Ξεκλειδώνοντας μνήμες και ανθρώπους μέσα από τα μαθήματα του βιωματικού αυτοσχεδιασμού, η ηθοποιός, βραβευμένη σκηνοθέτις και Specialist in Performing Arts, Mαρία Κατσιώνη συνεχίζει και δημιουργεί συμβαδίζοντας με τις δυσκολίες και τις απαιτήσεις της εποχής.
Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα θεάτρου, στις 27 Μαρτίου, μας παρουσιάζει το θέατρο μέσα από την δική της οπτική και τις δικές τις σκέψεις.
Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη
-Μαρία, Παγκόσμια ημέρα θεάτρου, ποιό είναι το δικό σου μήνυμα για το θέατρο και τι σημαίνει το «θέατρο» για σένα;
“Είθε το φως του θεάτρου να μας ακολουθεί και να μας φωτίζει πάντα”
Αυτό είναι το δικό μου μήνυμα γι΄αυτήν την ημέρα που είναι αφιερωμένη στο θέατρο, καθώς ο πλούτος του είναι απεριόριστος και η κουλτούρα του μοναδική.
Το θέατρο έχει το προνόμιο της ένωσης του θεατή με τον ηθοποιό και αυτή την στιγμή της αλληλεπίδρασης δεν μπορούμε να την περιγράψουμε με λόγια παρά μόνο με συναισθήματα.
-Πώς βιώνει το κοινό σήμερα στην Ελλάδα το θέατρο και πώς οι άνθρωποι του θεάτρου;
-Το θεατρικό τοπίο των τελευταίων μηνών είναι αρκετά χαοτικό, καθώς οι παραστάσεις ανεβοκατεβαίνουν λόγω της επέλασης της μετάλλαξης “Όμικρον” και των κρουσμάτων που προκύπτουν καθημερινά.
Πολλές παραγωγές ανέβαλλαν τις προκαθορισμένες τους πρεμιέρες, άλλες πάλι διέκοψαν προσωρινά και οι συνθήκες γίνονται όλο και πιο δύσκολες για τους εργαζόμενους, καθώς παλεύουν ώστε το θέατρο να μείνει ζωντανό και ανοιχτό.
Όμως και τα αντανακλαστικά του κοινού είναι επίσης ταραγμένα καθώς αυτό ακυρώνει μαζικά τις εξόδους του στο θέατρο και γενικά επικρατεί φόβος και ανασφάλεια.
Ως φαίνεται πολλές παραγωγές οδηγούνται στην πρόωρη ολοκλήρωση της θεατρικής τους σεζόν και όλοι ελπίζουμε σ΄ένα νέο restart.
-Δυστυχώς οι προβολείς του θεάτρου δεν στρέφονται μόνο στις θεατρικές παραστάσεις αλλά μέχρι και σήμερα ακούμε για νέες καταγγελίες στον χώρο.
-Το ελληνικό θέατρο κλονίστηκε από τις καταγγελίες για τις σεξουαλικές παρενοχλήσεις, την κακοποίηση και τις βίαιες συμπεριφορές και μέχρι και τώρα πραγματικά αναδύονται συνεχώς γεγονότα στην επιφάνεια. Αυτό συνεχίζει να συμβαίνει καθώς διανύουμε μια πολύ δύσκολη εποχή, η οποία σηματοδοτεί στα άτομα την ανάγκη έκφρασης και απελευθέρωσης από τον τραυματικό τους εαυτό.
Το ΣΕΗ και το ελληνικό #Μe too είναι δίπλα στα άτομα, τα στηρίζει ώστε τα αιτήματα τους και οι καταγγελίες τους να βγουν στο φως της δικαιοσύνης.
-Πώς βλέπεις το μέλλον του θεάτρου μετά από τόσα πλήγματα που έχει δεχθεί;
-Ως αισιόδοξος άνθρωπος, με πίστη στον άνθρωπο και στον καλλιτέχνη, πιστεύω ότι το θέατρο θα ανακάμψει, θα δούμε ένα νέο θέατρο, αναμορφωμένο, χωρίς εξουσιαστές και κακοποιητικούς ανθρώπους. Θα υπάρξει μεγαλύτερη αλληλεγγύη μεταξύ των καλλιτεχνών, σεβασμός στα εργασιακά δικαιώματα και φυσικά κώδικας δεοντολογίας.
