Γράφει η Αντιγόνη Κατσαδήμα

Η σημασία της δραματουργίας σε ένα θεατρικό έργο περασμένου αιώνα είναι κομβική, για να γίνουμε συμμέτοχοι σε αυτό και στις προτεινόμενες εικόνες του. Αρκεί να θυμηθούμε την θέση του Ζαν Λουί Μπαρρώ, ότι «το θέατρο είναι το παιχνίδι που δημιουργεί μέσα στο χώρο τη ζωή», για να εκλάβουμε αυτή τη διαδικασία παιδείας ως αποτέλεσμα της συνάρτησης μεταξύ ζωής, φύσης και γραφής.

Μπορεί να μας αφορά, λοιπόν, ένα κείμενο του Ευγένιου Λαμπίς του 1860, όταν το πιάνει στα χέρια του ο Βασίλης Παπαβασιλείου-με την Νικολέτα Φιλόσογλου- για να το κάνει επίκαιρο, ανάλαφρο και ουσιώδες συγχρόνως, καθώς και απόλυτα ενδιαφέρον διά της ανανεωτικής του φόρμας. Διότι, ο Βασίλης Παπαβασιλείου γνωρίζει πως το κείμενο Οι Δύο χέστηδες -που παίζεται στο Θέατρο Τέχνης της οδού Φρυνίχου- αναδεικνύεται και μέσα από τη σκηνοθεσία. Όταν η εικόνα είναι καθαρή, το αποτέλεσμα της συλλογικής δουλειάς μένει στους θεατές.

Τι είναι, όμως, το θέατρο του Λαμπίς; Το έργο Οι Δύο χέστηδες στο Θέατρο Τέχνης της Φρυνίχου, εάν το εντάξουμε στο είδος του Βωντβίλ, στο ελαφρό γαλλικό είδος θεάτρου, που άνθησε κυρίως το 19ο αιώνα, τότε θα το χαρακτηρίσουμε ως «μουσική κωµωδία όπου το κωµικό στοιχείο προκύπτει από φάρσες, παρανοήσεις, συµπτώσεις, πνευµατώδεις συζητήσεις και συνοδεύεται από τραγούδια που σχετίζονται ποικιλοτρόπως µε την υπόθεση του έργου. Πρότυπο του ελληνικού κωµειδύλλιου».

Αυτός ο ορισμός παρατίθεται στο βιβλίο Θέατρο Θεατρική Παιδεία που επιμελήθηκαν οι Τζωρτζίνα Κακουδάκη και Πατρίτσια Απέργη με επιστημονική υπεύθυνη την Ασπασία Τσαούση. (Ιδού και ο σύνδεσμος, για όσους θέλουν να αναζητήσουν περισσότερα).

Βλέποντας την δεμένη παράσταση στο Θέατρο Τέχνης, παρατηρούμε έναν συνδυασμό στοιχείων από το θέατρο σκιών και την αστική κουλτούρα. Αυτός  αναλόγως παραπέμπει και σε μία άλλη γλώσσα, στο φάσμα της οποίας η χρήση του τίτλου Οι δύο χέστηδες προσιδιάζει στη ρομαντική αλήθεια, να λέμε τα πράγματα όπως είναι χωρίς το πολίτικαλ κορέκτ που μπορεί να είναι η βιτρίνα ενός επίκινδυνα ανήθικου κόσμου.

Στη ρομαντική αλήθεια του Βασίλη Παπαβασιλείου, το κείμενο του Λαμπίς έχει διαμορφωθεί με τρόπο που εξυπηρετεί και την δική μας αντίληψη για την αστική εικόνα, χωρίς, ωστόσο, η τελευταία να παραφορτώνεται ή να βάλλεται η αισθητική αξία των σκηνικών και η σύστοιχη αισθητική σημασία του έργου.

Ειδικότερα, τρία τραπεζάκια με λουλούδια στα βάζα και πορσελάνινα μπιμπελό συνθέτουν το σκηνικό της παράστασης. Δύο μνηστήρες, ο Γκαραντού -Αλέξανδρος Χρυσανθόπουλος- και ο Φρεμισέν-Γιώργος Γλάστρας πολιορκούν μία νύφη, την Καικίλια-Κλέλια Ανδριολάτου. Ο ένας μνηστήρας, ο Γκαραντού είναι επιλεγμένος από τον πατέρα της Τιμποντιέ -Θέμη Πάνου, ενώ ο άλλος είναι η επιλογή της κόρης που θα προσπαθήσει να τον κερδίσει με τον δυναμισμό της και να πείσει τον πατέρα της για αυτή την επιλογή. Μέσα σε όλη αυτήν την ατμόσφαιρα, εξυπακούεται ότι χρειάζεται και μία υπηρέτρια, η Αννέτα-Σμαράγδα Κακκίνου, που θα συμπληρώσει τα κενά, θα κάνει τις μεταβάσεις αλλά και θα τονίσει τα χαρακτηριστικά του κάθε χαρακτήρα μέσα από το θεατρικό διάλογο.

Οι ερμηνείες των ηθοποιών είναι δουλεμένες και η καθεμία έχει κι από ένα κύριο συνθετικό χαρακτηριστικό. Η Καικίλια της Κλέλιας Ανδριολάτου έχει μια αθωότητα και απαιτητικότητα μαζί, νάζι αλλά και σιγουριά. Ο Γκαραντού του Αλέξανδρου Χρυσανθόπουλου έχει μια σκοτεινή ροκ εμφάνιση και αστική ανεμελιά προς τον ζαμανφουτισμό. Ο Φρεμισέν του Γιώργου Γλάστρα είναι ο υπέροχος αγχωμένος που δίνει ρεσιτάλ κινησιολογίας, εκφοράς λόγου, συναισθηματικής έκφρασης, αποδίδοντας έναν τόσο ωραίο, ευαίσθητο και ρομαντικό χαρακτήρα επί σκηνής που δύσκολα θα ξεχαστεί. Είναι η έκπληξη της παράστασης.

