Γοητευτικές γυναικείες μορφές με σαγηνευτικό βλέμμα, καμουφλαρισμένες και κρυμμένες πίσω από την εκθαμβωτική τους εμφάνιση αποτελούν τον εμμονικό εικαστικό κόσμο της Κατερίνας Κοκκινάκη. Τα αρχετυπικά πρότυπα της ομορφιάς μετατρέπονται σε φτιασιδωμένα πρόσωπα, σε τυπικά θελκτικά είδωλα που υποτάσσονται στα εφήμερα «δήθεν».
Η αδιέξοδη κατάσταση της εποχής του «image» και της συστηματικής επιβολής ενός θαυμαστού ψεύτικου κόσμου αντικατοπτρίζονται στον αινιγματικό ζωγραφικό κόσμο της εικαστικού με τίτλο “Sweet Melancholy” που παρουσιάζονται αυτές τις μέρες στην γκαλερί Art Πρίσμα.
Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη
Η ιστορικός τέχνης και επιμελήτρια της τέχνης, Λουΐζα Καραπιδάκη αναφέρει στον κατάλογο της έκθεσης αναφέρει : «Αληθινές αν και αφύσικες, πανέμορφες και εξωπραγματικές, εκφραστικές αν και ουσιαστικά ανέκφραστες, γήινες αλλά και εξαιρετικά απόμακρες, αυτές είναι οι γυναίκες της Κατερίνας Κοκκινάκη, καταδικασμένες στη δίνη του «κάλλους», θύματα της προσαρμοσμένης αισθητικής μιας επίπλαστης ομορφιάς.
Η επιλογή της εικαστικού να απεικονίσει συγκεκριμένα «επώνυμα» γυναικεία μοντέλα όλα πρότυπα ομορφιάς με σαφείς καθοδηγούμενες μορφικές σχηματοποιήσεις -«τα κορίτσια είναι πραγματικά μοντέλα οίκων μόδας, όπως Kate Moss, Cristy Terlington, Natalia Vodianova- δεν είναι τυχαία, αφού έτσι επαληθεύει με τη μοναδική μορφοπλαστική της ικανότητα το γεγονός ότι τα επιτηδευμένα πρότυπα αισθητικής μεταμορφώνουν τα φυσικά πρόσωπα σε προσωπεία.
-Κοιτώντας τα έργα σου, ο θεατής βλέπει γυναικείες φιγούρες, ανέκφραστες και εξαιρετικά απόμακρες. Εσύ πώς θα τις χαρακτήριζες;
-Τόσο «ανέκφραστες» και «απόμακρες», ώστε να νιώθεις το απόλυτα ψυχρό κενό να σε διαπερνά. Ίσως είναι στη τελευταία εκπνοή τους και απορεί κανείς που στέκονται ακόμα εκεί και ποζάρουν. Αποπλανητικά ανέκφραστες, διεκδικούν το βλέμμα σου, χωρίς να έχουν κάτι σημαντικό να πουν τελικά.
Και αν η «Γυναίκα με την Ερμίνα» του Λεονάρντο Ντα Βίντσι ήταν το ιδανικό μοντέλο της εποχής της, με τη σχεδόν ανδρική κόμη, και το άγγιγμα το γεμάτο σύμβολα , γιατί να είμαστε τόσο μακριά ο ένας από την άλλη;
-Πώς εμπνεύστηκες αυτή τη θεματική με τα μελαγχολικά γυναικεία είδωλα;
-Έχω παρατηρήσει τα «ζητήματα» της γυναικάς και είναι τόσο αστείο εμείς τα «κορίτσια-γυναίκες» να κάνουμε όλη αυτή την αμήχανη προσπάθεια να αλλάξουμε τους ρόλους μας για να καταλήξουμε στην ίδια αφετηρία. Σίγουρα ο υπαινιγμός μέσα από την υπερβολή και τη μεταμόρφωση είναι για μένα τρόπος έκφρασης. Μια ολόκληρη σκηνοθεσία, ένα τέλειο τσίρκο για τη παρουσίαση μιας μαύρης κωμωδίας.
Αυτή την εβδομάδα η επιμελήτρια της έκθεσης Λουΐζα Καραπιδάκη επέμενε να πάμε σε ένα “cat walk”, και είχε απόλυτο δίκιο.. έμεινα άναυδη μπροστά στο βλέμμα προς το άπειρο κενό, υπάρχει κάτι τεχνητό και ψεύτικο σε όλο αυτό που με ελκύει.
Και αν η ψυχρή «Λουκρητία» του Μπροντζίνο σε παγώνει στο χρόνο και σε καρφώνει στη σιωπή. Τελικά μήπως πάντα οι γυναίκες έφερναν αυτό το βλέμμα?
-Τι υλικά χρησιμοποιείς;
-Οι περισσότεροι ζωγράφοι ξέρουμε ότι όταν φύγουμε από το λάδι πρέπει να πενθήσουμε γι’ αυτή την απώλεια. Το ακρυλικό ήταν για μένα μια σοκαριστική στιγμή, σαν να μου αφαίρεσαν μια δεξιότητα ή σαν να είχα ένα ρολόι απέναντι να μου υπενθυμίζει ότι πρέπει να παίρνω πιο γρήγορα αποφάσεις. Ήταν μια μετάβαση σε πιο σκληρά γεγονότα πάνω στο καμβά που όμως και σε σχέση με τη θεματική μου, με κατέβασε σε τονικότητα και σκλήρυνε τη πινελιά, αναγκάζοντας με να ξεφεύγω σε επιμέρους σφουμάτα.
–Παρατηρούμε ότι τα έργα δεν έχουν προοπτική. Αυτό έχει γίνει με κάποιο σκοπό;
-Για μένα η σύνθεση είναι «κενά και γεμάτα» σε επίπεδο χώρο, και με αυτό πειραματίζομαι στα προσχέδια, ακόμα και η διάσταση του τελάρου είναι κάτι που μπορεί να με ταλαιπωρήσει πολύ. Όμως το τρισδιάστατο ήταν κάτι που πάντα με δυσκόλευε , έχω τη τάση να ερμηνεύω τη πραγματικότητα δυσδιάστατα. Ένα βράδυ στη παραλία συζητούσαν για το βάθος του ουρανού αλλά εμένα μου φαινόταν σαν χαλί με πουά…
Αν εξαιρέσεις το πλάσιμο του προσώπου και των άκρων οι φιγούρες δεν έχουν όγκο, είναι σαν χαρτόνια στο χώρο. Νομίζω ότι λίγο χλευάζω, χωρίς να γίνεται τόσο συνειδητά, τη ψευδαίσθηση του πραγματικού χώρου σε μια θεματική που παραδοσιακά θα το απαιτούσε.
-Για ποιο λόγο υπάρχει αυτή η παραμόρφωση των ειδώλων;
-Όταν ήμουν στην Καλών Τεχνών πήγα στον οφθαλμίατρο για το ετήσιο τσεκ απ και μου ανακοίνωσε ότι το ένα μάτι μου είναι πολύ τεμπέλικο, αλλά δε πειράζει μου είπε γιατί αν δε κάνεις κάτι απαιτητικό σε σχέση με αυτό δεν έχεις πρόβλημα. Οπότε σταμάτησα να αισθάνομαι τύψεις που έπρεπε να καταβάλω προσπάθεια για να αποτυπώσω κάτι ακριβώς ως έχει. Τα έριξα όλα στο τεμπέλικο μάτι ! αλλά σίγουρα δεν είναι μόνο αυτό. Είμαι ακόμα στη φάση που η ζωγραφική μου βγαίνει ανεπιτήδευτα, «χωρίς σκοπό» όποτε αυτή την απάντηση θα την έχω όταν θα γνωρίζω 100% τι κάνω.
