Πρόσφατα παρακολουθήσαμε την παράσταση “Το δείπνο“, στο Σύγχρονο Θέατρο, του Χέρμαν Κοχ, σε δραματουργική επεξεργασία και σκηνοθεσία Λίλλυς Μελεμέ. Ένα ψυχολογικό θρίλερ το οποίο προσπαθεί να αποδείξει τα όρια των ανθρώπων εντός του θεσμού της οικογένειας.
Ως ποιο σημείο μπορεί να φτάσει ένας άνθρωπος για να προστατεύσει την οικογένειά του;
Γράφει η Αλεξία Λυμπέρη
Λίγα λόγια για το έργο
Ο Χέρμαν Κοχ, μέσω του βιβλίου του “Το δείπνο“, έρχεται να μας παρουσιάσει τέσσερις διαφορετικούς χαρακτήρες που ο κάθε αναγνώστης είναι βέβαιο ότι θα αντιπαθήσει. Δύο ζευγάρια, τα οποία ενώνει ο θεσμός των συγγενικών σχέσεων, καθώς οι δύο άντρες είναι αδέρφια, δύο όμως αδέρφια με εντελώς διαφορετικούς χαρακτήρες κι ηθικούς φραγμούς, παρευρίσκονται με τις γυναίκες τους σε ένα ακριβό εστιατόριο για να δειπνήσουν.
Ο λόγος όμως του δείπνου δεν είναι ο εορτασμός κάποιου ευχάριστου γεγονότος, αλλά η συζήτηση αναφορικά με ένα απεχθές έγκλημα που διέπραξαν τα παιδιά τους.
Και το σκηνικό της συζήτησης αυτής δεν θα μπορούσε να είναι πιο εφιαλτικό από την ατμόσφαιρα ενός ακριβού εστιατορίου, από αυτά που χρειάζεσαι κράτηση τρεις μήνες πριν για να δειπνήσεις, εκτός κι αν είσαι κάποια εξέχουσα προσωπικότητα της χώρας.
Ένα εστιατόριο όπου κυριαρχεί ο καθωσπρεπισμός, όπου ο σερβιτόρος σου εξηγεί με λεπτομέρειες την προέλευση κάθε υλικού που εμπεριέχεται στο πιάτο σου και καμία λάθος κίνηση από το προσωπικό του μαγαζιού δεν είναι αποδεκτή από τον πελάτη.
Ο Πάουλ, ο ένας εκ των δύο αδερφών, πρώην καθηγητής ιστορίας, πάσχει από κάποια απροσδιόριστη ψυχική ασθένεια, η οποία επηρεάζει τη συμπεριφορά του. Η ιστορία της ζωής του περιλαμβάνει βίαιες εκρήξεις θυμού κι έλλειψη ενοχής, σε συνδυασμό με ένα αίσθημα νοητικής υπεροχής έναντι των συνανθρώπων του, ο μόνος άνθρωπος ο οποίος παραδέχεται ότι είναι πιο έξυπνος από εκείνον είναι η γυναίκα του, η Κλερ. Όποιος άνθρωπος είναι κατώτερος από εκείνον δεν είναι χρήσιμος για την κοινωνία κι ο θάνατός του θα απάλλασσε τον πλανήτη από έλλειψη χωρητικότητας.
Η Κλερ, η γυναίκα του Πάουλ, αγαπά τον άντρα της όπως ακριβώς είναι, δεν θέλει να αλλάξει η συμπεριφορά του μέσω κάποιας φαρμακευτικής αγωγής και να χάσει τον άνθρωπο που διάλεξε για σύντροφό της. Η Κλερ αισθάνεται έντονη την υποχρέωση να προστατεύσει τον άντρα της με την απόκρυψη σημαντικών γεγονότων από εκείνον, προκειμένου να μην διαταραχθεί η ψυχική του υγεία. Με τον τρόπο αυτό είναι εκείνη που λαμβάνει σημαντικές αποφάσεις τόσο για το μέλλον της οικογένειάς της, όσο και του ίδιου της του γιου.
