Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Άνω Τελεία» η ποιητική συλλογή του ζωγράφου, λογοτέχνη, θεωρητικού τέχνης και εικαστικού περφόρμερ Κώστα Ευαγγελάτου, με τίτλο «Εγκάρσια ρήματα». Πρόκειται για μια επετειακή έκδοση της δόκιμης ποιητικής του έκφρασης με αφορμή την επέτειο για τα 45 χρόνια από την κυκλοφορία της πρώτης ποιητικής συλλογής του «Κραυγάζω, Ψάχνω, Καρτερώ», όταν ήταν ακόμη μαθητής του γυμνασίου στο Αργοστόλι της Κεφαλονιάς, από τις εκδόσεις Επτάλοφος, Αθήνα 1975.
Η συλλογή με επιλεγμένα από τον ίδιο ποιήματα του στο πνεύμα της ποιητικής αναδρομής αλλά και της σύγχρονης δημιουργικής κατάθεσης περιλαμβάνει 45+11 ποιήματα από το ευρύ συνολικό του έργο σε τρείς ενότητες (α’ περίοδος, ποιήματα 1975-1984, β’ περίοδος, ποιήματα 1994-2002, γ’ περίοδος, ποιήματα 2003-2020). Την έκδοση κοσμούν σχέδια του ίδιου, από τις ενότητες «Σωματογραφίες» και «Αναδυόμενες μορφές» καθώς και ένα πρόσφατο πορτραίτο του από την ζωγράφο Ελένη Χατζηπουλίδου.
Το θεματικό περιεχόμενο της συλλογής ξετυλίγει αποκαλυπτικά, ελλειπτικά και επιγραμματικά την αυτοβιογραφική θεώρηση του Κώστα Ευαγγελάτου από την εφηβική ερωτική και τολμηρή λυρική ποίηση της νεότητας του μέχρι την στοχαστική, κοινωνική και ιδεολογική άποψη του για την ζωή, την τέχνη και την κοινωνία του παρόντος.
Έρωτας βωμός Έρωτας νόμος.
Μπράτσα τανάλιες πόδια κίονες.
Στέρνο φυτώριο δάσος ρητίνης.
Γλώσσα μαγνήτης στα σκέλια ανάμεσα.
————————-
Μ’ ένα delete σβήνεις εικόνες
φωτογραφίες χαράς σε τόπο ξένο
Το μυαλό μολύβι φορτωμένο
Η μνήμη δρέπει λάφυρα κοιτώνες.
———————–
Ο βόμβος των ανθρώπων σε τρελαίνει
κλείνει ο λαιμός και χάνεται η φωνή
μετακομίζεις στης απελπισίας το γκέτο
ακίνητος στο πάγωμα του χρόνου
γίνεσαι άγαλμα στο κέντρο της πλατείας
σήμα εκτόνωσης παιδιών και αναρχικών
δέχεσαι γλειφιτζούρια από μολότοφ.
Των απόλιδων είμ’ ο θυρεός
κι ο τραγικός της νύχτας σκύλος.
Της μέρας είμ’ ο ίσκιος ο χλωμός
και της αρχαίας γυμνότητας ο φίλος.
Στο κύριο σώμα της συλλογής «Εγκάρσια Ρήματα» που απαρτίζεται από τα ήδη δημοσιευμένα ποιήματα του σε αυτοτελείς ποιητικές συλλογές, συλλογικές εκδόσεις και λογοτεχνικά έντυπα, περιλαμβάνεται η τέταρτη παραλλαγή του «Ύμνου στην Κεφαλονιά», με τίτλο «Αίνος στην Κεφαλονιά», η τελική εκδοχή του ποιήματος «Έγκλειστη πανδημία» και δύο αδημοσίευτα ποιήματα. Το εκτενές ποίημα «Οι πρόσχαρες της θλίψης» (αναφορά στις ιερόδουλες) και το επιγραμματικό «Έπος» με το οποίο ολοκληρώνεται η συλλογή.
Στο τέλος της έκδοσης ο Κώστας Ευαγγελάτος στο κείμενο του «αντί-επιμυθίου» συμπερασματικά ομολογεί
-Νομίζω, φίλοι μου, πως τελικά η Ευρυδίκη έπρεπε να μείνει στον Άδη. Πρέπει κι εμείς να μείνουμε ενδεδυμένοι. Η γύμνια και η αλήθεια της είναι μάλλον τραγική, έστω και αν μας οδηγεί στην αναγκαία και ειλικρινή «τολμηρή επίλυση» της νιότης.
«Γυμνός- Ύμνος-Μυστικός Ναός- Οδοιπόρε στάσου.»
Στα στερνά καταφθάνει πάντα η Άτροπος εν μέσω φάσματος ποιητικών «ερμητικών λαμπίδων» για τον επιβαλλόμενο καίριο απολογισμό. Ο εκφραστικός λόγος με «τάνυσμα θανάτου» οδεύει προς το μηδέν. Εν τούτοις ευελπιστώ στην ελεύθερη επίδοση της ανεπίδοτης αγάπης, και στο ολιστικό ανθρώπινο θεώρημα των εγκάρσιων ρημάτων μου:
Λόγος και Μύθος…/ Σκαπανείς της σκέψης / αναδομούν αρμονικά / το Γένος της επίλυσης.
Στην τελική πλήρη κατάθεση μου υποστηρίζω φίλοι μου: Μας προσκαλούν οι λέξεις και τα χρώματα, οι ιδέες και οι ήχοι σε μια συμμετοχική αντίσταση, έστω και μάταιη, με τεράστια όμως ανεξόφλητη αξία.
«Το μέλλον πάντα μας χρωστάει!». Κ.Χ.Ε. Αθήνα 2021.
Who is Who
Κώστας Ευαγγελάτος, 45 χρόνια λογοτεχνική-ποιητική παρουσία
Ο Ζωγράφος, λογοτέχνης, θεωρητικός τέχνης, εικαστικός performer Κώστας Ευαγγελάτος ασχολήθηκε συστηματικά με τη ζωγραφική και την ποίηση από μικρή ηλικία στην Κεφαλονιά που γεννήθηκε, ανατράφηκε και παρουσίασε τα πρώτα εφηβικά του έργα. Παρακολούθησε στην Αθήνα μαθήματα σχεδίου με τον ζωγράφο, κριτικό τέχνης Γιώργο Φωκά και τον ζωγράφο Γιώργο Βογιατζή. Σπούδασε παράλληλα και πήρε πτυχίο από την Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Το 1981 στο Παρίσι συνδέθηκε με πρωτοποριακούς καλλιτέχνες και διανοουμένους, διαμόρφωσε την προσωπική “βιωματική” του έκφραση και θεμελίωσε τις αισθητικές του αρχές. Μετά την στρατιωτική του θητεία (1983) σπούδασε με υποτροφία εικαστικά και θεωρία της σύγχρονης τέχνης στο Μανχάταν της Νέας Υόρκηs (University The New School for Social Research), στις τάξεις του Allen David και της Pearl Ehrlich. Επίσης παρακολούθησε μαθήματα δημιουργικής γραφής στο State University of N.Y., με τον ποιητή και εκδότη A. Poulin jr, τους ποιητές John Logan, Louis Simpson κ.α.
Αναφορικά με την λογοτεχνική-ποιητική προσφορά του που περιλαμβάνει δεκαπέντε ποιητικές συλλογές στην ελληνική γλώσσα, μία στην αγγλική και δύο στη γαλλική γλώσσα έχουν αναφερθεί γραπτά με κριτικά σημειώματα, αναλυτικές προσεγγίσεις, μελέτες και αισθητικές αναγωγές πολλοί γνωστοί συγγραφείς, βιβλιοκριτικοί, λογοτέχνες, μεταφραστές, καλλιτέχνες, ιστορικοί της τέχνης, ανθολόγοι, επιστήμονες και εκδότες.
