Γράφει η Γεωργία Τιγγινάγκα
Η Ελιά (Olea europaea) θεωρείται σημαντικό είδος βλάστησης στην χώρα μας. Μέχρι και σήμερα, αποτελεί παγκόσμιο σύμβολο νίκης, ειρήνης και αθανασίας.
Ανέκαθεν, κατείχε την πρώτη θέση στη Μεσογειακή διατροφή, καθώς θεωρείται από τον πιο υγιεινό αλλά και θρεπτικό καρπό, στην οικονομία, μιας και αποτελεί πηγή εισοδήματος για τον πολίτη και κατ’ επέκταση για ολόκληρη την χώρα, στην λαϊκή ιατρική, αφού περιέχει αντιμικροβιακές, αντικαρκινικές, αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και στον καλλωπισμό, μιας και πολλά προϊόντα περιέχουν ως πρώτη ύλη την ελιά.
Η παράδοση τιμάει ιδιαίτερα το συγκεκριμένο είδος καθώς από τα αρχαία χρόνια η ελιά ήταν βασικό στοιχείο της καθημερινότητας. Για παράδειγμα, στην αρχαία Αίγυπτο, για την διατήρηση των σωμάτων των νεκρών χρησιμοποιούσαν το συγκεκριμένο είδος, καθώς αποτελούσε εμπόδιο στην ανάπτυξη μικροοργανισμών.
Επιπροσθέτως, η θρησκεία επιλέγει να «λατρεύει» το συγκεκριμένο είδος, καθώς ο ρόλος της είναι ιερός, λόγω της σύνδεσής του με τα μυστήρια της Βάπτισης, του Χρίσματος και του Ευχελαίου. Ακόμα, η ελιά δεν θα μπορούσε να λείπει και από την τέχνη, καθώς αποτελούσε και αποτελεί πηγή έμπνευσης για Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες.
Πολλοί Έλληνες καλλιτέχνες επέλεξαν να απεικονίσουν την ελιά στα έργα τους. Για παράδειγμα, ο Θεόφιλος Χατζημιχαήλ το 1933 στο έργο του με τίτλο «Το μάζεμα των ελαιών εν Μυτιλήνη», ο Πολύκλειτος Ρέγκος το 1934 με το «Ελαιώνας στον Βόλο», ο Γιάννης Μηταράκης το 1937 με το «Τοπίο με ελιά», ο Νίκος Ζερβός το 1975, με το «Ελιές», ο Κανέλλης Ορέστη το 1975 με το «Ελαιώνας», και ο μεγάλος ζωγράφος Δομίνικος Θεοτοκόπουλος περίπου το 1608 με το έργο του «Η αγωνία στον Κήπο της Γεθσημανής».
Φυσικά, δεν ήταν δυνατόν οι ξένοι πολιτισμοί να μην επηρεαστούν από τον Ελληνικό, καθώς πολλοί ξένοι ζωγράφοι εμπνεύστηκαν από το στοιχείο της ελιάς και δημιούργησαν πολύ όμορφα και αξιοσημείωτα έργα. Τέτοιοι ζωγράφοι ήταν η Yvonne Ayoub, ο Claude Oscar Monet, o Edgar Degas, William Merritt Chase, o John Singer Sargent, o Salvador Dali και ο Henri Matisse.
Συμπερασματικά, η ελιά αποτελεί ένα είδος που ήταν, είναι και θα είναι σημαντικό στοιχείο για τον άνθρωπο τόσο κοινωνικο-οικονομικά, όσο και πολιτισμικο-θρησκευτικά. Είναι ένα στοιχείο με αξιοσημείωτο συμβολισμό το οποίο περνάει αναλλοίωτο από γενιά σε γενιά.
Τέλος, η τέχνη, φαίνεται να «αγκαλιάζει» το συγκεκριμένο είδος, καθώς αποτελεί πόλο έμπνευσης για Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες.