Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη
Η εικαστικός Κική Κολυμπάρη παρουσιάζει αυτές τις μέρες στην γκαλερί a.antonopoulou.art την ατομική της έκθεση με τίτλο ‘What I see when the street walks over me’.
Οι μορφές της Κικής Κολυμπάρη, συμπαγείς και λειωμένες, παραμορφώνονται από μια ψυχική φυσική που αλλοιώνει την όραση. Η αφετηρία τους είναι συγκεκριμένα αντικείμενα και σχέσεις, αλλά η ζωγραφική τους μετάπλαση θυμίζει τις αναμορφώσεις του μemento mori.
Η καλλιτέχνιδα επιμένει στην αφαίρεση, απορροφώντας τα αντικείμενα στην επικράτεια του ψυχικού τοπίου, χωρίς να αποκαλύπτει τις αναφορές τους. Τα έργα της αποτυπώνουν την ταραγμένη αισθαντικότητα και την ένταση του εσωτερικού χώρου, καλώντας τον θεατή να επαναφέρει την ψυχική δυναμική μέσα από την αναμόρφωση.
Ο συγγραφέας και κριτικός τέχνης Θεόφιλος Τραμπούλης αναφέρει στον κατάλογο που συνοδεύει την έκθεση: « Οι μορφές της Κικής Κολυμπάρη μοιάζουν σαν συμπαγείς όγκοι που λιώνουν, σαν απροσδιορίστως οικεία αντικείμενα που διαθλώνται πίσω από ένα βρεγμένο τζάμι, επιμηκύνονται και συστρέφονται καθώς οι νόμοι μιας εσωτερικής, ψυχικής φυσικής επεμβαίνουν στην όρασή μας και αλλοιώνουν τα σχήματά τους. […] Η αφαίρεση της Κικής Κολυμπάρη, χαρούμενη, πολύχρωμη, κυματιστή σε ένα πρώτο επίπεδο, εγγράφει την επισφαλή και ταραγμένη αισθαντικότητα, τον χρόνο ως κίνηση μονής κατεύθυνσης, την ένταση του εσωτερικού χώρου, αφήνοντας να διαφανεί όχι τόσο η αναπαραστατική όσο η ψυχική αφετηρία των έργων.»
-Κική, πώς προέκυψε ο τίτλος της έκθεσής σας και ποια είναι τα βασικά θέματα ή ζητήματα που πραγματεύεστε μέσα από τα έργα σας;
-Η τρέχουσα ατομική μου έκθεση που παρουσιάζεται στην a.antonopoulou.art gallery έχει τον τίτλο “What I see when the street walks over me”, τίτλο που δανείστηκε από ένα έργο που περιλαμβάνεται στην έκθεση, δίνοντας έτσι το στίγμα της βαρύτητας του χρόνου που απασχολεί την ενότητα αυτή.
Συνήθως ταυτίζεται, με μεταφορική διάθεση, ο δρόμος και η πορεία με το χρόνο. Τη συμβολική αυτή διάσταση της μεταβολής που επέρχεται από αυτόν, την εκφράζω μέσα από ζωγραφικούς αυτοσχεδιασμούς πάνω σε καθημερινά αντικείμενα ή οικείες εικόνες της καθημερινότητας. Για παράδειγμα ένα από τα μοτίβα, ή αν θέλετε, αφορμή για να αναπτύξω τα εκφραστικά μου στοιχεία είναι η τσάντα πλάτης. Το αντικείμενο αυτό είναι ταυτισμένο με τη μετακίνηση, τη μεταφορά ενώ ταυτόχρονα περιέχει αντικείμενα χρήσιμα για την εξυπηρέτηση των αναγκών μας ή την διεκπεραίωση των επαγγελματικών μας υποχρεώσεων.
Το αντικείμενο αυτό με όλα αυτά τα χαρακτηριστικά αυτομάτως ταυτίζεται με την ανθρώπινη ύπαρξη και εγώ μετουσιώνω την κοινότυπη μορφή και ιδιότητά της, άλλοτε σε οντότητες ηλεκτρισμένες από ζωή και άλλοτε σε απολιθωμένα απομεινάρια.
Επιπλέον αποδεσμεύοντας τα πράγματα από τα όρια της αισθητής τους παρουσίας και δίνοντας τους μια πιο ασύμβατη και δυσανάγνωστη μορφή, σε σχέση με την πραγματικότητα, νιώθω ότι αυτά γίνονται διαχρονικά σύμβολα συναισθηματικών φορτίων.
