Η εικαστικός Μαργαρίτα Πέτροβα με ευαισθησία και δυναμική αφήνει το προσωπικό της αποτύπωμα στις εικαστικές τέχνες. Από το κέντημα, τις κλωστές τα νήματα ως το video, το κολλάζ και την performance έχει πραγματοποιήσει πάνω από δέκα ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έχει επίσης συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα, στην Γαλλία, στον Καναδά, στην Αλβανία, στο Ισραήλ και στο Κόσοβο. Συνεργάτιδα του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, έχει ασχοληθεί με το θέατρο, τα σκηνικά και τα κουστούμια. Η εικαστική της διαδρομή στέκεται μακριά από μόδες και επιρροές και τα έργα της αποπνέουν κλασικές αξίες και δομές.
Εμείς μιλήσαμε μαζί της με ευκαιρία τις συμμετοχές της σε φεστιβάλ και εικαστικές εκθέσεις το φετινό καλοκαίρι.
Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη
–Μαργαρίτα, πόσο σε επηρέασαν οι δάσκαλοί σου στην εικαστική σου αντίληψη;
–Μπορώ να πω πως δύο άνθρωποι με επηρέασαν στην δουλειά μου και στον τρόπο σκέψης μου γενικότερα. Ο ένας είναι ο Γιάννης Ψυχοπαίδης, ένας άνθρωπος εξαιρετικά ευγενής με ήθος και αγάπη για την διδασκαλία, που μου δίδαξε την ελευθερία της καλλιτεχνικής πράξης αλλά και την έννοια του καταστρέφω-αλλάζω-δημιουργώ-γεννώ. Μας έμαθε και την αξία της ομαδικότητας και της καλλιτεχνικής συνύπαρξης.
Επίσης κατά την διάρκεια του μεταπτυχιακού μου στην Α.Σ.Κ.Τ. είχα την τύχη και την ευλογία να γνωρίσω την Αιμιλία Παπαφιλίππου, έναν άνθρωπο ιδιαίτερα ευφυή που έχει την ικανότητα να διεισδύει με ουσιαστικό τρόπο τόσο στην προσωπικότητα του καλλιτέχνη όσο και στο ίδιο το έργο. Μέσα από την δική της ματιά στο έργο μου, μπόρεσα να δω κι εγώ πιο ξεκάθαρα τον εαυτό μου και την θέση μου ως δημιουργό. Μπορώ να πω πως με διαμόρφωσε τόσο ως καλλιτέχνη όσο και ως άνθρωπο και νιώθω ευγνωμοσύνη για αυτό.
-Ποιες θεωρείς είναι οι επιρροές σου από καλλιτέχνες και κινήματα;
–Πιστεύω πως ο Γιάννης Κουνέλης και γενικότερα η arte povera έχουν επηρεάσει την σκέψη μου και τον τρόπο που χειρίζομαι τα αντικείμενα έργα (ready made) και τα μεταπλάθω, δίνοντάς τους μια άλλη υπόσταση. Επίσης η μεγάλη ζωγραφική του 1500 με την έννοια του συμπαντικού και του θείου υπήρξε έμπνευση για την τελευταία μου δουλειά «wallen lands». Επιρροές νιώθω σαν καλλιτέχνης από την Louise Bourgeois, την Μeret Oppenheim.
-Τι υλικά συνήθως χρησιμοποιείς στη δουλειά σου;
–Η δουλειά μου στο σύνολό της είναι ιδιαίτερα πολυδιάστατη. Με αφορά η προσωπική μου μεταμόρφωση μέσα από το βίντεο και η performance, και ο νοηματικός μετασχηματισμός μέσα από τις εγκαταστάσεις, το σχέδιο, το κολλάζ. Χρησιμοποιώ τα ready made υλικά που συλλέγω κατά καιρούς για τα έργα που δημιουργώ. Συλλέγω αντικείμενα από την φύση (πέτρες, μάρμαρο, χώμα, κορμούς και φλοιούς δέντρων). Επίσης με ενδιαφέρει η έννοια της ραφής και η κλωστή είναι βασικό υλικό για πολλά έργα μου. Στο κολλάζ εστιάζω στην υλικότητα του χαρτιού και τις ποιότητές του.
