Γράφει η Μαρία Τριγώνη
O Παζολίνι, ένα κράμα αστού, με αριστερές ιδεολογίες ακροβατώντας ανάμεσα στον μαρξισμό και την χριστιανική πίστη, κατάφερε να αποτελέσει μια απ΄ τις πιο εμβληματικές κινηματογραφικές προσωπικότητες, ο οποίος έστρεψε την προσοχή του κοινού σε όλα εκείνα τα θέματα που επιμελώς αποκρύπτονταν, όπως η ύπαρξη των μετατοπισμένων παραγκουπόλεων που συνεχίζουν να υφίστανται παρά την εικονική ανάπτυξη.
Με την συγγραφή του πρώτου του έργου, με τον τίτλο “Ακατόνε” τοποθετεί τον άνθρωπο στο κέντρο της κάθε προοπτικής και αναδεικνύει την σύνδεση της πόλης με την ευμετάβλητη κατάσταση που βρίσκονται οικονομικά και κοινωνικά οι ήρωες. Ζουν και γεννήθηκαν στα όρια της φτώχειας και συνειδητοποιώντας την αδυναμία τους να ξεφύγουν από την υπάρχουσα πραγματικότητα, εμπλέκονται στον ιστό της παρανομίας με στόχο την επιβίωση.
O Παζολίνι, ένα κράμα αστού, με αριστερές ιδεολογίες ακροβατώντας ανάμεσα στον μαρξισμό και την χριστιανική πίστη, κατάφερε να αποτελέσει μια απ΄ τις πιο εμβληματικές κινηματογραφικές προσωπικότητες
Για να το καταφέρει αυτό ο ομώνυμος ήρωας, λειτουργεί ως προαγωγός της γυναίκας που αγαπά, δείχνοντας το μέγεθος της σκληρότητας που χαρακτηρίζει τις ανθρώπινες σχέσεις με αποδέκτες συνήθως τις γυναίκες. Η επιλογή του θανάτου του ήρωα απ΄ τον Παζολίνι λειτουργεί με ρεαλιστικό αλλά και συμβολικό τρόπο δίνοντας μια χροιά ασπρόμαυρου ντοκιμαντέρ.
Στη συνέχεια ακολουθεί το “Μάμα Ρόμα”, ένα έργο που υπογραμμίζει την ταξική πάλη των ανθρώπων που γεννήθηκαν μη προνομιούχοι. Έχοντας στο επίκεντρο μια μητέρα, πρώην ιερόδουλη που παίρνει την απόφαση να εγκατασταθεί στην πρωτεύουσα με το γιο της για να ξεφύγει απ΄ την παλιά της ζωή και να ξεκινήσει απ΄ την αρχή επηρεασμένη απ΄ τα περιοδικά και τις ταινίες.
Ο γιος της Εττόρε όμως ερωτεύεται μια γυναίκα που ασκεί το ίδιο επάγγελμα με την μητέρα του και στο τέλος δολοφονείται. Με τον τρόπο αυτό ο Παζολίνι επιτυγχάνει για ακόμα μια φορά να αναδείξει την παραβατικότητα ως μόνη επαγγελματική διέξοδο για τους ανθρώπους που βιώνουν τις οικονομικές ανισότητες, ενώ τελικά βρίσκονται να αντιμετωπίζουν τις ολέθριες συνέπειες των μηχανισμών εξουσίας, ακόμα και τον ίδιο τον θάνατο.
Ο Παζολίνι δεν παραλείπει να αναμετρηθεί και με πρόσωπα σύμβολα
Με την ταινία του “Θεώρημα”, ασκεί ένα είδος ποιητικής κριτικής, διαπιστώνοντας το αδιέξοδο στο οποίο ζούμε. Με πρόσωπα κυρίως συμβολικά διαγράφεται η εικόνα μιας αστικής οικογένειας πλήρως αδύναμη να αναγεννηθεί απ΄ τις στάχτες της και ενός συστήματος ανίκανου να χαρίσει ψήγματα ευτυχίας σε ανθρώπους με ευαισθησίες, όπως και η ίδια η θρησκευτική πίστη.
Ο Παζολίνι δεν παραλείπει να αναμετρηθεί και με πρόσωπα σύμβολα, όπως τον Οιδίποδα διατηρώντας τις αποστάσεις της κριτικής και της ποίησης απ’ το δράμα, τη Μήδεια που στο βωμό του πάθους καταδικάζει τον εαυτό της σε αφανισμό μετά την εξόντωση του αδελφού και των παιδιών της, αλλά και τον ίδιο τον Χριστό, σε ανατρεπτικότερη μορφή υπό την οπτική γωνία του μαθητή του Ματθαίου, ενός πραγματικού πιστού μακριά από τον φανατισμό του μαρξισμού και της αντιθρησκευτικότητας.
Αποστασιοποιημένος από πολιτικές εντολές, σκιαγραφώντας αυθεντικούς ήρωες χωρίς ίχνος αγιοποίησης, καταφέρνει με την κινηματογραφική του ματιά και τους συνήθως ερασιτέχνες ηθοποιούς του, να καταγγείλει την ύπαρξη της φτώχειας και της καταπίεσης και να αναδείξει το κυνήγι της καθημερινότητας από ανθρώπους, για τους οποίους αποτελεί απατηλό όνειρο.