-Η απουσία της ανθρώπινης φιγούρας στα έργα σας έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ποιες είναι οι σκέψεις και οι προθέσεις σας πίσω από αυτή την επιλογή; Πώς επιδρά αυτή η απουσία στην αντίληψη του θεατή για τα θέματα που πραγματεύεστε;
-Στις τρεις προηγούμενες εκθέσεις μου η ανθρώπινη φιγούρα ή τμήματα ανθρώπινου σώματος αποτελούσαν κυρίαρχο στοιχείο στην πλειονότητα των έργων μου. Στα πιο πρόσφατα έργα, τα συναισθηματικά φορτία που πηγάζουν από τον τρόπο αναπαράστασης της ανθρώπινης φόρμας, προσπαθώ να τα εκμαιεύσω από απλά καθημερινά αντικείμενα ή οικείες εικόνες, όπως είπα πριν. Τα αποδεσμεύω από τα εξωτερικά τους χαρακτηριστικά, στον βαθμό που δεν δημιουργούν οποιεσδήποτε παρερμηνείες, επιδιώκοντας έτσι να εκφράσω με πιο αμιγή και άμεσο τρόπο τις προθέσεις μου.
Η απουσία της ανθρώπινης φιγούρας, για να είμαι ειλικρινής, δεν έγινε σκόπιμα. Δηλαδή, δεν σκέφτηκα ότι θα φτιάξω για παράδειγμα είκοσι έργα χωρίς το ανθρώπινο στοιχείο. Η κάθε σύνθεση ή το κάθε σύνολο συνθέσεων, με οδηγούσαν κατά κάποιο τρόπο στα επόμενα βήματα με τέτοιο τρόπο που αισθανόμουν ότι η χρήση της θα δέσμευε σε μεγάλο βαθμό την οπτική γωνία του θεατή.
Η ανθρώπινη φιγούρα, μέσα στην ιστορία της τέχνης και στο υποσυνείδητο όλων μας, καταλαμβάνει κομβικό σημείο. Θα προκαλούσε ενδεχομένως αμηχανία στην ρευστότητα των συνειρμών με τον τρόπο που θέλω να τους προκαλέσω. Τουλάχιστον, έτσι εγώ το αντιλαμβάνομαι στην παρούσα φάση.
Ο καθένας μας απέναντι σ’ ένα έργο στέκεται με τα δικά του εφόδια και με βάση αυτά το επεξεργάζεται
-Ποιες τεχνικές και υλικά χρησιμοποιείτε στα έργα σας και πώς αυτά συμβάλλουν στην έκφραση των θεμάτων που πραγματεύεστε; Υπάρχει κάποια συγκεκριμένη διαδικασία ή προσέγγιση που ακολουθείτε κατά τη δημιουργία των έργων σας;
-Από τα χρόνια της Σχολής δουλεύω και ανακαλύπτω συνέχεια τις δυνατότητες των ακρυλικών χρωμάτων. Τα έχω χρησιμοποιήσει πάνω σε καμβά αλλά επίσης (όπως θα δει κανείς στην έκθεση) και πάνω σε κοντραπλακέ και σε μασονίτη. Η κάθε επιφάνεια προσφέρει διαφορετικές ποιότητες και αυτές προσπαθώ να ερευνήσω και να εκμεταλλευτώ. Για παράδειγμα, το πλάσιμο του χρώματος και των σχημάτων είναι διαφορετικό πάνω στο πανί απ’ ότι σε μια σκληρή επιφάνεια. Στο πανί συνήθως έχουμε μια πιο ήπια μεταχείριση απ’ ότι στο ξύλο το οποίο μπορούμε, ακόμα και να γδάρουμε.
Επίσης, στα πιο πρόσφατα έργα από αυτά που παρουσιάζω, μπορεί να παρατηρήσει κανείς ότι χρησιμοποιώ λίγο περισσότερο απ’ ότι στα προηγούμενα, το αραιωμένο χρώμα. Ορισμένα είναι φτιαγμένα σχεδόν μόνο από αυτό και μάλιστα σε πολλά σημεία μοιάζει εντελώς διάφανο. Η επιλογή αυτή ή για να είμαι πιο ακριβής, η ανάγκη που με οδήγησε προς την χρήση του αραιωμένου χρώματος, προέκυψε από την αναζήτηση ακόμα πιο ρευστών μορφών. Επιπλέον η φωτεινότητα που πηγάζει μέσα από τις κηλίδες αραιωμένου χρώματος, είναι αμίμητη.
Τα ακανόνιστα σχήματα που δομούν αυτά τα έργα, βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στην τυχαιότητα που προκύπτει μέσα από τα απρόβλεπτα παιχνίδια της νερωμένης χρωστικής ουσίας. Τον αυθορμητισμό και την αίσθηση του ακατέργαστου που επιδιώκω, δεν θα μπορούσα να τα πετύχω μόνο με πηχτό χρώμα. Αντιθέτως, οι εναλλαγές στην πυκνότητα του χρώματος, τα μουντζουρώματα με το πινέλο ή το πανί, τα ξυσίματα με τη σπάτουλα με βοηθούν να κατανοήσω, μέσω της ύλης, το άυλο.
