Στο έργο του Σαίξπηρ “Αγάπης Αγώνας Άγονος” ο βασιλιάς της Ναβάρρα απαγορεύει τον έρωτα και κάθε άλλη ευχαρίστηση για να αφοσιωθεί ολοκληρωτικά, αυτός και οι ακόλουθοί του, στην πνευματική καλλιέργεια. Για τη σύγκρουση αυτή, στο χθες αλλά και στο σήμερα, μας μίλησε η Ηλιάνα Μπαφέρου.

Συνέντευξη στη Χριστίνα Πραβιτσιώτη

-Τι καθιστά τα σαιξπηρικά κείμενα τόσο επίκαιρα; Γιατί μας αφορούν ακόμα, τόσα χρόνια μετά τη συγγραφή τους;

-Γιατί ο Σαίξπηρ ήξερε να φτιάχνει κόσμους γοητευτικούς που ισορροπούν τέλεια ανάμεσα στο πραγματικό και στο φανταστικό, με ήρωες φτιαγμένους από τα ίδια συστατικά με εμάς. Κόσμοι αλλόκοτοι και μακρινοί, βασιλιάδες και βασίλισσες μαγεμένοι, έξυπνοι χωρικοί και βασανισμένοι άρχοντες. Σχέσεις εξουσίας, οικογένειας, έρωτα και μίσους. Στους ήρωές του όλοι αναγνωρίζουμε κάτι από τον εαυτό μας και στις ιστορίες του κάτι που μας αφορά.

-Στο έργο, ο βασιλιάς της Ναβάρρα αποφασίζει να απέχει, αυτός και υπήκοοί του, τρία χρόνια από κάθε ευχαρίστηση, που θεωρεί αντιπερισπασμό, και να αφοσιωθεί απόλυτα στη μελέτη. Υπάρχει χώρος για πνευματική καλλιέργεια στις μέρες μας; Πώς πιστεύετε ότι προσπαθούμε να προσεγγίσουμε κάτι τέτοιο στο σήμερα;

-Η γνώση και η πνευματική καλλιέργεια ισοδυναμεί με την επανάσταση. Η γνώση που έχει κατακτηθεί με κόπο και έχει “κατοικήσει” πλέον μέσα στον άνθρωπο που την κατέχει είναι ένα όπλο δυνατό και μπορεί να θεωρηθεί από κάποιους επικίνδυνο.

Η εποχή μας δεν αφήνει πολλά περιθώρια για πνευματική καλλιέργεια, δεν έχουμε χώρο για επαναστάσεις. Όλα γίνονται γρήγορα, ζούμε γρήγορα, μαθαίνουμε γρήγορα και ξεχνάμε γρήγορα για να μάθουμε κι άλλα, γρήγορα πάλι.  Ασφυκτιούμε μέσα σε έναν κλοιό πληροφοριών και γνώσεων εμπλουτισμένο με προσωπικές απόψεις, ανακρίβειες και φανφάρες που παρουσιάζονται καθημερινά μπροστά μας σε μια από τις οθόνες μας.

Αγωνιζόμαστε για μία φράση ή μια εικόνα που η απήχησή της θα μετρηθεί σε χεράκια, καρδούλες και δάκρυα και όταν μας δώσει τα περισσότερα που μπορεί την ξεχνάμε για να βρούμε την επόμενη, την ακόμα πιο πετυχημένη φράση που θα ικανοποιήσει τη λαιμαργία μας για ακόμα περισσότερες καρδούλες. 

Έχουμε ξεχάσει πως η πραγματική γνώση δεν κρύβεται στα άρθρα που διαβάζουμε γρήγορα ούτε στην εξειδίκευση που διδασκόμαστε στα πανεπιστήμια. Η πραγματική γνώση αποκαλύπτεται αργά, μέσα από σελίδες που διαβάζονται με υπομονή, μέσα από ανθρώπους που συζητάς μαζί τους και για να τους ακούσεις και όχι μόνο για να ακουστείς. 

Οι καλλιεργημένοι πνευματικά άνθρωποι είναι πρωτίστως βαθιά ευγενικοί και σέβονται τη μοναδικότητα του κάθε ανθρώπου.

Με υπομονή λοιπόν, σεβασμό και ευγένεια βρίσκεται χώρος για πνευματική καλλιέργεια, ακόμα και για επανάσταση.

-Μπορεί μία απόφαση να μας εγκλωβίσει τόσο όσο η απόφαση του βασιλιά της Ναβάρρα; Είναι οι ίδιες μας οι αποφάσεις πολλές φορές περιοριστικές;

-Οι αποφάσεις συνήθως παίρνονται για να ικανοποιήσουν ανάγκες ή όνειρα συνεπώς μπορούν εύκολα να σε απελευθερώσουν ή να σε εγκλωβίσουν. Όταν καλούμαστε να πάρουμε μία προσωπική απόφαση το κάνουμε γιατί θεωρούμε πως κάτι δεν κάνουμε σωστά ή γιατί θέλουμε να κυνηγήσουμε κάτι καινούργιο.

