική και Χαρακτική. Ασχολήθηκα ιδιαίτερα με τρία χαρακτικά εμπνευσμένα από το έργο του Έ. Άλαν Πόε «Το κοράκι». Επέλεξα τη χαρακτική γιατί όλοι μού έλεγαν ότι η γραμμή μου είναι καταπληκτική, ίσως γιατί η αδυναμία μου είναι στη λεπτομέρεια. Είμαι κλασική, όχι μοντέρνα στην τεχνική μου.
– Πώς αποφασίσατε να μείνετε μόνιμα στη Σκιάθο?
Πρώτη φορά στην Ελλάδα ήρθα με το Πανεπιστήμιο εκπαιδευτική εκδρομή: Αθήνα, Επίδαυρος, Μυκήνες, Δελφοί. Μαγεύτηκα κυρίως από τους Δελφούς. Η ηρεμία και η ενέργεια του τόπου με συνεπήραν. Ξαναήρθα το 1989 για διακοπές στη Σκιάθο. Γνώρισα τον σύζυγό μου κι αποφασίσαμε να εγκατασταθούμε στο νησί. Η Σκιάθος αποτελεί πηγή έμπνευσης για μένα.
– Αληθεύει ότι στην Κροατία έχετε κερδίσει διάκριση σε διαγωνισμό ομορφιάς;
Στο Σπλιτ γίνεται κάθε χρόνο ένα Φεστιβάλ Μουσικής. Είναι πολύ σημαντικό γεγονός για την πόλη. Στη διάρκεια αυτού του Φεστιβάλ το 1982 με φωτογράφισε κάποιος δημοσιογράφος, που μου πρότεινε να πάρω μέρος στα καλλιστεία.
Είμαι άνθρωπος παρορμητικός κι έτσι έναν μήνα μετά βρέθηκα στη Βοσνία. Κέρδισα τη δεύτερη θέση. Στη συνέχεια έκανα διαφημίσεις για την τηλεόραση και ασχολήθηκα με το θέατρο. Έπαιξα στη θεατρική παράσταση «Λυσιστράτη» που ανέβασε ο Λιούμπισα Ρίσπιτς, γνωστός Σέρβος σκηνοθέτης, το 1984 στο Εθνικό θέατρο του Σπλιτ. Η μεγάλη μου αγάπη όμως ήταν η ζωγραφική και τα βήματα της ζωής μ’ έφεραν στην Ελλάδα και στη Σκιάθο.
– Από ποιους καλλιτέχνες έχετε επηρεαστεί;
Από τον παππού μου πήρα την αγάπη για τον Ρέμπραντ. Μου αρέσει πολύ να ζωγραφίζω γυναικεία είδωλα. Τα πιο ωραία κι ευγενικά γυναικεία μπούστα νομίζω ότι τα έχουν κάνει ο Ραφαέλο, ο Λεονάρντο ντα Βίντσι κι ο Μποτιτσέλι. Θαυμάζω τη χρήση του χρώματος από τον Γκούσταβ Κλιμτ, και μ’ έχει επηρεάσει στα χρώματα που έχω σε κάποιες γοργόνες. Από τους Έλληνες ξεχωρίζω τον Τσαρούχη, ίσως γιατί συνδυάζει το κλασικό με το μοντέρνο.
– Τι τεχνικές χρησιμοποιείτε;
Χρησιμοποιώ κάθε είδους υλικό και τεχνική. Κεραμικά, ζωγραφική σε ξύλο, πυρογραφίες στο δέρμα και στο ξύλο, λάδι, ακρυλικά, αυγοτέμπερα. Μόλις κατακτήσω κάτι θέλω να προχωρήσω στο επόμενο. Σ’ αυτήν τη φάση ασχολούμαι και με ζωγραφική πάνω σε πηλό.
– Μιλήστε μας για την τελευταία ενότητα της δουλειάς σας;
Την τελευταία δεκαετία πειραματίζομαι με τη ζωγραφική σε κεραμικά και μ’ έχει συνεπάρει. Αυτή την εποχή αντλώ την έμπνευσή μου από τον θαλάσσιο κόσμο: ψάρια, κοχύλια, γοργόνες. Εκτός από τον πηλό, τις γοργόνες τις ζωγραφίζω και σε ξύλο, σε παλιά παντζούρια και σε γυαλόξυλα. Οι άγγελοι και οι γοργόνες είναι από τα αγαπημένα μου θέματα. Για μένα και οι άγγελοι έχουν πάντα τη μορφή γυναίκας.
– Ποια έργα σας ξεχωρίζετε;
Ξεχωρίζω αυτά που κρύβω στις ντουλάπες. Είναι έργα που δεν θέλω να πουλήσω γιατί θέλω πρώτα να τα χορτάσω εγώ, μέχρι να είμαι έτοιμη να τα αποχωριστώ. Έχω κλάψει (σοκάροντας τους αγοραστές) όταν πούλησα 2 παλιά παντζούρια (το ένα του 1800), πάνω στα οποία είχα ζωγραφίσει αγγέλους κι ένα μεγάλο γυαλόξυλο με ζωγραφισμένη επάνω του μια γοργόνα. Επειδή είμαι τελειομανής με δυσκολεύει να αποχωριστώ, να πουλήσω κάτι που βγήκε πολύ όμορφο. Συνήθως είναι έργα που έχουν μορφές. Αυτά έχουν πιο πολύ συναίσθημα. Όταν πετυχαίνω αυτό που θέλω, το πρόσωπο στον πίνακα έχει μια περισυλλογή, εκπέμπει μια απόκοσμη ηρεμία και συγχρόνως μια θετική ενέργεια.
– Πού εκτίθενται τα έργα σας;
Έχω συμμετάσχει από το 2007 σε πολλές εκθέσεις στην Ελλάδα και κυρίως στο νησί της Σκιάθου. Έχω όμως και έναν προσωπικό χώρο, όπου δημιουργώ, εκθέτω και πουλάω τα έργα μου. Το ονόμασα «Τζιβαέρι», που σημαίνει θησαυρός.
– Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; Ετοιμάζετε κάποια ατομική έκθεση με τη νέα σεζόν;
Τον τελευταίο καιρό, ετοιμάζοντας την ατομική μου έκθεση, ζωγραφίσω τοπία της Σκιάθου, τα οποία θα τα εκθέσω αρχικά σε κάποιον χώρο στο νησί και στη συνέχεια στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας (Βόλος, Λάρισα, Σκόπελος). Σκέφτομαι επίσης τη διοργάνωση μιας αναδρομικής μου έκθεσης σε χώρο στην Αθήνα. Παράλληλα, έχει ωριμάσει μέσα μου η ανάγκη και πειραματίζομαι σε κάτι τελείως διαφορετικό. Κάνω κολλάζ και πιο αφαιρετική ζωγραφική για να δώσω περισσότερη έμφαση στο χρώμα και όχι στη γραμμή
* Η συνέντευξη έχει δημοσιευτεί στην axianews
