Πρόσφατα επισκεφτήκαμε την γκαλερί Αργώ στο Κολωνάκι και περιηγηθήκαμε στην ατομική έκθεση της εικαστικού Κατερίνας Ριμπατσιού. Έργα αφαιρετικά διατυπωμένα με εξπρεσιονιστικό ιδίωμα, που δίνουν στον θεατή την δυνατότητα της δικής του αποκωδικοποίησης. Τίτλος της έκθεσης “Urban Aura”, μια ενότητα έργων με έμφαση στο φως και στο χρώμα, που αποδίδουν με μια σύγχρονη αφαιρετική εικαστική μανιέρα την πολυδιάστατη αστική αύρα των πόλεων. 

Οι θαυμαστές και οι συλλέκτες της γνωρίζουμε ότι η Ριμπατσιού φιλοτεχνεί τα έργα της αργά, αφιερώνοντας χρόνο στον χρόνο και αποδίδοντας στο τελάρο της την ροή της ενέργειας μένοντας απολύτως συνεπής στο moto της, “οι λύσεις στα εικαστικά ζητήματα δίνονται μόνο με το σχέδιο, το χρώμα και τα πινέλα”. 

Η δυνατή ιδιοσυγκρασία της δημιουργού την οδηγεί να υλοποιεί περίοπτες ζωγραφικές δημιουργίες και συνθέσεις κατακλύζοντας την γυναικεία της φύση με κυρίαρχο συναίσθημα αυτό του νικητή μέσα από εικαστικές μάχες και κατακτήσεις τις οποίες επιτυγχάνει. Συναισθήματα αγάπης, υπομονής και προσφοράς την οδηγούν να ανασύρει το τρυφερό και το αμορφοποίητο δημιουργώντας μια ευαίσθητη ματιέρα στον καμβά. 

Η επιμέλεια των κειμένων, αλλά και της έκθεσης είναι της Αλεξίας Σερέζη. 

Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη 

-Κατερίνα, “Urban Aura” o τίτλος της τελευταίας σας έκθεσης. Πού παραπέμπει;  

-Ο τίτλος “Urban Aura” της έκθεσής ζωγραφικής μου, που πρόσφατα παρουσιάστηκε στην Γκαλερί «Αργώ» αφορά στην αστική αύρα των πόλεων που ζούμε. Αυτή η αύρα δεν είναι μονοδιάστατη. Περιλαμβάνει πολλά επίπεδα επικοινωνίας και διαλεκτικών σχέσεων, ανάμεσα στην ατομικότητα και στην συλλογικότητα. Βεβαίως τα έργα μου είναι αφαιρετικά, διατυπωμένα με εξπρεσσιονιστικό ιδίωμα και όχι μόνον. Με ενδιαφέρει ο σχεδιασμός και η δομή του κάθε έργου, αλλά πάνω από όλα με ενδιαφέρει η ίδια η διαδικασία παραγωγής της ζωγραφικής «πράξης-δράσης», τα επάλληλα επίσης στρώματα εικαστικής «γραφής», καθώς και οι σχέσεις μεταξύ των χρωμάτων. 

-Ποια υλικά χρησιμοποιείτε και για ποιο λόγο τα επιλέγετε; 

-Τα υλικά μου είναι όλα λινέλαια και με εκφράζουν ως προς την υφή, τις δυνατότητες επιστρώσεων που έχουν, την επικαλυπτικότητά τους και την ελεγχόμενη αισθησιακότητα που διαθέτουν. Κάθε χρωματικό στρώμα αργεί να στεγνώσει, πράγμα που μου δίνει την δυνατότητα της ταυτόχρονης επεξεργασίας δύο και τριών έργων, μέχρι την σταδιακή ολοκλήρωσή τους. Αυτές οι παράμετροι είναι για μένα ζητήματα ρυθμών και φιλοσοφίας της αντίληψης.  

 -Ποια θεωρείτε πως είναι η σχέση της παλαιότερης ενότητας των έργων σας με την πρόσφατη; 

-Παλαιότερα τα έργα μου είχαν περισσότερη χρωματική ρευστότητα σε σχέση με τα τωρινά. Στην Urban Aura με ενδιέφερε ο ψηφιακός κόσμος στον οποίο ζούμε, σχετικά με τον παλαιότερο αναλογικό. Επίσης, o πολύβουος τρόπος της ζωής στην πόλη με παρέπεμπε στα pixels της τηλεόρασης, στις ψηφίδες, στις κυψέλες και ούτω καθ’ εξής. 

