Πρόσφατα παρευρεθήκαμε στη γενική δοκιμή της «Τραβιάτα», όπερα του Τζουζέππε Βέρντι, στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού, σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Ρήγου και μουσική διεύθυνση του Λουκά Καρυτινού, με την ορχήστρα, τη χορωδία και το μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Γράφει η Αλεξία Λυμπέρη
Λίγα λόγια για το έργο
Η Τραβιάτα (La traviata, δηλαδή «η παραστρατημένη») είναι μία από τις πλέον περίφημες ιταλικές όπερες (μελόδραμα).
Η υπόθεση του έργου αποτελεί παράφραση του κλασικού παγκοσμίου φήμης δράματος «Η Κυρία με τας καμελίας.» του Αλέξανδρου Δουμά. Το έργο διηγείται την τραγική κατάληξη ενός μεγάλου έρωτα, ματαιωμένου λόγω κοινωνικών συμβάσεων.
Πιο συγκεκριμένα, στις αρχές του 18ου αιώνα στο Παρίσι, μία εταίρα η Violetta Valery, κι ένας γόνος καλής οικογένειας του Παρισιού, o Alfredo Germont, ερωτεύονται κι εγκαταλείπουν την κοσμική ζωή του Παρισιού.
Ζουν ευτυχισμένοι για κάποιο διάστημα στην εξοχή, με χρήματα από την πώληση της περιουσίας της Βιολέτας, μέχρις ότου ο πατέρας του Αλφρέντο ζητά μυστικά από τη Βιολέτα να εγκαταλείψει το γιο του για το καλό της οικογένειάς του, έτσι ώστε να αποκατασταθεί η φήμη της και να έχει ένα καλό γάμο η κόρη του.
Εκείνη με αυταπάρνηση εγκαταλείπει τον αγαπημένο της κι επιστρέφει στο Παρίσι. Ο Αλφρέντο, μη γνωρίζοντας την αλήθεια, παρεξηγεί τη Βιολέτα την οποία συναντά σε μία κοσμική δεξίωση υπό τη συνοδεία άλλου άντρα.
Όταν οι δύο νέοι ξανασμίγουν κι η αλήθεια φανερώνεται, είναι πλέον πολύ αργά. Η ασθένεια της Βιολέτας, η οποία πάσχει από φυματίωση, έχει πλέον επιδεινωθεί δραματικά κι εκείνη πεθαίνει στα χέρια του αγαπημένου της Αλφρέντο γαλήνια κι ευτυχισμένη.
Η παράσταση
Η πρώτη σκηνοθεσία όπερας του Κωνσταντίνου Ρήγου (ο οποίος επιμελήθηκε και τη χορογραφία και τα σκηνικά), κατάφερε αποτελεσματικά να βρει την ισορροπία μεταξύ των σκηνών της επιδεικτικής ευδαιμονίας και των στιγμών της ιδιωτικότητας.
Ο χώρος του Ηρωδείου μοιράζεται ανάμεσα στα κλειστά δωμάτια, δωμάτιο της Βιολέτας στο σπίτι του Παρισιού και δωμάτιο του ζεύγους στην εξοχή (τα οποία αντιπροσωπεύουν τον εσωτερικό ψυχικό κόσμο της ηρωίδας) και στον κόσμο της καταναγκαστικής ηδονής, όπου διαδραματίζονται τα κοσμικά γεγονότα της εποχής, στον οποίο δεσπόζει ένα τεράστιο τραπέζι.
Οι δύο κόσμοι εξελίσσονται παράλληλα, ενώ η ηρωίδα καθρεφτίζεται στο alter ego της –το οποίο παριστάνει μία χορεύτρια με την ίδια ακριβώς ενδυμασία που κινείται παράλληλα μαζί της στη σκηνή-, δίνοντας με αυτό τον τρόπο υπόσταση στην εσωτερική της διχοτομία.
Η Τραβιάτα είναι η ίδια η Βιολέτα, γι’ αυτό και η εστίαση στην αποτύπωση των συναισθημάτων της μεγεθύνεται και προβάλλεται έξυπνα, μέσω video art, στο φθαρμένο από το χρόνο τοίχο του Ηρωδείου, όπου άλλοτε παρακολουθούμε το νεαρό ζευγάρι να χορεύει ευτυχισμένο κι άλλοτε σμήνος μαύρων πουλιών να διέρχεται επιθετικά, ανάλογα με την κορύφωση της δραματουργίας του έργου.
