Του Άγγελου Κανιούρα
ποιητή-λογοτέχνη
Ανοιχτή επιστολή προς το υπουργείο Πολιτισμού 2018
Το να αξιοποιείς την ιστορία προς όφελος της κοινωνίας πρέπει να σέβεσαι το μέλλον. Το να θεωρείς τον εαυτό σου παντογνώστη απέναντί της, είσαι ένα ανιαρό και τυχάρπαστο ον που το μόνο που σε ενδιαφέρει είναι ο μικρόκοσμος που σε περιβάλλει που με δογματισμούς τον συντηρείς πίσω από τους φράχτες και την πραγματικότητα του χθες, δυναστεύοντας το παρόν και αύριο.
Θα ήθελα να ρωτήσω τον υπουργό πολιτισμού κ. Ξυδάκη (και τώρα την κ. Λ. Κονιόρδου την οποία σέβομαι και εκτιμώ ως προς την τέχνη που υπηρετούσε) σε ποια κλίμακα ιεραρχίας βρίσκεται ώστε να θεωρεί τον εαυτό του υπεράνω της ιστορίας αυτού του τόπου.
Κι αν τούτο συμβαίνει θα πρέπει να παύσει να καλεί ξένους να περιηγούνται τη χώρα και να τους φέρει σε χώρους όπου θα τους διδάσκει μόνο τις ομορφιές της πατρίδας μας (λίγο ήλιο, λίγο θάλασσα, λίγο κρασί και το αγόρι μου που λέει κι ένα λαϊκό τραγούδι). Όσο για αρχαιότητες ούτε κουβέντα. Σ’ αυτές θα επιτρέψουμε την επίσκεψή τους την επόμενη χιλιετία. Τότε δηλαδή που τα επιτεύγματα της επιστήμης θα επιτρέπουν στους «αναλφάβητους», κατά τον κ. υπουργό, αρχαιολόγους μας να μην μένουν ανεξεταστέοι στο εν λόγω μάθημα που ένας υπουργός πολιτισμούς στη θέση του δικαστή δεν τους βλέπει με καλό μάτι. «Όταν κανείς βλάπτει έναν αρχαιολόγο δεν βλάπτει μόνο το παρελθόν, βλάπτει το παρόν και το μέλλον της χώρας».
Δεν αντιλαμβάνομαι την στάση του υπουργείου πολιτισμού απέναντι σε ένα μνημείο σαν κι αυτό της Αμφίπολης. Τι περιμένει άραγε;
Να ξεθωριάσει, όπως ισχυρίζονται το «σώου» (αγνοώντας την πραγματικότητα) της ανασκαφής (κούνια που τους κούναγε) ή να επικρατήσει το «σώου» το δικό του που ως άλλως Καίσαρας (ή Πάπας του 16ου αιώνα) γνωρίζει τα πάντα (παρακάμπτοντας ακόμα και ειλικρινή παραδοχή του Σωκράτη «ότι ένα γνωρίζω ότι δεν γνωρίζω τίποτα); Κι αφού γνωρίζει τα πάντα προς τι οι ανασκαφές; Αν σκέφτεται έτσι, ας κλείσει λοιπόν, για το καλό του τόπου, τις σχετικές πανεπιστημιακές σχολές που τόσα χρήματα απαιτούνται για την λειτουργία τους κι ας ανοίξει με τα ίδια λεφτά προοδευτικές κομματικές λέσχες να μορφώνεται η νεολαία μας με τα δικά του μάτια!
Ας είμαστε τελικά και λίγο σοβαροί!
“Τον κόσμο δεν τον ενδιαφέρει για ποιο λόγο οι προκάτοχοί σας έπραξαν μια ανασκαφή που εκκρεμούσε εδώ και εξήντα χρόνια! Τον ενδιαφέρει να μάθει το εξής: Με ποιο δικαίωμα σταματήσατε μια ανασκαφή παγκοσμίου ενδιαφέροντος που απογείωσε τη χώρα μας στα μάτια της οικουμένης;”
Τον κόσμο δεν τον ενδιαφέρει για ποιο λόγο (δικό σας πρόβλημα) οι προκάτοχοί σας έπραξαν μια ανασκαφή που εκκρεμούσε εδώ και εξήντα χρόνια! Τον ενδιαφέρει (και θα σας αποδοθούν ευθύνες μελλοντικά) να μάθει το εξής: Με ποιο δικαίωμα σταματήσατε μια ανασκαφή παγκοσμίου ενδιαφέροντος που απογείωσε τη χώρα μας στα μάτια της οικουμένης;
Μέσα σε ελάχιστο χρόνο παραμερίζοντας τα πολιτικά σας παιγνίδια μια αρχαιοελληνικού ενδιαφέροντος ανασκαφή, έμελλε να συγκινήσει εκατομμύρια ανθρώπους και να πάρει στην κυριολεξία φωτιά το διαδίκτυο!
