Συνομιλία με τη Ζέτα Τζιώτη
Εξπρεσιονισμός και pop κουλτούρα, σύνθεση από διάφορα ζωγραφικά ιδιώματα, με έμφαση στον ρεαλισμό και την εννοιολογική τέχνη με έντονη διάθεση κυνισμού, διακωμώδησης και ειρωνείας με σκοπό να καταστήσει τα έργα του «τροφή για σκέψη». Κάπως έτσι θα μπορούσαμε να περιγράψουμε με λίγα λόγια την δουλειά του εικαστικού Κωνσταντίνου Πάτσιου.
Ο Κωνσταντίνος Πάτσιος όμως στην προσωπική του ζωή δεν είναι καθόλου ποπ. Σύζυγος, πατέρας και καλλιτέχνης, μοιράζεται μαζί μας τις ανησυχίες του λόγω της πανδημίας αλλά και την εμπειρία του από τον εγκλεισμό των προηγούμενων μηνών.
-Κωνσταντίνε, ας αναφερθούμε στο ημερολόγιο καραντίνας 2020 ενός εικαστικού. Καλλιτέχνης, σύζυγος και πατέρας τις μέρες εγκλεισμού λόγω κορωνοϊού. Πόσο εύκολα ή πόσο δύσκολα πέρασαν;
-Ενίοτε εύκολα, ενίοτε δύσκολα συμβατοί ρόλοι. Αν και η δημιουργία απαιτεί ησυχία και ειδικές συνθήκες, απολαμβάνω αυτές τις τρεις σχέσεις μαζί.
Νιώθω τυχερός που μπόρεσα να συγκεντρωθώ στη δουλειά και στην οικογένειά μου, χωρίς αυτό να συνεπάγεται ότι δεν βλέπω έξω από τον μικρόκοσμό μου και δεν αντιλαμβάνομαι τι κόστισε δημοσιονομικά και κοινωνικά η πανδημική κρίση.
-Ποια αντικείμενα σηματοδότησαν την καθημερινότητά σου τις μέρες του εγκλεισμού;
-Τα υλικά της τέχνης μου, σκόρπια παιχνίδια του γιού μου, η εσπρεσιέρα, ένα πλαστικό πιανάκι αποτέλεσαν τα αντικείμενα που καθημερινά χρησιμοποιούσα ή έπεφτε επάνω τους το βλέμμα μου.
-Στον καναπέ για δύο μήνες περίπου. Συνομιλία «μαζί του» -με τον καναπέ δηλαδή- τις μέρες αυτές. Στάθηκε η πανδημία εφαλτήριο για εσωτερική αναζήτηση;
-Η πανδημία έγινε μια αλλόκοτη ευκαιρία για να “ανοίξω μια παρτίδα με αντίπαλο τον εαυτό μου”, και ο καναπές το ιδανικό άντρο για να ξαναδιαβάσω την «Πανούκλα» του Καμύ και τις «Λέξεις» του Σαρτρ και να μπω σε υπαρξιακό αναστοχασμό. Να και κάτι θετικό που δημιούργησε σε μένα αυτή η κατάσταση.
-Έξοδος μόνο για σούπερ μάρκετ…
-.. take away καφέδες, μοναχικές βόλτες στο βουνό ή γύρω απ´ τους πύργους της Κηφισιάς, ενώπιος ενωπίω με την Ιστορία.
-«Έγκλειστος» πατέρας και καλλιτέχνης.
-Τα μικρά παιδιά είναι και πηγή έμπνευσης -εκτός από ηχορύπανση.
-Όλοι μαζί ταυτόχρονα στο σπίτι. Έμπνευση ή πονοκέφαλος;
-Η Βίβλος της Ζωής ξεκινάει μ´ έναν Άντρα και μια Γυναίκα σ´ έναν κήπο και τελειώνει με την Αποκάλυψη, τάδε έφη Oscar Wilde.
-Έγκλειστος άρα δημιουργικός.
-Ο εγκλεισμός είναι αναγκαία συνθήκη της δημιουργίας.
-Άρση των έκτακτων μέτρων. Πώς αισθάνθηκες που θα μπορούσες να κινηθείς ελεύθερα;
-Πρώτα μπάνια και εναγώνιος αναμονή για τα ανακοινωθέντα των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων ως προς το άνοιγμα των συνόρων.