-Πώς επιλέγεις τα μοντέλα σου;
-Ανάλογα με το πόσο ψεύτικα είναι! Απόκοσμα, να είναι εδώ και να μην είναι, να υπάρχουν «τόσο όσο». Να είναι έτοιμες για αναχώρηση προς κάπου. Ψάχνω σε εντιτόριαλ οίκων μόδας, με φωτογράφους πολλές φορές τόσο εξαιρετικούς που δε ξέρω αν μπορώ και έχω κάτι περισσότερο να πω. Αναρωτιέμαι πως φτάσαμε στο σημείο, μια γυναικεία εικόνα με τόσα υπαρξιακά ζητήματα να γίνεται τάση.
-Τι ρόλο παίζει το φως και οι φωτοσκιάσεις;
-Δεν έχει και πολύ νόημα η στοχευμένη πηγή ή πηγές φωτός όταν δεν υπάρχει όγκος. Αυτό βέβαια βοηθάει στο να κάνει το έργο ακόμα πιο άχωρο και άχρονο. Φαντασιακός χώρος γεμάτος κενά και απουσίες.
-Δουλεύεις τους πίνακες σου με θεματολογία που θεωρείς πιο εμπορική ή το κάνεις καθαρά για δική σου έκφραση;
Έχω δοκιμάσει κάποιες φορές να την εγκαταλείψω αυτή τη θεματική αλλά μάταια. Δεν υπάρχει και λόγος άλλωστε. Ουσιαστικά κάνει τους κύκλους της και ξεκινάει καινούριους. Όσον αφορά το εμπορικό κομμάτι δεν έχω ιδέα αν η δική μου θεματική είναι εμπορική, είναι η πρώτη μου ατομική και μέχρι πριν έξι μήνες δεν είχα φανταστεί ότι θα εκθέσω, αν και δεν έχω σταματήσει να ζωγραφίζω εκτός από μικρά «απαραίτητα» διαστήματα.
-Θεωρείς την τέχνη επένδυση;
Ως καλλιτέχνης, ναι, δε μπορώ να κάνω και αλλιώς. Αυτός είναι ο τρόπος που σκέφτομαι και λειτουργώ και δεν έχει να κάνει με το ότι αν κοιμάμαι- ξυπνάω σε ένα εργαστήριο τόσο, όσο με το ότι έτσι απλά ζω. Είναι θέμα αντίληψης , και αν έχεις χτίσει το μικρόκοσμό σου μ’ αυτό το τρόπο για πολύ καιρό, γίνεται η επιδερμίδα σου και δεν αλλάζει. Όσο για το κοινό, έχει να κάνει με τις λεπτές ποιότητες που έχει ο καθένας καλλιεργήσει, αλλά και με τα ρίσκα του.
-Ποια τα μελλοντικά σου σχέδια;
-Θα σας πω για το μέλλον των κοριτσιών. Αλλάζουν, μπορούν να δουν και λίγο ακόμη το παρελθόν , όσο το αντέχουν, ξέρουν ότι δε θα ξεφύγουν πολύ από το καλούπι όμως περνάνε στο επόμενο επίπεδο.
Στις εικόνες που ταυτίζομαι υπάρχουν πολλά κλισέ και έχω πολλές ιδέες κρατημένες τις οποίες φοβάμαι να αγγίξω, όμως τώρα ήρθαν έτσι τα πράγματα που έχω αποφασίσει να κάνω το επόμενο βήμα μαζί τους. Άλλωστε ένα κομμάτι της μελαγχολίας θα συνοδεύει πάντα τα κορίτσια, και με αυτό θα πορευτούν χωρίς φόβο και πάθος.
Info έκθεσης
Η έκθεση «SWEET MELANCHOLY της Κατερίνας Κοκκινάκη θα παρουσιαστεί στη γκαλερί Art Πρίσμα , από 16 Νοεμβρίου – 9 Δεκεμβρίου.
Κουντουριώτου 187, Πειραιάς
Την έκθεση επιμελείται η ιστορικός τέχνης Λουΐζα Καραπιδάκη
Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα axianews στο φύλλο 17/11/2018
