Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη
Ο Πασχάλης Αγγελίδης είναι ένας καλλιτέχνης που εντυπωσιάζει τόσο με τη δουλειά του όσο και με τον χαρακτήρα και τη συμπεριφορά του. Σεμνός, μετρημένος, ειλικρινής, αξιοπρεπής είναι κάποια από τα χαρακτηριστικά που του αποδίδει ο περίγυρός του. Ζει και δραστηριοποιείται στο ησυχαστήριό του μακριά από τα αστικά κέντρα, στο Πήλιο, στην ηρεμία της φύσης.
Ο καλλιτέχνης εκφράζεται δημιουργώντας αγαλματικές μορφές με κλασικές σωματικές αναλογίες που τις τοποθετεί σε χρυσό θεατρικό σκηνικό. Η πλαστικότητα των μορφών αυτών ενέχει μια δυνητική κίνηση που παραπέμπει τον θεατή σε μυθικά ή ιστορικά συμβάντα. Ανθρωποκεντρικός με αναφορές στην αρχαιότητα, αναπλάθει και παρουσιάζει έργο με ποιητικό χαρακτήρα. Συναντήσαμε τον καλλιτέχνη πρόσφατα σε ταξίδι του στην Αθήνα και μιλήσαμε για τη δουλειά του και τα μελλοντικά του σχέδια.
– Μιλήστε μας για τις θεματολογίες των έργων σας.
-Θα απαντήσω στην ερώτηση με τα λόγια του ιστορικού τέχνης Γιάννη Κολοκοτρώνη για το έργο μου: «… σε κάθε έργο του Πασχάλη Αγγελίδη οι αναφορές στην Ιστορία είναι σημεία που γίνονται αφορμές για να αποκαλυφθούν οι ψυχικές εντάσεις των ανθρώπων όταν ενεργοποιείται η μνήμη. Ο τύπος του θυμωμένου Αντίνοου, η στεφανωμένη ιέρεια, ο κρεμασμένος κορμός με κορδέλες.
Στο έργο του Πασχάλη η προσωπική του σφραγίδα συντίθεται με την αγάπη του για το αποσπασματικό και την άρνησή του να το μετατρέψει σε μνημειακό. Στη διάθεση να προκαλέσει τη φαντασίωση του θεατή και την επιθυμία να αναστατώσει τα ανθρώπινα αισθήματα». Η ανθρώπινη φιγούρα είναι κυρίαρχη στο έργο μου και οι τίτλοι των έργων μου δηλώνουν το θέμα: «21ος», «Απρόσφορος απόπειρα», «Πάνω από την πόλη», «Ταξίδι» κ.λ.π.
– Κοιτώντας τις αγαλμάτινες μορφές που δημιουργείτε θα μπορούσε να πει κάποιος ότι έχετε δεχτεί επιρροές από τον Dali. Εσείς από ποιους καλλιτέχνες πιστεύετε ότι έχετε επηρεαστεί;
-Ο αναλυτής τέχνης Δημήτρης Παντελίδης γράφει: «…η δουλειά του Πασχάλη Αγγελίδη δεν χρησιμοποιεί τα ελληνικά της στοιχεία απλώς για να αποκτήσει μια ελληνοφάνεια αλλά ενεργεί μέσα από τη λογική της τραγωδίας ακριβώς όπως την ένιωθαν οι αρχαίοι». Dali, Magritte, De Chirico. Υπάρχουν πολλά συγγενικά στοιχεία που με φέρνουν κοντά σε αυτούς τους μεγάλους καλλιτέχνες. Θαυμάζω και λατρεύω τον Ιερώνυμο Μπος, τον οποίο θεωρώ προπομπό του 20ού αιώνα, και τον Francis Βacon.
Η τραγική αποκρυπτογράφηση του ατομικισμού της εποχής μας. Σίγουρα επηρεάστηκα από τον στίχο του Ελύτη: «Όμορφη και παράξενη πατρίδα ωσάν αυτή που μου ’λαχε δεν είδα».
“Θαυμάζω και λατρεύω τον Ιερώνυμο Μπος, τον οποίο θεωρώ προπομπό του εικοστοί αιώνα, και τον Francis Βacon. Η τραγική αποκρυπτογράφηση του ατομικισμού της εποχές μας”
– Θα θέλατε να μας αναφέρετε κάποιες συνεργασίες – σταθμούς που έχουν σημαδέψει την πορεία σας;
-Ο ηθοποιός Κώστας Καρράς σημάδεψε και κατεύθυνε την πορεία μου στην τέχνη από το 1986. Ήταν ο άνθρωπος που μου άνοιξε τον δρόμο, αυτός προώθησε τη ζωγραφική μου όσο κανένας άλλος στη ζωή μου. Συζητήσεις για τη ζωγραφική μου, ατελείωτες ώρες, συγκρούσεις, σεβασμός, βοήθεια. Οι γνωριμίες που έκανα με διακεκριμένες και ισχυρές προσωπικότητες ήταν το καλύτερο διαβατήριο για τα ταξίδια μου στον χώρο της τέχνης εντός και εκτός Ελλάδας.
Η Avra Habet από το 1995 παρουσιάζει τη ζωγραφική μου στη Philadelphia, στο New Jersey, Delaware, Miami, Tokyo, Dubai, London, Amsterdam, Cairo. Ο Haufman Manfred από το 1998 παρουσιάζει τη δουλειά μου στη NewYork και στο East Hampton.