Οι πλατφόρμες τέχνης έχουν μια δυναμική χωρίς προηγούμενο, που μόνο θα αυξάνει
-Ανησυχείς για το μέλλον; Πώς βλέπεις την αγορά της τέχνης;
-Τα μέτρα περιορισμού αλλά και ο φόβος του «συγχρωτίζεσθαι» αποτρέπουν τον κόσμο από το να κυκλοφορήσει, να επισκεφτεί εκθεσιακούς χώρους, να αγοράσει, να παρακολουθήσει μια θεατρική παράσταση ή ένα κονσέρτο.
Επιπλέον, η κρίση αυτή πλήττει ποικιλοτρόπως όλα τα οικονομικά στρώματα. Όλοι οι χώροι τέχνης στον κόσμο έκαναν παύση της δραστηριότητάς τους, και μπορεί να ανοίγουν ξανά, όχι βέβαια ανεπηρέαστοι από τον ζόφο που πλανάται.
Επειδή όμως κάθε μικρό θάνατο τον διαδέχεται μια αναγέννηση, κι οι συνθήκες αυτές σε πολλούς ανθρώπους θα δημιουργήσουν την ανάγκη να βρουν καταφύγιο στην τέχνη, που κατά τον Σεφέρη, έχει παρηγορητικό χαρακτήρα, αισιοδοξώ ότι στο τέλος τα πρόσημα θα είναι θετικά.
-Τεχνολογία – ενημέρωση – αγορά της τέχνης – παγκοσμιοποίηση. Πώς συνδέονται στο μυαλό σου αυτές οι λέξεις;
-Τείνουμε όλο και περισσότερο να ζούμε μέσα από την τεχνολογία και τα κοινωνικά δίκτυα.
Οι πλατφόρμες τέχνης έχουν μια δυναμική χωρίς προηγούμενο, που μόνο θα αυξάνει. Αν και υποστηρίζω σθεναρά ότι η εγγύτητα είναι ο καλύτερος τρόπος να συνδεθεί το κοινό με το έργο και να αντιληφθεί το μήνυμά του, δεν απορρίπτω τις εικονικές περιηγήσεις και τις δυνατότητες των gigapixels.
Δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την ποιότητα του στοχασμού που γεννιέται μέσα σ´ ένα μουσείο, αλλά προσφέρουν μια πολύ ενδιαφέρουσα δίοδο σε εκατομμύρια ανθρώπους που δεν μπορούν ούτως ή άλλως να το επισκεφτούν.
Εξίσου αυξητική πιστεύω πως θα συνεχίσει να είναι και η τάση στις διαδικτυακές αγορές έργων τέχνης.
Η παγκοσμιοποίηση της αγοράς της τέχνης μέσω του διαδικτύου είναι μια πραγματικότητα, για την ώρα όμως θεωρώ ότι λειτουργεί συμπληρωματικά, χωρίς να υποκαθιστά τις αγορές μέσω των γκαλερί, των φουάρ και των δημοπρασιών, που διατηρούν το πλεονέκτημα της διαπροσωπικής σχέσεις, του κοινωνικού στοιχείου και της άμεσης επαφής με τα έργα.
-Δηλαδή, μπορεί να θαυμάσει ο φιλότεχνος το κολλάζ σου από το lap top ή το smart phone του;
-Σαφώς και μπορεί, αλλά τον καλώ να έρθει να το δει από κοντά. Όπως μια ταινία στο σινεμά δεν την παρακολουθείς απλώς, αλλά τη ζεις, έτσι συμβαίνει και με το έργο τέχνης.
Προσεγγίζοντάς το αντιλαμβάνεσαι τη ματιέρα, τις ποιότητες, τον τρόπο που συνδιαλέγεται με το φως. Είναι ένα υλικό αλλά και πνευματικό γεγονός. Η τέχνη βιώνεται και ολοκληρώνεται από κοντά.
-Ποιο γνωστό έργο σύγχρονης τέχνης θα επέλεγες για να περιγράψεις την υπάρχουσα κατάσταση και γιατί;
-Θα επέλεγα του Franz West τα Sisyphos Sculptures. Μια σειρά γλυπτών του πολύ σημαντικού Αυστριακού εικαστικού, που έχει επηρεάσει τη δουλειά μου. Η δουλειά του West είναι ένα μείγμα ειρωνείας και κυνισμού μέσα από μια καθαρά ψυχαναλυτική διάθεση. Τα Sisyphos Sculptures είναι γιγαντιαίες πέτρες σαν μετεωρίτες πασαλειμμένες άτακτα με καθαρά χρώματα που τους δίνουν μια αινιγματική ,ανεπεξέργαστη και συνάμα απειλητική μορφή.