Αυτό μόνο κακό δεν κάνει στη χώρα θαρρώ κ. υπουργέ. Μάθε πως αυτό από μόνο του είναι η μεγαλύτερη τουριστική διαφήμιση και χωρίς να χάσετε ούτε ένα ευρώ, έφτασε στις καρδιές τόσων ανθρώπων και έφερε εκατομμύρια χτυπήματα στο διαδίκτυο. Και μην μου πείτε τι είναι ψέμα και τι είναι αλήθεια γιατί θα σας απαντήσω διαφορετικά.
Ο Σλήμαν και οι υπόλοιποι ως τώρα αρχαιολόγοι ηθελημένα ή από άγνοια παραποίησαν πολλά στους χώρους των ανασκαφών που έκαναν κάποτε. Πέστε μου. Αυτό ωφέλησε ή έβλαψε την χώρα; Εδώ είμαστε λοιπόν να συμπληρώσουμε ή να διορθώσουμε ακόμα εάν και όπου χρειάζεται… Μήπως κ. «υπουργέ» σαν τον άλλοτε εμπρηστή του ναού της Άρτεμης στην Έφεσο για να μείνετε στην ιστορία κλείστε όλους τους αρχαιολογικούς χώρους στη χώρα; Αν έχετε τα κότσια κάντε το!
Άλλο πράγμα τα ευρήματα κ. υπουργέ κι άλλο πράγμα η επιστήμη. Αλλά μέχρι η επιστήμη να αποφανθεί κανένας δεν έχει το δικαίωμα να μου στερεί να βλέπω και να θαυμάζω τα ευρήματα. Δεν σας έδωσε κανένας το δικαίωμα αυτό να στερείτε δηλαδή την όποια χαρά από τούτο το λαό που μέσα από την κατάθλιψη, που τον οδήγησαν οι άστοχες ή οι ανάξιες πολιτικές, θέλησε για μια φορά να γοητευτεί, να χαμογελάσει και να αντιληφθεί ότι: «οι πεθαμένοι έχουν περισσότερο ενδιαφέρον από εσάς τους ζωντανούς»! κ. «υπουργέ» του «σήμερα». Και μια ερώτηση: Εσείς στην θέση των όσων στερήσατε τι δώσατε; Μέσα στα τόσες χιλιάδες χρόνια ιστορίας μας ξέρετε τι είστε εσείς και οι ομότροφοι σας από την εξουσία; Μία παρένθεση στο χρόνο! Ένα τίποτα!
Τίποτα!
Σε ένα απόλυτο μηδέν προσθέσατε ένα ακόμα μηδενικό και αυτό θα είναι το φάντασμα που θα καταγραφεί στο χωρίς πρόγραμμα και στόχους υπουργείο σας. Μετά την απομάκρυνσή σας από την καρέκλα που σας γοητεύει ο ιστορικός, τι θα καταγράψει για το έργο που ξεχάσατε να κάνατε; Ίσως, παρασυρμένος από την μέθη της εξουσίας και να μην έχετε αντιληφθεί ότι η λέξη «υπουργός» είναι αξίωμα περιορισμένου χρόνου και κοινωνικός λειτουργός της πολιτιστικής μας ταυτότητας.
Ο άνθρωπος που το υπηρετεί δεν πρέπει να είναι «τύραννος» (με την αρχαία έννοια της λέξης έτσι για να μην παρεξηγηθώ) αλλά υπηρέτης που έμαθε σέβεται ακόμα και την αντίθετη άποψη και να την εξετάζει.
“Τι σας φοβίζει από αυτή την μεγάλη ανασκαφή; Η προβολή της χώρας ή το αμείωτο ενδιαφέρον της ανθρωπότητας;”
Οι καιροί άλλαξαν, άλλο λοιπόν «αυγή» και άλλο «χαραυγή». Και επειδή κ. «υπουργέ» ίσως να μη δώσετε σημασία (έτσι σας έμαθε να φέρεστε η εξουσία) στα όσα σας παραθέτει ένας συγγραφέας – ποιητής, θα ήθελα να μου πείτε τελικά με ειλικρίνεια: Τι σας φοβίζει από αυτή την μεγάλη ανασκαφή; Η προβολή της χώρας ή το αμείωτο ενδιαφέρον της ανθρωπότητας;
Μην είστε λοιπόν τόσο λίγος, τόσο μικρόψυχος… κύριε Υπουργέ.
*Η εξαιτερική φωτογραφία είναι δημοσιευμένη στο DESIGN WHITE / WEBSITE DEVELOPMENTartifiedweb ©2020 POLITISMOS MUSEUM OF GREEK HISTORY