Ο Σερζ, ο έτερος αδερφός, υπουργός και φαβορί για τη θέση του πρωθυπουργού στις επόμενες εκλογές, εμφανίζεται ως ένα άτομο που ενδιαφέρεται κυρίως για την προσωπική του εικόνα. Ένας άνθρωπος με τη θέση που κατέχει δεν θα μπορούσε παρά να είναι ηθικός, άριστος οικογενειάρχης, πρότυπο συμπεριφοράς για κάθε ψηφοφόρο. Μέσα στην επίπλαστη αυτή αίγλη της χλιδής αδυνατεί να δει αντικειμενικά γεγονότα και καταστάσεις που διαδραματίζονται γύρω του.
Η Μπαμπέτ, η γυναίκα του Σερζ, φέρει ακριβώς τα χαρακτηριστικά που αναμένουμε να έχει η γυναίκα του επόμενου υποψηφίου πρωθυπουργού της χώρας. Προσέχει ιδιαιτέρως την εξωτερική της εμφάνισης, ανέχεται τις συμπεριφορές του συζύγου της, και προσπαθεί να κρύψει τον ευαίσθητο χαρακτήρα της, τροποποιώντας τη συμπεριφορά της προσδίδοντας σε αυτή ένα αέρα καθωσπρεπισμού.
Πως άραγε θα τροποποιούταν η συμπεριφορά της γυναίκας αυτής εάν ο άντρας της δεν κατείχε μια θέση στα δημόσια αξιώματα;
Και το δείπνο ξεκινά, το γαστρονομικό ταξίδι των γεύσεων και των αισθήσεων αναμειγνύεται με τα πιο κτηνώδεις ένστικτα επιβίωσης του ανθρώπου, ραγίζοντας ανεπανόρθωτα την πολιτισμένη κι αψεγάδιαστη βιτρίνα της σύγχρονης, ευτυχισμένης αστικής οικογένειας.
«Όλες οι ευτυχισµένες οικογένειες µοιάζουν µεταξύ τους. Η κάθε δυστυχισµένη οικογένεια είναι δυστυχισµένη µε το δικό της τρόπο»
Άννα Καρένινα – Τολστόι
Η παράσταση
Ενώ στο βιβλίο του Χέρμαν Κοχ η αφήγηση της ιστορίας πραγματοποιείται από τον Πάουλ, επί της σκηνής ρόλο αφηγητή αναλαμβάνει αρχικά ο σερβιτόρος. Είναι εκείνος ο οποίος από την αρχή της παράστασης μας ενημερώνει για το απεχθές έγκλημα που διέπραξαν τα παιδιά των δύο οικογενειών, καθώς και για τον τρόπο με τον οποίο έλαβε δημοσιότητα.
Οπότε ο θεατής καταλαβαίνει από την αρχή το ρόλο που κατέχει το δείπνο μεταξύ των δύο ζευγαριών, κάτι το οποίο στο βιβλίο αποκαλύπτεται σχεδόν στα μισά αυτού. Άρα δεν απομένει παρά να παρακολουθήσει την εξέλιξη και την κατάληξη του δείπνου.
Οι χαρακτήρες των τεσσάρων προσώπων πλάθεται μέσω διαλόγων κι εξιστορήσεων προσωπικών ιστοριών -ο ένας προς τον άλλον- υπό τη μορφή αναμνήσεων. Θετικό στοιχείο της παράστασης αποτελεί ότι η εξιστόρηση των πιο σημαντικών ιστοριών για την εξέλιξη της πλοκής του έργου γίνεται από το στόμα και την οπτική του Πάουλ, όπως ακριβώς συμβαίνει και στο βιβλίο.
Αρνητικό στοιχείο της παράστασης αποτελεί ότι δεν καταφέρνει να μας δώσει ολοκληρωμένους τους χαρακτήρες των προσώπων, καθώς παραλείπονται από το θεατρικό κείμενο κομβικά σημεία και γεγονότα της ζωής αυτών.