– Έχετε επιλέξει να ζείτε και να δουλεύετε μακριά από την Αθήνα. Θεωρείτε ότι αυτό έχει αρνητικό αντίκτυπο στο εμπορικό κομμάτι της δουλειάς σας;
-Δεν είμαι ο μόνος καλλιτέχνης που επέλεξε να δημιουργεί, να έχει το ατελιέ του μακριά από το κέντρο, διοικητικό και οικονομικό. Μην ξεχνάμε τον Monet. Είχε επιλέξει να ζει στο Ζιβερνί, μακριά από το Παρίσι. Εγώ πάντα είχα και έχω συνεργάτες που ενδιαφέρονται και φροντίζουν για το εμπορικό κομμάτι της δουλειάς μου. Στην Αθήνα ζω δέκα μέρες κάθε μήνα όπου συναντώ φίλους και συνεργάτες και παρακολουθώ καλλιτεχνικά γεγονότα που με ενδιαφέρουν.
Η Μακρινίτσα δεν είναι μακριά, απέχει μόνο 320 χιλιόμετρα από την Αθήνα. Ο χώρος εργασίας μου έτσι κι αλλιώς είναι άκρως προσωπικός. Δεν δέχομαι επισκέψεις στο ατελιέ μου. Είναι ο χώρος που δημιουργώ. Επισκέψεις δέχομαι στους χώρους που εκθέτω.
– Μιλήστε μας για τις δουλειές που έχετε κάνει εκτός Ελλάδας. Τι έχετε αποκομίσει από αυτές;
-Πρωτεύοντα ρόλο στις παρουσιάσεις της ζωγραφικής μου στο εξωτερικό έπαιξαν οι συνεργάτες μου. Οι κατάλληλοι άνθρωποι που προωθούσαν τη δουλειά μου μέσω των γνωριμιών τους και των ικανοτήτων τους. Οι γνωριμίες με ικανούς ανθρώπους του χώρου των τεχνών αλλά και της οικονομίας είναι μεγάλο κέρδος για μένα.
Επίσης η όλη δραστηριότητά μου στο εξωτερικό με βοήθησε και στις παρουσιάσεις μου στην Ελλάδα. Έχω εκθέσει και συνεργάζομαι με τις γκαλερί Select Gallery Ltd στο East Hampton, Haufman Manfred στη Νέα Υόρκη, Taj Mahal Art Gallery στο Atlantic City, Wayne Art Center στη Philadelphia, Ethel Sergeant Clark Gallery στη Philadelphia, Art Expo New York 2011, Red Dot Art Fair Miami 2011, Museum of the City of Moscow στη Μόσχα, Cairo Opera House στο Κάιρο, Icon Gallery στο Λονδίνο, Wigmore Fine Art στο Λονδίνο, Estec Fine Arts Club στο Άμστερνταμ, Celini Gallery στο Leiden, Official Residency of the Governor στο Tόκιο, Nukaga Gallery στο Τόκιο.
– Οι τιμές των έργων τέχνης τα τελευταία χρόνια έχουν σημειώσει πτώση λόγω της κρίσης. Υπάρχει ανάκαμψη στη ζήτηση και στις τιμές τον τελευταίο καιρό;
-Θυμηθείτε πόσα οικονομικά κραχ, πόσοι πόλεμοι έγιναν τον 20ό αιώνα. Τα έργα παροδικά χάνουν την αξία τους γιατί οι άνθρωποι ασχολούνται με προβλήματα που αφορούν την περιουσία τους και τη ζωή τους και επειδή γίνονται μαζικές πωλήσεις έργων από φοβισμένους εμπόρους και καλλιτέχνες. Πάντα όμως με την πάροδο της κρίσης επιστρέφουν οι πωλήσεις και οι τιμές των έργων. Θέλει λίγη υπομονή ακόμη και όχι φοβισμένες πωλήσεις.
– Πώς βλέπετε την πορεία της ελληνικής σύγχρονης τέχνης ως μορφή επένδυσης; Έχουν ζήτηση οι Έλληνες εικαστικοί στο εξωτερικό;
-Χρειάζεται βάθος χρόνου, τουλάχιστον δύο γενεών, σίγουρα τριών γενεών για να υπάρξει υπεραξία πολύ ικανοποιητική στην πώληση των έργων τέχνης. Τα έργα που αγοράστηκαν την πρώτη τριακονταετία του 20ού αιώνα αποδίδουν τώρα, από το 2000 και έπειτα. Ακόμα και κάποια έργα που αγοράστηκαν το ’70 ή στις αρχές του ’80, αν προωθηθούν σωστά, κάποια από αυτά ίσως έχουν κέρδος αλλά όχι όλα τα έργα του καλλιτέχνη. Ίσως αυτά που ανήκουν σε ιδρύματα!
“Η αγορά τέχνης έχει μεγάλες υπεραξίες εφόσον τηρούνται οι κανόνες. Και πρώτος κανόνας είναι η υπομονή –τρεις γενεές– υπεραξία…”
Η αγορά τέχνης έχει μεγάλες υπεραξίες εφόσον τηρούνται οι κανόνες. Και πρώτος κανόνας είναι η υπομονή –τρεις γενεές– υπεραξία. Όποιος βιάζεται και επιδιώκει εύκολο κέρδος από την τέχνη είναι σίγουρο ότι θα χάσει. Στο εξωτερικό έχουν ζήτηση τα έργα αρκετών καλλιτεχνών, αλλά συνήθως αφορούν καλλιτέχνες που ζουν και δουλεύουν και είναι γνωστοί στις χώρες που έχουν ζήτηση.
– Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
-Ετοιμάζω μια παρουσίαση 15 έργων μου μεγάλων διαστάσεων το 2019 από τον Manfred Haufman στο East Hampton και στη Νέα Υόρκη και για πρώτη φορά συζητάμε για μια παρουσίαση έργων μου στο Βερολίνο με τον Αλεξάντερ Χάμπερτφ.
* Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «axianews»
