Μετά την πρόσφατη έκθεσή της στην Γκαλερί Τεχνοχώρος στην Αθήνα, η εικαστικός Κάλλη Καστώρη παρουσιάζει στο βιβλιοπωλείο του ΜΙΕΤ στη Θεσσαλονίκη είκοσι έργα που τα εκθέτει για πρώτη φορά. Η εικαστικός παγώνει στα έργα της καθημερινά στιγμιότυπα που ζούμε στα αστικά περιβάλλοντα διατηρώντας την λεπτή ισορροπία των χρωμάτων, την ακριβή σύνθεση και την ένταξη των μορφών στα αυστηρά γεωμετρικά φόντα με ρεαλιστική προσέγγιση.
Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη
Τα εγκαίνια θα γίνουν στις 18 Ιανουαρίου και την επιμέλεια έχει κάνει ο Ιστορικός τέχνης και Μεταδιδακτορικός ερευνητής ΑΠΘ, Miguel Fernadez Belmonte.
-Από τι εμπνέεσαι καθημερινά και από πού αντλείς ερεθίσματα για την τέχνη σου;
-Πηγή έμπνευσης για μένα αποτελεί η καθημερινότητα, η σχέση με τον εαυτό μας και η σχέση μας με τους άλλους. Όλοι αποζητούμε την επικοινωνία, την δημιουργία στενών σχέσεων. Πόσοι όμως το καταφέρνουμε ουσιαστικά;
Αυτή η δυσκολία στην επικοινωνία ή η πλήρης έλλειψή της, είναι η πηγή των περισσότερων δεινών φαντάζομαι. Δεν νοιώθουμε κομμάτι ενός ” όλου”.
–Tι σε ώθησε να ασχοληθείς με την ζωγραφική ενώ σε είχε συνεπάρει η μουσική ;
-Θυμάμαι τον εαυτό μου ως παιδάκι, πάντα να ζωγραφίζει… δεν θυμάμαι πως άρχισα να γράφω… πάντα με ένα μπλόκ στο χέρι. Η ζωγραφική ήταν η μεγάλη μου αγάπη, η μουσική (κιθάρα) ήταν ένα χόμπυ. Μεγαλώνοντας βρέθηκα στο Βόλο, έκανα οικογένεια, δεν υπήρχε δυνατότητα να σπουδάσω ζωγραφική. Υπήρχε όμως η ανάγκη να εκφραστώ. Δεν έχει πολλές φορές σημασία το μέσον αλλά η δυνατότητα να εκφράσεις αυτά που ίσως δεν αναγνωρίζεις και ομολογείς ούτε σύ ο ίδιος.
Το δυσκολότερο πράγμα είναι νομίζω ο καθένας από μας να αναγνωρίσει τις πραγματικές ανάγκες, να επικοινωνήσει με τον εαυτό του πρώτα απ’όλα. Είχα όμως κατά νού, πως κάποτε θα σπουδάσω ζωγραφική, δεν έχει σημασία σε ποιά ηλικία.
-Τι τεχνικές χρησιμοποιείς;
-Ζωγραφίζω παραστατικά και ανθρωποκεντρικά! Το μέσον που χρησιμοποιώ είναι κυρίως λάδια σε καμβά, αλλά μου αρέσουν και τα χρωματιστά μολύβια, ο γραφίτης, το κάρβουνο, η ακουαρέλλα. Δυστυχώς δεν υπάρχει ο χρόνος να ασχοληθώ πολύ με όλα τα υλικά που μου αρέσουν και έτσι ασχολούμαι κυρίως με τα λάδια, που φροντίζω να είναι άριστης ποιότητας
-Τα έργα σου αποτυπώνουν μοναχικές στιγμές καθημερινών ανθρώπων εξ ου και ο τίτλος. Εσύ πώς βιώνεις την μοναξιά;
Χμ! Πώς βιώνω εγώ τη μοναξιά; Μα όταν προβληματίζομαι γιά την πορεία ενός έργου, πώς έχω την απαίτηση ο σύντροφός μου να συμμεριστεί απόλυτα την αγωνία μου; Και όταν εκείνος γιά μέρες ολόκληρες προσπαθεί να διεπεραιώσει τις φορολογικές μας υποχρεώσεις, σε ποιό ποσοστό είμαι μέτοχος; Ο καθένας λοιπόν είναι πάντα μόνος στις αγωνίες του και στα προβλήματά του. Δεν είμαστε μόνοι στη μοναξιά μας. Πολλές φορές καθόμαστε δίπλα ο ένας στον άλλο, αλλά ο καθένας είναι χαμένος στις σκέψεις του.
