Είναι ο πρώτος περιφερειακός θεατρικός οργανισμός που συγκροτήθηκε στην Ελλάδα. Γεννήθηκε ως Εταιρεία Θεάτρου Κρήτης (ΕΘΕΚ) χάρη στην πρωτοβουλία μιας ομάδας εμπνευσμένων Κρητών, με την υποστήριξη του κορυφαίου θεατρανθρώπου Αλέξη Μινωτή και άλλων σπουδαίων Κρητών καλλιτεχνών, όπως οι Μάνος Κατράκης, Μάνος Χατζιδάκις και ο αρχιτέκτων Μάνος Περράκης. Στέριωσε και μοίρασε τους καρπούς του όχι μόνο στην Κρήτη, αλλά σε κάθε γωνιά της Ελλάδας.

Από 15 Φεβρουαρίου έως 30 Απριλίου 2025 στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων

Η Εταιρεία Θεάτρου Κρήτης υπήρξε η αρχή, και φέτος, η μετεξέλιξή της, το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Κρήτης, συμπληρώνει μισό αιώνα ζωής και γιορτάζει με μια επετειακή, μουσειακού επιπέδου έκθεση, υπό τον τίτλο «ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης – 50 Χρόνια Θέατρο – Ένα Ζωντανό Αρχείο», που φιλοξενείται στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων. Η έκθεση διοργανώνεται από τον Δήμο Χανίων, τη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων, το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Κρήτης, με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και σε συνδιοργάνωση με την Περιφέρεια Κρήτης.

Περισσότερα από 700 εκθέματα – κοστούμια και σκηνικά, μακέτες, σχέδια και γλυπτά, σκηνοθετικές και μεταφραστικές σημειώσεις, αφίσες, προγράμματα, φωτογραφίες, βίντεο και ηχητικά ντοκουμέντα – συνθέτουν μία εικαστική εγκατάσταση από 129 παραγωγές του πλούσιου αρχείου του ΔΗΠΕΘΕΚ. Αυτά αποτελούν τον πυρήνα της διοργάνωσης, την επιμέλεια της οποίας ανέθεσε η Καλλιτεχνική Διευθύντρια του θεάτρου, Έφη Θεοδώρου, στον διεθνή εικαστικό και Επίκουρο Καθηγητή του Πανεπιστημίου Πατρών, Αντώνη Βολανάκη.

Στους τρεις ορόφους της Δημοτικής Πινακοθήκης Χανίων, οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να περιηγηθούν στις τρεις κύριες περιόδους του θεατρικού οργανισμού:

α) 1974-1986, Εταιρεία Θεάτρου Κρήτης (ΕΘΕΚ) – Ημικρατικό Θέατρο Κρήτης – ΔΗΠΕΘΕ Χανίων Κρήτης
β) 1986-2000, ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης
γ) 2001-2024, 21ος αιώνας

Η χρονική εξέλιξη, όμως, δεν είναι δεσμευτική για την πορεία του επισκέπτη. Αντιθέτως, στόχος της έκθεσης είναι να θυμίσει στους μεγαλύτερους και να συστήσει στους νεότερους τον σπουδαίο αυτό θεατρικό οργανισμό και παράλληλα να δημιουργήσει τις συνθήκες ώστε το κοινό να προσεγγίσει αθέατες όψεις της προετοιμασίας μιας θεατρικής παραγωγής. Οι διαδρομές θα είναι πολλές και διαφορετικές, γεγονός που θα καθιστά την έκθεση ελκυστική για πολλαπλές επισκέψεις.

Ενδεικτικά ορισμένες από τις θεματικές διαδρομές είναι:
 Του κρητικού θεάτρου (Βιτσέντζος Κορνάρος, Γεώργιος Χορτάτσης κ.ά.), για να θαυμάσουν μεταξύ άλλων το κοστούμι που φορούσε ο Αλέξης Μινωτής στην εναρκτήρια παράσταση του οργανισμού ή εκείνα που σχεδίασε η Λαλούλα Χρυσικοπούλου για τον Στάθη, σε σκηνοθεσία του Σπύρου Ευαγγελάτου.
 Του ξένου ρεπερτορίου (Μολιέρος, Μπέρτολτ Μπρεχτ κ.ά.), για να δουν, μεταξύ άλλων, σε βίντεο τη Φαίδρα του Ρακίνα στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου.
 Της σύγχρονης ελληνικής γραφής (Καζαντζάκης, Κιτσοπούλου κ.ά.), προτείνοντας να δοκιμάσουν κοστούμια από τον Καπετάν Μιχάλη και να διαβάσουν σε μεγέθυνση χειρόγραφο του Καμπανέλλη.
 Του αρχαίου θεάτρου (Αριστοφάνης, Ευριπίδης κ.ά.), αλλά και να απολαύσουν την καταγραφή του Αίαντα του Γιάννη Ρίτσου σε σκηνοθεσία του Βασίλη Παπαβασιλείου στο Θέατρο της Αρχαίας Απτέρας και να δουν πώς ένα σχέδιο του Αντώνη Κυριακούλη μεταφράζεται σε κοστούμι που το φοράει ο ηθοποιός.
 Της μουσικής, έχοντας τη δυνατότητα να ξεφυλλίσουν παρτιτούρες, επί παραδείγματι του Χρήστου Λεοντή.
 Των γυναικών δημιουργών, με οπτικές επισημάνσεις για “πρώτη φορά” σχετικά με συγγραφή κειμένου, σκηνοθεσία, σχεδιασμό ήχου, σκηνικών, κοστουμιών, φωτισμού κ.λπ.
 Του πρωτότυπου υλικού από το θέατρο για παιδιά και την πειραματική σκηνή, των ομάδων ενηλίκων ερασιτεχνών.
 Της δημιουργίας του δικού τους χάρτη με τα τεκμήρια που τους ελκύουν περισσότερο.