Η τέχνη πάντα βοηθούσε στην κατανόηση της ζωής και στα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στην καθημερινότητά μας

-Ποια συναισθήματα θεωρείτε ότι τα έργα σας προκαλούν στον θεατή; 

-Πιστεύω ότι είμαστε πολυδιάστατοι ως οντότητες. Σε μια πόλη λειτουργούμε ατομικά και συλλογικά μέσα από τις μνήμες, τις εμπειρίες, τις ανάγκες και τις συναναστροφές μας, γιατί οι πόλεις είναι κυρίως οι άνθρωποι, οι πράξεις τους και τα αποτυπώματα που αφήνουν στο πέρασμά τους. Θεωρώ ότι στην ζωή αποτυπώνουμε τα συναισθήματα, τις διαθέσεις, τις επιλογές και τις νοοτροπίες μας, στα κτήρια και στους δρόμους, στους ιδιωτικούς και στους δημόσιους χώρους μας. Ίσως κάτι από όλα αυτά ή τον συνδυασμό τους να διακρίνουν οι θεατές και ίσως αυτό να τους συγκινεί, γιατί βλέπουν τον εαυτό τους μέσα από αφαιρετικές φόρμες και σχήματα σε χώρο και χρόνο. 

-Ποιος θεωρείτε πως είναι ο ρόλος της τέχνης σήμερα;  

-Η τέχνη πάντα βοηθούσε στην κατανόηση της ζωής και στα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στην καθημερινότητά μας. Είναι μια ολόκληρη γλώσσα η τέχνη με την συνθετότητα των επιπέδων που την συνιστούν και την εκφράζουν. Άλλωστε η τέχνη βοηθά τον άνθρωπο  ως προς την αυτογνωσία του, διεγείροντας τον φαντασιακό του παράγοντα, την νόηση και την στοχαστικότητά του.  

Η σύγχρονη τέχνη διευρύνει τους ορίζοντες της σκέψης και την διάθεση της εξερεύνησης. Οι σημερινοί καλλιτέχνες θεωρώ πως είμαστε τυχεροί από την άποψη ότι έχουμε πολλές δυνατότητες να εκφραστούμε, πέρα από ταξινομήσεις και στεγανά, κινητοποιώντας από όλες τις πλευρές το άτομο, έτσι ώστε να δραστηριοποιείται και να συμμετέχει στα ζητούμενα και στις προκλήσεις της εποχής του.  

-Ποιοι συγγραφείς ή καλλιτέχνες θεωρείτε ότι σας έχουν επηρεάσει στη δουλειά σας;  

-Καταρχήν ο Αίσωπος, με έχει εμπνεύσει με τους παροιμιόμυθους που έχει γράψει. Πίσω από τα ζώα του και τις ιστορίες που ο Αίσωπος δημιουργεί, κρύβονται ανθρώπινοι χαρακτήρες. Θεωρώ πως ο Αίσωπος ήδη από τον 6ο αιώνα π. Χ. όπου ζει, είναι από τους πρώτους ψυχαναλυτές και μάλιστα αναγνωρισμένος στην εποχή του από τους συγκαιρινούς του ως φιλόσοφος, παρ’ ότι ήταν δούλος (απελεύθερος) και γιός δούλων με τραγικό δυστυχώς τέλος. Οι χαρακτήρες του Αισώπου υπάρχουν σε μια πόλη – μέχρι και σήμερα- μέσα από τις ποικιλίες των ανθρώπινων συναναστροφών.  

Οι πόλεις είναι οι άνθρωποι και η ρευστότητα, όπως και οι μεταστροφές των συναισθημάτων τους, οι αλλαγές στις σκέψεις, στις κρίσεις και στις αποφάσεις που παίρνουν, ανάλογα με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν στην ζωή. Γι’ αυτό και οι πόλεις διακρίνονται για την αέναη κινητικότητα και τις μεταλλαγές τους, όπως κάθε οργανικό σύνολο.   

-Άλλες πηγές έμπνευσης; 

-Με έχει εμπνεύσει η οργανικότητα της φύσης, της οποίας αποτελούμε μέρος αναπόσπαστο. Δεν μας πλαισιώνει η φύση. Μας περιλαμβάνει και την περιλαμβάνουμε. Στην φύση όλα βρίσκονται σε ωσμωτική κατάσταση, όπως και τα συναισθήματά μας σε σχέση με τα ερεθίσματα που δεχόμαστε και τις μνήμες που δημιουργούμε.  Ένας άλλος τομέας που με έχει εμπνεύσει είναι η μουσική, κυρίως η κλασική. Θαυμάζω επιπλέον την αρχιτεκτονική, παρακολουθώ παραλλήλως κινηματογράφο, διαβάζω λογοτεχνικά βιβλία και από όλα αυτά εμπνέομαι με διαφορετικούς κάθε φορά τρόπους. 