Χαρακτηριστική εικόνα στο καφέ, παρέες να κάθονται στο ίδιο τραπέζι και ο καθένας να παίζει με το κινητό του. Είναι συγκλονιστική η στιγμή που συνειδητοποιείς πως έτσι θα είναι, ποτέ ο ένας δεν θα ταυτιστεί με τον άλλο, ποτέ δεν θα επικοινωνήσουν εντελώς! Ετσι λοιπόν η μοναξιά, η αποδοχή της ή μη, γίνεται προσφιλές θέμα όχι μόνο δικό μου αλλά και σπουδαίων δημιουργών σε όλο τον χώρο της Τέχνης.
Αγαπημένος μου ποιητής, ο Ντίνος Χριστιανόπουλος περιγράφει με ιδιαίτερη δύναμη τη μοναξιά και τη στιγμή που τον ανακάλυψα με συγκλόνισε. Πολλά έργα μου έγιναν με αφορμή κάποια ποιήματά του.
-Αναφέρεις ότι η έννοια της αποξένωσης είναι πολύσημη δηλαδή και αποξένωση από τον εαυτό αλλά και από τους άλλους. Πιστεύεις ότι πρέπει να απομονωθούμε για να αναδημιουργήσουμε τον εαυτό μας;
-Η αποξένωση ξεκινά από την αποξένωση μας από τον εαυτό μας! Επιθυμούμε ό,τι μας είπαν πως πρέπει να επιθυμούμε!! Διασκέδαση γιατί είναι Σαββατόβραδο, διακοπές σε νησί το καλοκαίρι, παρακολούθηση των ριάλιτι στη τηλεόραση αλλιώς, πού ζούμε; Δημιουργούνται πολλές φορές ανάγκες ανύπαρκτες. Εφ’όσον αποξενονώμαστε απ’τις πραγματικές μας ανάγκες, πώς θα μπορούσαμε να μην αποξενωθούμε από τον διπλανό μας;
Φυσικά και πρέπει να αναπροσδιοριζόμαστε κάθε τόσο, να κρατάμε απόσταση από τον εαυτό μας και τις καταστάσεις. Και αυτό δεν πρέπει να σταματήσει ποτέ. Είναι μια διαδικασία που μόνο η σιωπή προσφέρει.
-Πως κάθε άνθρωπος σε κάποια στιγμή της ζωής του πρέπει να επιδιώκει την αναδημιουργία του; Εσύ το έχεις επιδιώξει;
-Πάντα θα προσπαθώ να αυτοπροσδιορίζομαι, να αναδημιουργούμαι. Θεωρώ πως είναι στόχος και υποχρέωση που οφείλει ο καθένας στον εαυτό του. Πως γίνεται αυτό; Με επαγρύπνηση. Τι σημαίνει αυτό; Διάβασμα, διαλογισμός, ψυχανάλυση, συζήτηση με φίλους, με περισυλλογή. Χρονοβόρα διαδικασία που πολλές φορές κλονίζεσαι, θεωρείς πως δεν έχεις αποτέλεσμα, είσαι στο σημείο μηδέν και ξαφνικά ανακαλύπτεις πως έχει γίνει το θαύμα!!
-Ποια είναι η σχέση της μουσικής και της ζωγραφικής έτσι όπως την έχεις βιώσει;
-Και με την Μουσική όπως και με την Ζωγραφική περιγράφεις καταστάσεις μέσα από τα φίλτρα της αντίληψης σου και μέσα από τα φίλτρα των συναισθημάτων σου. Πάντα λίγο ως πολύ τον εαυτό σου βγάζεις!! Υπάρχουν βέβαια διαφορές. Στη μουσική θα εκφραστείς αφού μελετήσεις με μεγάλη ακρίβεια – δεν υπάρχει ”περίπου” νότα πρέπει να είναι πάντα ακριβής και καθαρή. Στη ζωγραφική έχεις μεγαλύτερη ελευθερία, η μουσική όμως με καθόρισε ως προς την ”καθαρότητα”, την σαφήνεια.
-Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των προσώπων που επιλέγεις να αποθανατίσεις;
-Τα χαρακτηριστικά των προσώπων που επιλέγω είναι άτομα καθημερινά, ίσως συνηθισμένα. Έχουμε συνηθίσει στην υπερβολή και αυτό που συμβαίνει γύρω μας φαντάζει βαρετό! Στη τέχνη πολλές φορές υπερβάλλουμε είτε ωραιοποιώντας, είτε θεοποιώντας το διαστροφικά άσχημο. Δεν αναφέρομαι μόνο στα εικαστικά, το ίδιο συμβαίνει και με τον κινηματογράφο και με τις ειδήσεις ειδικότερα. Έτσι λειτουργεί ως ναρκωτικό επιδιώκοντας όλο και μεγαλύτερη δόση.
Πως να αντέξουμε την ανιαρή πραγματικότητά μας; Ας δούμε όμως την κρυμμένη ομορφιά στη ταπεινή καθημερινότητά μας. Δεν θα απαλλαγούμε από πολλές ανικανοποίητες επιθυμίες, άρα θα νοιώσουμε περισσότερο ελεύθεροι!!
-Τα έργα σας πρόσφατα βρέθηκαν στο οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο της Ευρώπης, στις Βρυξέλες και τυχαίνει να αποτυπώνουν συναισθήματα ανθρώπων που ζουν σε ευρωπαϊκά κέντρα σαν τις Βρυξέλες. Πιστεύετε πως η έντονη αποξένωση του ανθρώπου έχει διαβρώσει αυτούς τους σημαντικούς θεσμούς;
-Συνολικά ναι, αν και πιστεύω πως πάντα υπάρχουν φωτεινά παραδείγματα. Πολύ συχνά η εξουσία τρέφει το εγώ, αλλοτριώνει και αποξενώνει τον άνθρωπο.
-Ποιο είναι το αγαπημένο σου μουσικό άκουσμα όταν ζωγραφίζεις;
-Πάντα ακούω μουσική όταν ζωγραφίζω και αναφέρομαι σχεδόν πάντα σε κλασική μουσική. Μου αρέσει πάρα πολύ η μεσαιωνική μουσική (Th. Tallis), Αναγέννηση (J. Dowland, C.Modeverdi) Μπαρόκ (A. Corelli, J S Bach, G. F. Haendel, A.Vivaldi), o Mozart, λατρεύω τον F. Chopin, τις σονάτες του Brahms γιά chello και πολλά άλλα.
Ζωγραφίζω πάντα ακούγοντας μουσική και ο χρόνος χάνεται.
-Ποιοι καλλιτέχνες σε εμπνέουν;
-Πολλοί καλλιτέχνες με εμπνέουν και σε πολλές εποχές. Η κάθε εποχή και ο κάθε καλλιτέχνης έχει να μας διδάξει και να φωτίσει την πορεία μας. Σίγουρα ενδιαφέρομαι περισσότερο γιά καλλιτέχνες που ασχολούνται με το προσφιλές μου θέμα – την αποξένωση και κατά συνέπεια την μοναξιά!! Ο Χόπερ, ο A. Katz, αλλά και ο A. Wyeth, o Chr. Brandl, o Tim Eitel,o M. Borremans και τόσοι άλλοι!! Το ζητούμενο είναι να βρεί ο καθένας μιά προσωπική γραφή.
-Στις μέρες μας δεν επικοινωνούμε ουσιαστικά με τους κοντινούς μας ανθρώπους. Όμως τα έργα σου επικοινωνούν αυτό που κρύβουν στο κοινό; Πώς το αντιλαμβάνεται αυτό ο κόσμος;
-Όταν ολοκληρώνω ένα έργο δεν μ’απασχολεί τι θα “ εισπράξει” ο θεατής. Εξαρτάται από τις ανάγκες και τις ευαισθησίες του καθενός. Αυτός είναι και ο λόγος που συνήθως δεν υπάρχει τίτλος στα έργα μου. Ο καθένας ας δεί αυτό που έχει ανάγκη να δεί. Κάποιοι θεωρούν πως τα έργα μου είναι χαρούμενα γιατί χρησιμοποιώ συχνά χαρούμενα χρώματα. Ναι γιατί όχι;
Βέβαια τα έντονα χρώματα είναι στοιχείο της εποχής μας των media, της διαφήμισης – όταν τα φώτα είναι αναμμένα όλα λάμπουν – όταν σβήσουν όμως; Κάποιοι άλλοι όμως βλέπουν ακριβώς αυτό που νοιώθω κι’αυτό μ’ανακουφίζει απίστευτα!!