Βασικό άξονα για την προετοιμασία και την οργάνωση της έκθεσης αποτελεί η ενδελεχής έρευνα του εκτενούς αρχείου του ΔΗΠΕΘΕΚ, στην οποία προχώρησε ο Αντώνης Βολανάκης με την ομάδα του, ώστε να αντληθούν τα δεδομένα εκείνα που θα επιτρέψουν τόσο στον μη μυημένο επισκέπτη, όσο και σε εκείνον που έχει ειδικό ενδιαφέρον, να βρουν πληροφορίες παρουσιαζόμενες με τρόπο προσιτό, ελκυστικό και συνάμα πλήρως τεκμηριωμένο.

Η διάδραση είναι ένας από τους βασικούς πυλώνες σχεδιασμού της έκθεσης, στο πλαίσιο της οποίας οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να δοκιμάσουν θεατρικά κοστούμια, να φωτογραφηθούν σε σκηνικό γλυπτό και να δουν τα σχέδια μελέτης της έκθεσης πριν την υλοποίησή της. Τη διοργάνωση θα συνοδεύει πολυσέλιδος έγχρωμος κατάλογος με πλήρη παραστασιογραφία των 50 ετών, σε επιμέλεια του Αντώνη Βολανάκη, ο οποίος θα κυκλοφορήσει από την Κάπα Eκδοτική.

Αντώνης Βολανάκης

Ο Αντώνης Βολανάκης (γεν.1976) σπούδασε αριστεύοντας και ερεύνησε στα: Wimbledon College of Art, Saint Martins College of Art, Aalto University, École Nationale Supérieure des Arts Décoratifs/Paris, Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης/ NYU. Η πρακτική του αποτελεί αμάλγαμα συνέργειας μεταξύ ανθρωπίνων σχέσεων και αισθητικής, ποίησης και πολιτικής, εικαστικών και παραστατικών τεχνών.

Από το 2003 εστιάζει στις γυναικείες αφηγήσεις και το 2006 ίδρυσε την πλατφόρμα συνάντησης και συνεργασίας blind date. Δημιουργεί εγκαταστάσεις, περφόρμανς, εκθέσεις, και δράσεις στη δημόσια σφαίρα μαζί με κοινότητες σε: Ηνωμένες Πολιτείες (Anya and Andrew Shiva Gallery, Dixon’s Place, Kimmel Galleries), Αγγλία (Royal Opera House-Covent Garden, National Theatre), Ελλάδα (DOCUMENTA 14, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης, Εθνικό Θέατρο, Εθνική Λυρική Σκηνή, Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, Μουσείο Μπενάκη, Ίδρυμα Κακογιάννη, Μπιενάλε Αθήνας, Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Πρωτεύουσα Ευρώπης/Ελευσίνα), Ελβετία (Αρχαιολογικό Μουσείο της Βασιλείας), Γεωργία (Ιστορικό Μουσείο της Τυφλίδας), Γαλλία, Καναδά, Τσεχία, Φιλανδία.

H δημιουργία ασφαλών χώρων ανταλλαγής και δημιουργικότητας είναι κομμάτι της καλλιτεχνικής του πρακτικής και από το 2005 διδάσκει ή/ερευνά αδιαλείπτως σε πανεπιστήμια σε Ελλάδα, Κύπρο, Γαλλία, ΗΠΑ. Σήμερα είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Έχει λάβει υποστήριξη από τα ιδρύματα: Fulbright, Linbury, Onassis, London Institute, Arts and Humanities Research Board (UK), Λεβέντη, Προποντίς, Σπυρόπουλος, και Β&Ε Γουλανδρή.

ΙΝFO:
Διάρκεια: 15 Φεβρουαρίου έως 30 Απριλίου 2025
Εγκαίνια: 15 Φεβρουαρίου, 19:30
Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων
Χάληδων 98-102
Τηλ: +30 2821 3 41680
Ιστοσελίδα: www.pinakothiki-chania.gr
Facebook & Instagram: @MunicipalArtGalleryChania

Ωράριο Λειτουργίας:

Δευτέρα 10.00-14.00
Τρίτη έως Σάββατο 10.00-14.00 & 18.00-21.00, Κυριακή 10.00-14.00
 Γενική είσοδος: 5 €
 Μειωμένο εισιτήριο (φοιτητές, άνεργοι, ΑΜΕΑ, τρίτεκνοι, πολύτεκνοι): 2 €
 Δωρεάν είσοδος: Νέοι έως 18 ετών, κάτοχοι κάρτας ICOM, κάτοχοι κάρτας Εικαστικού Επιμελητηρίου Ελλάδος
 Κάθε Τρίτη ελεύθερη είσοδος για όλους