Η δουλειά αυτή έχει αρχίσει να διαμορφώνεται ήδη από το ’90 και βασίζεται στην ανασύνθεση σε νέες φόρμες παλαιού υλικού.
Ο Νίκος Ζήβας είναι ένας πολυπράγμων καλλιτέχνης, με εικαστικές αναζητήσεις και δραστηριότητες. Ζωγράφος, γλύπτης, εμπνευστής και δημιουργός έργων από κτερίσματα και ανακυκλώσιμα υλικά, designer, γκαλερίστας, επιμελητής της οικογενειακής συλλογής ιστορικών κτερισμάτων και μαρμάρινων γλυπτών εποχής, είναι μερικοί από τους χαρακτηρισμούς που τον συνοδεύουν. Μαθητής στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών του Δημήτρη Μυταρά και του Νίκου Κεσσανλή, δεν διστάζει να αναφέρεται συχνά στους δασκάλους του και στους πνευματικούς δρόμους που του άνοιξαν η διδασκαλία και η καθοδήγησή τους.
Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη
Ο καλλιτέχνης παρουσιάζει στο Μαρούσι στη Zivasart Gallery τις αρχιτεκτονικές του αναζητήσεις αναβιώνοντας την ιστορία και τις μνήμες που φέρουν τα σπαράγματα και τα διακοσμητικά στοιχεία κατεδαφισμένων κτιρίων του παρελθόντος. Μεγάλωσε παρατηρώντας και θαυμάζοντας τη συλλογή του πατέρα του, Κώστα Ζήβα, ανθρώπου διορατικού και λάτρη της ελληνικής αρχιτεκτονικής, ο οποίος διέσωσε σπάνια κομμάτια του είδους. Συνεχιστής της συλλογής αυτής, ο Νίκος Ζήβας μιλά για τον εκθεσιακό του χώρο, τη δουλειά του και τη διαρκή εικαστική του αναζήτηση που ξεκίνησε από τα προσωπικά του βιώματα.
– Μίλησέ μας για τις δραστηριότητες των χώρων τέχνης που διατηρείς εδώ και πολλά χρόνια στο Μαρούσι;
Η γκαλερί διαθέτει δύο χώρους. Ο ένας είναι ανοιχτός υπαίθριος χώρος που ανήκει στο ίδρυμα Χατζηκώνστα και στον οποίο εδώ και 35 χρόνια λειτουργεί η πατρική μας συλλογή με αντικείμενα προβιομηχανικής τεχνολογίας, από λιοτρίβια, οινοποιεία, τυπογραφεία, μελισσοκομικά. Καθώς και κυρίως με αποσπάσματα αρχιτεκτονικά από τις κατεδαφίσεις των κτιρίων της νεώτερης αρχιτεκτονικής μας μιας περιόδου που καλύπτει έναν αιώνα (1830-1930). Ο άλλος χώρος βρίσκεται παραπλεύρως και λειτουργεί από το 2014 ως χώρος τέχνης όπου εικαστικοί, designers, φωτογράφοι, χορογράφοι και άλλοι εκθέτουν τη δουλειά τους σε περιοδικές εκθέσεις.
Στον πρώτο χώρο αναπτύσσεται μια δραστηριότητα πάνω από μισό αιώνα, όπου μετά από διάφορες διεργασίες και συζητήσεις τα τελευταία χρόνια θα καταλήξει στο άμεσο μέλλον στη δημιουργία στον ίδιο αυτό χώρο και σε συνεργασία μας με τον Δήμο Χαλανδρίου ενός υπαίθριου μουσειακού περίπατου νεώτερης αρχιτεκτονικής, μοναδικού στον ελληνικό χώρο.
Στον δεύτερο χώρο, στην γκαλερί, ενδιαφέρον έχει η πρόταση που προβάλλουμε και έχουμε δημιουργήσει, δηλαδή η διακόσμηση και αρχιτεκτονική, η σύνθεση με την ιδέα της επανασύνθεσης παλιού υλικού. Το αποτέλεσμα που προκύπτει, η έντονη ένθεση διακοσμητικών στοιχείων και συνθέσεων, σε αντίθεση με τη μεταπολεμική άποψη για τους χώρους τέχνης, της καθαρής αφαίρεσης (λευκοί τοίχοι, γκρίζα πατώματα) επαναφέρει την ιδέα του «salon» εφαρμόζοντας τις παλαιές έντονες διακοσμήσεις των αιθουσών εποχής των μαικήνων της τέχνης ως χώρων όπου εκθέτονταν και συναγωνίζονταν οι εκάστοτε νέες δημιουργίες.