Από την πρώτη του εκδοτική παρουσία το 1975 μέχρι και το 1984 που σταμάτησε για μια δεκαετία να γράφει ποίηση, αναφέρθηκαν στα ποιήματα του οι: Περσεύς Αθηναίος, Ευάγγελος Ανδρέου, Ελένη Βακαλό, Βασίλειος Βιτσαξής, Δημήτριος Γκούτας, Νίκος Εγγονόπουλος, Οδυσσέας Ελύτης, Δημήτρης Δούκαρης, Ίων Ζώτος, Άντώνης Κομίνης, Γιώργος Κουμάντος, Κώστας Κριτσίνης, Στέλιος Λυδάκης, Σταμάτης Μαράντος, Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος, Τάκης Παπατσώνης, Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, Γιώργος Σαββίδης, Θωμάς Στραβέλης, Κώστας Ταχτσής, Αλέξης Τραιανός, Ιωάννα Τσάτσου, Άγγελος Φουριώτης, Κίμων Φράιερ, Ντίνος Χριστιανόπουλος κ.α.
Από το 1993 και μέχρι σήμερα έχουν αναφερθεί ανάλογα οι: Μιχαήλ Αγγελάκης, Μάκης Αποστολάτος, Γιόλα Αργυροπούλου, Ανδρέας Αρτέμης, Κυριάκος Βαλαβάνης, Αργύρης Βουρνάς, Νικόλας Γαλανός, Μαίρη Γεωργιάδου, Μαράη Γεωργούση, Βίβιαν Γιαννούδη- Αυγερινού, Χαρίκλεια Γ. Δημακοπούλου, Αικατερίνη Δήμου, Κατερίνα Θεοφίλη, Φαίδρα Ζαμπαθά-Παγουλάτου, Σπύρος Ζαχαράτος, Δημήτρης Ζάχος, Ηρακλής Κακαβάνης, Άννα Κελεσίδου, Αντώνης Κομίνης, Λουκιανός Καπλαντζής, Δημήτρης Ι. Καραμβάλης, Ιωάννα Καρατζαφέρη, Κώστας Καρούσος, Γιάννης Κορίδης, Καίτη Λειβαδά, Λίτσα Λεμπέση, Στέλλα Λιάτου, Βασίλης Λούκας, Μαρία Ματάλα, Άννα Χ. Μαρκοπούλου, Ελπίδα Μητροπούλου, Ευρώπη Μοσχονά-Μαραγκάκη, Γεώργιος Ν. Μοσχόπουλος, Κώστας Ε. Μπέης, Σοφία Μωραίτη, Ευαγγελία Νάκα, Παναγής Παγουλάτος, Μάρθα Παπαδοπούλου, Άρης Παπαδόπουλος, Γιάννης Γ. Παπαιωάννου, Γιάννης Παπαοικονόμου, Αννίτα Πατσουράκη, Φώτης Παυλάτος, Λεόντιος Πετμεζάς, Κώστας Αντ. Πετράκης, Ηλίας Πετρόπουλος, Τέρπος Πηλείδης, Έφη Πολυζώη, π. Γεώργιος Πυρουνάκης, Γεράσιμος Ρηγάτος, Θεοδόσης Πυλαρινός, Ντόρα Ηλιοπούλου-Ρογκάν, Ηλίας Τουμασάτος, Δήμητρα Τσαλαμά, Χρυσούλα Τσίγκρη, Ρίτα Τσιντίλη-Βλησμά, Γιάννης Φλέσσας, Μαριλένα Φωκά, Βασίλης Χατζηιακώβου, Γιάννης Χρυσικόπουλος, Alush Avduli, Kimon Friar, Benoit Haudrechy, Matthew Jennett, Philippe Jamet, Marie-Laure Lamy, Veronique Loquen, A. Poulin jr. καθώς και άλλοι εκπρόσωποι των γραμμάτων και των τεχνών στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
www.gisi.gr/evangelatos
