Χανς Ρούντολφ Γκίγκερ: Το «Σκοτεινό Αστέρι» της αντικουλτούρας των ’60s

Γράφει ο Γιώργος Δήμος

Ο εικαστικός Χανς Ρούντολφ Γκίγκερ γεννήθηκε στο Κουρ της Ελβετίας το 1940 και απεβίωσε στη Ζυρίχη το 2014. Το «βιομηχανικό» του έργο, αποτελούμενο από παράξενες και εξαιρετικά λεπτομερείς φουτουριστικές μηχανές που μοιάζουν οργανικές και είναι συνήθως ζωγραφισμένες με αερογράφο, τον έκαναν παγκοσμίως γνωστό, ειδικά όταν «παντρεύτηκαν» με το δυστοπικό όραμα για το μέλλον του σκηνοθέτη Ρίντλεϊ Σκοτ, στην ταινία «Alien» (1979).

Χανς Ρούντολφ Γκίγκερ (1940-2014)

Ο Γκίγκερ χρησιμοποίησε, εκτός από αερογράφο, παστέλ, μελάνι και μαρκαδόρους και πέρα από τη δουλειά του για την επιτυχημένη σειρά ταινιών «Alien» ή το ανολοκλήρωτο φιλόδοξο πρότζεκτ του Αλεχάντρο Χοδορόφσκι να μεταφέρει το βιβλίο «Dune», του Φρανκ Χέρμπερτ, στη μεγάλη οθόνη, ο καλλιτέχνης σχεδίασε διάσημα εξώφυλλα δίσκων και ίδρυσε το Μουσείο H.R. Giger, στο Γκρυγιέρ.

Γκίγκερ
«Birth Machine» (Gebärmaschine) (1967). Πηγή εικόνας: twitter.com

Ο πατέρας του Γκίγκερ, που ήταν φαρμακοποιός, θέλησε να σπρώξει τον γιο του προς την ίδια επαγγελματική κατεύθυνση, ενώ έβλεπε τα καλλιτεχνικά ως ένα κλάδο «χωρίς ψωμί». Ο Γκίγκερ είχε βέβαια πολύ διαφορετική κλίση και έτσι σπούδασε αρχιτεκτονική και βιομηχανικό σχέδιο και στη συνέχεια άρχισε να σχεδιάζει poster και να τα πουλάει. Μερικά από τα poster που δημιούργησε κατά τη δεκαετία του 1960 είναι διάσημα σήμερα και μπορεί κανείς να βρει σε αυτά την γνωστή θεματολογία του Γκίγκερ, από τόσο νωρίς στην καριέρα του.

Γκίγκερ
«Cthulhu (Genius) III» (1967). Πηγή εικόνας: www.wired.com

Μια εξέλιξη αυτής της δουλειάς του ήταν και τα σχέδια για το «Alien», τα οποία βασίστηκαν στην αγάπη του για το έργο του Χ. Φ. Λάβκραφτ και το επινοημένο πανάρχαιο και σατανικό βιβλίο, Necronomicon. Για την ακρίβεια, ο πίνακάς του, «Necronom IV» (1976), ήταν εκείνος που ενέπνευσε τον σεναριογράφο της ταινίας του Σκοτ, Νταν Ο’Μπάνον, και τον έκανε να προσλάβει τον Γκίγκερ για το design. Ο Γκίγκερ βραβεύτηκε, τελικά, από την Ακαδημία των Όσκαρ για τα Καλύτερα Ειδικά Εφέ (1980).

Γκίγκερ
«Necronom IV» (1976). Πηγή εικόνας: twitter.com

Μετά από την επιτυχία του αυτή, ο Γκίγκερ γνωρίστηκε με έναν ευρύ κύκλο καλλιτεχνών και δούλεψε με μουσικά συγκροτήματα παγκόσμιας φήμης, που τότε βρίσκονταν στο ζενίθ της καριέρας τους. Σχεδίασε εξώφυλλα για τους Danzig («Danzig III: How the Gods Kill»), τους Emerson, Lake & Palmer («Brain Salad Surgery»), τους Carcass (Heatwork), τους Celtic Frost («To Mega Therion»), τους Triptykon («Eparistera Daimones» και «Melana Chasmata»), τη Debbie Harry («KooKoo») και τους Dead Kennedys («Frankenchrist»). Πάντα σκοτεινή και αντισυμβατική, η δουλειά του Γκίγκερ, ακόμα και για τα εξώφυλλα αυτά, ήρθε αντιμέτωπη με τη λογοκρισία της εποχής και στην περίπτωση, ας πούμε, του «Frankenchrist» (1985) το πρωτότυπο εξώφυλλό του, με το έργο «Penis Landscape» (1973) στο εσωτερικό «σαλόνι», που απεικονίζει σειρές από πέη και αιδοία, απαγορεύτηκε και αντικαταστάθηκε από μια λίστα των τραγουδιών με τους στοίχους στις επανακυκλοφορίες του δίσκου.

