Γράφει η Ιωάννα Ανδριοπούλου

Η ανοιξιάτικη δημοπρασία Greek Sale του οίκου Bonhams σε συνεργασία πάντα με την εταιρεία Art Expertise πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 28 Μαΐου 2020, στο Λονδίνο, κεκλεισμένων των θυρών δίχως την φυσική παρουσία κοινού. Η συμμετοχή μπορούσε να πραγματοποιηθεί μόνο διαδικτυακά (on line bidding), τηλεφωνικά ή με γραπτή προσφορά.

Η δημοπρασία περιελάβανε έργα Ελληνικής Τέχνης του 19ου και 20ού αιώνα προερχόμενα από σημαντικές συλλογές της Ελλάδας και του εξωτερικού.

Κορυφαία συμμετοχή στην δημοπρασία ήταν το έργο «Σύνθεση» του Γιάννη Μόραλη (1916-2009) με τιμή εκτίμησης 280,000-350,000 λίρες Αγγλίας. Κατακυρώθηκε για 312,562 λίρες Αγγλίας πετυχαίνοντας την υψηλότερη τιμή. Το μνημειώδες και επιβλητικό αλλά ταυτόχρονα τρυφερό και ευαίσθητο έργο, είναι ένας από τους πίνακες του Μόραλη που άφησαν εποχή στη σύγχρονη ελληνική τέχνη καθώς άνοιξαν το δρόμο στην ευρύτερη δημιουργική συνύπαρξη καλλιτεχνών και αρχιτεκτόνων.

Η πανέμορφη σύνθεση –μια εαρινή πανδαισία που ξεπηδά μέσα από τις μνήμες ενός αρχαιοελληνικού αρχιτεκτονικού τοπίου– κοσμούσε ένα από τα ιστορικά ΞΕΝΙΑ των αρχών του 1960, σχεδιασμένο σε μια εποχή που η φωτισμένη συνεργασία καλλιτεχνών και αρχιτεκτόνων, όπως του πρωτοπόρου και αντισυμβατικού μοντερνιστή Άρη Κωνσταντινίδη, που δημιουργούσε τα υποδειγματικά ξενοδοχεία του ΕΟΤ χτισμένα με έμπνευση και σεβασμό στην ευαίσθητη ισορροπία του ελληνικού τοπίου.

Έκρηξη χρωμάτων

Στα ωραιότερα έργα της δημοπρασίας ήταν και ένας αριθμός από θαυμάσιες ελαιογραφίες με θέμα τα λουλούδια όπως«Το Φυτό στην Ταράτσα» του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα (1906-1994) με τιμή εκτίμησης 50,000-70,000 λίρες Αγγλίας. Ο θαυμάσιος πίνακας πουλήθηκε για 72,562 λίρες Αγγλίας.

Με προέλευση από τη σημαντική συλλογή της Νίας Στράτου, πρόκειται για μία εξαιρετική σύνθεση όπου μέσα από μια έκρηξη χρωμάτων και μορφών, τα δέντρα, τα φύλλα, οι θάμνοι και τα λουλούδια βρίσκονται σε μια διαρκή κίνηση σα να καταπιάνονται με έναν ατέρμονο Διονυσιακό χορό.

Το «Πήλινο Βάζο με Λουλούδια» του Γιάννη Τσαρούχη (1910-1989) με τιμή εκτίμησης 40,000-60,000 λίρες Αγγλίας κατακυρώθηκε για 56,312 λίρες Αγγλίας. Πρόκειται για μία ξεχωριστή νεκρή φύση, ζωγραφισμένη σε ένα ήρεμο και συνάμα εύθυμο τόνο. Όπως έλεγε χαρακτηριστικά ο ίδιος ο καλλιτέχνης, «είτε ζωγραφίζω λουλούδια είτε έναν άνθρωπο, πρέπει να δείξω το θεϊκό στοιχείο που έχει μέσα του».

