Συνέντευξη στην Ζέτα Τζιώτη
Γνωρίσαμε την σοπράνο, Dinara Alieva στην Αθήνα με την ευκαιρία του αφιερώματος στην Ελληνίδα ντίβα σοπράνο, Maria Callas, για τη συμπλήρωση σαράντα χρόνων από τον θάνατό της, στο Μέγαρο με ένα μεγάλο γκαλά.
Η αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών υποδέχτηκε τους φίλους της όπερας σε ένα λαμπερό γκαλά με τίτλο «La Diva: 40 Χρόνια» με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών και την υψίφωνο, Dinara Alieva σε άριες που σφράγισε με την ερμηνεία της η Μαρία Κάλλας. Το γκαλά διοργανώθηκε με αφορμή τη συμπλήρωση 40 χρόνων από τον θάνατο της μεγάλης ελληνίδας σοπράνο.
Η Dinara Alieva, αζέρα υψίφωνος, νικήτρια του διαγωνισμού Grand Prix Maria Callas-Όπερα που διοργανώνεται εδώ και 40 χρόνια από το Διεθνές Καλλιτεχνικό Κέντρο Athenaeum, σολίστ του Θεάτρου Μπολσόι, παρουσίασε ένα πρόγραμμα σε δύο μέρη. Το πρώτο ήταν αφιερωμένο στον Τζουζέπε Βέρντι και το δεύτερο με αντιπροσωπευτικά κομμάτια των κορυφαίων συνθετών της βεριστικής σχολής, του Φραντσέσκο Τσιλέα και του Τζάκομο Πουτσίνι.
Η γνωστή υψίφωνος που φημίζεται για τη βαθιά εκφραστικότητά της και τη σπάνια δραματική χροιά της φωνής της, άφησε άφωνο το ελληνικό κοινό. Θεωρείται σήμερα μία από τις σπουδαιότερες φωνές της εποχής μας, με λαμπρή καριέρα σε κορυφαία λυρικά θέατρα του κόσμου.
Την συναντήσαμε στο ξενοδοχείο, όπου διέμενε λίγο πριν την παράσταση και μιλήσαμε μαζί της. Μας δέχτηκε με ευγένεια και με ένα διάπλατο χαμόγελο και μας έδωσε μια εκ βαθέων και ειλικρινή συνέντευξη. «Πριν την παράσταση θα πρέπει να είμαι σε αφωνία, μας είπε, αλλά θα χαρώ να απαντήσω στις ερωτήσεις σας. Αγαπώ την χώρα σας και την επισκέπτομαι αρκετά συχνά γιατί είναι ηλιόλουστη με όμορφους και ευγενικούς ανθρώπους».
– Τι σας γοήτευσε στον χώρο της όπερας τόσο, που να σας έκανε να τον ακολουθήσετε;
Αρχικά, μου άρεσε η μουσική και ξεκίνησα τις σπουδές μου στο πιάνο. Σε κάποιο στάδιο, συνειδητοποίησα ότι δεν ένιωθα πάθος και γι ‘αυτό και αποφάσισα να ασχοληθώ με την φωνητική. Φυσικά, δεν είχα καν φανταστεί ότι να γινόμουν σολίστ όπερας, πόσο μάλλον ότι θα ήμουν και αναγνωρίσιμη! Απλώς, αγάπησα την όπερα με πάθος! Ωστόσο, όσο περισσότερο βυθιζόμουν στον κόσμο της κλασικής μουσικής, συνειδητοποιούσα την ομορφιά και την μεγαλοπρέπεια της και αυτό με έκανε να αγαπώ την όπερα όλο και περισσότερο. Με τα χρόνια, το πάθος που ένοιωθα για την όπερα με οδήγησε σε μια επαγγελματική προσέγγιση. Και τότε κατάλαβα ότι δεν θα υπήρχε επιστροφή! Όταν μπήκα στην Ακαδημία Μουσικής του Μπακού, ήξερα ότι η απόφασή μου ήταν τελική. Ωστόσο, δεν μπορώ να πω ότι η πορεία ήταν εύκολη.
Στην αρχή δεν ήμουν τυχερή με τον δάσκαλο που είχα επιλέξει και μόλις το τρίτο έτος είχα την τύχη να καταφέρω να βρω κάποιον κατάλληλο να ταιριάξω και να μπορέσω να εκφράσω το συναίσθημά μου. Με την ευκαιρία, θα ήθελα να αναφέρω ότι η δασκάλα μου είναι η Huraman Kasimova, που ήταν η πρώτη που είχε κερδίσει σε διαγωνισμό για την Μαρία Κάλλας στην Σοβιετική Ένωση. Και 25 χρόνια αργότερα η τύχη χαμογέλασε και σε μένα.