Γκίγκερ
Το έργο, «Penis Landscape» (1973), όπως εμφανίζεται στο εσωτερικό «σαλόνι» του δίσκου των Dead Kennedys, «Frankenchrist» (1985). Πηγή εικόνας: vinyl-records.nl

Χάρη στις συνεργασίες του αυτές, ο Γκίγκερ κατάφερε το 1998 να αγοράσει το μεσαιωνικό Κάστρο του Σαιν-Ζερμαίν στο Γκρυγιέρ και να στεγάσει εκεί το μουσείο που φέρει το όνομά του. Το H.R. Giger Museum έχει, ως επί το πλείστον, έργα του ίδιου του καλλιτέχνη και έχει συχνά παρουσιάσεις και δρώμενα σχετικά με την εκκεντρική δουλειά του.

Ως μέλος μιας ευρύτερης «αντικουλτούρας», ο Γκίγκερ υπήρξε θαυμαστής του Άλιστερ Κρόουλι, του Λάβκραφτ, του Γουίλιαμ Μπάροουζ, του Χοδορόφσκι και άλλων μεγάλων καλλιτεχνών, που ασχολήθηκαν με το μυστικισμό ή τον εσωτερισμό. Κατά συνέπεια, το μουσείο έχει και συλλογές από τέτοιου είδους αντικείμενα, όπως κάρτες Ταρώ και άλλα.

«Lil I» (1974). Πηγή εικόνας: www.artsy.net

Η δουλειά του Γκίγκερ έχει ασκήσει μεγάλη επιρροή στη σύγχρονη τέχνη, όπως την ξέρουμε σήμερα. Τα τολμηρά installations μεγάλων διαστάσεων και η αισθητικοποίηση του σαδομαζοχισμού, που σήμερα είναι λίγο ή πολύ στάνταρ θεάματα στα πλαίσια μιας φουάρ, για παράδειγμα, είναι μάλλον αποτελέσματα της επιρροής του Γκίγκερ επάνω στα καλλιτεχνικά.

Από την άλλη, όλες οι χολιγουντιανές παραγωγές επιστημονικής φαντασίας μετά το «Alien» (1979) και το «Species» (1995) (για το οποίο σχεδίασε το ανθρωποειδές Sil) έχουν κάποια μηχανή ή τέρας που μοιάζει πολύ με τα δημιουργήματα του καλλιτέχνη. Ακόμη κι αν κάποιος δεν αναγνωρίζει το όνομα Χ. Ρ. Γκίγκερ, είναι σίγουρα εξοικειωμένος με το έργο του και το αποτύπωμα που έχει αφήσει στην ποπ κουλτούρα.

Δείτε το trailer του ντοκιμαντέρ, «Dark Star: H. R. Gigers World» στο YouTube:

Share this
Tags
Γιώργος Δήμος
Γιώργος Δήμος
Ο Γιώργος Δήμος γεννήθηκε το 1993 στην Αθήνα. Σπούδασε Δημιουργική Γραφή και Φιλοσοφία στο Pratt Institute, στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, όπου και έζησε για 8 χρόνια. Το 2019 επέστρεψε στην Ελλάδα και από τότε εκδίδει συστηματικά άρθρα σε περιοδικά, κυρίως σχετικά με τον κινηματογράφο, τη λογοτεχνία και τη φωτογραφία. Είναι μέλος της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων για την Ανεξαρτησία και τη Διαφάνεια των ΜΜΕ.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

Αντώνης Καλομοιράκης: Εμπνέομαι από τις δυσκολίες της καθημερινότητας

Συνέντευξη στην Ζέτα Τζιώτη Ο Αντώνης Καλομοιράκης είναι ηθοποιός, σκηνοθέτης, συγγραφέας. Η παιδική παράσταση «Ηρακλής. Οι δώδεκα άθλοι» που πρωταγωνιστεί στο Θέατρο Άνεσις, τα μηνύματα που...

Master Exhibition έκθεση διπλωματικών εργασιών του ΑΚΤΟ

Στην έκθεση Master Exhibition παρουσιάζονται Διπλωματικές Εργασίες που εκπονήθηκαν κατά το ακαδημαϊκό έτος 2023/2024, στο πλαίσιο των Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων Σπουδών του ΑΚΤΟ, με επικύρωση...

Η ζωτική κυβιστική γλυπτική του Οσίπ Ζάντκιν

Γράφει ο Κώστας Ευαγγελάτος, Ζωγράφος, λογοτέχνης, θεωρητικός της τέχνης Ο Οσίπ Ζάντκιν / Осип Цадкин, γεννήθηκε στο Βιτέμπσκ της Λευκορωσίας το 1888. Σπούδασε αρχικά για τρία...

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

More like this