-Μελλοντικά σου σχέδια
Αυτοβελτίωση και ζωγραφική!!!!
——————————————————————————————————————–
“Όλες μου οι επιθυμίες” Γράφει ο Miguel Fernández, Ιστορικός τέχνης, Μεταδιδάκτορας Α.Π.Θ
Περπατάμε μέσα στους δρόμους, πραγματικούς ή ψηφιακούς. Προσπερνάμε και ταυτοχρόνως εισπράττουμε αφιλτράριστα τα πολυάριθμα σήματα, τα μηνύματα, τα φώτα, τις φωνές που έχουν μετατραπεί σε βουητό.
Οι άλλοι είναι δίπλα μας, αλλά μακριά. Στο κάθισμα του λεωφορείου, του μετρό, στον ίδιο μας τον καναπέ. Βάζουμε μια οθόνη μπροστά στα πρόσωπα μας και τα κρύβουμε. Εκθέτουμε τους εαυτούς μας ώστε να γίνουμε εικόνα σε έναν μη πραγματικό κόσμο και, με αυτή τη δεύτερη φύση, απομακρυνόμαστε ακόμη περισσότερο.
Στα έργα της Η Κάλλη Καστώρη παγώνει καθημερινά στιγμιότυπα τα οποία ζούμε στα αστικά περιβάλλοντα και καταφέρνει να κρατήσει σε αυτά μια λεπτή ισορροπία ανάμεσα σε μια ρεαλιστική προσέγγιση από τη μία και από την άλλη έναν απαραίτητο βαθμό ερμηνείας και τροποποίησης των μορφών ώστε τα πορτρέτα να γίνουν καταστάσεις.
Το άτομο γίνεται καθρέφτης μιας συλλογικότητας σε ζωγραφικά έργα που, παρά τη νοηματική τους φόρτιση, δεν αρνούνται την αισθητική τους άξια. Η συνολική ισορροπία των χρωμάτων, η προσοχή στη σύνθεση και η ένταξη των μορφών στα αυστηρά γεωμετρικά φόντα είναι μερικά από τα γνωρίσματα της τέχνης της Καστώρη.
Άξονας της δουλειάς της την τελευταία περίοδο είναι το πώς πραγματευόμαστε την επικοινωνία μέσα σε ένα παρόν το οποίο επιβραβεύει τη γρήγορη κατανάλωση και την αντικειμενοποίηση του εαυτού μας, τη μετατροπή μας σε ευάλωτα προϊόντα.
Οι εμπορικές τιμές και οι αξίες μοιάζει να έχουν ταυτιστεί αδιάκριτα. Ωστόσο, συνεχίζουμε να είμαστε άνθρωποι και να ψάχνουμε την εσωστρέφεια, το άγγιγμα, το φιλί.
Παρά τα πυροτεχνήματα, η ουσία βρίσκεται ακόμα στις σιωπές.
——————————————————————————————————————–
Who is who
Κάλλη Καστώρη
Η Κάλλη Καστώρη γεννήθηκε στον Βόλο. Σπούδασε μουσική και κιθάρα και έκανε ηχογραφήσεις σε ραδιοφωνικούς σταθμούς στο Κάιρο, τη Ρουμανία, τη Σόφια και την ΕΡΤ. Αποφοίτησε από τη Σχολή Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 2008 και στη συνέχεια πραγματοποίησε, με υποτροφία του Ιδρύματος Μιχελή, σπουδές στο University of the Arts στο Λονδίνο (Wimbledon College of Art). Έχει παρουσιάσει έργα της σε πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έργα της βρίσκονται στη συλλογή του Μουσείου Φρυσίρα, στην Πινακοθήκη Βογιατζόγλου καθώς και σε δημόσιους οργανισμούς, ιδρύματα και πολλές ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Info έκθεσης
«Όλες μου οι επιθυμίες» Κάλλη Καστώρη
ΜΙΕΤ – Τσιμισκή 11 Θεσσαλονίκη
Εγκαίνια : 18 Ιανουαρίου 2019 ως 16 Μαρτίου 2019
Εγκαίνια 18 Ιανουαρίου 2019 – ώρα 7.30μμ
Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα axianews στο φύλλο 12/1/2019