Παραδείγματος χάρη, κατά την άποψή μας, το πιο δυνατό σημείο του βιβλίου, η στιγμή όπου διαγιγνώσκεται το κληρονομικό σύνδρομο από το οποίο πάσχει ο Πάουλ και συνειδητοποιεί ότι εάν υπήρχε η τεχνική της αμνιοπαρακέντησης πριν σαράντα χρόνια ίσως να μην είχε έρθει ποτέ στον κόσμο έχει παραληφθεί, καθώς και η στιγμή κατά την οποία βρίσκει και διαβάζει το τεστ αμνιοπαρακέντησης του γιού τους.
«Άρα στην ουσία χρωστάω το γεγονός ότι κάθοµαι σήµερα απέναντί σας στις ελλιπείς γνώσεις της ιατρικής επιστήµης πριν από σαράντα χρόνια;» «Το γεγονός ότι υπάρχω;»
Γεγονότα τα οποία αιτιολογούν κι εξηγούν στάσεις και συμπεριφορές των χαρακτήρων της ιστορίας.
Όσο για τους ηθοποιούς της παράστασης δεν έχουμε να πούμε και πολλά… έμπειροι, καταξιωμένοι ηθοποιοί, καταφέρνουν άψογα με επαγγελματικές ερμηνείες και άψογη εκφραστικότητα να υποδυθούν τους ρόλους που τους έχουν διανεμηθεί.
Ο Στέλιος Μάινας, στο ρόλο του Πάουλ, καταφέρνει πραγματικά να μισήσει ο κάθε θεατής το χαρακτήρα που υποδύεται. Άψογες εκτελέσεις εκρήξεων θυμού και συναισθηματικές εναλλαγές επί σκηνής.
Η Κατερίνα Λέχου, στο ρόλο της Κλερ, τόσο ψυχρή, τόσο κυνική, τόσο απόμακρη, όσο απαιτεί ο ρόλος. Αποδίδει άψογα την εικόνα της αδίστακτης Κλερ η οποία μάχεται σθεναρά για την ευτυχία και το μέλλον της οικογένειάς της.
Ο Λάζαρος Γεωργακόπουλος, στο ρόλο του Σερζ, καταφέρνει να αποδώσει ρεαλιστικά το υπεροπτικό ύφος και τον αέρα καθωσπρεπισμού που φέρει ο υποψήφιος πρωθυπουργός της Ολλανδίας. Τα ηθικά διλήμματα στα οποία επέρχεται ο χαρακτήρας ζωγραφίζονται πραγματικά στο πρόσωπό του.
Η Κατερίνα Μισιχρόνη, στο ρόλο της Μπαμπέτ, τόσο συναισθηματική, τόσο εκρηκτική, τόσο υπεροπτική, τόσο ψυχικά καταβεβλημένη όσο απαιτεί ο ρόλος. Ενσαρκώνει με ρεαλισμό τον τύπο της γυναίκας που θα ανεχόταν τα πάντα προκειμένου να αποκτήσει ένα ευυπόληπτο τίτλο στην κοινωνία.
Τέλος, ο Γιώργος Κοτανίδης, στο ρόλο του αφηγητή και του σερβιτόρου, καταφέρνει να μας ανατριχιάσει με την αφήγηση του εγκλήματος, αλλά και να μας χαρίσει αρκετά χαμόγελα κατά την ερμηνεία του ως σερβιτόρος.
Με άψογη εκφραστικότητα και κινησιολογία, καταφέρνει η κίνηση του μικρού του δαχτύλου κατά την περιγραφή των πιάτων, το ύφος του και η στάση του, να μείνουν αναλλοίωτα στη μνήμη των θεατών για πολύ καιρό.