Νομίζω ότι η όπερα έχει μεγάλες ψυχολογικές επιπτώσεις στο ανθρώπινο μυαλό, στην ψυχή και στην αντίληψη, γι ‘αυτό και όταν παρακολουθήσεις όπερα, θα την λατρέψεις για πάντα!
Φυσικά, εννοώ υψηλής ποιότητας παραστάσεις και όχι το “hackwork” όπως λένε οι Ρώσοι.
– Τι αντιπροσωπεύει για σας η Μαρία Κάλλας; Πως αισθάνεστε που βρίσκεστε στη χώρα από όπου ξεκίνησε η Ελληνίδα diva;
Νομίζω ότι η Μαρία Κάλλας είναι το πιο αξιόλογο αστέρι, που εξακολουθεί να λάμπει στον «πλανήτη της Όπερας». Κατάφερε να κάνει την όπερα ότι δεν είχε καταφέρει καμία και κανείς άλλος ως εκείνη την στιγμή. Είναι μια φωτεινή σελίδα στην ιστορία του κόσμου της όπερας. Η Μαρία Κάλλας παραμένει ένα «είδωλο» και η μνήμη της θα παραμείνει για πάντα ζωντανή.
– Πώς αισθανθήκατε στην βράβευσή σας στον Διεθνή Διαγωνισμό Maria Callas-Όπερα;
Έχουν περάσει σχεδόν έντεκα χρόνια από τότε που συμμετείχα στο διαγωνισμό «Maria Callas». Θυμάμαι πόσες δυσκολίες, οικονομικές και όχι μόνο έπρεπε να αντιμετωπίσω για να έρθω στην Αθήνα και να συμμετάσχω σε αυτόν τον διαγωνισμό. Αλλά όλα λύθηκαν. Η τύχη μου χαμογέλασε. Είμαι πολύ ευχαριστημένη που βραβεύτηκα σ’ αυτόν τον σπουδαίο διαγωνισμό. Μετά από αυτό, υπήρχαν πολλά βραβεία, δημιουργικές επιτυχίες και χαρούμενες στιγμές. Βραβεύτηκα και σε άλλους γνωστούς διαγωνισμούς όπερας – τον διαγωνισμό Francisco Viñas, τον διεθνή διαγωνισμό Elena Obraztsova, την Operalia του Plácido Domingo και άλλους.
Αλλά η επιτυχία στο διεθνή διαγωνισμό Maria Callas-Opera ήταν ιδιαίτερα πολύτιμη για μένα. Ήταν μια κρίσιμη αλλαγή στη μοίρα μου. Μπορώ να πω ότι ήταν το πρώτο βήμα μιας μεγάλης δημιουργικής πορείας. Αυτός ο διαγωνισμός άνοιξε τα μάτια μου σε πολλά πράγματα. Συνειδητοποίησα ότι θα αντιμετωπίσω πολλές δυσκολίες, ζήλια και άλλα αρνητικά χαρακτηριστικά προσωπικότητας των ανθρώπων. Σήμερα, είμαι πολύ γνωστή στο χώρο της όπερας και κοιτάζοντας πίσω, πιστεύω ότι δεν ήταν δίκαιο να πάρω την 2η θέση. Όμως αυτό δεν έκαμψε την θέλησή μου αλλά αντιθέτως, έχτισε τον χαρακτήρα μου. Πιστεύω ότι η τύχη ευνοεί μόνο τους γενναίους.
– Το ελληνικό κοινό, θα μπορούσαμε να πούμε, ότι σας έχει ταυτίσει μαζί της και σας θαυμάζει πολύ. Σας κολακεύει αυτό;
Εκτιμώ αυτή τη σύγκριση. Κατά κάποιον τρόπο, είναι υποχρεωμένη να ανταποκριθώ. Συχνά την αισθάνομαι κοντά μου. Αισθάνομαι την πνευματική της στήριξη, ειδικά στις ευρωπαϊκές σκηνές και πιστεύω ότι θα μπορέσω να συνεχίσω επάξια την παράδοσή της. Με συγκρίνουμε συχνά με την Callas, πιθανώς λόγω της παρόμοιας εμφάνισης. Για μένα, η Μαρία Κάλλας είναι ένα καθοδηγητικό αστέρι και μια αδιαμφισβήτητη αρχή. Ταυτόχρονα, δεν την αντιγράφω ούτε με τρόπους ούτε με χειρονομίες, ούτε εξωτερικά ούτε δημιουργικά. Νομίζω ότι κάθε δημιουργικός άνθρωπος πρέπει να έχει την ατομικότητα και την υπογραφή του.
