Γράφει ο Γιώργος Δήμος
Ο εικαστικός Χανς Ρούντολφ Γκίγκερ γεννήθηκε στο Κουρ της Ελβετίας το 1940 και απεβίωσε στη Ζυρίχη το 2014. Το «βιομηχανικό» του έργο, αποτελούμενο από παράξενες και εξαιρετικά λεπτομερείς φουτουριστικές μηχανές που μοιάζουν οργανικές και είναι συνήθως ζωγραφισμένες με αερογράφο, τον έκαναν παγκοσμίως γνωστό, ειδικά όταν «παντρεύτηκαν» με το δυστοπικό όραμα για το μέλλον του σκηνοθέτη Ρίντλεϊ Σκοτ, στην ταινία «Alien» (1979).
Ο Γκίγκερ χρησιμοποίησε, εκτός από αερογράφο, παστέλ, μελάνι και μαρκαδόρους και πέρα από τη δουλειά του για την επιτυχημένη σειρά ταινιών «Alien» ή το ανολοκλήρωτο φιλόδοξο πρότζεκτ του Αλεχάντρο Χοδορόφσκι να μεταφέρει το βιβλίο «Dune», του Φρανκ Χέρμπερτ, στη μεγάλη οθόνη, ο καλλιτέχνης σχεδίασε διάσημα εξώφυλλα δίσκων και ίδρυσε το Μουσείο H.R. Giger, στο Γκρυγιέρ.
Ο πατέρας του Γκίγκερ, που ήταν φαρμακοποιός, θέλησε να σπρώξει τον γιο του προς την ίδια επαγγελματική κατεύθυνση, ενώ έβλεπε τα καλλιτεχνικά ως ένα κλάδο «χωρίς ψωμί». Ο Γκίγκερ είχε βέβαια πολύ διαφορετική κλίση και έτσι σπούδασε αρχιτεκτονική και βιομηχανικό σχέδιο και στη συνέχεια άρχισε να σχεδιάζει poster και να τα πουλάει. Μερικά από τα poster που δημιούργησε κατά τη δεκαετία του 1960 είναι διάσημα σήμερα και μπορεί κανείς να βρει σε αυτά την γνωστή θεματολογία του Γκίγκερ, από τόσο νωρίς στην καριέρα του.
Μια εξέλιξη αυτής της δουλειάς του ήταν και τα σχέδια για το «Alien», τα οποία βασίστηκαν στην αγάπη του για το έργο του Χ. Φ. Λάβκραφτ και το επινοημένο πανάρχαιο και σατανικό βιβλίο, Necronomicon. Για την ακρίβεια, ο πίνακάς του, «Necronom IV» (1976), ήταν εκείνος που ενέπνευσε τον σεναριογράφο της ταινίας του Σκοτ, Νταν Ο’Μπάνον, και τον έκανε να προσλάβει τον Γκίγκερ για το design. Ο Γκίγκερ βραβεύτηκε, τελικά, από την Ακαδημία των Όσκαρ για τα Καλύτερα Ειδικά Εφέ (1980).
Μετά από την επιτυχία του αυτή, ο Γκίγκερ γνωρίστηκε με έναν ευρύ κύκλο καλλιτεχνών και δούλεψε με μουσικά συγκροτήματα παγκόσμιας φήμης, που τότε βρίσκονταν στο ζενίθ της καριέρας τους. Σχεδίασε εξώφυλλα για τους Danzig («Danzig III: How the Gods Kill»), τους Emerson, Lake & Palmer («Brain Salad Surgery»), τους Carcass (Heatwork), τους Celtic Frost («To Mega Therion»), τους Triptykon («Eparistera Daimones» και «Melana Chasmata»), τη Debbie Harry («KooKoo») και τους Dead Kennedys («Frankenchrist»). Πάντα σκοτεινή και αντισυμβατική, η δουλειά του Γκίγκερ, ακόμα και για τα εξώφυλλα αυτά, ήρθε αντιμέτωπη με τη λογοκρισία της εποχής και στην περίπτωση, ας πούμε, του «Frankenchrist» (1985) το πρωτότυπο εξώφυλλό του, με το έργο «Penis Landscape» (1973) στο εσωτερικό «σαλόνι», που απεικονίζει σειρές από πέη και αιδοία, απαγορεύτηκε και αντικαταστάθηκε από μια λίστα των τραγουδιών με τους στοίχους στις επανακυκλοφορίες του δίσκου.
Χάρη στις συνεργασίες του αυτές, ο Γκίγκερ κατάφερε το 1998 να αγοράσει το μεσαιωνικό Κάστρο του Σαιν-Ζερμαίν στο Γκρυγιέρ και να στεγάσει εκεί το μουσείο που φέρει το όνομά του. Το H.R. Giger Museum έχει, ως επί το πλείστον, έργα του ίδιου του καλλιτέχνη και έχει συχνά παρουσιάσεις και δρώμενα σχετικά με την εκκεντρική δουλειά του.
Ως μέλος μιας ευρύτερης «αντικουλτούρας», ο Γκίγκερ υπήρξε θαυμαστής του Άλιστερ Κρόουλι, του Λάβκραφτ, του Γουίλιαμ Μπάροουζ, του Χοδορόφσκι και άλλων μεγάλων καλλιτεχνών, που ασχολήθηκαν με το μυστικισμό ή τον εσωτερισμό. Κατά συνέπεια, το μουσείο έχει και συλλογές από τέτοιου είδους αντικείμενα, όπως κάρτες Ταρώ και άλλα.
Η δουλειά του Γκίγκερ έχει ασκήσει μεγάλη επιρροή στη σύγχρονη τέχνη, όπως την ξέρουμε σήμερα. Τα τολμηρά installations μεγάλων διαστάσεων και η αισθητικοποίηση του σαδομαζοχισμού, που σήμερα είναι λίγο ή πολύ στάνταρ θεάματα στα πλαίσια μιας φουάρ, για παράδειγμα, είναι μάλλον αποτελέσματα της επιρροής του Γκίγκερ επάνω στα καλλιτεχνικά.
Από την άλλη, όλες οι χολιγουντιανές παραγωγές επιστημονικής φαντασίας μετά το «Alien» (1979) και το «Species» (1995) (για το οποίο σχεδίασε το ανθρωποειδές Sil) έχουν κάποια μηχανή ή τέρας που μοιάζει πολύ με τα δημιουργήματα του καλλιτέχνη. Ακόμη κι αν κάποιος δεν αναγνωρίζει το όνομα Χ. Ρ. Γκίγκερ, είναι σίγουρα εξοικειωμένος με το έργο του και το αποτύπωμα που έχει αφήσει στην ποπ κουλτούρα.
