Γράφει η Λιάνα Ζωζά

Αν και οι χώροι της τέχνης, μουσεία, ιδρύματα, αλλά και γκαλερί φαίνεται να έχουν πληγεί από μια παγκόσμια πανδημία, που μετά από δύο σκληρά χρόνια, ελπίζουμε πως θα εξαφανιστεί ή τουλάχιστον θα συνυπάρξει αρμονικά μαζί μας, το αισιόδοξο μήνυμα που έρχεται με το ξεκίνημα της καινούριας χρονιάς είναι οι μεγάλες και πολυαναμενόμενες εκθέσεις που φέρνει μαζί της. Έχοντας το βλέμμα μας στραμμένο στον κόσμο αξίζει να κάνουμε την αρχή με τις μεγάλες εκθέσεις, που έχουν προγραμματισθεί για το 2022.

Στην Georgia O’Keeffe (1887 – 1986), μια από τις σημαντικότερες καλλιτέχνες του εικοστού αιώνα, αλλά ταυτόχρονα και μία εμβληματική μορφή της σύγχρονης αμερικάνικης τέχνης, αφιερώνει την πρώτη έκθεση της χρονιάς και μάλιστα αναδρομική, το Fondation Beyeler, στη Βασιλεία.

Η έκθεση ξεκίνησε πρόσφατα, στις 23 Ιανουαρίου 2022 και θα διαρκέσει έως και τις 22 Μαϊου 2022.

Ο επισκέπτης, της μεγάλης αυτής αναδρομικής έκθεσης που καλύπτει περισσότερες από έξι δεκαετίες από το έργο της διάσημης δημιουργού και είναι η πρώτη ολοκληρωμένη παρουσίαση του έργου της O’Keeffe, στην Ελβετία, τα τελευταία 20 χρόνια, θα έχει τη δυνατότητα να απολαύσει μια ενδιαφέρουσα διαδρομή ξεκινώντας από τα πρώτα αφαιρετικά της έργα και φθάνοντας μέχρι τα εμβληματικά της λουλούδια και τοπία της Νοτιοδυτικής Αμερικής.

Η ίδια, συνήθιζε να λέει: “Σπάνια κάποιος αφιερώνει χρόνο για να δει πραγματικά ένα λουλούδι. Το ζωγράφισα αρκετά μεγάλο, ώστε οι άλλοι να μπορούν να δουν αυτό που θα έβλεπα εγώ.”, επικυρώνοντας έτσι, τον τολμηρό και παράλληλα ριζοσπαστικό τρόπο με τον οποίο έβλεπε το περιβάλλον και το “μετέφραζε” σε νέες και άγνωστες μέχρι εκείνη τη στιγμή εικόνες της πραγματικότητας.

Man and Beast είναι ο τίτλος της μεγάλης έκθεσης που διοργανώνει η Royal Academy of Arts του Λονδίνου, προς τιμή ενός από τους πιο γνωστούς ζωγράφους του εικοστού αιώνα, που δεν είναι άλλος από τον περίφημο Francis Bacon.

Τα 45 ζωγραφικά έργα που εκτίθενται καλύπτουν πέντε δεκαετίες της δουλειάς του, από τα πρώιμα έργα του, με τα βιομορφικά πλάσματα των δεκαετιών 1930 και 1940, μέχρι τα τρία έργα του με θέμα τις ταυρομαχίες του 1969, που θα εκτεθούν για πρώτη φορά δίπλα δίπλα με το τελευταίο έργο του, τη μελέτη για έναν ταύρο του 1991.

Η έκθεση που ξεκινά στις 29 Ιανουαρίου και θα διαρκέσει έως και τις 17 Απριλίου 2022, επικεντρώνεται στην γοητευτική ασαφή διαχωριστική γραμμή μεταξύ ανθρώπου και ζώου που υπάρχει στα έργα του, υπενθυμίζοντάς μας πως τα πρωταρχικά μας ένστικτα βρίσκονται ακριβώς κάτω από την επιφάνεια.

Γεννημένος, στην Ιρλανδία, υπήρξε ανοιχτά ομοφυλόφιλος, σε μια εποχή που η ομοφυλοφιλία ήταν παράνομη και αυτός ήταν ο λόγος που εκδιώχθηκε στα δεκαέξι του από τον συντηρητικό πατέρα του, πράγμα που τον έκανε να μεγαλώσει παράλληλα με μερικά από τα πιο βαθιά ενοχλητικά γεγονότα του εικοστού αιώνα σε πόλεις, όπως το Βερολίνο και το Παρίσι, πριν εγκατασταθεί μόνιμα στο Λονδίνο. Η προσέγγισή του στο ανθρώπινο σώμα διακατέχεται από τόσο δυνατά ένστικτα που μόλις και μετά βίας μπορεί κάποιος να ξεχωρίσει αν οι φιγούρες του ανήκουν σε άνθρωπο ή ζώο.