Και ο πατέρας του Πάνου είναι ένας πράος αλλά συμφεροντολόγος που δελεάζεται από τα δώρα, αλλά φυσικά θέλει το καλό μέλλον της κόρης του. Οπτικά θυμίζει και τον καλοσυνάτο Χρυσομάλλη μιας άλλης εποχής. Από την άλλη, η υπηρέτρια Αννέτα της Σμαράγδας Κακκίνου είναι μια φιγούρα μέσα και έξω από το έργο, μία παρατηρητής συγχρόνως με ματιά διερευνητική έως καχύποπτη, σε μία παράλληλη τροχιά με την αντίστοιχη ματιά των θεατών. Η σημασία της στο έργο απαραίτητη, μας εστιάζει την προσοχή εξαρχής στην υπόθεση.

Αυτό που λατρεύει κανείς στον Βασίλη Παπαβασιλείου είναι ο ρυθμός και η αγάπη για την ίδια τη γλώσσα. Το κείμενο πλάθεται, κινείται από ηθοποιό σε ηθοποιό σαν μια μπάλα συγκινήσεων, διά των οποίων απολαμβάνουμε την πολυτέλεια να είμαστε θεατές, απολαμβάνουμε τη δουλειά των άλλων.

Επίσης, διαβάζοντας το έργο του Ευγένιου Λαμπίς, βλέπουμε ότι, λόγου χάρη, στην πρόταση του Θεάτρου Τέχνης έχουμε βάζα αντί για εκκρεμές ή εκκρεμή, όπου τοποθετείται η επιστολή προς τον Φρεμισέν. Τέτοιου είδους μικροδιαφορές δεν αποδυναμώνουν το πρωτότυπο, αντίθετα ανανεώνουν την αισθητική αντίληψη του έργου. Η δυνατή εικόνα των λουλουδιών σε μικρές παραλογές αξιοποιείται ως μεσοποιημένη παρουσία από τους ηθοποιούς, ώστε το παίξιμό τους να πρωτοστατεί και να δίνει στο σκηνικό εναρμονίζοντα ρόλο.

Παράλληλα, έχει κατ’ αυτόν τον τρόπο διαμορφωθεί μια ατμόσφαιρα ρομαντική, γαλλική, με «προπρ» εσάνς ρομαντισμού. Ενώ το παιχνίδι και η έκφραση συναντιούνται σε έναν θεατρικό παιχνιδίζοντα λόγο που έχει για ψυχική βάση την αλήθεια, ώστε ο άνθρωπος διά του θεατρικού χαρακτήρα να είναι το παιδί που τρέχει στο λιβάδι, κάνει συλλογές, χορεύει, χαίρεται τη ζωή. Αυτήν την ανθρώπινη συνολική ταυτότητα έχει μελετήσει και σε αυτήν την παράσταση ο Βασίλης Παπαβασιλείου, για να έχουμε την τύχη να γελάσουμε μέσα σε μια ώρα και κάτι εύστοχης, συμπυκνωμένης αλήθειας σχετικά με το τί είναι εν τέλει η ζωή, ο έρωτας και ο άνθρωπος. Αν υπάρχει χιούμορ, τότε υπάρχει έλξη.

Συντελεστές

Μετάφραση – Σκηνοθεσία: Βασίλης Παπαβασιλείου
Δραματουργία: Βασίλης Παπαβασιλείου- Νικολέτα Φιλόσογλου
Συνεργάτις σκηνοθέτη: Νικολέτα Φιλόσογλου
Σκηνικά-κοστούμια: Άγγελος Μέντης
Μουσική σύνθεση: Άγγελος Τριανταφύλλου
Χορογραφία-κίνηση: Φωκάς Ευαγγελινός
Σχεδιασμός φωτισμών: Στέλλα Κάλτσου
Βοηθός σκηνοθέτη: Πάνος Αποστολόπουλος
Φωτογραφίες: Ελευθερία Νικολαΐδου

Παίζουν (αλφαβητικά)

Κλέλια Ανδριολάτου, Γιώργος Γλάστρας, Σμαράγδα Κακκίνου, Θέμης Πάνου, Αλέξανδρος Χρυσανθόπουλος

Info

Διάρκεια παράστασης: 60 λεπτά

Μέρες και ώρες παράστασης
Τετάρτη: 20.00
Πέμπτη-Παρασκευή-Σάββατο: 21.00
Κυριακή: 19.00

Τιμές εισιτηρίων
Τετάρτη- Παρασκευή: 18 ευρώ/ 16 ευρώ μειωμένο
Σάββατο-Κυριακή: 20 ευρώ/ 18 ευρώ μειωμένο
Ανέργων 15 ευρώ, Ατέλεια 5 ευρώ

Τηλεφωνικές κρατήσεις
Δευτέρα-Παρασκευή 10.00 – 13.00 2103228706
Καθημερινά 17.00 – 22.00 2103222464 και 2103236732

Ώρες ταμείου: Καθημερινά 17.00 – 22.00

Ηλεκτρονική προπώληση: ΟΙ ΔΥΟ ΧΕΣΤΗΔΕΣ | Εισιτήρια online! | More.com

Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν
Φρυνίχου 14, Πλάκα