-Θεωρείτε ότι υπάρχει διάκριση ανάμεσα στην γυναικεία δημιουργικότητα και στην τέχνη που δημιουργούν άνδρες καλλιτέχνες;  

-Υπάρχουν ποικίλες μορφές, πτυχές και διαβαθμίσεις της ευαισθησίας η οποία διοχετεύεται στα έργα της τέχνης. Ουσιαστικά πιστεύω ότι οι γυναίκες και οι άνδρες είναι ισοδύναμοι ως προς την προσφορά τους στο κοινωνικό σύνολο. Ασφαλώς υπάρχουν διαφορές που αφορούν όμως στην διαφορετικότητα και την μοναδικότητα, θα έλεγα, του κάθε ανθρώπου. Το θέμα είναι να ξέρει κανείς τι έχει να πει, αναζητώντας τους τρόπους να διαμορφώσει την πολυμορφία του. Δεν μου αρέσει, από την άλλη πλευρά, η εργαλειοποίηση της τέχνης, ούτε ο προπαγανδιστικός της χαρακτήρας, που τον διακρίνουμε κάποιες φορές να υπάρχει. Η τέχνη, για μένα, δεν πρέπει να αποποιείται τις πνευματικές της ιδιαιτερότητες. 

 -Πιστεύετε ότι ένας νεαρός καλλιτέχνης  μπορεί να είναι εξίσου καλός με κάποιον ώριμο και καταξιωμένο; Θεωρείτε ότι η ποιοτική παραγωγή της τέχνης είναι συνυφασμένη με την ηλικία του δημιουργού; 

-Είμαι ενάντια στον ηλικιακό ρατσισμό, όπως έχει πει και έχει επανειλημμένα γράψει σε κείμενά της, η ιστορικός τέχνης Αθηνά Σχινά. Είμαι ενάντια σε κάθε μορφής ρατσισμό. Πιστεύω πως αυτό είναι ένα από τα μεγάλα στοιχήματα που έχει θέσει ως στόχο της να επιλύσει η εποχή μας.  

Και η τέχνη βοηθάει ως προς αυτόν τον τομέα, γιατί ο δικός της στόχος είναι τα πανανθρώπινα και διαχρονικά προβλήματα. Ο κάθε καλλιτέχνης από την πλευρά του δεν τα επιλύει, ούτε είναι εξουσιοδοτημένος να το κάνει. Θέτει μέσα από το έργο που παράγει, ερωτήματα και ταυτοχρόνως υπαινίσσεται καταστάσεις. Την ευθύνη της επίλυσης των προβλημάτων την φέρνει εξ ολοκλήρου το άτομο, αξιοποιώντας μέσα από την ελεύθερή του βούληση, τις δυνατότητές του.  

Who is Who 

Η Κατερίνα Ριμπατσιού σπούδασε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών Αθήνας (Α.Σ.Κ.Τ.) 1987 – 1992, στο εργαστήριο του Νίκου Κεσσανλή. 

Έκανε μεταπτυχιακές Σπουδές στο Ε.Α.Π., Τμήμα Γραφικών Τεχνών και Πολυμέσων και εκπόνησε τη διπλωματική της εργασία με θέμα «Συναισθησία και Εικαστικές τέχνες – Η επίδραση του φαινομένου της Συναισθησίας στη δημιουργικότητα». Συμμετείχε σε πολλές δραστηριότητες και εκθέσεις της καλλιτεχνικής πλατφόρμας τέχνης «Ορίζοντας Γεγονότων» από το 2006 έως και σήμερα. 

Παρουσίασε την δουλειά της σε τέσσερις ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και έχει λάβει μέρος σε δεκάδες ομαδικές εκθέσεις και φεστιβάλ στην Ελλάδα, Γαλλία, Ιταλία, Τουρκία και Ελβετία. Έλαβε μέρος στην Art Αθήνα από το 2012 έως και το 2017, στην Art Θεσσαλονίκη από το 2016 έως και το 2019. Επίσης, παρουσίασε έργα της στην CONTEMPORARY ISTANBUL ART FAIR, Istanbul, Turkey, 2017 και στην SCOPE ART FAIR BASEL, Basel, Switcherland, 2018. 

Είναι μέλος του Ε.Ε.Τ.Ε. και διετέλεσε υπεύθυνη πολιτιστικών θεμάτων της Β/μιας εκπαίδευσης Ευβοίας από το 2002 έως το 2006