– Τι γνώμη έχετε για τους Έλληνες συνθέτες; Θα σας ενδιέφερε στα ρεσιτάλ σας να «παντρέψετε» αρμονικά έργα Ελλήνων συνθετών όπως ο Θεοδωράκης και ο Χατζιδάκις με αυτά των κλασικών;
Ενδιαφέρομαι πραγματικά για έργα αυτών των συνθετών, αλλά σήμερα, στο πνεύμα, αισθάνομαι πιο κοντά για να κάνω μόνο κλασσικά έργα όπερας .
– Τα τελευταία χρόνια οι παραστάσεις της όπερας έχουν μια πιο μοντέρνα σκηνοθεσία και προσέγγιση. Εσείς τι πιστεύετε; Μια παράσταση όπερας είναι τελικά τα φώτα, τα σκηνικά, τα λαμπερά κοστούμια, τα εφέ ή η φωνή;
Είμαι οπαδός αυτής της αντίληψης της όπερας, που είδε και αντιπροσώπευε η Μαρία Κάλλας. Τα κύρια πράγματα στην όπερα εξακολουθούν να είναι η φωνή, η μουσική και η δράση. Είναι ενδιαφέρον να δημιουργείτε μια παράσταση με αμοιβαία κατανόηση του σκηνοθέτη της ομάδας του. Παραδέχομαι ότι, όπως και για τους περισσότερους τραγουδιστές, είναι πιο ευχάριστο να παίζεις σε παραγωγές: με όμορφα κοστούμια, διακοσμήσεις… Αλλά αν ο σκηνοθέτης δικαιολογεί την πρωτοπορία της παραγωγής του, εξηγεί το όραμά του στην παράσταση, την άποψή του, τη μοναδικότητα της ερμηνείας των πρωταγωνιστών, τότε οι καλλιτέχνες ας τον ακολουθήσουν!
“η πειθαρχία, η σκληρή δουλειά και η αφοσίωση αποτελούν τα συστατικα της επιτυχίας”
– Είστε μια εξαιρετικά ταλαντούχα και επιτυχημένη υψίφωνος. Θεωρείτε ότι η πειθαρχία στις μουσικές σπουδές και στις πρόβες αποτελεί βασικότερο παράγοντα επιτυχίας από ότι το πηγαίο ταλέντο;
Για μένα, η πειθαρχία, η σκληρή δουλειά και η αφοσίωση αποτελούν τα συστατικά της επιτυχίας. Φυσικά, εάν ο καλλιτέχνης είναι ταλαντούχος, διευρύνει το δημιουργικό μονοπάτι του και προάγει τη σταδιοδρομία του. Δυστυχώς, όμως, πρέπει να επισημάνω ότι εκτός από αυτά, στις μέρες μας η λεγόμενη υποστήριξη των γραφείων PR, οικονομικοί και διαφημιστικοί παράγοντες υποκινούμενοι από art agencies δηλ. γραφεία προώθησης καλλιτεχνών, οδηγούν στην κορυφή συγκεκριμένους καλλιτέχνες.
– Ποια θεωρείτε ότι ήταν η πιο δύσκολη αλλά και η πιο συγκλονιστική στιγμή της καριέρας σας;
Θυμάμαι ετοιμαζόμουν να τραγουδήσω στην πρεμιέρα στο Deutsche Oper στο Βερολίνο στο “La rondine” του Puccini. Δυστυχώς όμως, κρύωσα και είχα βραχνιάσει και αυτό αποτέλεσε ένα σοκ για μένα. Σε τέτοιες στιγμές αισθάνεσαι απογοήτευση. Έχεις «μπει στο πετσί του ρόλου», κάνεις πρόβες καθημερινά και για πολλές ώρες , βάζεις όλη σου την ενέργεια σ’ αυτόν τον χαρακτήρα που θα υποδυθείς και η πρεμιέρα τραγουδάει κάποια άλλη στη θέση σου!
* Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην axianews.