-Επόμενα σχέδια…
-Συμμετέχω στην ομαδική έκθεση “SALO” στο Παρίσι στις 17-21 Ιουνίου 2020 που επιμελείται η Μαρία Ξυπολοπούλου και ο Laurent Quenehen.
Ετοιμάζω νέα δουλειά για το ArtMarket Budapest τον Οκτώβριο 2020 και για την επόμενη ατομική έκθεσή μου στην gallerie ALMA τον χειμώνα.
Who is Who
Ο Κωνσταντίνος Πάτσιος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1977. Ξεκίνησε τις σπουδές του με Οικονομικά και Δίκαιο στο Πανεπιστήμιο του Πειραιά και στο Grand ecole de commerce του Poitiers στη Γαλλία. Στη συνέχεια σπούδασε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών ζωγραφική με τον Γ. Ψυχοπαίδη και τον Μ. Σπηλιόπουλο, γλυπτική με τον Ν. Τρανό και στο Rhode Island school of design, Providence, U.S.A. Έχει πραγματοποιήσει οκτώ ατομικές και συμμετείχε σε πληθώρα ομαδικών εκθέσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Ενδεικτικά αναφέρονται:
Ατομικές εκθέσεις:
“Τhe scrambled papers theory’, υπό την επιμέλεια της Λουίζας Καραπιδάκη, Alma Gallery, Απρίλιος 2019 . “The lost Parthenon”, υπό την επιμέλεια της Λεώνης Γαβρία, gallery Melkart, Paris, Aπρίλιος 2016. “Μedea”, Positions art fair Berlin, Alma gallery, Oκτώβριος 2015. “The Twisted Odyssey”, Underdog Gallery, Λονδίνο, Ιούνιος 2015 / Blender gallery Αθήνα, Απρίλιος 2015 . ” The Divine Comedy “, Fizz gallery, επιμέλεια Αλέξιος Παπαζαχαρίας Αθήνα, Απρίλιος 2010. ReMap 2, “Sugar Mao” επιμέλεια Μαρίνα Φωκίδη, Αθήνα, Μάιος 2009, The Artweek , επιμέλεια Anne Lildholdt Jensen, Αμπένρα Δανία, Ιούλιος 2009.
Ομαδικές εκθέσεις:
STROKE Artfair, Blender Gallery, Μόναχο 2019. Art Market Budapest , Alma Gallery , Οκτώβριος 2018, ” Die Kunst ist ein ausweg bei sexuellen problemen ”, επιμέλεια Μεγακλής Ρογκάκος και Ιωάννης Αρχοντάκης, Αγία Πετρούπολη 2018, “100 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση”, Κρατικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, επιμέλεια Γιάννης Μπόλης ,’FAKE’ The Pulse Gallery, επιμέλεια Λουίζα Καραπιδάκη 2016,”Ατίθασα νιάτα’, επιμέλεια Λουίζα Καραπιδάκη , Evripides Art Gallery, 2016 “Filoxenia”, Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης – Ελαιουργείο , Χανιά 2015, Art Athina 2016, Melkart gallery, Blender Gallery, ” Heroica”, Art Athina Platform project , επιμέλεια Provo Principles 2015, “Διά”, Βυζαντινό μουσείο, επιμέλεια Ελίνα και Ντόρα Θεοδωροπούλου, Αθήνα, Οκτώβριος 2014. “Vanitas”, επιμέλεια Γιάννης Μπόλης και Cube Gallery, Παλιά Λουτρά Πάτρα, Ιούνιος 2014. “Statement made “, Art Athina, επιμέλεια Αρτεμις Ποταμιάνου, Ιούνιος 2014 ” Μετάβαση”, επιμέλεια Provo Principles -Γιάννης Μπόλης , Δημοτική Πινακοθήκη Αθηνών 2013, “The portrait of a museum” Averoff Museum, Metsovo, 2008 Contemporary Istanbul – gallery Ekfrasi, Istanbul 2007 Goldener Centaur, Münchner Künstlerhaus, “Tο πορτρέτο ενός μουσείου” Μουσείο Αβέρωφ, Μέτσοβο, Σεπτέμβριος 2008, Contemporary Istanbul – γκαλερί Εκφραση, Κων/πολη Απρίλιος 2007. Goldener Centaur, Münchner Künstlerhaus Μόναχο Μάιος 2007,”FATA MORGANA” μουσείο Μπενάκη, επιμέλεια Γ. Ψυχοπαίδης, Αθήνα, Μάρτιος 2006.