– Έχεις συμμετάσχει σε πολλές εκθέσεις. Ποια η εμπειρία σου;
–Αυτό που με γοητεύει με την έκθεση της δουλειάς μου στο εξωτερικό είναι η επαφή που έχω με το εκάστοτε κοινό και η αλληλεπίδραση με την τέχνη μου. Ένας γόνιμος διάλογος από ανθρώπους με διαφορετική κουλτούρα και άλλες αναγνώσεις που μου προσφέρουν νέες εμπειρίες.
θα πρέπει η πολιτεία να συνειδητοποιήσει την αναγκαιότητα της τέχνης στην καθημερινότητα του πολίτη ως μια ψυχοθεραπευτική ανάγκη για μια κοινωνία λιγότερη βίαιη και ψυχικά κουρασμένη
-Πόσο σημαντική είναι για σένα η διδασκαλία των εικαστικών τεχνών και η μεταλαμπάδευση των εμπειριών σου και των γνώσεων σου;
–Με την εικαστική διδασκαλία ασχολούμαι από το 2005 μέχρι σήμερα, τα περισσότερα χρόνια από αυτά συνεργάζομαι με τον δήμο Βριλησσίων. Διδάσκω ζωγραφική και σχέδιο σε παιδιά και ενήλικες. Αυτό που κυρίως αποκομίζω είναι η αναγκαιότητα των ανθρώπων να εκφραστούν μέσα από την τέχνη και να έχουν την εμπειρία της δημιουργίας.
Τα τελευταία χρόνια με την απομόνωση και τον εγκλεισμό η ανάγκη αυτή έγινε ακόμα βαθύτερη. Δεν θα ξεχάσω τα λόγια μιας γυναίκας, όταν την ενημέρωσα κατά την διάρκεια της καραντίνας ότι τα μαθήματα θα πραγματοποιηθούν διαδικτυακά μετά από ένα διάστημα αποχής, την απάντησή της «σαν να ήρθε ένα χέρι και με τράβηξε να σηκωθώ.» θα πρέπει η πολιτεία να συνειδητοποιήσει την αναγκαιότητα της τέχνης στην καθημερινότητα του πολίτη ως μια ψυχοθεραπευτική ανάγκη για μια κοινωνία λιγότερη βίαιη και ψυχικά κουρασμένη.
-Mykonos art festival υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση της Ίλιας Παπασπύρου. Μίλησέ μας για την εγκατάσταση με την οποία συμμετέχεις.
–Στο φεστιβάλ Μυκόνου συμμετέχω με μια εγκατάσταση με τίτλο: ‘’Il était un petit navire’’ Το έργο σχεδιάστηκε αποκλειστικά για το φεστιβάλ του νησιού και αποτελείται από μια εγκατάσταση και ένα ηχητικό περιβάλλον. Ένα ανθρωπολογικό έργο βασισμένο στο αίσθημα της ανθρώπινης επιβίωσης μέσα από τις δύσκολες συνθήκες, θέλει να δείξει την αντίθεση μεταξύ πολιτισμού και ενστίκτου. Πρόκειται για μια σιδερένια βάρκα από εκείνες που παίζαμε στο λούνα πάρκ, όπου στο εσωτερικό της αποκαλύπτεται ένα τοιχίο δομημένο με την τεχνική της ξερολιθιάς, ένα στοιχείο που είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τον ευρύτερο τόπο και που πηγάζει από τα βάθη της αρχιτεκτονικής μας ιστορίας. Ως ένα πηγάδι, ένα ταφικό σύμβολο.
Η ηχητική σύνθεση που προέρχεται από το εσωτερικό της βάρκας με τίτλο «S.O.S. (Save Our Souls)» της συνθέτριας Άννας Στερεοπούλου αποτελείται από την εικαστική μετάλλαξη του γνωστού παιδικού τραγουδιού «ήταν ένα μικρό καράβι». Αυτό το παραδοσιακό γαλλικό ναυτικό τραγούδι, που πλέον θεωρείται παιδικό, παρά το μακάβριο θέμα του και πίσω από την γλυκιά του μελωδία, κρύβει την βιαιότητα της ανάγκης για επιβίωση, ως μια ανάμνηση μιας αληθινής ιστορίας. Συνδυάζοντας τον σκληρό νόμος της επιβίωσης, με το σπάσιμο της πέτρας, το άγριο κύμα, το σφύριγμα του αέρα, τα μηνύματα διάσωσης του πλοίου. Ήχοι που βυθίζονται, αναδύονται ή παραμένουν σταθεροί στον χρόνο και εκφράζουν τις αναμνήσεις και ανησυχίες των νησιωτών και ναυτικών, τον φόβο που δημιουργεί η απομόνωση, αλλά και την κυκλικότητα της ζωής, όπως εμπνέει η περιοδική κίνηση της βαρκούλας.