Διά χειρός Θάνου Τσίγκου

Την πανδαισία των λουλουδιών και φυτών πλαισίωναν και τέσσερα πανέμορφα έργα του μεγάλου μαέστρου του θέματος Θάνου Τσίγκου (1914-1965). Πρόκειται για το έργο «Πολύχρωμα Λουλούδια» με τιμή εκτίμησης 18,000-25,000 λίρες Αγγλίας το οποίο έπιασε 25,562 λίρες Αγγλίας στο σφυρί.

Επίσης, το έργο «Κόκκινα και Ροζ Λουλούδια σε Πράσινο Φόντο» με τιμή εκτίμησης 10,000-15,000 λίρες Αγγλίας κατακυρώθηκε έναντι 15,062 λίρων Αγγλίας. Ο πίνακας «Λουλούδια σε Λευκό Φόντο» με τιμή εκτίμησης 8,000-12,000 λίρες Αγγλίας έπιασε 13,944 στο σφυρί. Τέλος, 6,312 λίρες Αγγλίας χρειάστηκε να καταβάλει ο φιλότεχνος που ενέταξε στη συλλογή του την ελαιογραφία «Πράσινο Λουλούδι σε Λευκό Φόντο». Η τιμή εκτίμησης του έργου ήταν 5,000-7,000.

Στα τοπ λοτ της δημοπρασίας συγκαταλέγονταν δύο εξίσου σημαντικά έργα:

Ο «Ήρωας Γιώργος Καραΐσκάκης στη μάχη με τον Κιουταχή» του Θεόφιλου Χατζημιχαήλ (1871-1934) με τιμή εκτίμησης 70,000-100,000 λίρες Αγγλίας. Το έργο κατακυρώθηκε έναντι 137,562 λιρών Αγγλίας.

Το έργο με αρχική προέλευση την περίφημη συλλογή του Τάκη Ελευθεριάδη, μπορεί να χαρακτηριστεί ένας εθνικός θησαυρός και καλλιτεχνικό κόσμημα του μάγου περιηγητή της ελληνικής ιστορίας και μυθολογίας. Μέσα από το έργο αυτό ο ζωγράφος αποτυπώνει με μεγάλη λεπτομέρεια τον μυθικό και ιδεατό κόσμο που ταξίδευε στην πλούσια φαντασία του από τα παιδικά του χρόνια.

Ένα ιστορικό έργο

«Ο Ιάσωνας» του Νίκου Εγγονόπουλου (1910-1985) με τιμή εκτίμησης 25,000-35,000 λίρες Αγγλίας πωλήθηκε έναντι 52,562 λιρών Αγγλίας. Πρόκειται για ένα ιστορικό έργο που διακοσμούσε το ποίημα του σουρεαλιστή καλλιτέχνη «Ατλαντικός», στην έκδοση του περιοδικού Αγγλοελληνική Επιθεώρηση το 1954 και εκτέθηκε την ίδια χρονιά στην Μπιενάλε της Βενετίας ανάμεσα σε έργα κορυφαίων καλλιτεχνών της μοντέρνας τέχνης όπως των Miro, Ernst, Klee, Arp κ.ά.

Η ελαιογραφία «Η Υπηρέτρια ποτίζει λουλούδια» διά χειρός Θεόδωρου Ιακώβου Ράλλη (1852 – 1909) κατακυρώθηκε έναντι 35,062 λίρων Αγγλίας.

Ο πίνακας του Νικόλαου Γύζη (1842-1901) «Ανατολίτης με γενειάδα» πέτυχε 21,312 λίρες Αγγλίας στο σφυρί.

To έργο «Στον δρόμο για το Λουτράκι» του Μιχάλη Οικονόμου (1888-1933) βρήκε αγοραστή στις 25,062 λίρες Αγγλίας.

Ο πίνακας του Γιάννη Σπυρόπουλου (1912-1990) «Τάσης» άλλαξε ιδιοκτήτη για 22,562 λίρες Αγγλίας.