– Η δουλειά αυτή που παρουσιάζεται στην γκαλερί σου αυτό τον μήνα είναι αυτές οι συνθέσεις που μας αναφέρεις, οι οποίες όπως διαπιστώνουμε είναι αποτέλεσμα πολυετούς εικαστικής αναζήτησης. Θα ήθελες να μας μιλήσεις για το πώς σου δημιουργήθηκε το ερέθισμα για κάτι τέτοιο;
Η τρέχουσα έκθεση στην γκαλερί μας είναι μια δική μου δουλειά, που έχει αρχίσει να διαμορφώνεται ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ’90. Βασίζεται στην ίδια που διαπερνά και τις αρχιτεκτονικές μου προτάσεις, όπως περιέγραψα πιο πάνω, δηλαδή την ανασύνθεση σε νέες φόρμες παλαιού υλικού. Το ερέθισμα για να αρχίσω να δημιουργώ αυτή τη σειρά έργων ήδη προκύπτει από το γεγονός ότι έχω ουσιαστικά γεννηθεί μέσα στον χώρο της πατρικής συλλογής.
Ως εκ τούτου, η οικειότητα που έχω με το υλικό με οδήγησε στο να παίρνω, στη συγκεκριμένη δουλειά, τις κεφαλές ή μέλη των κορμών από σπασμένα ακροκέραμα ή καρυάτιδες και αγάλματα από πηλό ή γύψο προερχόμενα από τις εξωτερικές διακοσμήσεις των νεοκλασικών κτιρίων και να τα ενθέτω μέσα και πάνω σε εσοχές ή επιφάνειες (μικρές γούρνες, μαλτεζόπλακες) που δημιουργούν την αίσθηση του «πορτρέτου».
-Υπάρχουν ακόμα τόσο παλαιά ευρήματα στην αγορά;
Σιγά σιγά τα αποσπάσματα αυτά και τα αρχιτεκτονικά στοιχεία τείνουν να γίνουν πολύ σπάνια, επειδή πλέον η κατεδάφιση παλαιών κτιρίων δεν επιτρέπεται ή και αν ακόμα συνεχίζεται είναι πολύ περιορισμένη. Εξάλλου δεν έμειναν και πολλά κτίρια ως μαρτυρία μιας ολόκληρης εποχής ύστερα από τη λαίλαπα της αντιπαροχής που διήρκεσε πάνω από μισό αιώνα.
-Υπάρχει αγοραστικό ενδιαφέρον για αυτού του είδους την τέχνη;
Είναι εύλογο ότι η αγορά τους είναι περιορισμένη λόγω της αυξημένης αξίας τους εξαιτίας της σπανιότητάς τους. Το αγοραστικό ενδιαφέρον είναι και αυτό περιορισμένο για τον παραπάνω λόγο, όπως και λόγω της οικονομικής κρίσης. Ως εκ τούτου, αυτή η δουλειά απευθύνεται σε περιορισμένο αγοραστικό κοινό.
-Ποια κομμάτια παρουσιάζουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον;
Μια προτίμηση πιο ιδιαίτερη έχουν τα παλαιά πιθάρια, οι γούρνες, τα αγροτικά πέτρινα εργαλεία και δοχεία, για να διακοσμούν τους κήπους και από τα αρχιτεκτονικά μέλη, τα φουρούσια και οι μπαλκονόπλακες, ως συνθέσεις για τραπέζια ή κονσόλες για εσωτερικούς ή ημι-υπαίθριους χώρους.
–Οι αρχιτέκτονες και οι interiordesigners «παντρεύουν» το παλαιό με τη νέα τάση; Δείχνουν ενδιαφέρον για τέτοιου είδους αντικείμενα;
Πάντα υπάρχει αυτή η τάση του «παντρέματος» που αναφέρεις και γιαυτό τον λόγο πάντα υπάρχουν οι αρχιτέκτονες και οι designers που ενδιαφέρονται για αυτά τα αντικείμενα. Απλώς ανάλογα με την εποχή, εμφανίζουν λιγότερη ή περισσότερη κίνηση προτίμησης. Αυτή την εποχή της κρίσης, όπως προείπα, είναι μικρότερο το ενδιαφέρον και απευθύνεται σε λίγους, οι οποίοι μπορούν να διαθέσουν τα χρήματά τους για μια τέτοια χρήση -επένδυση.
-Πιστεύεις ότι αυτά τα κομμάτια παρουσιάζουν συλλεκτικό ενδιαφέρον;
Φυσικά και παρουσιάζουν συλλεκτικό ενδιαφέρον. Εξάλλου τα περισσότερα από αυτά τα αντικείμενα έχουν συλλεκτική αξία και έτσι υπάρχει ένα επιπλέον κίνητρο για αυτούς που επιλέγουν αυτές τις συνθέσεις για να επενδύσουν πάνω τους.
info
- «Αποσπάσματα μνήμης»
Επιτοίχια ανάγλυφα του Νίκου Ζήβα.
* Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην axianews.