Εξάλλου, πάντα γοητευμένος από την κίνηση των άγριων ζώων που συνάντησε κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του στη Νότια Αφρική, αλλά και αναφερόμενος συνεχώς στις φωτογραφίες του Eadweard Muybridge του 19ου αιώνα με ανθρώπους και ζώα σε κίνηση, ένιωσε ότι μπορούσε να πλησιάσει στην κατανόηση της αληθινής φύσης της ανθρωπότητας παρακολουθώντας την απρόσκοπτη συμπεριφορά των ζώων.

Οι αυτοπροσωπογραφίες του Vincent Van Gogh, θα είναι οι επίσημοι φιλοξενούμενοι της έκθεσης The Morgan Stanley Exhibition Van Gogh Self-Portraits, που ξεκινά στις 3 Φεβρουαρίου στην Courtauld Gallery, Λονδίνο και διαρκεί έως και έως και τις 8 Μαΐου 2022.

Ξεκινώντας από το εμβληματικό όσο και διάσημο Self-Portrait with Bandaged Ear, που ανήκει στη συλλογή τους, συγκεντρώνουν περίπου τις μισές από τις αυτοπροσωπογραφίες που δημιούργησε ο Van Gogh στο διάστημα της σύντομης και ταραχώδους ζωής του σε μια ενδιαφέρουσα έκθεση. Εκτός του ότι ο επισκέπτης της έκθεσης θα έχει για πρώτη φορά την ευκαιρία να δει από κοντά ένα τόσο μεγάλο αριθμό από τα έργα αυτά, θα έχει την ευκαιρία να μάθει πως ενώ τα περισσότερα βρίσκονταν μαζί στο στούντιο του ζωγράφου και δεν είχαν μέχρι τώρα την ευκαιρία να συνυπάρξουν.

Περισσότερες από 15 εκπληκτικές αυτοπροσωπογραφίες, από την πρώιμη Self-Portrait with Straw Hat που δημιουργήθηκε το 1886, κατά τη διάρκεια των καλλιτεχνικών του αναζητήσεων στο Παρίσι, μέχρι και την αυτοπροσωπογραφία του με την παλέτα, ζωγραφισμένη στο άσυλο Saint-Remy-de-Provence, τον Σεπτέμβριο του 1889, μια από τις τελευταίες του πριν το θάνατό του το 1890 ακολουθούν τη διαδρομή και την εξέλιξη του μεγάλου ζωγράφου.

“Πάντα με γοήτευε η μαγική δύναμη της βελόνας. Η βελόνα χρησιμοποιείται για την αποκατάσταση της βλάβης. Είναι μια απαίτηση για συγχώρεση.”, έλεγε η Louise Bourgeois.

Στην έκθεση The Woven Child που ξεκινά στις 9 Φεβρουαρίου στην Hayward Gallery του Λονδίνου, θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε περισσότερα από 90 έργα των τελευταίων δύο δεκαετιών της δουλειάς της, όταν και άρχισε να ενσωματώνει στα έργα της, ρούχα από όλα τα στάδια της ζωής της.

Μνημειώδεις εγκαταστάσεις, παραστατικά γλυπτά και αφαιρετικά κολλάζ ενσωματώνουν κλινοσκεπάσματα, μαντίλια, ταπισερί και κεντήματα δημιουργώντας το υπέροχα εφευρετικό και συναρπαστικό τελευταίο κεφάλαιο της εκπληκτικής αυτής καλλιτέχνιδας. Το ύφασμα έρχεται να συνδεθεί δυναμικά με θέματα που η Louise Bourgeois, πάντα πραγματεύονταν στο έργο της όπως η ταυτότητα, η σεξουαλικότητα , το τραύμα, η μνήμη, η ενοχή και η αποκατάσταση.

Η έκθεση διαρκεί έως και τις 15 Μαΐου 2022.

Δεν θα μπορούσαμε, σίγουρα, να παραλείψουμε, το να συμπεριλάβουμε, ανάμεσα στις ενδιαφέρουσες εκθέσεις και την A Century of the Artist’s Studio 1920 – 2020, που προετοιμάζεται από την Whitechapel Gallery, London, να ανοίξει τις πύλες της στο κοινό στις 17 Φεβρουαρίου 2022 και στην οποία συγκεντρώνονται περισσότερα από 100 έργα από 80 καλλιτέχνες και συλλογικότητες από όλο τον κόσμο. Ανάμεσά τους έργα των Francis Bacon, Louise Bourgeois, Pablo Picasso, Egon Schiele και Andy Warhol, αλλά και σημαντικών καλλιτεχνών της σύγχρονης εικαστικής σκηνής όπως οι Walead Beshty, Lisa Brice και Kerry James Marshall.

Με επίκεντρο το studio του κάθε δημιουργού, είτε πρόκειται για ένα εγκαταλελειμμένο εργοστάσιο, μια σοφίτα ή ακόμη και το τραπέζι μιας κουζίνας, δημιουργούνται ιστορίες τέχνης και δημιουργικότητας γύρω από το σύγχρονο studio που αναδύονται από τις αντιπαραθέσεις μεταξύ μη επαρκώς αναγνωρισμένων και διάσημων καλλιτεχνών, σε μία έρευνα εκατό χρόνων. Η έκθεση διαρκεί έως και τις 29 Μαΐου 2022.