Το δε σκηνικό του Μιχάλη Σαπλαούρα, σκοτεινό κι εφιαλτικό, λιτό μα συνάμα πολυτελές, αποδίδει αποτελεσματικά την αίσθηση ενός ακριβού εστιατορίου. Η δε είσοδος, η οποία χρησιμοποιείται κι ως θάλαμος του μηχανήματος αυτόματης ανάληψης χρημάτων κατά την πρώτη πράξη του έργου, θεωρούμε ότι αποτελεί μία έξυπνη ευρηματική σύλληψη.
Τέλος, το περιστρεφόμενο στρογγυλό τραπέζι επί της σκηνής στο οποίο δειπνούν τα ζευγάρια, μέσω της κίνησής του προσθέτει μία μοναδική δυναμική νότα στο κλίμα μυστηρίου που καλύπτει το δείπνο.
Οι δε φωτισμοί της Μελίνας Μάσχα, συνεισφέρουν άψογα στην εξέλιξη της δραματουργίας της υπόθεσης του έργου. Ειδικά οι στιγμές οι οποίες φωτίζονται τα μισά πρόσωπα των ηθοποιών κατά την αφήγηση προσωπικών στιγμών, αποτελούν δυνατές προσθήκες στη διαμόρφωση των συναισθημάτων των θεατών.
Τέλος, τα κουστούμια της Βασιλικής Σύρμα, μπορεί να μην ακολουθούν τις περιγραφές των βιβλίων, αλλά καταφέρνουν αποτελεσματικά να αποδώσουν την κοινωνική θέση και το επάγγελμα του κάθε χαρακτήρα.
Συνολικά πρόκειται για μία προσεκτικά δουλευμένη παράσταση, η οποία καταφέρνει να παρουσιάσει αποτελεσματικά το δίλλημα μεταξύ της οικογενειακής ευημερίας και των ηθικών φραγμών.
Ιδανική παράσταση για όσους αγαπούν τις ιστορίες μυστηρίου, τη θεματολογία των ψυχικών διαταραχών και την παρατήρηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς.
Εσύ ως που θα μπορούσες να φτάσεις για να προστατέψεις την οικογένειά σου και τα μέλη αυτής;
info παράστασης
ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΘΕΑΤΡΟ
Ευμολπιδών 45, Αθήνα 118 54
Τηλέφωνο: 2103464380
E- mail: info@sychronotheatro.gr
Facebook page: https://web.facebook.com/sixronotheatro
ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ: από την Παρασκευή 16 Νοεμβρίου 2018
ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ:
– Τετάρτη 18.15
– Παρασκευή 21.00
– Σάββατο 21.15
– Κυριακή 21.00
ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ:
Τετάρτη & Παρασκευή
– Διακεκριμένη ζώνη: 17€
– Α΄ Ζώνη: 15€, 12€ (Φοιτητικό, Ανέργων, +65)
– Β΄ Ζώνη: 12€
Σάββατο & Κυριακή
– Διακεκριμένη ζώνη: 20€
– Α΄ Ζώνη: 17€, 14€ (Φοιτητικό, Ανέργων, +65)
– Β΄ Ζώνη: 14€
ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ: στο δίκτυο viva.gr (www.viva.gr/tickets/theatre/sygxrono-theatro/to-deipno)
ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ: 90 λεπτά
ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ:
Μετρό
Το Σύγχρονο θέατρο βρίσκεται σε απόσταση 300 μέτρων από το σταθμό «Κεραμεικός».
http://www.ametro.gr
Λεωφορεία
Γραμμές 026, 027, 813, 836, 856, 865, Α16
Στάση «Σίδερα» (επί της Ιεράς Οδού)
http://www.oasa.gr
Χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων
Στην οδό Τριπτολέμου βρίσκονται δύο κλειστά parking σε απόσταση 50 μέτρων από το Σύγχρονο Θέατρο και στην οδό Μεγάλου Αλεξάνδρου ένα κλειστό πάρκινγκ σε απόσταση 80 μέτρων.
Άτομα με ειδικές ανάγκες
Παρακαλούμε, να μας ενημερώνετε σχετικά κατά την κράτηση ή την αγορά των εισιτηρίων σας.