Όλα αυτά συνεπάγονται την αλλαγή και η αλλαγή για να έρθει χρειάζεται κόπο, χρειάζεται να λειτουργήσουμε με άλλο τρόπο από αυτό που έχουμε συνηθίσει. Περνάς από μια διαδικασία εγκλωβισμού, όταν όμως την ξεπεράσεις βρίσκεσαι πλέον σε καινούργια, ανοιχτά μονοπάτια. Όπως λοιπόν και ο βασιλιάς της Ναβάρρα έτσι και εμείς μαθαίνουμε πως τα όνειρα, οι ανάγκες τα θέλω και τα πρέπει δεν ικανοποιούνται εύκολα και δύσκολα συνδυάζονται.

-Γιατί η αγάπη θεωρείται στο έργο ασύμβατη με την πνευματική εξέλιξη; Πώς συγκρούονται αυτά τα δύο;

-Γιατί η αγάπη και οι πνευματική καλλιέργεια είναι δύο εραστές και όταν δύο εραστές προσπαθούν να κατακτήσουν το ίδιο σώμα, συγκρούονται. Οι εραστές και οι ερωμένες χρειάζονται φροντίδα, υπομονή και εξαιρετική αφοσίωση, δύσκολο λοιπόν να αφιερωθείς σε δύο και να τους κατακτήσεις ολοκληρωτικά χωρίς να χάσεις κάτι από τον εαυτό σου. Χρειάζεται λοιπόν λεπτούς χειρισμούς και, όπως όλα τα πράγματα, υπομονή και χρόνο, χρόνο σαν και αυτόν που δίνουμε για να μεγαλώσουμε δύο παιδιά. Ο βασιλιάς της Ναβάρρα, ως άπειρος προσπάθησε άγαρμπα να κατακτήσει και τα δύο και κατέληξε σε έναν αγώνα άγονο.

-Είναι τελικά Άγονος ο Αγώνας για την Αγάπη;

Κανένας αγώνας δεν είναι άγονος.

Ακόμα και ο Σαίξπηρ παρόλο που έδωσε αυτόν τον τίτλο στο έργο του, αποφάσισε να μην αποκαλύψει την τελική έκβαση. Οι εραστές μπορεί να βρέθηκαν, μπορεί και όχι υπάρχει όμως πάντα η ελπίδα. Όσο ζούμε αγωνιζόμαστε και όσο αγωνιζόμαστε είμαστε ζωντανοί. Οι αγώνες λοιπόν, ανεξαρτήτως του αποτελέσματος, μας κρατάνε στη ζωή. Και αγώνες τόσο ιεροί όσο αυτοί που δίνονται για την αγάπη δεν είναι ποτέ χαμένοι ή άγονοι. Η αγάπη ευτυχώς βρίσκει τους τρόπους της να διοχετεύεται.

-Πώς ήταν η συνεργασία σας με τον σκηνοθέτη Λύσανδρο Σπετσιέρη και με τον πολυπληθή θίασο;

-Η δουλειά του ηθοποιού είναι να εργάζεται σε ομάδες, άλλοτε μικρότερες, άλλοτε μεγαλύτερες, από την αρχή όμως της καριέρας του αναμετριέται και προσπαθεί να υπάρξει μέσα σε αυτές. 

Είναι η πρώτη φορά που συμμετέχω επαγγελματικά σε έναν τόσο πολυπληθή θίασο και ήταν και ένας από τους λόγους που ήθελα πολύ να είμαι στη συγκεκριμένη παράσταση. Και ευτυχώς οι προσδοκίες μου δεν διαψεύστηκαν.

Η ομάδα που δημιούργησε ο σκηνοθέτης μας Λύσανδρος Σπετσιέρης αποτελείται από ανθρώπους διαφορετικούς μεταξύ τους αλλά εξαιρετικά διαθέσιμους, υπομονετικούς και ευγενείς, χαρακτηριστικά απαραίτητα για να πετύχει αυτό το εγχείρημα. Ήμασταν όλοι εκεί για να ζωντανέψουμε το όνειρο του σκηνοθέτη, ο ρόλος μας ήταν ξεκάθαρος από την αρχή. Και ο Λύσανδρος κατάφερε να αναμείξει εμάς με τις εικόνες που είχε στο μυαλό του φτιάχνοντας έτσι έναν αλλόκοτο, μη πραγματικό κόσμο, τον κόσμο του “Αγάπης Αγώνας Άγονος”. Η συνέχεια επί της σκηνής…

Ιnfo Παράστασης

Διάρκεια παραστάσεων
Έως Τρίτη 25 Φεβρουαρίου 2020
Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00
Κάθε Σάββατο στις 18:00

Διάρκεια Παράστασης: 120 λεπτά

Τιμές εισιτηρίων
Γενική είσοδος 18 ευρώ, μειωμένο 12 ευρώ, ΑΜΕΑ – ανέργων 10 ευρώ
*Δεκτές γίνονται ατέλειες ηθοποιών με την επίδειξη ανανεωμένης κάρτας από το Σ.Ε.Η.
Ηλεκτρονική Προπώληση: www.viva.gr

Θέατρο Δεκατέσσερα
Καλλιρρόης 10, Αθήνα

www.14theater.com
https://www.facebook.com/agapisagwnasagonos/