Το δίπολο Έρως/ Θάνατος στο έργο αυτό δεν έχει υπαρξιακή, αλλά κοινωνική θεμελίωση, καθώς η Βιολέτα δεν μπορεί να υπερβεί το στιγματισμό της, παρά μόνο μπορεί να αποθεωθεί μέσα από τη συγχώρεση που προσφέρει στον κόσμο που την καταδίκασε. Κορυφαία σκηνοθετική στιγμή του έργου αποτελεί η τελευταία σκηνή της τρίτης πράξης, όπου όταν η Βιολέτα πεθαίνει, το κρεβάτι στο οποίο βρίσκεται ξαπλωμένη υψώνεται στον ουρανό μεταφέροντάς τη εκεί όπου πλέον ανήκει.
Τα κουστούμια της Ιωάννας Τσάμη, ακολούθησαν ρητά τη γραπτή απαίτηση του Βέρντι το 1853, η Τραβιάτα να παρασταθεί με σύγχρονα ρούχα. Ντύνει τη χορωδία με μαύρα ρούχα, προσδίδοντας ένα gothic στοιχείο στην παράσταση, το οποίο όμως έρχεται σε αντίθεση με τα πολύχρωμα κουστούμια του μπαλέτου, καθώς και με τα ιδιαιτέρως εντυπωσιακά κι επιβλητικά κουστούμια των πρωταγωνιστών.
Ειδικότερα για τα φορέματα της πρωταγωνίστριας, έχουμε να αναφέρουμε την εντυπωσιακή μοβ τουαλέτα που φορά η Βιολέτα στο πάρτι που λαμβάνει χώρα στην πρώτη πράξη, χρώμα το οποίο ταιριάζει απόλυτα με το όνομά της, την πράσινη ρόμπα που φορά κατά την παραμονή της στο σπίτι στην εξοχή, χρώμα που συμβολίζει τη φύση και την ηρεμία και τέλος, το άσπρο φόρεμα με τα μαύρα χελιδόνια που φορά προς το τέλος, αναπαράσταση που συμβολίζει την ωδή της προς το θάνατο.
Η Μαρία Μούντρυακ, η 25χρονη υψίφωνος, με καταγωγή από το Καζακστάν, κατάφερε να κερδίσει το κοινό μέσω της ερμηνείας του ρόλου της Βιολέτας Βαλερύ. Απέδωσε αποτελεσματικά, τόσο φωνητικά, όσο και υποκριτικά, το ψυχογράφημα της ηρωίδας που ενσάρκωσε, χωρίς να έχουν προηγηθεί επαρκή στον αριθμό πρόβες, καθώς αντικατέστησε την υψίφωνο Εκατερίνα Σιούρινα λόγω ασθένειας.
Ο τενόρος Αλεξέι Ντόλγκοφ στο ρόλο του Αλφρέντο Ζερμόν, κατάφερε να υποδυθεί άρτια το ρόλο που του ανατέθηκε κι ειδικά στα ντουέτα του με τη Μαρία Μούντρυακ, κατάφερε να αγγίξει συναισθηματικά το κοινό.
Ο σπουδαίος Έλληνας βαρύτονος Τάσης Χριστογιαννόπουλος, στο ρόλο του Τζόρτζιο Ζερμόν, απέδωσε με επαγγελματισμό το ρόλο που του είχε ανατεθεί, κι οι ιδιαίτερες φωνητικές του ικανότητες εντυπωσίασαν κι ενθουσίασαν το κοινό.
Ο Λουκάς Καρυτινός διηύθυνε την καλά συγχρονισμένη ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με σιγουριά, καταφέρνοντας με δεξιοτεχνία να συνοδεύει τους λυρικούς τραγουδιστές, χωρίς να καλύπτει τις φωνές τους.
Η Χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, υπό τη διεύθυνση του Αγαθάγγελου Γεωργακάτου, συμπλήρωσε άρτια τόσο φωνητικά, όσο και σκηνικά, την ατμόσφαιρα του έργου. Παρά το μεγάλο αριθμό των ατόμων της χορωδίας, τοποθετήθηκε έξυπνα επί σκηνής, ώστε να μην φαίνεται στριμωγμένη στις σκηνές κατά τις οποίες εμφανίζεται.
Τέλος, το μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, με τα πολύχρωμα κουστούμια του και τις χορογραφίες του Κωνσταντίνου Ρήγου, χάρισε μοναδικές οπτικές στιγμές ανάπαυλας στους θεατές από τη δραματουργική εξέλιξη του έργου.
Συνολικά πρόκειται για μία παραγωγή η οποία σεβάστηκε τόσο το έργο του Τζουζέππε Βέρντι, όσο και το χώρο του Ωδείου Ηρώδου Αττικού, χαρίζοντας στο κοινό μία υψηλής αισθητικής όπερα, ανάλογη των προσδοκιών του.
Info παράστασης
Τραβιάτα
27, 28, 30, 31 Ιουλίου 2019
Ώρες έναρξης 21.00