–Συμμετέχεις στα Back to Athens, Zig-Zag Isternia Festival-Tinos σε επιμέλειες της Έφης Μιχάλαρου, στην Δημοτική Πινακοθήκη Πειραιά στην ομαδική έκθεση STIGMA με την ομάδα ΔΙΠΟΛΑ και επιμέλεια του Δημήτρη Λάμπρου. Μίλησέ μας για τα έργα και τις συμμετοχές σου.
–Συμμετείχα σε αυτές τις διοργανώσεις με έργα κολλάζ και ζωγραφικής από την σειρά έργων «wallen lands» που είχα παρουσιάσει στην γκαλερί 7 τον περασμένο Ιούνιο. Πρόκειται για έργα μικτής τεχνικής κολλάζ, ζωγραφική, όπου χρησιμοποιώ παλιές γκραβούρες, πάπυρο, χειροποίητα χαρτιά, χρώματα λαδιού. Αυτό που ουσιαστικά δημιουργώ είναι η μετάλλαξη των ασπρόμαυρων ρεαλιστικών τοπίων σε ρευστές, συμπαντικές εικόνες που εμπεριέχουν τις έννοια του θόλου, του θεοσκέπαστου, της περιστροφής, της στρογγυλότητας και της σπείρας. Με αυτόν τον τρόπο φτιάχνω τους δικούς μου προσωπικούς ονειρικούς αλλά και παράδοξους τόπους.
–Μίλησέ μας για τη συμμετοχή σου και στην έκθεση ”Υφαίνοντας το Μέλλον V” στην Ύδρα, έκθεση με ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς αναδεικνύει την υφαντική και τον ρόλο της στο εικαστικό γίγνεσθαι.
–Η έκθεση ‘’Υφαίνοντας το Μέλλον’’ είναι ένα μακράς διάρκειας project,, που έχει ταξιδέψει τόσο μέσα στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, της επιμελήτριας Έφης Μιχάλαρου. Με ιδιαίτερη φροντίδα εδώ και χρόνια προσπαθεί να δημιουργήσει έναν γόνιμο διάλογο μεταξύ Ελληνίδων εικαστικών και να αναδείξει την ύφανση ως σύγχρονο εργαλείο για την δημιουργία ευφάνταστων έργων. Η έκθεση φιλοξενείται στην παλαιά δημοτική αγορά στην Ύδρα στο πλαίσιο των καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων της Κοινωφελής Επιχείρησης του Δήμου Ύδρας (Κ.Ε.Δ.Υ.). Το ιδιαίτερο ενδιαφέρον αυτού το project για εμένα ως καλλιτέχνης αλλά και ως θεατής είναι αυτή η εναλλαγή καλλιτεχνών και έργων που δημιουργούν μια συνεχή εξέλιξη και μια πρωτότυπη πολυφωνία.
– Τέλος θα θέλαμε να μας μιλήσεις για την εικαστική ομάδα penelope’s web που ιδρύθηκε από εσένα. Ποια είναι η δράση της ομάδας? Ποιος ο καλλιτεχνικός σκοπός της?
Η εικαστική ομάδα Penelope’s web ιδρύθηκε το 2018 από εμένα την Δήμητρα Χανιώτη και Beskida Kraja. Από το 2020 συμμετέχει και η εικαστικός Ευαγγελία Μπασδέκη. Η ομάδα δημιουργήθηκε με σκοπό την κατάθεση κοινών προβληματισμών και θέσεων πάνω στην έννοια της έμφυλης ταυτότητας, των κοινωνικών στερεοτύπων και το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης για την δημιουργία κοινών έργων. Ήδη έχουμε δημιουργήσει και παρουσιάσει σημαντικά έργα τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό και είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενες γι΄αυτό.