-Τι είναι αυτό που θα θέλατε να κρατήσει ο θεατής από την έκθεσή σας; Ποιο συναίσθημα ή μήνυμα ελπίζετε να μεταδώσετε μέσω των έργων σας;
-Ο καθένας μας απέναντι σ’ ένα έργο στέκεται με τα δικά του εφόδια και με βάση αυτά το επεξεργάζεται. Δεν γνωρίζω και δεν μπορώ να προκαταβάλλω κάποιον για το πως θα κινηθεί ανάμεσα στα έργα μου. Ο κάθε καλλιτέχνης σε μια τέτοια ερώτηση συνήθως προβάλλει τις προθέσεις με τις οποίες έφτιαξε ένα έργο. Του είναι αδιάφορο ή ίσως και να αγνοεί εάν πέτυχε τον σκοπό του ή όχι.
Σχετικά με τη συγκεκριμένη ενότητα έργων θα ήθελα να κάνω σαφές ότι δεν είχα κατά νου μια συγκεκριμένη θεματική με την αμιγώς θεωρητική προσέγγιση του όρου. Το κάθε έργο με οδήγησε στο επόμενο ή ακόμα και σε μια υποομάδα επόμενων έργων έχοντας σαν συνεκτικά στοιχεία συγκεκριμένες μορφοπλαστικές δομές και την πρόθεσή μου να προσεγγίσω το κάθε ζήτημα μέσα από κώδικες που θα τους χαρακτήριζα ακόμα πιο προσωπικούς και εσωστρεφείς σε σχέση με τις προηγούμενες δουλειές μου.
Παρόλα αυτά, όπως είπα και προηγουμένως, το ζήτημα που καθόριζε ακόμα και πλαστικά τα έργα αυτά, ήταν ο χρόνος και οι συμβολικές του προεκτάσεις. Τουλάχιστον αυτό αντιλήφθηκα όχι τόσο στην πορεία της δημιουργίας αυτών των έργων, αλλά περισσότερο προς το τέλος. Αυτό αποτέλεσε και μια έκπληξη για εμένα όταν το συνειδητοποίησα. Μάλιστα μου έγινε ακόμα πιο σαφές όταν τα είδα στημένα όλα μαζί μέσα στο χώρο της γκαλερί.
Κλείνοντας λοιπόν, θα ήταν για μένα μεγάλη ικανοποίηση εάν ο θεατής μπορούσε να οδηγηθεί μέσα από την εσωτερική πορεία που διήνυσα κι εγώ από έργο σε έργο όταν τα δούλευα. Να αφεθεί στη ευπλαστότητα των στέρεων δομών και τη στιβαρότητα των ρευστών πλαισίων.
Info Έκθεσης
Η νέα ατομική έκθεση της Κικής Κολυμπάρη με τίτλο “WHAT I SEE WHEN THE STREET WALKS OVER ME” λαμβάνει χώρα στην a.antonopoulou.art gallery.
Αριστοφάνους 20, 10554 Αθήνα, Τε/Πε/Πα 14:00 – 20:00, Σα 12:00 – 16:00
Διάρκεια έκθεσης: 03/04/ έως 17/05/2025
Who is who
Η Κική Κολυμπάρη γεννήθηκε στη Νυρεμβέργη Γερμανίας. Σπούδασε και αποφοίτησε με άριστα (MFA) από το Εικαστικό τμήμα της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών (2012-2017) παρακολουθώντας παράλληλα τα τμήματα εγκαυστικής, νωπογραφίας και γλυπτικής. Έχει πραγματοποιήσει έως σήμερα τέσσερις ατομικές εκθέσεις, στην a.antonopoulou.art gallery το 2025, στη Stand in Line (Λευκωσία) το 2024 και στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών το 2019 και το 2022.
Επίσης έχει λάβει μέρος σε αρκετές ομαδικές εντός και εκτός Ελλάδας όπως στην Galerie Münsterland στο Emsdetten (“Wo man sich trifft”/ 2023), στην Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων («Encore! Νέα Ελληνική Ζωγραφική»/ 2023), στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων (Έργα της συλλογής Αντώνη και Άζιας Χατζηιωάννου/ 2022), στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αγίου Νικολάου Κρήτης («21! Σύγχρονη Ελληνική Ζωγραφική»/ 2020), στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης (“WAAG”/ 2021), στο Museo Regionale d’ Arte Moderna e Contemporanea του Παλέρμο (“WAAG”/ 2021), στην ART ATHINA (2020, 2021), στην Πινακοθήκη των Κυκλάδων στη Σύρο (“Entity Battlefields”/ 2020), στο Kunst- und Projekthaus “Torstrasse 111” στο Βερολίνο (“A matter of touch”/ 2020), στο Κάστρο των Πομερανών Δουκών του Στσέτσιν (“Leonardesca”/ 2021), στο Museo di Sant’ Agostino της Γένοβα (“Leonardesca”/ 2021) , στο Μουσείο Ηρακλειδών στην Αθήνα («Κοσμοναύτες εσωτερικού διαστήματος»/ 2018), κ.α.
Έργα της βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές σε Ελλάδα και εξωτερικό. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.