Θα αναδυθούν νέα πρόσωπα, φωτεινά που έχουν καλλιεργήσει τη φαντασία τους και έχουν ήδη δουλέψει σε νέες τεχνικές. Αυτά τα πρόσωπα θα μεγαλουργήσουν και θα μας προσφέρουν μοναδικά θεάματα.
-Υπάρχει χώρος για σχέδια για το μέλλον και αν ναι, πως μπορείς να πείσεις μέσα από τις δικές σου συμβουλές;
-Η επαγγελματική ενασχόληση με την τέχνη δεν είναι εύκολη υπόθεση. Φυσικά η δημιουργικότητα και η έλλειψη εργασιακής ρουτίνας έρχονται να αναμετρηθούν με ένα επάγγελμα πολύ επισφαλές που απαιτεί εναλλακτικές πηγές βιοπορισμού. Ειδικά το «σήμερα» του ηθοποιού είναι τραγικά δύσκολο ως «ακατόρθωτο» θα έλεγα. Όμως επειδή η θέληση υπερτερεί και είναι πάντα πιο ισχυρή των συνθηκών, το «ακατόρθωτο» μπορεί να σπάσει. Άλλωστε αυτό που λέω πάντα είναι πώς:
Αν δεν υπάρχουν οι συνθήκες ας τις δημιουργήσουμε!
-Επιμελείσαι και performances που γίνονται κατά την διάρκεια εικαστικών εκθέσεων και θα συνεργαστείς στην έκθεση «Νοt ashamed of my body shape» που θα ταξιδέψει στο εξωτερικό. Τι σκοπεύεις να μας παρουσιάσεις;
-Καταρχήν χαίρομαι ιδιαίτερα που θα ξανασυνεργαστώ με τον κύριο Λαζάρου και είμαι διπλά χαρούμενη διότι η έκθεση που επιμελείται “Νοt ashamed of my body shape” θα ταξιδέψει σε χώρους τέχνης στην Αμερική και σε μεγάλα ιδιωτικά πανεπιστήμια.
Έχουμε προγραμματίσει να κάνουμε ένα βίντεο στους χώρους της έκθεσης, που θα περιλαμβάνει μια κινησιολογική performance την οποία θα επιμεληθεί η χορογράφος και κινησιολόγος Γεωργία Καραμέρου, και θα συμπεριλαμβάνει διάδραση με την θεματολογία των πινάκων της έκθεσης. Μαζί με την έκθεση θα ταξιδέψει και το βίντεο και θα φιλοξενηθεί στους χώρους που προανέφερα.
-Επιστρέφοντας στην παγκόσμια ημέρα θεάτρου ποιο κείμενο θα επέλεγες ν΄αφιερώσεις;
-Θα ήθελα να αφιερώσω ένα μικρό απόσπασμα από το βιβλίο του Πήτερ Μπρούκ “Ανοικτή Πόρτα”
…To θέατρο δεν πρέπει να είναι ανιαρό. Πρέπει να είναι απρόβλεπτο. Το θέατρο μας οδηγεί στην αλήθεια μέσα από την έκπληξη, μέσα από την συγκίνηση, μέσα από το παιχνίδι, μέσα από τη χαρά. Κάνει το παρελθόν και το μέλλον μέρος του παρόντος, μας απομακρύνει από αυτό που συνήθως μας περικυκλώνει ασφυκτικά και μας φέρνει κοντά σε αυτό που συνήθως είναι πολύ μακριά μας. Μια ιστορία από τον ημερήσιο τύπο μπορεί να φανεί ξαφνικά πολύ λιγότερο αληθινή, λιγότερο δική μας από κάτι που ανήκει σε άλλη εποχή, σε άλλο τόπο. Αυτό που έχει σημασία είναι η αλήθεια της παρούσας στιγμής, η απόλυτη αίσθηση της πειθούς, που μπορεί να υπάρχει μόνο όταν ερμηνευτής και κοινό δεθούν σε ένα σώμα. Αυτό συμβαίνει όταν οι προσωρινές φόρμες έχουν εκπληρώσει το σκοπό τους και μας έχουν οδηγήσει σε αυτή τη μοναδική και ανεπανάληπτη στιγμή, όπου μια πόρτα ανοίγει και η όραση μας μεταμορφώνεται.